ช่วงหลัง ๆ มานี้ ผมเห็นปลากัดไทยมีขายกันที่ซุปเปอร์มาร์เกตในเมืองจีน ราคาตัวละ 10-20 หยวน ขึ้นป้ายชัดเจนว่าเป็นปลากัดไทย
รู้สึกภูมิใจ และดีใจที่ได้พบเจอเพื่อนร่วมชาติ ผู้พลัดพรากห่างไกลจากแผ่นดินเกิดเช่นเดียวกับผม
ปลากัดไทยมีชื่อเสียงไปทั่วโลก ไม่ต่างจากแมวไทย ภาพถ่ายปลากัดไทยก็ยังถูกนำไปใช้บนหน้าจอ iPhone 6S อย่างเป็นทางการอีกด้วย
วันนี้ก็ดีใจอีก เมื่อได้พบเจอเพื่อนเก่าสมัยเรียนหนังสือ พูดคุยกันผ่านเฟซบุ๊ก และยิ่งดีใจมากขึ้นไปอีกเมื่อรู้ว่า นอกจากเพื่อนเป็นหมอฟันอาวุโสแล้ว เพื่อนยังมีชื่อเสียงโด่งดังในวงการปลากัด ชนะเลิศการประกวดปลากัดถ้วยพระราชทาน และการประกวดปลากัดในระดับสากลอีกหลายครั้ง
เพื่อนเล่าให้ฟังว่า ทุกวันนี้ ปลากัดในระดับสากลนั้นถูกดูแลโดยองค์กรแห่งหนึ่ง ซึ่งมีชื่อว่า International Betta Congress หรือเรียกโดยย่อว่า IBC ตั้งอยู่ที่สหรัฐอเมริกา
ผมก็เข้าไปดูที่เว็บไซต์ของ IBC พบว่ากล่าวถึงปลากัดไว้ดังนี้
Betta splendens is the formal name of the beautiful fish that used to be known as Siamese Fighting Fish. In centuries past, they were kept for their fighting nature. Now we keep them as pets for their beautiful looks and individual personalities. They are often commonly referred to simply as “betta” or “betta fish” [bet-uh].
The fish have been around for centuries and are highly prized as pets in Asia. In 1840, the King of Siam presented several of his prized fighting fish to a friend who in turn gave the fish to his friend, Theodore Cantor, a doctor in the Bengal Medical Service. It was not until 1909 that C. Tate Regan formally “identified” the fish and gave it the scientific name Betta splendens. In 1927 the first brightly hued, flowing-finned Siamese fighting fish were brought to the United States.
https://www.ibcbettas.org/about-betta-splendens/
แปลสรุปความโดยย่อก็คือ
ปลากัดมีต้นกำเนิดจากประเทศไทย และพระมหากษัตริย์ไทยทรงจัดประกวดและพระราชทานรางวัลเป็นครั้งแรกเมื่อปี ค.ศ.1840 ก่อนที่จะถูกฝรั่ง "ค้นพบ" ในอีกประมาณ 70 ปีต่อมา แล้วนำเข้าสหรัฐอเมริกาในลำดับต่อไป
พระมหากษัตริย์ไทยใน ค.ศ.1840 ก็คือ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 นั่นเอง
เมื่อผมรู้ดังนี้ แทนที่ผมจะดีใจ ผมกลับรู้สึกเศร้าใจ และหมั่นไส้ฝรั่ง
เหตุใด ปลากัดไทยแท้ ๆ จึงตกไปอยู่ในมือฝรั่ง ให้ฝรั่งนำไปอวดอ้างถือตนเป็นผู้กำหนดมาตรฐานโลก
เราเสียแมวไทยให้ฝรั่งไปแล้ว เรายังเสียปลากัดไทยให้ฝรั่งอีกด้วยหรือ
มีหนทางใดหรือไม่ที่เราจะนำปลากัดกลับคืนมาในเชิงศักดิ์ศรีของชาติ
มีหนทางใดหรือไม่ที่จะประกาศเน้นย้ำให้ทั้งโลกทราบว่า ปลากัดเป็นสัตว์เลี้ยงคู่บ้านคู่เมืองของไทย
มีหนทางใดหรือไม่ที่เราจะมีองค์กรดูแลสายพันธุ์ปลากัดของเราเอง กำหนดมาตรฐานสายพันธุ์ด้วยตัวเราเอง และเป็นที่ยอมรับในระดับสากล
ทั้งนี้ โดยประเทศไทยอย่างเป็นทางการ ไม่ใช่ฝรั่ง
ใครสนใจเรื่องนี้ก็มาพูดคุยแสดงความคิดเห็นกันได้ครับ
ขอบคุณภาพประกอบจาก คุณวิศรุต อังคทะวานิช และหนังสือพิมพ์ไทยรัฐครับ https://www.thairath.co.th/content/995400