ผ่านมา 1 เดือนแล้ว สำหรับนิทรรศการภาพถ่ายโบราณ “สยาม ผ่านมุมกล้องจอห์น ทอมสัน พ.ศ. 2408-2409” ซึ่งคณะกรรมการจัดนิทรรศการฯ และภัณฑารักษ์ ร่วมกับกระทรวงวัฒนธรรม และกรมศิลปากร จัดขึ้น ณ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หอศิลป์ ถ.เจ้าฟ้า กรุงเทพฯ ระหว่างวันที่ 10 มกราคม-28 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2558 เพื่อเฉลิมพระเกียรติเนื่องในวโรกาสที่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี จะทรงเจริญพระชนมายุ 5 รอบ และเป็นการรำลึกครบรอบ 150ปี แห่งการมาเยือนสยามของนายจอห์น ทอมสัน ช่างภาพชาวสก็อต โดยมีประชาชนทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศให้ความสนใจเข้าชมเป็นอย่างมาก
โดยเมื่อวันที่ 9 มกราคม พ.ศ. 2558 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารีได้เสด็จพระราชดำเนินเป็นองค์ประธานเปิดงานนิทรรศการ ด้วยพระองค์ได้เคยเสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตรต้นฉบับฟิล์มกระจกที่เก็บรักษาอยู่ที่สถาบันเวลคัม ในกรุงลอนดอนเมื่อหลายปีที่แล้ว
นายจอห์น ทอมสัน (พ.ศ. 2380-2464) ช่างภาพคนสำคัญที่สุดคนหนึ่งในคริสตวรรษที่ 19 ได้เดินทางมาประเทศไทยใน พ.ศ. 2408 ปลายรัชกาลที่ 4 และใช้เวลาอยู่ในพระนครและจังหวัดใกล้เคียงเป็นเวลาหลายเดือน สร้างสรรค์ผลงานด้านการถ่ายภาพบุคคลสำคัญ ชาวบ้าน บ้านเมือง ทิวทัศน์ ภาพถ่ายชิ้นที่สำคัญที่สุด คือ พระบรมฉายาลักษณ์ของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จฯเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ หรือรัชกาลที่ 5 ขณะทรงพระเยาว์ โดยเขาเป็นช่างภาพคนแรกที่ได้รับเกียรติยิ่งที่รัชกาลที่ 4 พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้เข้าไปถ่ายภาพพระองค์ในพระบรมมหาราชวัง และพระบรมวงศานุวงศ์อีกหลายพระองค์ รวมทั้งถ่ายภาพพระราชพิธีสำคัญๆ เช่น พระราชพิธีโสกันต์ของสมเด็จฯเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ และพระราชพิธีถวายผ้าพระกฐิน
โดยนิทรรศการนี้เป็นครั้งแรกในประเทศไทย ที่ได้รับอนุญาตจากเจ้าของลิขสิทธิ์ภาพต้นฉบับมาจัดแสดง โดยแต่ละภาพจะมีการอัดขยายภาพขนาดไม่ต่ำกว่า 1 เมตร มีความคมชัดสูง เพื่อให้เห็นรายละเอียดของภาพโบราณนี้อย่างที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน
ภาพถ่ายในนิทรรศการครั้งนี้ประกอบด้วย ภาพถ่ายที่เกี่ยวกับประเทศไทย 43 ภาพ ประเทศกัมพูชา 6 ภาพ และจีน 11 ภาพ ซึ่งพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หอศิลป์ เปิดให้เข้าชมนิทรรศการนี้ทุกวันพุธ-อาทิตย์ เวลา 09.00-16.00 น. เว้นวันจันทร์และอังคาร สอบถามรายละเอียด โทร. 0-2282-8525
และนี่คือภาพบางส่วนของนิทรรศการครั้งนี้
(จาก นิตยสารธรรมลีลา ฉบับที่ 170 กุมภาพันธ์ 2558 โดย กองบรรณาธิการ)