นิทานเซน : วิธีปราบวัชพืช

บรรดาสานุศิษย์พากันนั่งห้อมล้อมอาจารย์เซน เพื่อขอให้อาจารย์บอกเล่าถึงความลี้ลับของมนุษย์และจักรวาล

อาจารย์เซนไม่เอ่ยวาจา หลับตานิ่ง จากนั้นสักพักจึงเอ่ยถามเหล่าสานุศิษย์ว่า

"ทำอย่างไรจึงจะกำจัดวัชพืชออกจากพื้นที่โล่งนี้ได้?"

บรรดาสานุศิษย์ต่างนิ่งงัน เพราะคิดไม่ถึงว่า อาจารย์เซนจะถามคำถามพื้นๆ เช่นนี้ออกมาได้

ศิษย์ผู้หนึ่งเอ่ยตอบว่า "ใช้จอบเสียมแซะขุดทำลายวัชพืชทิ้งไปให้หมด"

เมื่ออาจารย์เซนได้ฟัง เพียงอมยิ้มไม่กล่าวกระไร

ศิษย์อีกผู้หนึ่งตอบว่า ใช้ไฟเผา วัชพืชทั้งหมดย่อมถูกทำลายไป"

อาจารย์เซนได้ฟังแล้ว ยังคงไว้ซึ่งรอยยิ้ม พร้อมกับผงกหัวเล็กน้อย

ศิษย์คนที่สามตอบว่า "ใช้ปูนขาวโรยบนวัชพืชให้ทั่ว เท่านี้บรรดาวัชพืชก็จะตายหมด"

อาจารย์เซนยังคงมีปฏิกริยาเช่นเดิม

ศิษย์คนที่สี่เห็นดังนั้นจึงกล่าวว่า "วิธีการของพวกเขาล้วนไม่ถูกต้อง เพราะล้วนไม่ได้กำจัดถึงรากวัชพืช การกำจัดวัชพืชที่ถูกต้อง ต้องถอนรากถอนโคน"

เมื่อเหล่าสานุศิษย์ต่างหมดคำตอบแล้ว อาจารย์เซนจึงเอ่ยว่า "พวกเจ้าล้วนตอบได้ดี ตั้งแต่วันพรุ่งนี้เป็นต้นไป พวกเจ้าจงแบ่งที่ดินผืนนี้ออกเป็นส่วนๆ แล้วใช้วิธีการที่แต่ละคนได้เสนอมาในการกำจัดวัชพืชส่วนของใครของมัน แล้ววันนี้ของปีหน้า พวกเจ้าจงมารวมตัวกันที่นี่อีกครั้ง"

หนึ่งปีผ่านไป เหล่าสานุศิษย์ต่างมารวมตัวกันอีกครั้ง แต่พื้นที่ซึ่งเดิมเต็มไปด้วยวัชพืชนั้นไม่มีแล้ว กลับกลายเป็นพืชพันธุ์ธัญญาหารเหลืองอร่ามไปทั่วผืนดิน

เนื่องจากในช่วง 1 ปีที่ผ่านมา บรรดาสานุศิษย์ใช้วิธีการต่างๆนานา ล้วนไม่สามารถกำจัดวัชพืชได้อย่างหมดจด สุดท้ายจึงได้แต่ปลูกพืชพันธุ์ที่เป็นผลิตผลทางการเกษตรลงไปแทนที่ เพื่อป้องกันไม่ให้วัชพืชเติบโตขึ้นมาอีก

ยามที่เหล่าศิษย์มารายล้อมอยู่นั้น พืชพันธุ์ทั้งหลายต่างกำลังสุกงอมเต็มที่ ทว่าอาจารย์เซนได้ล่วงลับดับขันธ์ไปก่อนหน้านั้นนานแล้ว

คำสอนสุดท้ายที่อาจารย์ได้ทิ้งไว้ให้เหล่าสานุศิษย์ก็คือ วิธีกำจัดวัชพืชที่ได้ผลที่สุด มีเพียงวิธีเดียวคือ ปลูกพืชพันธุ์ที่ใช้การได้ทับลงไปแทนที่

ส่วนวิธีเดียวที่จะทำให้จิตวิญญาณของตนเองไม่ว่างเปล่า คือปลูกฝังด้วยคุณธรรมอันดีงามเท่านั้น

(จาก นิตยสารธรรมลีลา ฉบับที่ 165 กันยายน 2557 โดย มุมจีน : manager online)