“ป้ายวันเกิด - พลังรักแฟนด้อม” จาก “ด้อมนักร้อง” ถึง “ด้อมเจ๊ปู”

ผู้จัดการสุดสัปดาห์ -  ดับฝัน “แฟนด้อม” หรือ “กลุ่มแฟนคลับ” อุตส่าห์จัดเซอร์ไพร์ให้ “เจ๊ปู – ยิ่งลักษณ์” ได้กระหยิ่มยิ้มย่องว่ายังมีแฟนนานุแฟนคอยซัพพอร์ตแม้อยู่แดนไกล แถมจับกระแสป๊อบ “วัฒนธรรมป้ายวันเกิด” ซึ่งเป็นที่นิยมในกลุ่มแฟนด้อมต่างๆ จัดทำป้ายโอกาสพิเศษๆ วันเกิด โปรโมตผลงาน ฯลฯ เพื่อแสดงความรักต่อศิลปินนักแสดงของพวกเขา แต่ยังไม่ทันได้แห่รอบเมือง แถมติ่งยังไม่ทันมาร่วมเฟรมเก็บภาพ โดนปลดทิ้งไม่เหลือซากซะแล้ว 

ทั้งนี้ ต้องบอกว่า ในระยะหลังๆ กระแสวัฒนธรรมป้ายวันเกิดกำลังมาแรงอย่างต่อเนื่อง และทุกด้อมกำลังหันมาซื้อพื้นที่สื่อโฆษณาในขนส่งมวลชนท้องถิ่นมากขึ้น เช่น บิลบอร์ด รถตุ๊กตุ๊ก รถสองแถว รถแห่ เรือ ฯลฯ รวมทั้งซื้อโฆษณาในย่านชุมชน เช่น รถเข็นสตรีทฟู้ด เป็นต้น โดยเฉพาะการขึ้นป้ายโฆษณาบน  “รถตุ๊กตุ๊ก”  ซิกเนเจอร์ประจำประเทศไทย ซึ่งเต็มไปด้วยป้ายที่กลุ่มแฟนคลับจัดทำขึ้นเพื่อแสดงความรักต่อศิลปิน

“โปรเจกต์ป้ายโฆษณาศิลปิน” ไม่ใช่แฟนคลับคงทำแทนไม่ได้ “ป้ายโฆษณาศิลปิน” เสมือนเป็นธรรมเนียมของแฟนด้อมทั่วโลกไปแล้ว โดยเหล่ากลุ่มแฟนของศิลปินนักแสดงคน/กลุ่มนั้นๆ จะร่วมกันโดเนท (ระดมทุนบริจาค) ร่วมใจกันสร้างโปรเจกต์เพื่อศิลปินที่รักในโอกาสต่างๆ ตั้งแต่วันเกิด โปรโมตผลงาน ฉลองเทศกาลต่างๆ เป็นต้น




ย้อนไทม์ไลน์จุดกำเนิดการโปรเจกต์ “ป้ายโฆษณาศิลปิน” มาจากประเทศเกาหลีใต้ เพราะแฟนๆ ชาวเกาหลีอยากแสดงความรักเป็นพลังบวกให้ศิลปินที่พวกเขาชื่นชอบ เป็นเรื่องยากหากจะสื่อสารโดยตรง จึงเลือกแสดงออกในพื้นที่สาธารณะซื้อสื่อป้ายโฆษณาในสถานีรถไฟฟ้าใต้ดินแทน นอกจากนี้ยังเป็นการโปรโมทศิลปินให้คนที่เดินผ่านไปผ่านมาได้รับรู้ถึงความรักนี้ด้วย

สำหรับโปรเจกต์ป้ายศิลปินในเมืองไทยนั้น หลักๆ เริ่มต้นจากเเฟนคลับชาวไทยกลุ่มที่ชื่นชอบ “ไอดอลเกาหลี”  ศิลปินนักแสดงชาวเกาหลีใต้ จากนั้นเริ่มมีโปรเจคต์ของกลุ่มเเฟนคลับศิลปินจีน ญี่ปุ่น รวมถึงฝั่งตะวันตก และแน่นอนศิลปินนักแสดงไทย ก็มีกลุ่มแฟนคลับสนับสนุนทำป้ายโปรเจกต์วันเกิดแสดงความรักและคอยสนับสนุนผลงาน แถมยังมีแฟนคลับนานาชาติทุ่มเงินซื้อพื้นที่โฆษณาหลักแสนหลักล้านโดยเฉพาะบรรดานักแสดงชายจากซีรี่ย์วายเรื่องดัง

ตลาดเเฟนคลับศิลปินเป็นกลุ่มที่  “เปย์หนักมาก”  มีกำลังซื้อสูงเป็นผู้บริโภคที่มีความหลากหลาย ครอบคลุมไปยังผู้คนทุกเจเนอเรชั่นหลากหลายอาชีพ และน่าสนใจว่าตลาดป้ายศิลปินเติบโตต่อเนื่องทุกปี แม้เศรษฐกิจซบเซ้าจากวิกฤติโควิด-19 แต่กำลังซื้อของกลุ่มแฟนคลับตลอดปีที่ผ่านไม่ได้ลดลง

ที่ผ่านมาจุดขึ้นป้ายโฆษณาป้ายยอดฮิตในกรุงเทพฯ คือ จอ LED หน้าห้าง MBK Center รองลงมาคือสื่อบิลบอร์ดในสถานีรถไฟฟ้าที่เป็นสถานีเชื่อมต่อ อาทิ BTS สยาม BTS อโศก หรือ MRT จตุจักร MRT เพชรบุรี MRT หัวลำโพง เป็นต้น




 ข้อมูลจากเว็บไซต์ Positioning ระบุว่า ในการทำป้ายวันเกิดศิลปินต้องใช้เงินตั้งเเต่ “หลักพันปลายๆ ไปจนถึงหลักเเสน” โดยค่าใช้จ่ายของการติดตั้งป้ายนั้น รวมค่าพื้นที่มีเดีย สถานี ภาษีมูลค่าเพิ่มและระยะเวลาที่ต้องการติดตั้งไปด้วย ส่วนใหญ่จะจองขึ้นป้าย 15 วัน-1 เดือน เป็นธีมอวยพรวันเกิด เเสดงความยินดีในโอกาสพิเศษ ออกเพลง-ละคร หรือออกอัลบั้มใหม่ 

อย่างไรก็ดี กลุ่มแฟนคลับปรับเปลี่ยนพฤติกรรมตามบริบทสังคม ดังเช่นกรณีแห่ยกเลิกใช้สื่อบิลบอร์ดตามสถานี MRT และ BTS เนื่องด้วยเหตุผลทางการเมือง ย้ายไปซื้อสื่อโฆษณาผู้ประกอบการรายย่อยในท้องถิ่นมากขึ้น เช่น รถตุ๊กตุ๊ก รถสองเเถว รถแดง รถเข็นสตรีทฟู้ด ฯลฯ แม้เป็นจำนวนเงินไม่มากแต่ก็สร้างรายได้เสริมต่อเดือนจำนวนหลักร้อยหลักพันบาทให้บรรดาคนขับตุ๊กตุ๊กพ่อค้าแม่ค้ากันถ้วนหน้า ซึ่งได้รับความสนใจในสังคมออนไลน์เป็นไวรัลอย่างต่อเนื่อง

สำหรับสื่อป้ายโฆษณาวันเกิดศิลปินนักแสดงของกลุ่มแฟนด้อมต่างๆ ที่ยกเลิกและหายไปจากพื้นที่ของ MRT และ BTS คิดเป็นเปอร์เซ็นต์เพียงเล็กน้อยแทบจะไม่ส่งผลกระทบต่อรายได้ขององค์กรดังกล่าวเลย ข้อมูลจากบริษัทผู้พัฒนาพื้นที่เชิงพาณิชย์ใน MRT ระบุสัดส่วนรายได้จากป้ายวันศิลปินของกลุ่มเเฟนคลับถือเป็นส่วนเล็กๆ ของสื่อโฆษณาทั้งหมดคิดเป็นเเค่ 2 – 3% เพราะส่วนใหญ่เป็นเเบรนด์สินค้าถึง 97% แม้ป้ายโฆษณาศิลปินคิดเป็นสัดส่วนเพียงเล็กน้อยของรายได้ของ MRT แต่ก็เป็นสีสันสร้างความหลากหลาย มีคนแวะเวียนมาถ่ายรูปเพิ่มทราฟฟิกเเละการจับจ่ายใช้สอยไปในตัว






“โปรเจกต์ป้ายศิลปิน” ขับเคลื่อนด้วยความรักของกลุ่มแฟนคลับ เพียงหวังว่าให้ศิลปินที่พวกเขาชื่นชอบได้รับพลังบวก ได้รับรู้ว่ามีแฟนคลับคอยซัพพอร์ตอยู่ เป็นความรักล้วนๆ ไม่มีผลประโยชน์ใดๆ แอบแฝง เป็นเรื่องความชอบส่วนบุคคล

ส่วน “ป้ายวันเกิดเจ๊ปู” นั้น งานนี้น่าสนใจว่า “ด้อมเจ๊ปู” ลงขันกันเองจริงหรือ เพราะรู้กันดีว่า “แอดมินเพจ” แฟนเพจ Yingluck Shinawatra Forever ที่ประกาศเป็นผู้จัดโปรเจกต์เซอร์ไพรส์วันเกิด “นายกฯปู” ตามแนว “แฟนด้อม” ที่เป็นเทรนด์โปรเจกต์วันเกิดศิลปินไอดอลต่างประเทศ ก็ล้วนแล้วแต่เป็นเครือข่ายคนใกล้ชิดของ “คุณหนูปู” ทั้งนั้น ที่ว่า “แฟนด้อม” ทำให้ ไม่รู้ว่า “ด้อมจริง หรือ ด้อมทิพย์” กันแน่