ณ วันนี้วงการบันเทิงเกาหลีอาจจะยิ่งใหญ่ สามารถเจาะตลาดในประเทศต่างๆ ได้ทั่วโลก แต่ ณ จุดเริ่มต้นชาวกิมจิต้อง ดิ้นรนอย่างหนักเพื่อต่อสู้กับการไหลบ่าของวัฒนธรรมต่างชาติ แน่นอนว่าที่อยู่ใกล้ และที่สุดอันตรายก็คือ การรุกรานทางวัฒนธรรมจากญี่ปุ่น และ “การลอก” ก็อาจจะเป็นการต่อสู้อย่างหนึ่งของคนเกาหลีในตอนนั้น
ย้อนอดีตไปช่วงระหว่างยุคศตวรรษที่ 20 จนถึงจบสงครามโลกครั้งที่สอง เกาหลีถือว่าถูกกดขี่ทั้งทางการเมือง การทหาร และวัฒนธรรมจากญี่ปุ่นอย่างหนัก ตั้งแต่เมื่อ ค.ศ. 1910 เกาหลีได้ถูกผนวก เข้าเป็นส่วนหนึ่งของจักรวรรดิญี่ปุ่น โดยการบังคับให้ลงนามในสนธิสัญญาการรวมญี่ปุ่น-เกาหลี
ตลอดระยะเวลาที่เกาหลีอยู่ในการปกครองของญี่ปุ่นอย่างสมบูรณ์ มันเต็มไปด้วยการบีบคั้น และบังคับขู่เข็ญจากญี่ปุ่นอย่างหนัก ราชวงศ์โชซอนถูกล้มล้าง เกิดการขูดรีดทางภาษี และอาหาร เกิดความอดอยาก รวมถึงการบังคับให้คนเกาหลียอมรับวัฒนธรรมจากญี่ปุ่น
จนกระทั่งหลังจบสงครามโลกในปี 1945 เกาหลีได้เป็นอิสระจากญี่ปุ่นที่แพ้สงคราม วัฒนธรรมจากญี่ปุ่น กลายเป็นสิ่งต้องห้าม แต่ถึงกระนั้นในช่วงเวลาตั้งแต่ยุค 60 – 80 สื่อบันเทิงต่างๆ ของญี่ปุ่น ยังคงหลุดรอดไปถึงเกาหลีใต้ โดยเฉพาะจากทางโทรทัศน์ผ่านดาวเทียม ไม่ว่าจะเป็นเพลง หนังทีวี หรือดารา ซึ่งล้วนแต่มีเสน่ห์ดึงดูดคนรุ่นใหม่ของที่นั่น และการ์ตูนหุ่นยนต์ก็เป็นหนึ่งในนั้น
ความนิยมของการ์ตูนหุ่นยนต์ในเกาหลี กลายเป็นสิ่งหนึ่งที่สะท้อนถึง การผสมปนเปของความเกลียดชัง และความคลั่งไคล้ ของคนเกาหลีที่มีต่อญี่ปุ่นก็ว่าการ์ตูนชุด Mazinger Z ของยอดนักเขียนการ์ตูนชาวญี่ปุ่น โก นากาอิ ก็เป็นหนึ่งในเรื่องที่ได้โอกาสมาแพร่ภาพในเกาหลี และกลายเป็นที่นิยมอย่างมากในหมู่เด็กๆ แต่ปัญหาก็คือมันเป็นการ์ตูนจากญี่ปุ่น
คิมชองกิ ผู้กำกับภาพยนตร์ชาวเกาหลี ผู้ที่ต่อมาได้ชื่อว่าเป็นผู้มีส่วนสำคัญ ในการวางรากฐานให้กับวงการอนิเมชั่นเกาหลี ก็เป็นเหมือนผู้ใหญ่ชาวเกาหลีหลายๆ คนในยุคนั้น ที่ไม่ค่อยสบายใจกับเรื่องนี้ และอยากจะให้เกาหลีมีฮีโร่เป็นของตัวเองบ้าง จึงอาศัยการ์ตูนญี่ปุ่นเรื่องนั้นมาดัดแปลงเป็นของเกาหลีซะเลย Robot Taekwon V จึงถือกำเนิดขึ้นในปี 1976 เป็นงานภาพยนตร์ที่ถูกสร้างออกมาเพื่อฉายทางโรงหนัง ขณะเดียวกันมันก็กลายเป็นที่วิจารณ์อย่างหนัก ถึงรูปแบบของหุ่นที่เหมือนลอกเอา Mazinger Z มาผสมด้วยส่วนหัวของ Grendizer การ์ตูนหุ่นยนต์อีกเรื่องของ โก นากาอิ
หลังจากได้รับรู้เรื่องที่ถูกโจมตีอย่างมากมายทางอินเตอร์เน็ต เมื่อเร็วๆ นี้ คิมชองกิ วัย 68 ปี ออกพูดถึงข้อกล่าวหา เรื่องลอกงานของคนญี่ปุ่นว่า เขารู้สึกเสียใจอยู่เหมือนกัน คิมชองกิ ยอมรับว่าหุ่นยนต์ยักษ์ทั้งสองตัวมีส่วนคล้ายกันอยู่บ้าง “แต่ถ้าดูรายละเอียดกันดีๆ แล้วหุ่นยนต์ยักษ์ทั้งสองตัว ก็ไม่ได้เหมือนกันทั้ง 100 เปอร์เซ็นต์” สำหรับคิม เหตุผลที่หุ่นยนต์ยักษ์ทั้งสองเหมือนกันขนาดนี้ ก็เพราะว่ามันเป็นรูปแบบสากล “มันก็เหมือนกับรถยนต์นั้นละ ถ้ามองไกลๆ รถยนต์แต่ละรุ่น จะแตกต่างกันได้ซักแค่ไหนกัน มันก็มี 4 ล้อกับตัวเครื่อง เหมือนกันหมด เมื่อก่อนรถญี่ปุ่น ก็ลอกมาจากเยอรมันทั้งนั้น” นอกจากนั้น คิม ยังบอกว่า Mazinger Z ก็ไม่ใช่ต้นแบบของหุ่นยนต์ยักษ์สักหน่อย มันมีมาก่อนหน้านั้นหลายปีแล้ว
แฟนๆ ของหุ่นยนต์จากเกาหลี บางคนก็ยืนยันว่า Robot Taekwon V ไม่ควรถูกประณามเช่นนี้ มีอีกหลายอย่างที่หุ่นยนต์ของชาติตัวเอง ไม่ได้เหมือนกับหุ่นยนต์ยักษ์จากญี่ปุ่นซะขนาดนั้น ขนาดของหุ่นยนต์จากเกาหลีมีขนาดใหญ่กว่ามาก นอกจากนั้นยังมีลีลาการต่อสู้ต่างๆ ที่เป็นเอกลักษณ์ของตัวเอง ที่ไม่เหมือนใคร เพราะเป็นท่าทางที่ดัดแปลงมาจากเทควนโด้
เนื้อเรื่องของ Robot Taekwon V นั้นดำเนินไปแบบการ์ตูนวิทยาศาสตร์ยุคโบราณ นักวิทยาศาสตร์ผู้ชั่วร้ายต้องการครอบครองโลก สร้างกองทัพหุ่นยนต์ขึ้นมา จนนักวิทยาศาสตร์ชาวเกาหลี ดอกเตอร์ คิม ได้สร้างหุ่นยนต์ Robot Taekwon V ออกมาต่อกร และมอบให้ลูกชายคนโตที่ชื่อว่า คิมฮุน แชมป์เทควนโด้ของประเทศ เป็นผู้บังคับ ด้วยการอาศัยลีลาของศิลปะป้องกันตัวประจำชาติ ในการบังคับหุ่นยนต์ต่อสู้กับศัตรู
มีคนพยายามตีความว่า Robot Taekwon V นั้นแฝงไว้ด้วยความรู้สึกเรื่องชาตินิยม ในปี 1976 ความรู้สึกในช่วงสมัยการปกครองของญี่ปุ่น ยังคงอยู่ในความทรงจำของคนเกาหลี และการสร้างการ์ตูนหุ่นยนต์ ก็คือความพยายามในการดิ้นรนเพื่อให้หลุดพ้น และเป็นอิสระจากอิทธิพลของญี่ปุ่น เช่นเดียวกับเนื้อเรื่องในหนังที่ว่าด้วยการต่อสู้กับความทะเยอทะยานอันบ้าคลั่ง ที่ฝ่ายญี่ปุ่นอาจถูกแทนที่ด้วยศัตรูผู้ชั่วร้ายในหนัง
หลังจากประสบความสำเร็จอย่างงดงาม จึงมาการสร้างภาคต่อตามมาอีกหลายภาค โดยในภาคที่สอง Robot Taekwon V ก็ไม่ได้ลอกเลียนแบบ Mazinger Z แล้ว แต่หันไปลอกการ์ตูนหุ่นยนต์อีกเรื่องที่ชื่อว่า Xabungle แทน
นอกจาก Robot Taekwon V การ์ตูนหุ่นยนต์เกาหลีอีกหลายเรื่อง ก็อาศัยการ์ตูนหุ่นยนต์ของญี่ปุ่นเป็นพิมพ์เขียว ในช่วงยุค 70 - 80 เกาหลีสร้างการ์ตูนหุ่นยนต์ยักษ์ออกมามากมาย แต่แตกต่างจากงานจากญี่ปุ่นที่ถูกซื้อไปฉายทั่วโลก ผลงานการ์ตูนของเกาหลีเหล่านี้ ขาดความมีเอกลักษณ์ของตัวเอง เป็นงานประเภทสร้างเองดูเองเป็นส่วนใหญ่
Space Gundam V ผลงานอีกเรื่องของ คิมชองกิ อาจจะมีชื่อเรื่องที่ทำให้นึกถึง การ์ตูนหุ่นยนต์เรื่องดังจากญี่ปุ่นเรื่องนั้น แต่ต้นฉบับที่แท้จริงของ Space Gundam V กลับ The Super Dimension Fortress Macross หรือ มาครอส การ์ตูนหุ่นยนต์ระดับตำนานจากญี่ปุ่นอีกเรื่องต่างหาก
แม้จะเป็นเรื่องของหุ่นยนต์ที่แปลงร่างเป็นเครื่องบินรบเหมือนกัน แต่ Macross ที่เป็นต้นฉบับ นำเสนอเรื่องราวของหุ่นยนต์ยักษ์ที่ดูสมจริงสมจัง ในขณะที่ Space Gundam V เลือกที่จะเล่าเรื่องแบบค่อนข้างหลุดโลก มีอาวุธ และศัตรูที่แปลกประหลาดโผล่ออกมาเต็มไปหมด ในตอนหนึ่งของเรื่องหุ่นยนต์ตัวเอก ต้องต่อสู้กับศัตรูที่เป็นหนูยักษ์ ที่ดูยังไงๆ ก็น่าพิลึกมากกว่าจะน่าทึ่ง
ตอนนี้คำว่า กันดั้ม ในวัฒนธรรมเกาหลีถูกใช้แทนคำว่าหุ่นยนต์ยักษ์ไปแล้ว ซึ่งบางคนสันนิษฐานว่า มาจากหนัง Space Gundam V นี่เอง ซึ่งก็ทำให้บริษัทบันไดเจ้าของลิขสิทธิ์กันดั้มตัวจริงจากญี่ปุ่น ไม่สามารถจดลิขสิทธิ์ชื่อสินค้าของตัวเอง ในเกาหลีได้จนถึงเดี๋ยวนี้
สำหรับ Gundam ตัวจริงนั้น ก็ถูกนำมาสร้างใหม่โดยเกาหลีเช่นเดียวกัน มีชื่อใหม่เก๋ไก๋ว่า Space Black Knight ที่ดูไปแล้ว ก็ไม่ได้ลอกเฉพาะดีไซน์ของหุ่นเท่านั้นแต่ยัง ลามไปถึงตัวละครสุดคลาสสิคหลายๆ ตัว ในในการ์ตูนชุดนี้ด้วย
เหตุผลที่คนเกาหลีบางคนพยายามหยิบยกขึ้นมา เพื่อตอบโต้ในประเด็นการลอกเลียนก็คือ วัฒนธรรมต่างๆ ทั่วโลกนั้นต่างลอกกันไปลอกกันมาอยู่แล้ว ในอดีตที่ผ่านมาก็มีไม่น้อยที่ญี่ปุ่นได้หยิบยืมวัฒนธรรมต่างๆ จากเกาหลีไปใช้ไม่ว่าจะเป็น ตัวอังษรคันจิ ศาสนาพุทธ หรืองานสถาปัตยกรรม
ถึงตอนนี้ดูเหมือนว่าคนเกาหลีจำนวนไม่น้อย ก็ยังภูมิใจกับ Robot Taekwon V อยู่ นอกจากแผนการสร้างอนุสาวรีย์ขนาดใหญ่ของหุ่นที่จะเกิดขึ้นในปี 2013 แล้ว โครงการนำการ์ตูนต้นฉบับในยุค 1976 กลับมาฉายใหม่ก็พึ่งเกิดขึ้นเมื่อ 2 ปีก่อน หลังจากมีการค้นพบฟิล์มหนัง ที่จากหายสาบสูญไปนาน โครงการบูรณะฟิล์มของหนังเริ่มต้นขึ้นในปี 2005 ใช้เงินทุนถึง 1 พันล้านวอน และทีมงานจำนวนถึง 72 คน ในการทำความสะอาดฟิล์มหนัง ที่มีถึง 108,852 เฟรม ซึ่งเมื่อหนังได้เข้าฉายจริงๆ ก็ได้รับการตอบรับจากแฟนหนังชาวเกาหลีเป็นอย่างดี
ในโลกยุคไร้พรมแดนอินเตอร์เน็ต และเว็บวิดีโอออนไลน์อย่างยูทูป กลายเป็นศูนย์รวมแห่งการเยาะเย้ยถากถางขต่อบรรดา หุ่นยนต์ยักษ์ใหญ่จอมเลียนแบบของเกาหลี ที่อาจจะทำให้ Robot Taekwon V และพวกพ้องกลายเป็นความก้ำกึ่งระหว่างความภูมิใจของชาติ และความอับอายขายหน้าต่อเสียงนินทาจากคนทั้งโลก
ขอบคุณข้อมูลจาก thaigundam.com
