ผู้จัดการสุดสัปดาห์ - ในขณะที่กำลังเขียนเรื่องนี้อยู่ กำลังอยู่ในช่วงการแถลงนโยบายหลัก 12 ด้าน ของคณะรัฐมนตรีชุดใหม่ วันที่ 25-26 ก.ค.62 ก่อนวันแถลง วอร์รูมมหาดไทย ได้รับร่างนโยบายหลัก 12 ด้าน จากรัฐบาลมาศึกษา และสรุป โดยเฉพาะในส่วนของกระทรวงมหาดไทย ได้สรุปนโยบายระยะยาว 12 ด้าน ไว้บ้างแล้ว โดยส่วนใหญ่เป็นงานต่อเนื่องจากรัฐบาลที่ผ่านมาภายใต้ภารกิจ “บำบัดทุกข์ บำรุงสุข”
ก่อน 3 รัฐมนตรี จะเข้าปฏิบัติหน้าที่อย่างเป็นทางการ ท่ามกลางกระแสข่าว ที่รัฐมนตรีว่าการฯ รวบอำนาจกรมใหญ่ๆไว้ในมือ
ที่แน่ๆ หน่วยระดับกรม หรือรัฐวิสาหกิจขนาดเล็ก เช่น กรมที่ดิน (ทด.) กรมพัฒนาชุมชน (พช.) องค์การตลาด (อต.) การไฟฟ้านครหลวง (กฟน.) หรือ หน่วยงานใหม่ อย่าง องค์การบำบัดน้ำเสีย (อจน.) กำลังถูกจัดสรรให้กับรัฐมนตรีช่วยฯ
แต่เฉพาะกรมโยธาธิการและผังเมือง (ยผ.) กรมป้องกันและบรรเทาสาธาณภัย (ปภ.) สำนักงานรัฐมนตรี การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (กฟภ.) การประปานครหลวง (กปน.) และการประปาส่วนภูมิภาค (กปภ.) จะถูกเกลี่ยให้ มท. 2 และ มท.3 ใหม่
และค่อนข้างแน่แล้วว่า กรมการปกครอง (ปค.) ที่กำกับนายอำเภอ กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน กรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่น (สถ.) ที่กำกับองค์การปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) กว่า 8 หมื่นแห่ง สำนักงานปลัดกระทรวงมหาดไทย (สป.) ที่กำกับผู้ว่าราชการจังหวัด 77 จังหวัด จะอยู่ในกำกับของ"มท.1" พล.อ.อนุพงษ์ เผ่าจินดา รมว.มหาดไทย
คาดว่า นายนิพนธ์ บุญญามณี มท.2 จะกำกับ กรมที่ดิน กรมป้องกันและบรรเทาสาธาณภัย องค์การบำบัดน้ำเสีย
นายทรงศักดิ์ ทองศรี มท.3 จะ กำกับ กรมโยธาธิการและผังเมือง กรมพัฒนาชุมชน องค์การตลาด การไฟฟ้านครหลวง
กลับมาที่ นโยบายหลัก 12 ด้าน ของกระทรวงมหาดไทย ที่ “วอร์รูม”สรุปแล้วประกอบด้วย
1. การปกป้องและเชิดชูสถาบันพระมหากษัตริย์ สืบสาน รักษา ต่อยอดศาสตร์พระราชา และโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว มาเป็นหลักสำคัญ การเผยแพร่ศาสตร์พระราชาและหลักปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียงไปสู่เวทีโลกเพื่อขับเคลื่อนการพัฒนาอย่างยั่งยืน ต่อยอดการดำเนินการของหน่วยพระราชทาน และประชาชน จิตอาสาพระราชทานตามแนวพระราชดำริ สร้างความตระหนักรู้เผยแพร่และปลูกฝังให้ประชาชน มีความรู้ ความเข้าใจที่ถูกต้องและเป็นจริงเกี่ยวกับสถาบันพระมหากษัตริย์ และพระราชกรณียกิจ เพื่อประชาชน ตลอดจน พระมหากรุณาธิคุณซองพระมหากษัตริย์ทุกพระองค์
2. การสร้างความมั่นคงและความปลอดภัยของประเทศ และความสงบสุขของประเทศ พัฒนาและเสริมสร้างการเมืองการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ที่มีธรรมาภิบาล ความรักชาติ และความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน สร้างความสงบและความปลอดภัย ตั้งแต่ระดับ ชุมชน ประเด็นความสงบเรียบร้อย ความปลอดภัย ในชีวิตและทรัพย์สิน ความสงบสุขของประชาชน แก้ไขปัญหายาเสพติดอย่างจริงจังทั้งระบบ
3. การทำนุบำรุงศาสนา ศิลปะและวัฒนธรรม ทั้งความเท่าเทียมในการดูแลและการเบิกจ่ายเงินค่าตอบแทนผู้นำศาสนาอิสลาม
4. การสร้างบทบาทของไทยในเวทีโลก ส่งเสริมความร่วมมือระหว่างประเทศด้านความมั่นคง การค้ามนุษย์ ปัญหาข้ามชาติที่ส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตของคนไทย และความมั่นคงของมนุษย์
5. การพัฒนาเศรษฐกิจและความสามารถในการแข่งขันของไทย พัฒนาภาคเกษตร ลดต้นทุนและเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตที่เหมาะสมและไม่ก่อให้เกิดภาระทางการเงินการคลังของภาครัฐ ดูแลเกษตรกรผู้มีรายได้น้อยให้สามารถเข้าถึงและใช้ประโยชน์ในที่ดินทำกิน แหล่งเงินทุน โครงสร้างพื้นฐาน และปัจจัยการผลิตต่าง ๆ ดูแลความปลอดภัยของนักท่องเที่ยวอย่างเข้มงวด และส่งเสริมให้เกิดการกระจายรายได้จากธุรกิจท่องเที่ยวสู่ชุมชน พัฒนาการค้าการลงทุนเพื่อมุ่งสู่การเป็นชาติการค้า การบริการ และการลงทุนในภูมิภาค โดยการเสริมการค้าขายแดนและแก้ไขปัญหาสินค้าชายแดน พัฒนาสาธารณูปโภคพื้นฐาน พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านคมนาคมให้ครอบคลุมพื้นที่ ทั่วประเทศและสามารถรองรับการขนส่งและการเดินทาง ต่อเนื่องหลายรูปแบบได้อย่างไร้รอยต่อ โดยเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการด้านความปลอดภัยทางถนนที่สอดประสานกันระหว่างระบบการเตือนภัย การช่วยเหลือกู้ภัย และการช่วยเหลือเยียวยา ผู้ประสบภัยที่มีประสิทธิภาพ แก้ไขปัญหาจราจรติดขัดในพื้นที่เขตเมือง เสริมสร้างความมั่นคงทางด้านพลังงานให้สามารถพึ่งพาตนเองได้ยกระดับโครงข่ายระบบไฟฟ้าและพลังงานให้มีความทันสมัย ทั่วถึง เพียงพอ มั่นคง และมีเสถียรภาพ
พัฒนาระบบบริหารจัดการน้ำประปา โดยพัฒนาแหล่งน้ำดิบ และใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่ในการผลิตและการบริหารจัดการระบบประปาเพื่อลดการสูญเสีย พัฒนาคุณภาพน้ำประปา ขยายเขตการจ่ายน้ำประปาให้ครอบคลุมพื้นที่ภูมิภาคและแหล่ง ท่องเที่ยว รวมทั้งพื้นที่เศรษฐกิจพิเศษ และสร้างจิตสำนึกของประชาชนในการใช้น้ำอย่างประหยัดและ แก้ปัญหาระบบระบายน้ำและระบบบำบัดน้ำเสีย
6. การพัฒนาพื้นที่เศรษฐกิจและการกระจายความเจริญสู่ภูมิภาค ส่งเสริมพื้นที่เศรษฐกิจพิเศษเพื่อเป็นศูนย์กลางทางเศรษฐกิจของเอเชีย พัฒนาเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออกอย่างต่อเนื่อง ส่งเสริมการพัฒนาพื้นที่ระเบียงเศรษฐกิจภาคใต้ และการพัฒนาจังหวัดขายแดนภาคใต้ เพิ่มพื้นที่ขับเคลื่อนเศรษฐกิจแห่งใหม่ในภูมิภาค เร่งขับเคลื่อนการพัฒนาเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษชายแดนอย่างต่อเนื่อง และส่งเสริมและเร่งรัดการพัฒนาเมืองอัจฉริยะน่าอยู่ทั่วประเทศ
7. การพัฒนาสร้างความเข้มแข็งจากฐานราก ส่งเสริมวิสาหกิจชุมชนและผลิตภัณฑ์ชุมชน สร้างมูลค่าเพิ่มธุรกิจชุมชนผ่านอัตลักษณ์ของพื้นที่สนับสนุนความเข้มแข็งของวิสาหกิจชุมชนผ่านเทคโนโลยีสร้างความเข้มแข็งของชุมชน สร้างผู้นำชุมชน ยกย่องปราชญ์ชาวบ้าน ยกระดับคุณภาพตลาดชุมชน สถาบันการเงินชองชุมชน สวัสดิการชุมชน สาธารณสุขชุมชน ป่าชุมชน ไม้มีค่า ท่องเที่ยว ชุมชน และส่งเสริมการขยายตลาดออกสู่ต่างประเทศ และแก้ไขปัญหาที่อยู่อาศัย ที่ดินทำกิน สร้างชุมชนที่น่าอยู่
8. การปฏิรูปกระบวนการเรียนรู้และการพัฒนาศักยภาพของคนไทยทุกช่วงวัย ส่งเสริมการพัฒนาเด็กปฐมวัย ส่งเสริมการเรียนรู้และพัฒนาทักษะทุกช่วงวัยเพื่อมุ่งเน้นการพัฒนาโรงเรียนควบคู่กับการพัฒนาครู
9. การพัฒนาระบบสาธารณสุขและหลักประกันทางสังคม ด้วยการ ส่งเสริมการป้องกันและควบคุมปัจจัยเสี่ยงต่อสุขภาพ และสร้างหลักประกันทางสังคมที่ครอบคลุมด้านการศึกษาสุขภาพ การมีงานทำที่เหมาะสมกับประชากรทุกกลุ่ม
10. การฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติและการรักษาสิ่งแวดล้อม เพื่อสร้างการเติบโตอย่างยั่งยืน ด้วยการปรับปรุงระบบที่ดินทำกินและลดความเหลื่อมล้ำด้านการถือครองที่ดิน ส่งเสริมการบริหารจัดการน้ำทั้งระบบ แหล่งน้ำชุมชน และทะเล และแก้ไขปัญหาการจัดการขยะและของเสียอย่างเป็นระบบ
11. การปฏิรูปการบริหารจัดการภาครัฐด้วยการปรับเปลี่ยนกระบวนการอนุมัติอนุญาตของทางราชการที่มีความสำคัญต่อการประกอบธุรกิจและดำเนินชีวิตของประชาชนให้เป็นระบบดิจิทัล กระจายอำนาจ ความรับผิดชอบ และเพิ่มบทบาทการปกครองขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และส่งเสริมบทบาทของเอกชนและชุมชนในการให้บริการสาธารณะ
12. การป้องกันและปราบปรามการทุจริตและประพฤติมิชอบ และกระบวนการยุติธรรม โดยแก้ไขปัญหาทุจริตและประพฤติมิชอบ
นอกจากนี้ ที่กระทรวงมหาดไทย ยังได้กำหนดหน่วยงานในกำกับและในสังกัด เพื่อรับผิดชอบ เพื่อดำเนินการนโยบาย "เร่งด่วน" ของรัฐบาล 12 ประการ ดังนี้
1. การแก้ไขปัญหาในการดำรงชีวิตของประชาชน
- "สถ./กทม."เจ้าภาพ ทบทวนรูปแบบและมาตรฐานหาบเร่แผงลอยในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล เพื่อยังคงเอกลักษณ์ของเมืองหลวง แห่งร้านอาหารริมถนน ทำให้บ้านเมืองเป็นระเบียบเรียบร้อยและสวยงาม
- พช. เจ้าภาพ หนี้สินนอกระบบ
- ปค. เจ้าภาพปรับปรุงระบบที่ดินทำกินให้เกษตรกรสามารถเข้าถึงได้ และจัดทำแนวทางการกำหนดสิทธิและการจัดการสิทธิในที่ดินของเกษตรกรที่เหมาะสม
- ทด. เจ้าภาพ ปรับปรุงระบบภาษีและการให้สินเชื่อที่เอื้อให้ประชาชนสามารถมีที่อย่อาศัยเป็นของตนเองได้ตามความพร้อม
2. "สถ." เจ้าภาพในการปรับปรุงระบบสวัสดิการและพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชนแก้ไขปัญหาหนี้สินและลดภาระหนี้สินของประชาชนในกองทุนหมู่บ้าน
- ปรับปรุงเบี้ยยังชีพของประชาชน อาทิ ผู้สูงอายุและคนพิการที่มีรายได้น้อย ผู้ยากไร้ ผู้ด้อยโอกาส และพิจารณาขยายความครอบคลุมไปยังกลุ่มมารดาตั้งครรภ์ เด็กแรกเกิด และเด็กวัยเรียน ที่ครอบครัวมีปัญหาทางเศรษฐกิจ
3. "พช." เจ้าภาพ มาตราการเศรษฐกิจเพื่อการรองรับความผันผวนของเศรษฐกิจโลก
- ส่งเสริมการท่องเที่ยวภายในประเทศ ทั้งในส่วนของเมืองหลัก เมืองรอง และการท่องเที่ยวชุมชน
4. การให้ความช่วยเหลือเกษตรกรและพัฒนานวัตกรรม
- ปค.เจ้าภาพ แก้ไขปัญหาข้าวครบวงจร
- สถ. เจ้าภาพ ส่งเสริมการใช้ยางพาราในภาคอุตสาหกรรมและการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานของประเทศมาตรการเศรษฐกิจเพื่อรองรับความผันผวนของเศรษฐกิจโลก
5. การยกระดับศักยภาพของแรงงาน
6. "ยผ./ทด./กฟภ./กปภ.และ ยผ." เป็นเจ้าภาพ การวางรากฐานระบบเศรษฐกิจของประเทศสู่อนาคต ด้วยการดึงดูดการลงทุนของภาคเอกชนในเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก เขตเศรษฐกิจพิเศษ และเมืองอัจฉริยะ
7. "สถ./กทม."เป็นเจ้าภาพ การเตรียมคนไทยสู่ศตวรรษที่ 21 ด้วยการการพัฒนาโรงเรียนคุณภาพในทุกตำบล
8. "ทุกหน่วยงาน" เป็นเจ้าภาพในการ "การแก้ไขปัญหาทุจริตและประพฤติมิชอบในวงราชการ ทั้งฝ่ายการเมืองและฝ่ายราชการประจำ"
- เร่งรัดการดำเนินมาตรการทางการเมืองควบคู่ไปกับมาตรการทางกฎหมาย เมื่อพบผู้กระทำผิดอย่างเคร่งครัด นำเทคโนโลยีสมัยใหม่มาใช้ในการเฝ้าระวังการทุจริตประพฤติมิชอบอย่างจริงจังและเข้มงวด และเร่งรัดดำเนินการตามขั้นตอนของกฎหมายเมื่อพบผู้กระทำผิดอย่างเคร่งครัด เพื่อให้ภาครัฐปลอดการทุจริตและประพฤติมิชอบ โดยเร็วที่สุดพร้อมทั้งให้ภาคสังคม ภาคเอกซน และประซาซนเข้ามา มีส่วนร่วมในการป้องกันและเฝ้าระวังการทุจริตประพฤติมิชอบ
9. "ปค./สถ./พช." ป็นเจ้าภาพ "การแก้ไขปัญหายาเสพติดและสร้างความสงบสุขในพื้นที่ชายแดนภาคใต้"
- เร่งรัดการแก้ไขปัญหายาเสพติดโดยให้ความสำคัญกับกระบวนการมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วนและการบังคับใช้กฎหมาย อย่างเคร่งครัด ฟื้นฟูดูแลรักษาผู้เสพผ่านกระบวนการทางสาธารณสุข สร้างโอกาส สร้างอาชีพ รายได้และการยอมรับของสังคมสำหรับผู้ที่ผ่านการฟื้นฟู
- เร่งสร้างความสงบสุขในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยน้อมนำยุทธศาสตร์พระราซทาน “เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา”เป็นหลักในการดำเนินการ
10. "ปค./ทด./ยผ./กฟน./กฟภ./กปน./กปภ. และกทม. เป็นเจ้าภาพเรื่อง "การพัฒนาระบบการให้บริการประชาชน"
- พัฒนาระบบจัดเก็บและเปิดเผยข้อมูลของภาครัฐ ปรับปรุง ระบบการอนุมัติและอนุญาตของทางราชการที่สำคัญให้เป็นระบบดิจิทัลทั้งบุคคลและนิติบุคคล ลดภาระค่าใช้จ่ายของประชาชน ลดขั้นตอนที่ยุ่งยากเกินความจำเป็น ลดข้อจำกัดด้านกฎหมายที่เป็นปัญหาอุปสรรคต่อการทำธุรกิจและการดำรงชีวิตของประชาชน
11. "ปภ./สถ.กปน./กปภ." เป็นเจ้าภาพ "การจัดเตรียมมาตรการรองรับภัยแล้งและอุทกภัย"
- การป้องกันก่อนเกิดภัย การให้ความช่วยเหลือระหว่างเกิดภัยและการแก้ไขปัญหาในระยะยาว โดยจัดระบบติดตามสถานการณ์อย่างต่อเนื่องและกำหนดมาตรการที่เหมาะสมเพื่อให้สามารถบรรเทาความเดือดร้อนของประชาชนให้ได้มากที่สุดและทันท่วงที
และ 12. "กรมการปกครอง" เป็นเจ้าภาพ "การสนับสนุนให้มีการศึกษา การรับฟ้งความเห็นของประชาชนและการดำเนินการเพื่อแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญ".