ทางเลือกในการดำเนินคดีกับผู้ต้องหาที่ไม่ประมาท

ขวัญชัย รัตนไชย
อดีตผู้พิพากษา

กฎหมายอาญากำหนดความผิดไว้ 2 ประเภทใหญ่ ๆ คือ กระทำโดยเจตนา กับ กระทำโดยประมาท

การฆ่าคนโดยไม่เจตนา หมายความว่า มีเจตนาแค่ทำร้าย ไม่ได้ตั้งใจให้ตาย แต่ผลของการทำร้ายทำให้คนตาย หรือพูดให้ง่าย ทำร้ายแต่กลับตายนั่นเอง

ในคดีที่มีพยานหลักฐาน 2 ชุด ชุดแรกบอกว่าประมาท ชุดที่ 2 บอกว่าไม่ประมาท และคดีในชั้นอัยการยุติลงว่า “ ไม่ประมาท ” มีข้อควรศึกษาดังนี้

ถ้ารถชนคนลากไป 100 เมตร โดยคนที่ถูกชนขับรถตัดหน้า คนที่ขับรถชนขับมาเพียง 80 กิโลเมตรต่อชั่วโมง มีพยานบุคคล พยานหลักฐานทางนิติวิทยาศาสตร์ชัดเจน อัยการสั่งไม่ฟ้อง เพราะอ้างว่าคนตายประมาทขับรถตัดหน้า

ญาติผู้ตายจะมีทางออกอย่างไร ?

ผู้เขียนเคยพิจารณาพิพากษาคดีประมาทในขณะรับราชการเป็นผู้พิพากษาชั้นต้น และมีโอกาสตรวจร่างคำพิพากษาขณะรับราชการในศาลอุทธรณ์ภาค ศาลอุทธรณ์กลาง และศาลฎีกามาพอสมควร

ผู้เขียนมองว่า ญาติผู้ตายน่าจะมีโอกาสดำเนินคดีกับผู้ขับรถไม่ประมาทด้วยความเร็วเพียง 80 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ขนและลากผู้ตายซึ่งขับรถตัดหน้าระยะกระชั้นชิดไปไกลถึง 100 เมตร ดังนี้

ดำเนินคดีผู้ไม่ประมาทฐานเจตนาฆ่าผู้ตายเพราะถ้าข้อเท็จจริงยุติว่า ผู้ไม่ประมาทขับรถด้วยความเร็วเพียง 80 กิโลเมตรต่อชั่วโมง เมื่อเกิดการชนขึ้น ผู้ตายย่อมถูกลากไปไม่ถึง 10 เมตร การที่ผู้ไม่ประมาทขับรถลากผู้ตายไปไกลถึง 100 กว่าเมตร น่าจะเป็นการแสดงว่าผู้ไม่ประมาทเจตนาฆ่า ชนผู้ตายให้ตายสนิท

พยานของญาติผู้ตาย ก็อ้างประจักษ์พยานของผู้ไม่ประมาทที่เห็นว่าผู้ตายขับรถตัดหน้าระยะกระชั้นชิด

พยานผู้เชี่ยวชาญที่อ้างว่าตรวจจับความเร็วรถผู้ไม่ประมาทได้ไม่เกิน 80 กิโลเมตรต่อชั่วโมงนั่นแหละ

ป่วยการจะไปเถียงว่าประมาทหรือไม่ประมาท

เมื่อพยานหลักฐานที่เชื่อกันว่าไม่ประมาท ยุติ

ชนแล้วลากไปถึง 100 กว่าเมตร เป็นข้อเท็จจริงที่ยุติ

ก็น่าจะเชื่อได้โดยปราศจากข้อสงสัยว่า ผู้ไม่ประมาทเจตนาฆ่าผู้ตาย

มูลเหตุชักจูงใจ ก็คือ ผู้ไม่ประมาทบันดาลโทสะที่ผู้ตายขับรถตัดหน้าในระยะกระชั้นชิดทำให้รถราคาแพงของผู้ไม่ประมาทเสียหาย

( ฝ่ายผู้ที่ไม่ประมาทอาจจะสู้คดีว่า ขอลดโทษเพราะกระทำโดยบันดาลโทสะ ก็สุดแท้แต่ )

พยานอื่นไม่จำเป็น

ผู้เขียนเชื่อว่า ทางเลือกในการดำเนินคดีข้างต้นอาจเป็นประโยชน์แก่ญาติผู้ตาย และท่านที่สนใจศึกษากฎหมายตามสมควร

และอาจทำให้วลีในทางกฎหมายวลีหนึ่งคือ “ Justice is served ” ถูกนำกลับมาทำให้เป็นจริงอีกครั้งหนึ่ง

ขวัญชัย รัตนไชย
29 กรกฎาคม 2563