ผู้จัดการสุดสัปดาห์ - บรรยากาศท่องเที่ยวไทยเป็นไปอย่างชื่นมื่น ล่าสุดกับ soft power ชุดนักเรียนไทยฟีเวอร์ในกลุ่มวัยรุ่นจีน ตลอดจนเทรนด์แต่งชุดไทยเที่ยวชมวัดของนักท่องเที่ยวแดนมังกร ซึ่งเป็นปรากฎการณ์จากละครและซีรีย์ไทยที่ได้รับความนิยมในกลุ่มคนจีนเป็นอย่างมาก
ความฮิตของชุดนักเรียนไทยที่กลายเป็นกระแสในกลุ่มวัยรุ่นจีนไม่ใช่เรื่องใหม่ ย้อนกลับไปช่วงปี 2555 หลังจากภาพยนตร์ไทย “สิ่งเล็ก ๆ ที่เรียกว่ารัก” ที่เข้าฉายในจีน นำแสดงโดย “มาริโอ้ เมาเร่อ” และ “ใบเฟิร์น - พิมพ์ชนก ลือวิเศษไพบูลย์” โด่งดังเป็นที่ชื่นชอบของวัยรุ่นจีน ซึ่งทั้งคู่แต่งชุดนักเรียนแทบทั้งเรื่อง
จากนั้นชุดนักเรียนไทยถูกปลุกกระแสด้วย ซีรีย์เด็กใหม่ ที่ฉายทาง Netflix ซีซั่นแรก ช่วงปี 2561 ตัวละครหลัก “แนนโน๊ะ” นำแสดงโดย “ชิชา อมาตยกุล” แต่งเครื่องแบบชุดนักเรียนเป็นเอกลักษณ์ตลอดทั้งเรื่อง เนื้อหาแปลกใหม่ดึงดูดวัยรุ่นจีน
เรียกว่าการเปิดรับภาพยนตร์ซีรีย์ไทยของคนจีน ทำให้เกิดกระแสชุดนักเรียนไทยในกลุ่มวัยรุ่นจีน โดยการที่กลุ่มเน็ตไอดอลดาราจีนนิยมสวมใส่โพสต์ถ่ายรูปอัพโซเชียลฯ ทำให้ชุดนักเรียนไทยกลายเป็นเทรนด์ฮิตโดยปริยาย
ล่าสุด กับปรากฎการณ์ชุดนักเรียนไทยฟีเวอร์ในกลุ่มวัยรุ่นจีน เป็นผลพวงมากจาก “จวีจิ้งอี” นักร้อง นักแสดงสาวชาวจีน อดีตสมาชิกวง SNH48 ซึ่งโด่งดังจากบทบาท “นางพญางูขาว” ที่เดินทางมาท่องเที่ยวประเทศไทย เธอสวมชุดนักเรียนไทย ปักชื่อและรหัสประจำตัว ”จวีจิ้งอี้ 991” เช็กอินย่านราชประสงค์ ห้างเซ็นทรัล แชร์ผ่านแอปพลิเคชันเว่ยป๋อ ได้รับความสนใจจากชาวเน็ตจีนเป็นอย่างมาก เรียกว่าปลุกกระแสแต่งชุดนักเรียนไทยเที่ยวเมืองไทยอีกครั้ง หลังเคยได้รับความนิยมในจีนก่อนเกิดสถานการณ์โควิด-19
วัยรุ่นจีนนิยมสวมใส่ชุดนักเรียนไทยถ่ายรูปท่องเที่ยวกันในประเทศจีนกันมานานแล้ว แต่เพิ่งเป็นเทรนด์ใส่ชุดนักเรียนเที่ยวไทยจนไวรัลในโซเชียลฯ ตอกย้ำ Soft Power ไทย การเพิ่มมูลค่าสร้างเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (Creative Economy)
ทว่า เกิดประเด็นดรามา มีทนายดังออกมาเตือนว่าการแต่งชุดนักเรียนทั้งที่ไม่เป็นนักเรียนนั้น ตามระเบียบของกระทรวงศึกษาธิการ ว่าด้วยเรื่องเครื่องแบบนักเรียน พ.ศ. 2551 มาตรา 7 ระบุว่าผู้ใดแต่เครื่องแบบนักเรียนโดยไม่มีสิทธิที่จะแต่ง หรือแต่งกายเลียนแบบเครื่องแบบนักเรียน ถ้าได้กระทำเพื่อให้บุคคลอื่นเชื่อว่าตนเป็นนักเรียน ต้องระวางโทษปรับไม่เกิน 1,000 บาท
ในประเด็นนี้ นายอรรถพล สังขวาสี ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ออกมาหยอดว่าการที่นักท่องเที่ยวชาวจีน นิยมแต่งชุดนักเรียนไทย เป็นควานน่ารัก ส่วนผิดข้อกฎหมายหรือไม่ต้องมองที่เจตนา เพราะไม่ได้มีการปักชื่อแสดงสัญลักษณ์โรงเรียน เพียงแต่ปักชื่อของตัวเอง ไม่ได้สร้างความเสียหาย ดังนั้น ไม่มีความผิด
นอกจากนี้ การแต่งชุดไทยเที่ยวเมืองไทยยังเป็นที่นิยมของชาวต่างชาติเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะตามวัดวาอารามชื่อดังในจังหวัดต่างๆ เช่น วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร หนึ่งในสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญที่นักท่องเที่ยวต่างนิยมมาเป็นอันดับต้นๆ เมื่อมาเที่ยวเมืองไทย มีนักท่องเที่ยวส่วนหนึ่งนิยมเช่าชุดไทยเพื่อเดินถ่ายภาพรอบบริเวณวัดเป็นหนึ่งในสีสันที่ชาวต่างชาติ นักท่องเที่ยวจีนที่ถือเป็นกลุ่มนักท่องเที่ยวกลุ่มใหญ่ หรือแม้แต่นักท่องเที่ยวชาวไทยนิยมเช่าชุดไทยเดินชมวัดกัน
ก่อนหน้านี้ สำนักข่าวซินหัว สื่อทางการของจีน ได้เผยเรื่องราวเกี่ยวกับเทรนด์ความสนใจของคนจีนรุ่นใหม่ว่า ปัจจุบันวัยรุ่นชาวจีนมีความสนใจและชอบในวัฒนธรรมไทยมากขึ้นเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง หลายคนเริ่มเรียนรู้วัฒนธรรมไทยผ่านภาพยนตร์จีนที่ถ่ายทำในไทย ดูละครไทยและกินอาหารไทย
ระบุความว่า การเผยแพร่วัฒนธรรมภาพยนตร์และละครจีน-ไทย ได้หยั่งรากลึกในจิตใจของผู้คนอย่างต่อเนื่องในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา นำไปสู่ความร่วมมือด้านละคร ภาพยนตร์ และเนื้อหาออนไลน์มากมายระหว่างสองประเทศ ก่อเกิดผลงานละครและภาพยนตร์ออกสู่สายตาสาธารณชน กลายเป็นสะพานเชื่อมคนรุ่นใหม่เข้าใจวัฒนธรรมของกันและกัน
กล่าวสำหรับจีนนั้นเริ่มนำเข้าละครโทรทัศน์ไทยตั้งแต่ต้นศตวรรษที่ 21 ซึ่งได้รับความนิยมจากผู้ชมภายในประเทศอย่างมาก ขณะการพัฒนาอันรวดเร็วของแพลตฟอร์มคลิปวิดีโอสั้นในช่วงไม่กี่ปีนี้ช่วยให้ละครและภาพยนตร์ไทยน้ำดีเป็นที่รู้จักบนโลกออนไลน์ ส่วนเหล่าวัยรุ่นมีส่วนเผยแพร่ละครและภาพยนตร์ไทยที่พวกเขาชื่นชอบผ่านการพากย์เสียงและทำซับไตเติล
ทางด้านสำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ (สอวช.) เผยแนวทางการนำเสนอสินค้าและการบริการทางวัฒนธรรมที่มีศักยภาพทั้ง 5 ประกอบด้วย มวยไทย, ผ้าไทย, อาหารไทย, เทศกาลไทย และภาพยนตร์ไทย ต่อยอดสู่ Soft power สร้างแต้มต่อและมูลค่าเพิ่มในเวทีโลก
สำหรับประเด็นภาพยนตร์ไทยกับการยกระดับมาตรฐานหนังไทยให้เป็นที่ยอมรับในเวทีโลก ในมุมมองของ นายภาณุ อารี ขณะดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการฝ่ายจัดซื้อภาพยนตร์ต่างประเทศ บริษัท สหมงคงฟิล์ม อินเตอร์เนชันแนล จำกัด ระบุว่าหากไทยต้องการขับเคลื่อนอุตสาหกรรมบันเทิงไทยให้เข้าสู่ตลาดโลกได้ อย่างแรกเลยคือเราต้องไม่ใช้นโยบายนำความคิดสร้างสรรค์ อย่าซีเรียสกับการใช้ Soft Power ในการเผยแพร่ความคิดอุดมการณ์แบบไทย ความคิดแบบไทย วัฒนธรรมไทย เสียจนเกินไป
อย่างไรก็ดี กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา ตั้งเป้าหมายปี 2570 จะมีนักท่องเที่ยวต่างชาติเดินทางมาประเทศไทยมากถึง 80 ล้านคน เติบโต 2 เท่า เมื่อเทียบกับปี 2562 ก่อนโควิด-19 ระบาด อ้างอิงตัวเลขในปี 2562 จำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติที่เข้ามาท่องเที่ยวในไทยมีรวมประมาณ 39.7 ล้านคน เพิ่มขึ้น 4.2% เมื่อเทียบกับปี 2561 ซึ่งนักท่องเที่ยวต่างชาติที่เดินทางมาประเทศไทยมากที่สุด 5 อันดับแรก คือ จีน, มาเลเซีย, อินเดีย, เกาหลี และลาว
โดยรายได้จากนักท่องเที่ยวต่างชาติปี 2562 ไทยมีรายได้มากกว่า 1.93 ล้านล้านบาท เพิ่มขึ้น 3.05% เมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า แน่นอนว่า นักท่องเที่ยวต่างชาติที่สร้างรายได้สูงสุดให้แก่ไทยอันดับแรก คือ จีน รองลงมาคือ มาเลเซีย, รัสเซีย, ญี่ปุ่น และ ลาว
ในปี 2562 จีนเข้ามาเที่ยวไทยจำนวนมากเป็นอันดับ 1 คือ 10.99 ล้านคน คิดเป็นสัดส่วน 27.63% ของนักท่องเที่ยวทั้งหมด และสร้างรายได้ให้ไทยมากถึง 5.43 แสนล้านบาท ซึ่งเป็นมูลค่ามากมายมหาศาลทีเดียว
ระหว่างปี 2563 - 2565 สถานการณ์โควิด-19 กระทบการท่องเที่ยวไทยและทั่วโลก ซึ่งในปี 2566 สถานการณ์เริ่มกลับมาดี เพ่งเล็งไปที่นักท่องเที่ยวจีนนับเป็นตลาดใหญ่ขับเคลื่อนอุตสาหกรรมท่องเที่ยวไทย การที่ทางการจีนผ่อนคลายมาตรการ สามารถให้ประชาชนเดินทางออกนอกประเทศแล้ว ย่อมส่งผลบวกต่อภาคการท่องเที่ยวของไทย
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) ประเมินว่าตลาดจีนจะเริ่มค่อยๆ เพิ่มขึ้นอย่างค่อยเป็นค่อยไป ในช่วงไตรมาสแรกปีนี้ประเมินว่าจะมีนักท่องเที่ยวชาวจีนเดินทางเข้ามาในไทยประมาณ 3 แสนคน โดยแบ่งเป็น เดือนมกราคมมาประมาณ 60,000 คน, เดือนกุมภาพันธ์ ประมาณ 90,000 คน และเดือนมีนาคมประมาณ 150,000 คน และทั้งปีคาดว่ามีจีนเข้ามาเที่ยวไทยประมาณ 5 ล้านคน
ททท. ตั้งเป้าหมายจำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติไว้บนฐาน 18 ล้านคน และถ้ารัฐบาลจีนเปิดให้ชาวจีนเดินทางระหว่างประเทศได้ คาดว่าจะสามารถไปสู่เป้าหมายกรณีดีที่สุดที่ 25 ล้านคน โดยสัญญาณจากจีนขณะนี้เป็นไปในทิศทางที่ดี เชื่อว่าจะเริ่มเปิดประเทศปลายไตรมาส 1/2566 หรือปลายเดือน มี.ค. จึงมีเวลา 9 เดือนที่นักท่องเที่ยวจีนจะมาเที่ยวไทย ซึ่งคาดว่าจะได้จำนวนนักท่องเที่ยวชาวจีน 1.5 ล้านคนในปีหน้า จากนั้นปี 2567 เมื่อนักท่องเที่ยวชาวจีนกลับมาอย่างเต็มที่ ตลอดทั้งปีก็จะเกิด Great Resumption หรือการฟื้นฟู อย่างยิ่งใหญ่ของธุรกิจท่องเที่ยวไทย
สุดท้าย เทรนด์วัยรุ่นจีนแต่งชุดนักเรียนเที่ยวเมืองไทย เป็นภาพสะท้อน Soft Power ไทยเบ่งบาน และอาจร่วงโรยในเวลาไม่นาน โจทย์คือจะทำอย่างไรที่จะสร้าง Soft Power ไทยให้บานสะพรั่งและยืนระยะได้
