มีสำนวนไทยโบราณว่า “มะนาวไม่มีน้ำ” หมายถึง การพูดจาไม่ไพเราะ ไม่มีหางเสียง พูดแห้งๆ เหมือนมะนาวหน้าแล้งที่ไม่มีน้ำ ไร้รสชาติ
มะนาวหน้าแล้งนอกจากไม่มีน้ำแล้ว ยังแพงเวอร์ เพราะว่าไม่ค่อยออกผล เลยทำให้มะนาวขาดตลาด เห็นข่าวออกมาว่าปีนี้แล้งจัดด้วย มะนาวจากลูกละไม่กี่บาท ขึ้นไปถึง 10 บาทแน่ะ
เห็นที “บัวน้อย” ต้องลอยคอไปอยู่ที่เมืองม็องตงซะแล้วค่ะ เพราะที่นี่มีมะนาวเยอะ จนถึงกับจัดเทศกาลมะนาวกันแบบที่เห็นแล้วต้องร้องว่า “ว้าว..สุดอเมซซิ่ง”
เทศกาลมะนาว (Lemon Festival) ไม่ใช่แค่เอามะนาวมาขายกันเฉยๆ นะคะ แต่เป็นการเฉลิมฉลองผลส้มและมะนาวที่ปลูกในท้องถิ่น โดยนำมาตกแต่งเป็นแนวคิดต่างๆอย่างมีเอกลักษณ์ จัดขึ้นเป็นประจำทุกปีราวเดือนกุมภาพันธ์ ณ เมืองม็องตง (Menton)
ม็องตงตั้งอยู่บนชายฝั่งริเวียร่า ทางตะวันออกเฉียงใต้ของฝรั่งเศส เป็นเมืองที่มีความงดงามมาก จนชาวยุโรปขนานนามว่า “Pearl of France” หรือไข่มุกแห่งฝรั่งเศส (เหมือนที่ “ภูเก็ต” บ้านเรา ได้ชื่อว่าเป็นไข่มุกแห่งอันดามัน เพราะความงดงามแห่งท้องทะเล) ที่สำคัญคือ เป็นเมืองที่ปลูกมะนาวเป็นอันดับหนึ่งในยุโรป
แรกเริ่มเดิมทีก่อนที่จะมีเทศกาลมะนาว กลุ่มโรงแรมในเมืองม็องตงพยายามหาวิธีจัดเทศกาลฤดูหนาวขึ้นในเมือง เพราะที่นี่อากาศดี แม้แต่ในฤดูหนาวก็ยังมีแสงแดด จึงได้แนะนำเทศบาลเมืองให้จัดพาเหรดขึ้น เรียกว่า “เทศกาลเมนตัน” ปรากฏว่าได้รับความนิยมจากชาวเมืองและนักท่องเที่ยว หนีหนาวจากที่อื่นมาเที่ยวพักผ่อนที่ม็องตงกันมากมาย
หลังจากนั้นอีก 30 ปีต่อมา เจ้าของโรงแรมแห่งหนึ่งในม็องตงก็ผุดไอเดียบรรเจิด จัดแสดงนิทรรศการดอกไม้ ส้ม มะนาว ภายในสวนของโรงแรม ซึ่งได้รับความสำเร็จเป็นอย่างดี ดังนั้น ในปีถัดมา จึงย้ายมาจัดบนถนนหลายสายภายในเมือง มีขบวนรถที่ตกแต่งด้วยส้มและมะนาว และมีหญิงสาวพื้นเมืองร่วมขบวนด้วย
และเพื่อเป็นการพัฒนาการท่องเที่ยวอย่างเต็มรูปแบบ ภาครัฐและเอกชนก็เลยร่วมมือกันจัดเทศกาลมะนาวขึ้นอย่างจริงจังเป็นครั้งแรกในปี 1935 ภายในงานประกอบด้วยขบวนพาเหรด และประติมากรรม ที่ตกแต่งด้วยผลมะนาวและผลส้ม
ตั้งแต่นั้นมา เทศกาลมะนาวก็ได้รับความนิยมอย่างมาก สามารถดึงดูดนักท่องเที่ยวมากมายจากทั่วโลกให้มาเยี่ยมชมในแต่ละปี
ภาพที่นำมาให้ชมกันนี้เป็นเทศกาลมะนาว ครั้งที่ 82 ภายใต้ชื่อภาษาฝรั่งเศส ว่า “82th Fête du Citron” ซึ่งเพิ่งจัดเสร็จสิ้นไปหมาดๆเมื่อวันที่ 14 ก.พ.-4 มี.ค. 2015
โดยปีนี้มีการนำผลส้มและมะนาวราว 145 ตัน มาสร้างสรรค์งานศิลปะภายใต้แนวคิด “ความยากแค้นของมะนาวในประเทศจีน (Tribulations of a Lemon in China)” ซึ่งเป็นการเล่นคำจากนิยายแนวผจญภัยชื่อดังของฝรั่งเศสที่ชื่อ “ความลำบากยากแค้นของชายในประเทศจีน (Tribulations of a Chinaman in China)” ซึ่งแต่งโดย จูลส์ เวิร์น นักเขียนนิยายแนววิทยาศาสตร์และผจญภัยชาวฝรั่งเศส ที่ได้รับการตีพิมพ์เมื่อปี 2440
เพราะฉะนั้น ในเมื่อปีนี้เทศกาลมะนาวชูจีนเป็นแนวคิดหลัก งานไฮไลต์ของศิลปะและประติมากรรมต่างๆ ส่วนใหญ่จึงเป็นเรื่องเกี่ยวกับจีน ไม่ว่าจะเป็นพระสังกัจจายน์ จักรพรรดิจีน มังกร พระราชวังต้องห้าม หอฟ้าเทียนถาน งิ้ว เป็นต้น
มาชมกันดีกว่าค่ะว่า มะนาวไม่ไร้น้ำที่ม็องตง มีรสชาติสุดว้าว.แค่ไหน
(จาก นิตยสารธรรมลีบา ฉบับที่ 172 เมษายน 2558 โดย บัวน้อย)