ผู้จัดการสุดสัปดาห์ - ยุคสมัยที่ผู้คนนิยมส่องโซเชียลฯ ไถ่ฟีดดูความน่ารักตะมุตะมิและท่าทางตลกโป๊ะปะของบรรดาสัตว์ต่างๆ จนออกอาการอมยิ้มหัวเราะร่า สารแห่งความสุขโดปามีนหลั่ง ได้รับการบำบัดผ่อนคลายจากความตึงเครียดระหว่างวัน ล่าสุด กับปรากฎการณ์ “หมูเด้ง” ฮิปโปแคระ สาวน้อยวัย 2 เดือน แห่งสวนสัตว์เปิดเขาเขียว จ.ชลบุรี กำลังรันทุกวงการ ใครเห็นเป็นต้องเอ็นดูอาการ “ดีด- เด้ง” จนสร้าง Real-Time Marketing และ MEME อย่างมากมาย
สำหรับการดูคลิปสัตว์แล้วมีความสุข นั่งไถ่ฟีดดูได้ทุกวัน วันละหลายๆ ชั่วโมง นั่นเป็นเพราะ “ความน่ารัก” ในมุมวิทยาศาสตร์อธิบายถึงองค์ประกอบความรัก ยกตัวอย่าง ลูกหมาหรือลูกแมว รูปลักษณ์ ตาโต ขนปุย รูปร่างอ้วน ฯลฯ ลักษณะนี้เรียกว่า Kinderschema รูปลักษณ์แบบเด็กๆ ซึ่งตรงกับลักษณะของเด็กทารกในมนุษย์ กล่าวคือเมื่อมนุษย์เห็นเด็กทารก ตามสัญชาตญาณจะกำหนดให้รู้สึกรักและอยากดูแล รวมทั้งความน่าหมั่นเขี้ยว หรือ Cute aggression
เมื่อมองเห็นความน่ารักของบางสิ่งอย่าง สมองส่วน Orbitofrontal Cortex จะทำงานโดยอัตโนมัติให้รู้สึกอยากปกป้อง มีความใส่ใจ และสมองส่วน Nucleus Accumbens จะปล่อยสารเคมีโดปามีน ซึ่งทำให้รู้สึกดี ความสุข เป็นคำอธิบายทางวิทยาศาสตร์ว่าทำไมมนุษย์เราถึงชอบอะไรน่ารักๆ หรือดูคลิปสัตว์กดไลค์กดแชร์กันได้ทั้งวัน
หรือสรุปได้ว่า การดูคลิปสัตว์น่ารักช่วยเปลี่ยนโฟกัส ดึงความสนใจออกความเครียดไปในช่วงเวลานึง เกิดความรู้สึกคลาย
และความน่ารักเป็นเหตุจนเกิดปรากฎ “หมูเด้ง” ลูกฮิปโปแคระ เพศเมีย อายุ 2 เดือน แห่งสวนสัตว์เปิดเขาเขียว จ. ชลบุรี หลังเพจ “ขาหมู แอนด์เดอะแก๊ง” เผยแพร่คลิปและภาพความน่ารักและซุกซนของ “หมูเด้ง” ไม่ว่าจะเป็น การเล่นน้ำ การงับขาเจ้าหน้าที่ ความดีดดิ้น ดูเหวี่ยงโวยวาย ทำให้ครองใจชาวเน็ตทั่วโลก สร้าง Real-Time Marketing และ MEME จำนวนมาก
สำหรับ “หมูเด้ง” เกิดมาในครอบครัวฮิปโปเซเลบประจำสวนสัตว์ ส่วนที่มาของ “หมูเด้ง” มาจากการโหวตผ่านผู้คนมากกว่า 20,000 ชื่อบนโลกโซเชียลฯ ซึ่งมีโหวต อาทิ หมูแดง หมูสับ และ หมูเด้ง หลังจากมีการแชร์อิริยาบถความน่ารักของ “หมูเด้ง” ความรักของเจ้าฮิปโปแคระภาพและคลิปต่างๆ กลายเป็นไวรัล จะบอกว่า “หมูเด้ง” โด่งดัง ไปทั่วโลก ก็ไม่เกินจริง
ไม่เพียงเท่านั้น “หมูเด้งฟีเวอร์” ยังทำให้สวนสัตว์เปิดเขาเขียว จ. ชลบุรี แทบแตก เพราะมีนักท่องเที่ยวจากทั่วสารทิศทะลักเข้ามาชมความน่ารักของ “หมูเด้ง” จนต้องจัดระเบียบแบ่งรอบในการเข้าชม
ทำไมดูคลิป “หมูเด้ง” แล้วอารมณ์ดี อ้างอิงรายงานจาก CNN เปิดเผยผลงานวิจัยยืนยันว่าการดูภาพดูคลิปสัตว์น่ารัก ช่วยลดความเครียด คลายความกังวล ดังนั้น จึงไม่แปลกที่หลังดูคลิปสัตว์น่ารักๆ ตลกๆ จะทำให้รู้สึกว่าอารมณ์ดีขึ้น
ผลการศึกษาจากมหาวิทยาลัยลีดส์ (University of Leeds) ประเทศอังกฤษ ร่วมกับการท่องเที่ยวเวสเทิร์นออสเตรเลีย ระบุว่าการดูรูปภาพหรือคลิปน่ารักตลกๆ ของสัตว์อย่างน้อย 30 นาที สามารถทำให้เรามีความสุข ช่วยลดความเครียด ช่วยฟื้นฟูร่างกายทำให้เรามีแรงทำสิ่งต่างๆ มากขึ้น
Dr. Andrea Utle จาก University of Leeds ร่วมกับทีมนักวิจัย ทดลองตัดต่อคลิปที่รวมสัตว์ทั้งหมาแมวและสัตว์สายพันธุ์อื่นๆ และตัวควอกก้า จิงโจ้แคระหน้ายิ้มเจ้าของฉายาสัตว์ที่มีความสุขที่สุดในโลก ซึ่งทำให้หลายคนรู้สึกดีได้แค่เพียงได้เห็นรูป โดยทำการทดลองกับคนจำนวน 19 คน เป็นนักศึกษาที่อยู่ในช่วงสอบ ช่วงที่มีความเครียดสูง โดยให้ผู้ทดลองทำการดูคลิปสัตว์เป็นเวลา 30 นาที ผลการทดสอบพบว่าหลังจากทุกคนได้ดูคลิป ความเครียดก็ลดลงอย่างเห็นได้ชัดมากถึง 35% รวมถึงความดันเลือดและอัตราการเต้นของหัวใจก็อยู่ในเกณฑ์ที่ดีมาก ส่งผลต่อร่างกายและอารมณ์ ดีต่อสุขภาพจิต ช่วยให้มีความสุข อารมณ์ดี
อย่างไรก็ดี ผู้คนทั่วโลกมีความสนใจในการดูคลิปสัตว์อย่างมาก โดยมีการจัดทำสถิติ YouTube รวมรวมข้อมูลระบุว่า มีผู้เข้าชมคลิปที่เกี่ยวกับ “แมว” ประมาณ 488,000 วิวต่อเดือน มีผู้เข้าชมคลิปเกี่ยว “สุนัข” อีกประมาณ 163,000 วิวต่อเดือน และคลิปสัตว์อื่นๆ รวมกันยังได้รับความสนใจจากผู้ใช้อินเตอร์เน็ตอีกมากถึง 42,000 วิวต่อเดือน ขณะที่ TikTok สร้างแฮชแท็กสำหรับคลิปสัตว์โลกน่ารัก #Pettok มีผู้ให้ความสนใจดูคลิปในหมวดนี้มากถึง 8.8 หมื่นล้านวิว
จะเห็นว่าการดูคลิปเกี่ยวกับสัตว์ฮีลใจได้จริง อีกทั้ง ผู้คนจำนวนมากชอบดูคลิปสัตว์น่ารักๆ ตลกๆ เป็นการคลายเครียด
นอกจากนี้ มีรายงานการศึกษาว่า “Pet therapy” หรือ “สัตว์เลี้ยงบำบัด” การเป็นเจ้าของสัตว์เลี้ยงต่างๆ หมา แมว นก กระต่าย ฯลฯ ส่งผลต่อจิตใจเชิงบวกช่วยลดความเครียด สัตว์เลี้ยงมีส่วนช่วยฮีลใจได้เป็นอย่างดี
รายงานการศึกษาวิจัยว่าการเป็นเจ้าของสัตว์เลี้ยงสามารถช่วยเยียวยาผู้ป่วยได้จริง เกี่ยวกับ “Pets Therapy” สัตว์เลี้ยงบำบัด ในผู้ป่วยโรคซึมเศร้าซึ่งอัตราประชากรโลกป่วยเพิ่มขึ้นอย่างมาก โดยรายงานเรื่อง The Benefit of Pet and Animal-Assisted Therapy to the Health of Older Individuals ผลการศึกษาของ E. Paul Chemiack และคณะจากสถาบันผู้สูงอายุ โรงเรียนแพทย์มหาวิทยาลัยไมอามีมิลเลอร์ รัฐฟลอริดา สหรัฐอเมริกา เผยผลการศึกษา Pets Therapy เพื่อวัดประสิทธิภาพการรักษาโรคซึมเศร้าและจิตเภท ด้วยการใช้สัตว์เลี้ยงบำบัด
โดยทำการศึกษากลุ่มตัวอย่างจำนวน 144 ราย ที่มีปัญหาทางด้านอารมณ์ในผู้สูงอายุโดยแบ่งกลุ่มตัวอย่างเพื่อควบคุม ประเมินผลโดยใช้แบบประเมินทางจิตใจ พบว่า ในกลุ่มที่ได้รับการบำบัดด้วยสัตว์เลี้ยงมีค่าคะแนนกลุ่มอาหารทางจิตใจ (Psychological Symptoms) ดีกว่ากลุ่มที่ไม่ได้รับการบำบัดอย่างชัดเจน มีผู้มีป่วยโรคซึมเศร้ากว่า 28 รายที่ได้รับการประเมินจากแบบประเมินภาวะซึมเศร้า มีอาการของโรคซึมเศร้าลดลงอย่างชัดเจน ขณะที่การบำบัดในผู้ป่วยโรคจิตเภท กว่า 20 ราย ที่ได้รับการบำบัดด้วยสัตว์เลี้ยงสุนัขและแมว 3 ชม.ต่อสัปดาห์ ด้วยการอาบน้ำ ให้อาหาร ตัดขน ฯลฯ ประเมินผลจาก Social functioning ของผู้ป่วยดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ ทั้งนี้ ในสหรัฐฯ มีบริการสัตว์เลี้ยงบำบัดมากกว่า 50,000 ตัว และบริการในลักษณะนี้กำลังเป็นที่นิยมในหลายประเทศ
ทั้งนี้ “Pet therapy” หรือ “สัตว์เลี้ยงบำบัด” มีแนวคิดมาจากความผูกพันระหว่างมนุษย์กับสัตว์ (Human-animal bond) กล่าวคือการมีปฏิสัมพันธ์กับสัตว์เลี้ยงที่น่ารักและเป็นมิตร มีส่วนช่วยสร้างสภาวะสงบภายในตัวบุคคล ส่งผลลดความเครียด คลายความกังวล ลดภาวะซึมเศร้าได้ ทำให้สัตว์เลี้ยงบำบัดกลายมาเป็นส่วนหนึ่งของรักษาที่เกี่ยวข้องกับสภาวะจิตใจ