เมื่อพูดถึงเกมยากมหากาฬในอดีต นอกจากหมู่บ้านนรก "มาไคมูระ" แล้วยังมีอีกหนึ่งตำนานเกมที่โหดหินไม่แพ้กัน กับตัวเอกที่อ่อนแอผิดมนุษย์มนาจนเป็นเอกลักษณ์ให้คนจำได้ถึงปัจจุบัน
"สเปลังเกอร์" เป็นวีดีโอเกมผลงานของทิม มาร์ตินและบริษัทไมโครกราฟิกอิมเมจซึ่งสร้างลงบนเครื่องอาตาริ 8 บิท ก่อนที่บริษัทไอเรมประเทศญี่ปุ่นจะซื้อมาแปลงลงเครื่องแฟมิคอมและยังคงถือครองลิขสิทธิ์จนถึงปัจจุบัน
ชื่อของเกม "สเปลังเกอร์" มีความหมายว่านักสำรวจถ้ำ ตรงกับรูปแบบการเล่นที่ให้ตะลุยด่านหลบหลีกกับดัก ค้นหาสมบัติ เก็บกุญแจเปิดทางในฉากถ้ำขนาดใหญ่ โดยจุดเด่นที่ทำให้คนจดจำเกมนี้คือตัวเอกที่ตายง่ายยิ่งกว่ามนุษย์ธรรมดา จนถูกขนานนามว่า "โคตรอ่อนแอ" ที่สุดในประวัติศาสตร์วีดีโอเกมเลยทีเดียว
วิธีบังคับเกมหลักๆจะใช้ปุ่มทิศทางซ้ายขวาเดิน บนล่างปีนเชือกปีนบันไดและบังคับลิฟท์ ปุ่ม A กระโดด ปุ่ม B ยิงปืนอัดอากาศ กดล่างพร้อม B เป็นการวางระเบิด กดบนพร้อม B เป็นการใช้ปืนพลุแสง และตัวเอกจะมีแถบปริมาณอากาศจำกัดคล้ายกับเวลาอยู่ด้านบน สามารถหาเติมได้กลางทาง
ในการกระโดดและปีนป่าย หากตัวเอกหล่นจากที่สูงเพียงเล็กน้อยประมาณไม่ถึง 1 ช่วงตัวจะตายกลางอากาศทันที ไม่ว่าจะเป็นลิฟท์ บันได ขอบเหว เชือกหรือหลุมอะไรก็ตาม ผิดจากเกมทั่วไปที่ยังให้เปลี่ยนทิศกลางอากาศเอาตัวรอดหรืออย่างน้อยก็ไปตายตอนถึงพื้น
ศัตรูในเกมจะมีเพียงแค่ 2 ชนิดเท่านั้นคือ "วิญญาน" ที่จะไล่ตามเราแบบนำวิถี สามารถกำจัดได้ด้วยปืนอากาศแต่จะค่อยๆสลายไปทีละนิด หากยิงในระยะใกล้เกินอาจเข้ามาชนเราตายก่อนได้ และอีกตัวคือ "ค้างคาว" ที่จะบินปล่อยของเสียใส่เราทีเดียวตาย สามารถใช้ปืนพลุแสงยิงสกัดไว้ได้ชั่วครู่ แล้วก็ต้องระวังพลุหล่นใส่หัวตัวเองตายด้วย
กับดักที่พบระหว่างทางจะมีก้อนหินเล็กๆบนพื้นถ้าชนถูกจะกระเด็นถอยหลังเล็กน้อยและบางอันจะพ่นควันพิษออกมาด้วย หลุมรูปสามเหลี่ยมตื้นๆที่ดูไม่น่าอันตรายแต่หล่นไปตายทันที และทางเดินหลอกที่จะถล่มเมื่อเข้าไปใกล้ โดยกับดักเหล่านี้แม้จะเหมือนของธรรมดา แต่ก็มักวางตำแหน่งปนกันให้ผ่านได้ยากพอสมควร
ทางเดินบางช่วงจะมีก้อนหินขนาดใหญ่ขวางให้ใช้ระเบิดวางทำลายเพื่อเปิดทางไปต่อ ซึ่งถ้าวิ่งออกมาไม่ไกลพอก็จะโดนแรงระเบิดตาย และบางครั้งจะมีเหวหรือกับดักอยู่ใกล้ๆบีบให้เราวิ่งหนีแรงระเบิดได้ยากอีก
ฉากของเกมจะแบ่งออกเป็น 4 ส่วนซึ่งเชื่อมต่อกันเป็น 1 แผนที่ใหญ่ โดยวิธีผ่านแต่ละด่านคือเก็บกุญแจสีแดงกับน้ำเงินทั้งหมดเพื่อเปิดประตูไปต่อ และเมื่อจบได้เกมจะวนต่อรอบสองรอบสามเรื่อยๆในฉากเดิมทุกประการ แค่เปลี่ยนสีกับเพิ่มความยากเล็กน้อยเท่านั้น
โดยรวมแล้วแม้ตัวเอกจะ (โคตร) อ่อนแอ แต่ฉากของเกมก็ไม่ยุ่งยากซับซ้อน เส้นทางการผ่านฉากทั้งหมดสามารถมองออกได้ง่ายแถมศัตรูก็ไม่ค่อยกวนใจ แต่จะเล่นไปรอดจริงๆหรือไม่ก็เป็นการแข่งกับสมาธิตัวเองเท่านั้น โดยเฉพาะการกระโดดและปีนป่ายซึ่งถ้ามือลื่นคือตายทันที
ในยุคที่ความนิยมเกมเก่าเริ่มกลับมา "สเปลังเกอร์" ก็กลายเป็นเกมที่มีคนพูดถึงกันมากจากความบอบบางของตัวเอก จนสร้างกระแสทำยอดขายขึ้นอันดับหนึ่งแซงซุปเปอร์มาริโอบนบริการ Virtual Console อยู่ระยะหนึ่ง และยังถูกนำไปใช้เป็นศัพท์สแลงบนอินเตอร์เน็ตญี่ปุ่นหมายถึงคนอ่อนแอ เปราะบาง ยอมแพ้ง่ายอีกด้วย
ด้วยชื่อเสียง (แบบแปลกๆ) ทำให้ค่ายไอเรมปลุกผีเกมนี้กลับมาอีกครั้งบนเพลย์สเตชั่น 3 ผ่านบริการดาวน์โหลดเพลย์สเตชั่นเน็ตเวิร์ค โดยทำกราฟิกเป็น HD แสงเงาสวยงามอลังการ แต่ยังคงระบบการเล่นไว้เหมือนเดิมทุกอย่าง
Spelunker
Official Site (Virtual Console)
เครื่อง: Famicom /NES
ภาษา: ญี่ปุ่น /อังกฤษ 1985
บริษัท: Irem
แนวเกม: Action
จำนวนผู้เล่น: 1 คน