ภาพ “กำม่วน” ของบรรดาเยาวชน ได้รับคำยืนยันจากคนสนิทของมะเดี่ยวว่า ไม่น่าจะเป็นชุดเดียวกับนิทรรศการ ถ้าเป็นเช่นนั้น...ภาพจากอินสตาเกย์ของมะเดี่ยวชุดนี้ ถ่ายเก็บไว้เพื่อจะสื่ออะไร และอะไรที่ผลักให้เด็กๆ เหล่านี้ต้องตกหลุมดำนี้ ที่สำคัญ โมเดลเหล่านั้นเป็นเด็กที่มีอายุไม่เกิน 18 ปีเท่านั้น และบังเอิญว่าช่องเล็กๆ รูปหนึ่งในนั้น ติดเอารูปของเด็กที่เคยร่วมงานกับมะเดี่ยวมาแล้วอยู่ด้วย!!?
ตอนที่นักข่าวถามถึงเรื่องนี้กับมะเดี่ยว ผู้กำกับชื่อดังวัย 30 ปีรายนี้บอกว่า เขานำภาพเหล่านั้นลงในอินสตราแกรมซึ่งเป็นพื้นที่ส่วนตัวของเขา แต่คนผิดต้องเป็นผู้ที่นำรูปของเขาไปเผยแพร่ต่อต่างหาก ซึ่งเรื่องนี้ค้านกับความเห็นของ อ.นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ นักวิชาการจากศูนย์มานุษยวิทยา สิรินธร (องค์การมหาชน) ผู้ทำงานด้านเพศและเรื่องเพศที่สาม บอกว่า แอปพลิเคชันที่ชื่ออินสตราแกรมเป็นพื้นที่สาธารณะที่ใครๆ ก็สามารถเข้าถึงได้
“สิ่งที่คุณมะเดี่ยวทำ ถ้ามันอยู่ในโซเชียลมีเดียที่มีการแชร์รูปกันเนี่ย มันถือเป็นพื้นที่สาธารณะของคนที่เป็นสมาชิกและโหลดโปรแกรมนี้ไปใช้ คุณมะเดี่ยวก็ย่อมจะรู้ดีว่าคนสามารถดึงภาพของเขาไปใช้ได้ตลอดเวลา ฉะนั้น การที่สื่อเสนอเรื่องนี้ออกมาเพื่อวิพากษ์วิจารณ์ก็เป็นสิทธิที่สื่อสามารถจะนำออกมาได้ อันนี้อยู่ที่วิจารญาณของคุณมะเดี่ยวว่าทำไมถึงเอาภาพส่วนตัวแบบนั้นมาลงในพื้นที่สาธารณะที่เป็นโซเชียลมีเดีย”
“ต้องถามต่อว่าโซเชียลมีเดียในปัจจุบันนี้เรามีขอบเขตของความรับผิดชอบมากน้อยแค่ไหน เพราะปัจจุบันนี้สื่อที่เป็นสังคมเน็ตเวิร์กเนี่ย คนที่มาใช้มักจะไม่ค่อยสนใจเรื่องความรับผิดชอบทางสังคมเท่าไหร่ มันรวมไปถึงเรื่องอื่นๆ ที่เป็นการซุบซิบนินทา กล่าวหาอะไรกันด้วยนะครับ ยิ่งเรื่องเพศยิ่งอ่อนไหวมากเลยในสังคมไทย แล้วสิ่งที่คุณมะเดี่ยวทำเนี่ยเป็นกรณีศึกษาที่น่าสนใจมาก เพราะผมคิดว่าอาจจะมีคนอีกหลายคนที่อาจจะเอาภาพแนวเซ็กซี่มาโชว์ในพื้นที่สาธารณะ ก็อาจจะต้องกลับไปทวนทวนว่าเราควรจะแชร์แบบไหน อย่างไร เพราะการแชร์ภาพหรือแชร์คลิปในเฟซบุ๊กหรือในโซเชียลมีเดียยังเป็นการแชร์ที่ยังไม่ค่อยคำนึงถึงความรับผิดชอบทั้งในแง่ส่วนบุคคลและก็ในแง่สังคมเท่าไหร่ เราแชร์กันในมิติของความบันเทิง ความสนุกสนาน แล้วก็การทำให้เพื่อนเราได้เห็นเท่านั้นน่ะครับ”
นิทรรศการของ “มะเดี่ยว”?
มะเดี่ยวอ้างว่าภาพเหล่านั้นเป็นภาพที่มีชื่อว่า Ghost in The Old House ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของนิทรรศการที่ชื่อ Homeless ของเขาที่จะจัดในช่วงเดือนมิถุนายนที่จะถึงนี้ แต่หลังจากที่ให้สัมภาษณ์ออกมาเช่นนั้น ผู้ที่ได้อ่านข่าวจำนวนมากต่างดาหน้าออกมาประสานเสียงกันว่า “ไม่เชื่อ” พร้อมทั้งบอกให้ผู้กำกับชื่อดังเลิกแถและยอมรับผิดอย่างตรงไปตรงมาดีกว่า
ส่วนอ. นฤพนธ์ มองไปที่ประเด็นของ “สาร” ของงานนิทรรศการชุดนี้ว่าคืออะไร และมะเดี่ยวต้องการจะสื่อสารอะไรกับสังคมผ่านภาพโป๊เปลือยของเด็กผู้ชายเหล่านั้นบ้าง
“ผมก็ไม่อยากไปตัดสินเขานะครับ คุณมะเดี่ยวก็มีสิทธิที่จะพูดแบบนั้น เพราะตอนนี้เขาเดินอยู่บนเส้นทางเชิงศีลธรรมทางสังคม ถ้าเกิดเขาไม่พูดแบบนี้ สังคมก็ต้องมองว่าพฤติกรรมทางเพศของคุณมะเดี่ยวหาผลประโยชน์จากเยาวชนหรือเปล่า ทีนี้ถามว่าหัวข้อนิทรรศการภาพถ่ายที่คุณมะเดี่ยวอ้างว่าจะจัดขึ้นเนี่ย ต้องการจะสื่อสารอะไรกับสังคมถึงนำเสนอภาพภายใต้อิมเมจแบบนี้ สังคมจะได้อะไรอะไรจากภาพถ่ายคู่กันระหว่างตัวคุณมะเดี่ยวกับเด็กเยาวชนผู้ชายที่มาทำกิริยาท่าทางต่างๆ ซึ่งอาจจะออกไปในทางอีโรติกเช่นนี้”
“ต้องถามว่าคุณมะเดี่ยวมีเมสเสจหรือว่ามีประเด็นอะไรที่จะบอกสังคม นักข่าวก็อาจจะต้องถามว่าถ้าจะจัดขึ้นจริงสังคมจะได้ประโยชน์อะไรจากนิทรรศการชุดนี้บ้าง ภาพถ่ายอีโรติกในต่างประเทศก็มีนิทรรศการเยอะแยะนะครับ แต่มันถูกจัดภายใต้ประเด็นทางสังคมอะไรบางอย่างที่ทำให้เกิดการเรียนรู้ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องทางศิลปะ เรื่องการยอมรับในความแตกต่างทางเพศ หรือเรื่องสิทธิในรสนิยมทางเพศก็ตาม”
“ประเด็นในแง่ของศิลปะที่เป็นอีโรติก คุณมะเดี่ยวอยากให้สังคมเข้าใจศิลปะทางด้านกามารมณ์มากน้อยแค่ไหน แล้วก็จำเป็นไหมที่สังคมจะต้องเรียนรู้เรื่องกามารมณ์ผ่านภาพถ่ายที่มาจากโซเชียลเน็ตเวิร์ก คนก็อาจจะวิพากษ์วิจารณ์ต่อไปได้ว่าศิลปินที่ทำงานแสดงภาพถ่ายทั้งหลายเนี่ย บางครั้งเขาไม่จำเป็นจะต้องนำเสนออะไรตรงๆ มันอาจจะเกิดขึ้นพร้อมกับเทคนิคบางอย่าง ไม่จำเป็นจะต้องมาแชร์กันในโซเชียลเน็ตเวิร์กก็ได้”
ทั้งนี้ทั้งนั้น ผู้รู้บางคนยืนยันว่าภาพที่หลุดออกมาจากอินสตราแกรมของมะเดี่ยว หลายภาพเป็นภาพเด็กผู้ชายขายบริการทางเพศที่อยู่ในตัวเมืองเชียงใหม่ ซึ่งเป็นสถานที่ที่มะเดี่ยวแวะเวียนไปเที่ยวเป็นประจำในยามที่ว่างจากการงานนั่นเอง
อนาคตของ “มะเดี่ยว”?
เรื่องเพศและรสนิยมทางเพศไม่ใช่ประเด็นที่สังคมวิพากษ์ แต่สิ่งที่ทุกคนยังกังขาและต้องการคำตอบที่ชัดเจนจากปากของมะเดี่ยวก็คือ เด็กผู้ชายที่ปรากฏในภาพเหล่านั้นมีแนวโน้มว่าจะยังไม่บรรลุนิติภาวะ ซึ่งถ้าเป็นเช่นนั้นจริงการเผยแพร่ภาพเด็กผู้ชายที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะในลักษณะโป๊เปลือยเช่นนี้ขัดต่อกฎหมายหรือไม่
สำหรับประเด็นนี้ อ.สมชาย ปรีชาศิลปกุล อาจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ หยิบยกตัวบทกฎหมายมากางเทียบให้เห็นภาพชัดเจนว่าการกระทำของมะเดี่ยวเข้าข่ายผิดกฎหมายหรือไม่ อย่างไร?
“ถ้าจะผิดก็คงจะเป็นกฎหมายด้านอนาจารนะครับ น่าจะเป็นไปได้มากที่สุด เป็นกรณีของการเผยแพร่ภาพที่ไม่เหมาะสม เผยแพร่ภาพที่ขัดต่อความรู้สึกของสาธารณชนอะไรแบบนั้นน่ะครับ แต่ว่าตอนนี้ก็จะมีอีกเรื่องหนึ่งก็คือการตีความว่าเป็นการกระทำที่แสดงให้เห็นถึงอวัยวะเพศนั้นจงใจหรือไม่ และเข้าข่ายภาพลามกหรือไม่”
สำหรับภาพที่มะเดี่ยวบอกว่าจะเป็นส่วนหนึ่งของงานนิทรรศการของเขานั้น หลายภาพมีอวัยวะเพศผู้ชายปราฏให้เห็นเด่นชัด ซึ่งเรื่องนี้ อ.สมชายก็บอกว่าขึ้นอยู่กับการลงความเห็นของผู้ตัดสิน เพราะกฎหมายไม่เคยมีการบัญญัติเอาไว้อย่างชัดเจนว่าภาพลักษณะไหนที่เรียกว่าลามกอนาจาร
“มันไม่มีนิยามตายตัวนะครับ คำว่าลามกอนาจารเป็นศัพท์กว้างๆ ที่กฎหมายใช้น่ะครับ ถามว่าอย่างไหนถึงจะเรียกว่าลามกอนาจาร มันก็ขึ้นอยู่กับความเห็น แต่ที่ผ่านมาก็มีแนวทางว่าถ้าเกิดเป็นภาพที่แสดงให้เห็นถึงอวัยวะเพศน่าจะถือว่าเป็นลามกอนาจาร แต่มันก็ไม่มีเขียนไว้ในตัวกฎหมายนะครับ อันนี้เป็นการตีความของผู้ที่ใช้กฏหมายนะครับ ในกฎหมายไม่ได้เขียนไว้ชัดๆ นะว่าลามกอนาจารหมายถึงแบบไหน แต่ผมเข้าใจว่าทางสำนักงานตำรวจแห่งชาติน่าจะมีระเบียบปฏิบัติของสำนักงานตำรวจแห่งชาตินะครับ”
ถึงตอนนี้มะเดี่ยวบอกว่านอกจากการเดินสายโปรโมต Home ความรัก ความสุข ความทรงจำ หนังเรื่องล่าสุดของเขาแล้ว เขาก็กำลังเตรียมการจัดแสดงนิทรรศการดังกล่าวของเขาด้วย ช่วงเวลาตั้งแต่วันนี้ไปอีกเดือนกว่าๆ ก็คงต้องอดใจรอกันแล้วว่างานนิทรรศการ Homeless ของมะเดี่ยวที่เขาบอกว่าเป็นเสี้ยวหนึ่งของการเดินทางในยามเหงานั้นจะออกมาอย่างไร และที่สำคัญกว่านั้นก็คือภาพเด็กโป๊เปลือยเหล่านั้นจะถูกจัดวางเอาไว้ตรงไหนของงานนี้
................................................
ที่มานิตยสาร ASTV ผู้จัดการสุดสัปดาห์ ฉบับที่ 133 วันที่ 21- 27 เมษายน 2555
