แม้จะกระแสแรงเพียงใดทว่าคงจะไม่มีใครคาดคิดอย่างแน่นอนว่ากระแส “คลื่นวัฒนธรรมเกาหลี” หรือที่เรียกกันว่า "เค-ป็อป" นั้นจะเข้าไปมีอิทธิพลต่อชีวิตของคนรุ่นใหม่ของอินเดีย...แต่เรื่องดังกล่าวก็เกิดขึ้นแล้ว
เมื่อ “บอลลีวูด” โดนแบน โอกาสของ “K-Pop” ก็มาถึง
ตลอดช่วงกว่า 3 ทศวรรษระหว่างยุค 70s – 90s "มณีปุระ" รัฐหนึ่งในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของอินเดียที่มีประชากรกว่า 2.7 ล้านคน ถูกครอบงำทางวัฒนธรรมจากความบันเทิงของอินเดียมาตลอด โดยเฉพาะจากผลงานจาก “บอลลีวูด” หรือ ฮอลลีวู้ดแห่งบอมเบย์ อันยิ่งใหญ่
อย่างไรก็ตามนับจากปี 2000 เป็นต้นมา สื่อบันเทิงจากบอลลีวูดกลับหายหายตาไปจากสังคมของมณีปุระ ตามคำสั่งของกลุ่มลัทธิแบ่งแยกดินแดนติดอาวุธที่มีอิทธิพลเหนือภูมิภาคนี้มาตั้งแต่ยุค 60s ซึ่งก็ไม่ใช่เพียงแค่โรงภาพยนตร์เท่านั้น แต่ได้มีคำสั่งแบนเพื่อกำจัดบอลลีวูดออกไปทั้งจาก จอโทรทัศน์ และทีวีดาวเทียมของท้องถิ่น โดยอ้างว่าเป็นคำสั่งเพื่อปกป้องวัฒนธรรมท้องถิ่นของมณีปุระนั่นเอง
คำสั่งแบนครั้งนั้นเป็นไปอย่างเด็ดขาด เพราะเป็นคำสั่งที่ออกไปพร้อมคำขู่การระเบิดโรงภาพยนตร์ และสถานีเคเบิลทีวี จนทุกคนยินยอมปฏิบัติด้วยความเคร่งครัด ซึ่งคำสั่งแบนดังกล่าวก็ยังมีผลมาถึงตอนนี้
ด้วยสถานการณ์ดังกล่าวสถานีโทรทัศน์เคเบิลหลายแห่งจึงต้องหาโทรทัศน์ช่องใหม่ มาเติมในช่องสัญญาณเดิม สุดท้ายกลายเป็น Arirang TV สถานีโทรทัศน์ภาคภาษาอังกฤษของเกาหลีใต้ ซึ่งตั้งอยู่ที่กรุงโซล ได้กลายเป็นสื่อทีเผยแพร่วัฒนธรรม และความบันเทิงแดนโสม สู่มณีปุระเป็นเจ้าแรก
ความนิยมของ Arirang TV ในหมู่เด็กวัยรุ่นชาวมณีปุระทำให้ต่อมาสถานีโทรทัศน์ KBS ได้ก่อตั้งสถานีโทรทัศน์ของตัวเอง ที่นำเสนอรายการประเภทละครซึ่งออกอากาศเป็นภาษาเกาหลีกับซับไตเติล และเพียงเวลาไม่กี่เดือน คลื่นวัฒนธรรมเกาหลี หรือ Korean Wave ก็ซัดมาถึงมณีปุระอย่างเป็นทางการ
ถึงตอนนี้ความนิยมในสื่อบันเทิงจากเกาหลีใต้ยิ่งสูงขึ้นเรื่อย ๆ ทั้งจากทางสถานีที่ฉายรายการของเกาหลีใต้ และแผ่นดีวีดีเถื่อนซับไตเติลภาษาอังกฤษ ซึ่งมีวางจำหน่ายทั่วทุกหัวระแห่งในเมืองอิมผาล ในราคาต่ำกว่าเหรียญเดียวที่ผ่านเข้ามาทางพม่า โดยเฉพาะทาง “มอเระห์” เมืองในเขตชายแดนอินเดีย และพม่า ซึ่งเป็นแหล่งค้าขายสินค้าสำคัญของมณีปุระ ที่ตอนนี้ได้กลายเป็นตลาดสำคัญของสินค้าจากวัฒนธรรมเกาหลีไปเรียบร้อยแล้ว จนเหล่าวัยรุ่นสามารถหาซื้อสินค้าต่างๆ ได้อย่างง่ายดาย ทั้งแผ่นดีวีดีภาพยนตร์ และทีวีซีรีส์ รวมถึงแผ่นซีดีของศิลปินจากแดนกิมจิ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเหล่าบอยแบนด์ที่ดูจะได้รับความนิยมที่นั่นเป็นพิเศษ
วัฒนธรรมเกาหลีครองใจวัยรุ่นมณีปุระ
ดาราดังของเกาหลีใต้ต่างเป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวางในรัฐทางภาคเหนือของอินเดียแห่งนี้ เด็กวัยรุ่นบางคนยังสามารถร้องเพลงภาษาเกาหลีของเหล่าศิลปินในดวงใจได้อีกด้วย
ขณะที่ภาษาเกาหลีก็กลายเป็นที่นิยมในหมู่วัยรุ่นไปเรียบร้อยแล้วด้วเช่นเดียวกัน เหล่าวัยรุ่นชาวมณีปุระมักจะกล่าวทักทายกันด้วยคำว่า “อัน-นยอง-ฮา-เซ-โย” (สวัสดี), ขอบคุณด้วยคำว่า “คัม-ซา-ฮัม-นิ-ดะ” และถ้าจะบอกรักให้อินเทรนต์ที่สุดก็ต้องพูดว่า “ซา-รัง-แฮ-โย” กลายเป็นวลีและถ้อยคำที่ได้ยินอยู่เสมอ ในแหล่งพบปะของวัยรุ่นทั่วเมืองอิมผาล
“เวลากลับจากโรงเรียน หนูกับเพื่อนๆ จะฝึกหัดภาษาเกาหลีกันค่ะ แล้วก็จะคุยกันว่ามันจะอย่างไงบ้างนะ ถ้าเราได้เติบโตมาในประเทศอย่างเกาหลี” อักชายา ลองจาม เด็กนักเรียกหญิงวัย 14 ปี กล่าวแสดงความชื่นชมวัฒนธรรมจากเกาหลีใต้ และกล่าวว่าศิลปินในดวงใจของเธอก็คือวง Big Bang และหนุ่ม จี-ดราก้อน ผู้นำของวง “มันดูน่าสนุกดี ทุกคนหน้าตาดีกันหมดเลย สาว ๆ ก็สวย หนุ่มก็น่ารักมาก ๆ”
ไม่ใช่เพียงแค่สื่อบันเทิง หรือเรื่องของภาษา แต่ “ทุกสิ่ง” ที่เป็นเกาหลีใต้ก็ดูเหมือนจะได้รับความสนใจจากชาวมณีปุระไปเสียหมด ไม่ว่าจะเป็น อาหาร, แฟชั่น, วิถีชีวิต
ในร้านทำผมที่อิมผาลจะเต็มไปด้วยรูปของศิลปินและนักร้องจากเกาหลีใต้ กับหลากหลายทรงผมของพวกเขา ซึ่งเป็นที่นิยมอย่างมากในหมู่วัยรุ่นทั้งชายและหญิง เป็นส่วนหนึ่งของ “สไตล์เกาหลี” ที่ยังรวมไปถึงเครื่องแต่งกายต่างๆ ทั้งกางเกงยีนตัวฟิต และเสื้อผ้าหลากสีสัน เรียกว่าเป็นแบบเดียวกับที่เหล่าศิลปินกิมจิสวมใส่ในโทรทัศน์เลยก็ว่าได้
เด็กนักเรียนเกรด 7 รายหนึ่งกล่าวว่า “ผมอยากจะเรียกภาษาเกาหลี อยากจะเรียนรู้ถึงทุกๆ อย่างที่เกี่ยวกับวัฒนธรรมของพวกเขา” ยังมีรายงานว่าขณะนี้คนรุ่นใหม่หลายคน เริ่มเปลี่ยนไปนอนพื้นแบบชาวเกาหลีใต้ แทนที่จะเป็นการนอนบนเตียงนอนตามเดิม เพราะพวกเขารู้สึกว่ามันทันสมัยดี
เกาหลี : ดินแดนแห่งความฝัน
มณีปุระ เป็นดินแดนที่ประกอบไปด้วยเขตป่าถึง 14,365 ตารางกิโลเมตร หรือคิดเป็น 64% ของพื้นที่ทั้งหมด ขณะที่ประชาชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกร พวกเขายังเป็นชุมชนที่รุ่มรวยทางวัฒนธรรม มีศิลปะป้องกันตัว, การแสดง, สถาปัตยกรรม และโดยเฉพาะอย่างยิ่งการเต้นรำที่เป็นเอกลักษณ์ มีทั้งธรรมชาติ และวัฒนธรรมที่เป็นสิ่งดึงดูดนักท่องเที่ยว
อย่างไรก็ตามวิถีชีวิต และสภาพบ้านเรือนอันทันสมัยของชาวเกาหลีใต้ ซึ่งปรากฏอยู่ในสื่อต่างๆ อันเป็นสิ่งที่แตกต่างกับวิถีชีวิตตามปกติของพวกเขา หรือแม้กระทั่งชาวอินเดียโดยทั่วไป กลับเป็นสิ่งที่ดึงดูดใจเหล่าคนรุ่นใหม่ใน มณีปุระ เป็นอย่างยิ่ง
“ดูหนัง หรือซีรีส์เกาหลี มันก็เหมือนกับทำให้ฉันได้หลบหนีออกจากโลกแห่งความจริง ของชีวิตในมณีปุระไปได้ชั่วขณะ” โซมา ลิชราม นักศึกษาสาววัย 19 ปีกล่าว “เราเต็มไปด้วยปัญหาทั้งเรื่องน้ำ, ไฟฟ้า, และถนนหนทาง แต่ทุกอย่างดูสมบูรณ์แบบในเกาหลีใต้ เป็นเหมือนกับโลกแฟนตาซีของพวกเราค่ะ”
โซมา ลิชราม ที่ยังมีบทบาทเป็นนางแบบ และนักแสดง ซึ่งเป็นที่รู้จักในหมู่เด็กวัยรุ่นชาวมณีปุระ ยอมรับว่าเธอเป็นแฟนของซีรีส์เรื่อง Boys Over Flowers และรู้สึกประทับใจในตัวนักแสดงนำของเรื่องอย่าง อีมินโฮ ด้วย
“มันเป็นความฝันของฉันนะคะ ที่จะได้เดินทางไปเกาหลี ได้ทำงานที่นั่น” ดาราสาวของมณีปุระกล่าวกับผู้สื่อข่าวระหว่างช่วงพักการถ่ายทำมิวสิควิดีโอเพลงภาษาถิ่น ที่ยกกองกันไปถ่ายทำที่มหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง
จาก เกาหลี ถึง มณีปุระ ใกล้กว่าที่คิด ชิดกว่าที่รู้สึก
ความนิยมของสื่อและวัฒนธรรมบันเทิงของเกาหลีใต้ในมณีปุระเกิดขึ้นเพียงเพราะการแบนบอลลีวูดเท่านั้นหรือ? ผู้สันทันกรณีเชื่อว่านั่นไม่ใช้ปัจจัยเดียว แต่ความใกล้เคียงกันระหว่างชาวเกาหลีใต้ และมณีปุระเอง ก็เป็นอีกแรงหนุนที่ทำให้ปรากฏการณ์ดังกล่าวแพร่กระจายไปอย่างรวดเร็ว
มีคำอธิบายว่า ชาวมณีปุระนั้นอาจจะไม่สามารถเรียกว่าเป็นชาวอินเดียได้เสียทีเดียว ประชากรส่วนใหญ่เป็นชาวไมไต และยังมีบางส่วนที่สืบเชื้อสายมาจากเผ่ามองโกลด้วย ทำให้รูปร่างหน้าตา ตลอดจนความเชื่อบางอย่าง ดูมีความใกล้เคียงกับชาวเกาหลีใต้ มากกว่าที่จะเป็นอินเดีย
โอโตจิต คชาทริมายัม นักวิจัยสาขาสังคมวิทยาแห่ง มหาวิทยาลัยยาวหร์ลาล เนห์รู ในเดลีมองปรากฏการณ์ครั้งนี้ว่า “ปรากฏการณ์ของเรื่องครั้งนี้เกิดจากความใกล้เคียงกัน ทั้งรูปกายภายนอก และค่านิยมของทั้งสองวัฒนธรรม ตัวละครและแนวคิดในหนังและซีรีส์เกาหลีสามารถเข้าถึงชาวมณีปุระ ไม่ว่าจะเป็นรุ่นใหม่ และกลุ่มผู้ใหญ่”
เห็นได้ชัดว่าวัฒนธรรมที่ให้ความสำคัญกับครอบครัว แบบที่พบเห็นได้เสมอในหนังเกาหลี ยังเป็นแนวคิดที่สอดคล้องกับวัฒนธรรมอนุรักษ์นิยมของมณีปุระ ขณะที่ซีรีส์ที่ว่าด้วยเรื่องรักของวัยรุ่นที่ดูร่วมสมัย ก็เป็นที่ประทับใจของคนรุ่นใหม่ในท้องถิ่น เป็นความลงตัวอย่างที่พวกเขาไม่เคยได้จากา บอลลีวูด ที่ได้รับความนิยมก่อนหน้านี้
K-Pop ในอินเดียวปรากฏการณ์เป็นไปไม่ได้ที่เป็นไปแล้ว
เมื่อวันที่ 23 ก.ค. 2006 ชาวอินเดียได้สัมผัสกับความบันเทิงจากเกาหลีใต้อย่างเป็นทางการเป็นครั้งแรก เมื่อซีรีส์เรื่อง Emperor of the Sea ได้ออกอากาศทางสถานีโทรทัศน์ระดับชาติอย่าง DD-I เป็นครั้งแรก และตามติดด้วย A Jewel in the Palace หรือ “แดจังกึม” ที่ออกอากาศในวันที่ 24 ก.ย. 2006 ก็ยิ่งทำให้ชาวอินเดียรู้สึกสนใจใคร่รู้ในวัฒนธรรมของชาวโสมมากยิ่งขึ้นไปอีก
สื่อบันเทิงจากเกาหลีใต้ เป็นที่สนใจของต่างชาติอย่างมากในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา แต่สำหรับความนิยมในดินแดนอย่างมณีปุระกลับเป็นปรากฏการณ์ที่แตกต่างออกไป เพราะมันเกิดขึ้นโดยปราศจากการวางแผน, คาดเดา หรือจัดการใดๆ แบบที่เกาหลีใต้เคยใช้ได้ผลมาโดยตลอด
หากแต่เป็นจังหวะความลงตัวของสถานการณ์การเมือง, กระแสของสังคม และคลื่นความนิยมของวัฒนธรรมเกาหลีใต้เอง ที่ถึงตอนนี้ต้องยอมรับว่าแรงจริง!!
...
หมายเหตุ : "มณีปุระ" เป็นรัฐทางตะวันออกเฉียงเหนือของอินเดีย มีเขตติดต่อกับรัฐนาคาแลนด์ทางทิศเหนือ รัฐอัสสัมทางทิศตะวันตก รัฐมิโซรัมทางทิศใต้ และประเทศพม่าทางทิศตะวันออก มีประชาการราว 2.7 ล้านคน ในพื้นที่ 22,347 ตารางกิโลเมตร โดยประชากรส่วนใหญ่หรือราว 47% นับถือศาสนาฮินดู, เป็นคริสต์ศาสนิกชนอีกประมาณ 34% และถูกเรียกว่าเป็น “รัฐ 7 สาวน้อย” แห่งอินเดีย ที่หมายถึง 7 รัฐทางเหนือของอินเดียนั่นเอง
