คำสอนในพุทธศาสนาบอกว่า ชีวิตคนเรานั้นเป็นอนิจจัง คือไม่เที่ยง ไม่มีอะไรแน่นอน เพราะฉะนั้น หากไม่ทำตัวให้ยืดหยุ่น ก็อาจทำให้ชีวิตมีปัญหาได้ เช่น หากต้องทำงานที่ตัวเองไม่รักไม่ชอบ แล้วไม่รู้จักปรับตัว ก็จะทำให้เครียดได้ง่ายๆ แต่หากปรับเปลี่ยนวิธีคิดจาก “ไม่ได้ทำงานที่ชอบ” เป็น “จงชอบงานที่ทำ” ก็จะทำให้ชีวิตนี้ดีขึ้นเยอะเลย
การพัฒนาทักษะการปรับตัวหรือยืดหยุ่น มิใช่การหยุดเรื่องเลวร้ายหรือตึงเครียดไม่ให้เกิดขึ้น แต่มันสามารถลดผลกระทบที่จะเกิดขึ้นในชีวิตได้ ไม่ว่าจะเป็นเหตุการณ์ในชีวิตประจำวัน เช่น พลาดรถประจำทาง การเปลี่ยนงาน ที่อยู่อาศัย ไปจนถึงการตกงาน หย่าร้าง ป่วยเรื้อรัง ฯลฯ
บางครั้งการทำตัวเหมือนหนังยางที่มีความยืดหยุ่น ก็ดีเหมือนกัน และเทคนิค ต่อไปนี้อาจจะเปลี่ยนคุณให้กลายเป็นหนังยางก็เป็นได้
1. ยอมรับการเปลี่ยนแปลง
สิ่งสำคัญอันดับแรกที่จะช่วยให้คุณปรับตัวและมีความยืดหยุ่นได้ คือ ต้องยอมรับว่า การเปลี่ยนแปลงเป็นส่วนหนึ่งของการดำเนินชีวิต ไม่มีอะไรจะคงที่ตลอดกาล แม้แต่ร่างกายของเรา
ดังนั้น เมื่อสถานการณ์เปลี่ยนไป เป้าหมายบางอย่างที่คุณเคยวางไว้ อาจไม่บรรลุผล เพราะมีหลายสิ่งหลายอย่างที่ไม่อาจควบคุมได้ แต่หากคุณมีความยืดหยุ่นก็จะช่วยให้ปรับตัวได้โดยไม่เครียดเท่าใดนัก และแทนที่จะต่อต้านหรือพยายามควบคุมสิ่งต่างๆ ขอให้มองว่า มันเป็นโอกาสที่จะทำให้คุณได้เรียนรู้เพื่อเดินหน้าต่อไป เพราะฉะนั้น จงพุ่งความสนใจไปยังเรื่องที่คุณสามารถจัดการได้
2. คิดแง่บวกให้มากขึ้น
แม้คุณไม่อาจเปลี่ยนแปลงความจริงที่ว่า กำลังอยู่ในภาวะที่ยากลำบากสุดๆ แต่คุณสามารถเปลี่ยนมุมมองและปฏิกิริยาโต้ตอบได้ โดยหลีกเลี่ยงการมองเหตุการณ์ต่างๆที่กำลังเกิดขึ้นในแง่ร้ายจนเกินไป
ขณะเดียวกันก็ต้องมองข้ามเหตุการณ์ปัจจุบันไป แล้วคิดในแง่บวกอย่างมีความหวังว่า สถานการณ์ต่างๆจะค่อยๆคลี่คลายไปในทางที่ดีในที่สุด เชื่อเถอะว่า ฟ้าหลังฝนย่อมสดใสเสมอ
3. มุ่งมั่นทำให้ดีขึ้น
การโหยหาความสมบูรณ์แบบในทุกๆสิ่งที่กระทำ มีแต่จะนำความเครียดมาให้ ทางที่ดีหันมามุ่งมั่นที่จะทำให้ดีหรือดีขึ้นกว่าครั้งก่อน แทนที่จะต้องเป๊ะไปเสียทุกเรื่อง
ระลึกไว้เสมอว่า เมื่อปัญหาเกิดขึ้น ต้องมีความเด็ดเดี่ยวที่จะแก้ไข อย่าทิ้งหรือหนีปัญหาและความกดดันตรงหน้าโดยหวังว่ามันจะหายไปเอง
4. ดูแลกายใจให้พร้อม
การดูแลกายและใจเป็นอย่างดี คือ การเตรียมความพร้อม เพื่อรับมือกับสถานการณ์ที่ต้องอาศัยความยืดหยุ่นนั่นเอง
ดังนั้น อย่าลืมหันมาใส่ใจสุขภาพของตัวเอง ด้วยการทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ ออกกำลังกาย ทำกิจกรรมที่ชื่นชอบและช่วยให้ผ่อนคลายเป็นประจำ เมื่อกายพร้อม ใจพร้อม คุณก็พร้อมที่จะเผชิญทุกสถานการณ์อย่างชิลๆ
5. สร้างมิตรภาพที่ดี
ความสัมพันธ์ที่ดีที่เกิดขึ้นในครอบครัว เพื่อนฝูง หรือคนอื่นๆ เป็นสิ่งสำคัญ อีกทั้งการยอมรับความช่วยเหลือและสนับสนุนจากคนที่ใส่ใจและเป็นห่วงคุณนั้น จะช่วยให้คุณมีความยืดหยุ่นในชีวิตดีขึ้น
นอกจากนี้ การเข้าร่วมทำกิจกรรมในชุมชน กลุ่มอาสาสมัคร ฯลฯ จะทำให้คุณรู้จักคนมากขึ้น และช่วยเสริมสร้างทักษะ พร้อมทั้งสุขภาพกายใจที่ดี อันจะช่วยในเรื่องการปรับตัวได้เป็นอย่างดี
6. อย่าผัดวันประกันพรุ่ง
การผัดวันประกันพรุ่งอาจเป็นอุปสรรคใหญ่ต่อการปรับตัว เพราะมันจะนำพาความเครียดมาให้ และบางครั้งอาจทำให้คุณเลื่อนทำสิ่งที่สำคัญและส่งผลดีออกไปเรื่อยๆ
เพราะฉะนั้น ทางที่ดีควรตั้งเป้าหมายที่ชัดเจน และสามารถทำได้จริง แม้จะเป็นเรื่องเล็กๆน้อยๆที่ทำสำเร็จได้ในแต่ละวันก็ตาม เพราะมันสามารถนำไปสู่จุดหมายใหญ่ได้เช่นกัน
7. อยู่ท่ามกลางคนคิดบวก
เพราะการคิดบวกเป็นสิ่งสำคัญต่อการสร้างความยืดหยุ่นในชีวิต รวมถึงพลังด้านดีนั้น สามารถแผ่กระจายไปยังคนรอบข้างได้
ดังนั้น อย่ารีรอที่จะพาตัวเองเข้าไปคลุกคลีในกลุ่มคนที่มีความคิดดี ทำดี รับรองว่า มันจะช่วยสร้างความมั่นใจและศรัทธาในตัวคุณเองได้อย่างเหลือเชื่อ
8. หัวเราะบ่อยขึ้น
บางช่วงเวลา ชีวิตอาจเต็มไปด้วยเรื่องเครียดๆ สารพัด แต่หากรู้จักมองในแง่มุมที่เบาบางลง ให้ดูตลกขบขันบ้าง ก็คงจะดีไม่น้อย
การหัวเราะดังๆ เป็นวิธีหนึ่งที่ช่วยลดระดับความเครียดอย่างได้ผล และทำให้คุณปรับตัวในทุกๆสถานการณ์ได้เป็นอย่างดี จึงควรหาโอกาสให้ตัวเองได้หัวเราะทุกวัน ฮิฮิ..
9. ย้อนดูบทเรียนชีวิต
บ่อยครั้งที่มนุษย์ต้องประสบกับเรื่องร้ายๆที่เกิดขึ้นในชีวิต แต่ประสบการณ์อันเลวร้ายและความทุกข์ยากนี้เอง ที่ทำให้หลายคนได้เรียนรู้และเข้าใจตัวเอง จนทำให้เข้มแข็งขึ้น เห็นคุณค่าตัวเองมากขึ้น ซาบซึ้งสิ่งดีๆที่มีในชีวิต และปรับตัวได้ดีขึ้น หากต้องตกอยู่ในสถานการณ์ที่ยากลำบากอีกครั้ง
10. หาตัวช่วยอื่นๆ
มีหลายคนที่เลือกวิธีเขียนระบายความคิดเห็น และความรู้สึกลึกๆในใจ เกี่ยวกับเหตุการณ์ร้ายๆที่เกิดขึ้นในชีวิต ลงในสมุดบันทึก ขณะที่บางคนเลือกการทำสมาธิและฝึกจิตวิญญาณ เพื่อช่วยให้ใจสงบและฟื้นฟูความหวังเหล่านี้คือตัวช่วยที่จะทำให้คุณปรับตัว และมีความยืดหยุ่นในการใช้ชีวิตได้มากขึ้น
(จาก นิตยสารธรรมลีลา ฉบับที่ 163 กรกฎาคม 2557 โดย ประกายรุ้ง)