เวียนศีรษะบ้านหมุน เป็นภาวะที่อาจส่งผลกระทบต่อคนที่เป็นอย่างรวดเร็วและรุนแรง ทำให้รู้สึกวิงเวียน เหมือนสิ่งของรอบตัวหมุนเคว้ง เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน และสูญเสียการทรงตัวในที่สุด
อาการเวียนศีรษะบ้านหมุน อาจเกิดจากหลากหลายสาเหตุ ซึ่งแพทย์จะเป็นผู้วิเคราะห์หาสาเหตุนั้นๆ แต่เมื่อเกิดอาการทันทีทันใด วิธีการต่อไปนี้อาจช่วยบรรเทาอาการได้ในเบื้องต้น
• วิธีบรรเทาอาการเวียนหัวบ้านหมุนในทันที
1. เคลื่อนไหวช้าๆ
เมื่อรู้สึกวิงเวียนบ้านหมุน การขยับเขยื้อนอย่างรวดเร็ว จะทำให้รู้สึกแย่ลง แต่การเคลื่อนไหวอย่างช้าๆ จะทำให้รู้สึกดีขึ้น เช่น การก้าวเดินช้าๆ จะช่วยให้คุณโฟกัสได้ง่ายขึ้น และสมองไม่มึนงง บางคนอาจหยุดพักชั่วครู่ระหว่างเดิน ก็ช่วยบรรเทาอาการวิงเวียนได้ดี
2. อย่ามองขึ้นหรือลง
การมองขึ้นหรือลงอาจทำให้รู้สึกงุนงนและไม่สบายยิ่งขึ้น เช่นเดียวกับอาการวิงเวียนศีรษะทั่วๆไป ที่ไม่ใช่บ้านหมุน เพราะฉะนั้นควรหลีกเลี่ยงการมองขึ้นหรือมองลงนานๆ หรือรวดเร็ว และรักษาระดับศีรษะให้ขนานกับพื้นเท่าที่จะทำได้
3. เพ่งมองวัตถุที่อยู่ไกลออกไป
การรับรู้ของคนเรานั้น สิ่งที่อยู่ใกล้จะดูเคลื่อนที่เร็วกว่าสิ่งที่อยู่ไกลออกไป เพราะฉะนั้น ขอให้เพ่งมองไปยังสิ่งที่อยู่ในระยะไกล เช่น มองออกไปนอกหน้าต่าง จนรู้สึกวิงเวียนลดน้อยลง
4. อย่าเคลื่อนไหวท่าทางซ้ำๆ
การเคลื่อนไหวด้วยท่าทางซ้ำๆ เช่น สะบัดหน้า ขยับแขน ขยับขา ส่งผลให้การทรงตัวไม่ดี ซึ่งจะยิ่งทำให้อาการวิงเวียนบ้านหมุนแย่ลงกว่าเดิม ทางที่ดีควรเคลื่อนไหวอย่างช้าๆ ด้วยความระมัดระวังและมั่นคง ซึ่งจะช่วยบรรเทาอาการวิงเวียนได้อย่างรวดเร็ว
• วิธีเคลื่อนไหวที่ช่วยรักษาอาการบ้านหมุนให้หายขาด
1. หันศีรษะ 45 องศาอย่างช้าๆ
เริ่มต้นด้วยการตั้งศีรษะตรง และค่อยๆหันศีรษะไปทางซ้าย 45 องศา จากนั้นค่อยๆหันไปทางขวา ทำเช่นเดียวกัน
2. นอนหงาย
จากนั้นให้นอนหงายโดยเร็ว เพื่อให้ลำคอและไหล่ผ่อนคลาย เอียงศีรษะให้หูข้างที่ได้รับผลกระทบจากอาการวิงเวียนบ้านหมุน สัมผัสหมอนนาน 30 วินาที แล้วเอียงศีรษะอีกข้างให้หูสัมผัสหมอนนาน 30 วินาที
3. พลิกตัว
จากนั้นพลิกตัวไปด้านเดียวกับศีรษะที่เอียงอยู่ แล้วอยู่ในท่าตะแคงนี้นาน 30 วินาที
4. ทำซ้ำ
เริ่มทำซ้ำจาก 1-3 วันละ 3 ครั้ง เพื่อให้หายขาดจากอาการวิงเวียนบ้านหมุน ซึ่งท่าเหล่านี้เป็นท่าที่นักกายภาพบำบัดใช้รักษาผู้ป่วย แต่คุณสามารถทำเองได้โดยไม่ยุ่งยากและไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายแต่อย่างใด
• คำแนะนำ
1. การทำตามคำแนะนำของแพทย์เป็นสิ่งสำคัญ หากแพทย์สั่งยา ต้องรับประทานเป็นประจำ
2. หากต้องรักษาด้วยการออกกำลังกาย ทำกายภาพบำบัด หรือบำบัดด้วยโภชนาการ ควรทำตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด
3. อาการวิงเวียนบ้านหมุนที่เกิดขึ้นส่วนใหญ่ มิได้เกิดจากปัญหาทางการแพทย์ที่รุนแรง และมักบรรเทาได้ง่ายๆด้วยการรักษาแบบธรรมดาๆ
• คำเตือน
1. โปรดใช้ความระมัดระวัง เมื่อต้องขับขี่ยานพาหนะหรือใช้เครื่องจักรกล ขณะเกิดอาการวิงเวียนบ้านหมุน
2. หากอาการวิงเวียนบ้านหมุนเป็นมากขึ้น หรือมีอาการแทรกซ้อน ให้รีบพบแพทย์ทันที
(จาก นิตยสารธรรมลีลา ฉบับที่ 175 กรกฎาคม 2558 โดย เบญญา)
