กรุงเทพ เป็นเมืองที่ 5 ในเอเชีย ที่มีมิชลิน ไกด์ ประจำเมือง และประเทศไทย เป็นประเทศที่ 30 ที่ มิชลิน ไกด์ มาให้ ดาว กับร้านอาหารที่มีคุณภาพได้มาตรฐานมิชลิน สตาร์
การเปิดตัวมิชลิน ไกด์ แบงคอก 2018 และประกาศรายชื่อร้านอาหารที่ได้รับการบันทึกชื่อลงใน มิชลิน ไกด์ ภาษาไทยเล่มแรก มีร้านที่ได้ติดดาว 1 ดวง คือ ร้านอาหารที่ได้มาตรฐาน รักษาคุณภาพได้สม่ำเสมอ ถ้าผ่านไปทางนั้น ควรแวะไปชิม 14 ร้าน เป็นร้านอาหารไทย 7 ร้าน หนึ่งในนั้น คือ ร้านเจ๊ไฝ ประตูผี ที่เป็นไฮไลท์ ของการติดดาวครั้งนี้ เพราะ เป็นร้านเดียวที่อยูในห้องแถว ริมถนน จัดอยู่ในประเภท ร้านริมทาง หรือ “ สตรีทฟู๊ด” แม้ราคาจะสูงเกินกว่าที่คนผ่านทาง จะแวะกินได้ แต่เป็นที่ยอมรับในเรื่องคุณภาพวัตถุดิบ รสชาติ และเทคนิคการปรุงอาหาร บน เตาถ่าน
ร้านที่ได้ 2 ดาว คือ คุ้มค่ากับการไปลิ้มชิมรส แม้จะออกนอกเส้นทางไปบ้าง มี 3 ร้าน เป็นร้านอาหารระดับหรู ที่เป็นที่รู้จักในสังคมไฮโซไซตี้ ของไทย และนักท่องเที่ยวต่างชาติ เพราะออกสื่อบ่อย และได้รับรางวัลร้านอหารดีเด่นนานาชาติหลายครั้ง
ไม่มีร้านอาหารใดในกรุงเทพและประเทศไทย ที่ได้ 3 ดาว คือ เป็นร้านที่ “ ต้องไป” แม้ว่า จะไม่อยู่ในเส้นทางการเดินทางเลย
ในแต่ละปี ร้านอาหารที่จะได้ติดดาวมิชลิน ในแต่ละประเทศ มีไม่มาก และแต่ละร้านก็เป็นร้านหรูหรา ราคาแพงหูฉี่ ต้องจองกันข้ามปี จนถูกวิจารณ์ว่า เป็นคู่มือแนะนำร้านอาหารของสังคมผู้ดี หัวสูง มิชลิน ไกด์ จึงต้องทำตัว “ ติดดิน” บ้าง เพื่อขยายตลาดทมิชลิน ไกด์ โดยเอา ร้านอาหารที่คนทั่วไป สามารถเข้าถึงได้ง่าย มาจัดเป้นอีกประเภทหนึ่ง เรียกว่า Bib Goumand คือ ร้านอาหารที่ถูกและดี
ร้านอาหารที่ไม่ได้ดาว แต่ได้รับการจัดอันดับให้อยุ่ในทำเนียบ Bib Goumand มีด้วยกัน 33 ร้าน เป็นร้านที่คนไทยรู้จัก คุ้นเคยกันดี เว็บไซต์ โซเชียล แนะนำกันซ้ำๆไม่ต่ำกว่า สามสี่สิบรอบ อย่างเช่น ผัดไทย ทิพย์สมัย เกี๋ยวเตี่ยวคั่วไก้ สวนมะลิ ร้านโจ๊ก ปรินซ์ เจริญกรุง ร้านก๊วยจั๊บ อ้วน โภชนา เยาวราช ฯลฯ
มิชลิน ไกด์ มีอายุ ร้อยกว่าปีแล้ว เป็นไอเดียด้านการตลาดของสองพี่น้องตระกูล มิชลิน ผู้ผลิตยางรถยนต์มิชลิน แห่งประเทศฝรั่งเศส ที่จะสนับสนุนให้ชาวฝรั่งเศสขับรถเดินทางไปในที่ต่างมากขึ้น เป็นการเพิ่มความต้องการใช้ยางไปในตัว ด้วยการทำคู่มือ แนะนำ เส้นทาง ที่พัก และร้านอาหารบนเสน้ทางนั้นๆ
ในเวลาต่อมา ได้เพิ่มการจัดทำมิชลินไกด์ สำหรับประเทศต่างๆในยุโรป หลังจากนั้นได้ขยายไปยังเมืองใหญ่ๆในสหรัฐฯ เช่น นิวยอร์ค และประเทศในเอเชีย คือ ญี่ปุ่น ฮ่องกง มาเก๊า และสิงคโปร์
แม้จะมีรายได้จากการขายมิชลิน ไกด์ แผนที่ และข้อมุลดิจตัล แต่วัตถุประสงค์ ของมิชลิน ไกด์ คือ เป็นเครื่องมือ ในการสนับสนุนแบรนด์ยางรถยนต์ มิชลิน
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย หรือ ททท. ทำโครงการนี้ขึ้นมา เพืท่อส่งเสริม การท่องเที่ยวเชิงอาหารของไทย คือ มาเที่ยวไทย โดยมีเป้าหมายเพื่อมากินอาหารใรประเทศไทยเป็นเป้าหมายหนึ่งด้วย โดยหวังว่า การติดดาวมิชลินในร้านอาหารในกรุงเทพนี้ จะเพิ่มค่าใช้จ่ายในเรื่องการกินอาหารของนักท่องเที่ยว และทำให้ประเทศไทย เป็นเมืองแห่งอาหารชั้นนำ ที่ชาวโลกต้องมากิน
ความจริง นักท่องเที่ยว ไปที่ไหน ก็ต้องกินอาหารอยู่แล้ว ไปประเทศไหน ก็อยากจะกินอาหารท้องถิ่นในประเทศนั้น เมืองไทย โดยเฉพาะกรุงเทพ ได้ชื่อว่า เป็นนครแห่งอาหารการกินที่หลากหลาย กินได้ 24 ชั่วโมง ราคาไม่แพง ไมต้องมีโครงการชวนมาชิม เขาก็มาอยุ่แล้ว การทำโครงการอย่าง เช่น ติดดาวมิชลิน นี้ ไม่ใช่เรื่องจำเป็น และไม่น่าจะคุ้มค่า
มิชลิน ไกด์ ไม่ได้มาติดดาวให้ร้านอาหารในกรุงเทพ ฟรีๆ แต่ ททท ต้องจ่ายเงิน 4.1 ล้านเหรียญ เป็นค่าลิขสิทธิ์ “มิชลิน สตาร์” และ “มิชลิน ไกด์ บุ๊ค” โดยแบ่งจ่ายปีแรก 9 แสนเหรียญ อีก 4 ปี หลังจากนี้ ปีละ 8 แสนเหรียญ รวมทั้งสิ้น เป็นเงินไทยประมาณ 140 ล้านบาท
ถามว่า คุ้มไหม ถ้า ถาม ททท ก้ต้องตอบว่า คุ้ม เพราะเป็นเจ้าของโครงการ เป็นคนใช้เงิน เพราะเงิน 140 ล้านบาท ที่จ่ายให้กับมิชลิน จะได้ผลตอบแทนคืนมาหลายแสนล้านบาท จากการที่นักท่องเที่ยวกินอารหารมากขึน เพราะ เมืองไทยมีร้านอาหาร ติดดาวมิชลิน
จะวัดกันอย่างไรละว่า ค่าใช้จ่ายของนักท่องเที่ยวที่เพิ่มขึ้น มาจากค่าใช้จ่ายสำหรับการกินอาหารที่เพิ่มขึ้นเท่าไร และที่กินเพิ่มขึ้น มาจากดาวมิชลิน เท่าไร มันเป็นการประเมินผลที่ไม่สามารถวัดได้ ไม่มีข้อเท็จจริงรองรับ สุดแต่ จะปั้นตัวเลขกัน เพื่อทำให้โครงการมีความสมเหตุสมผล
อาหารไทยหลายอย่าง ที่เป็นที่นิยมของนักท่องเที่ยวทั่วโลก เช่น ผัดไทย แกงมัสมั่น ส้มตำ ต้มยำกุ้ง ฯลฯ แทนที่จะเสียเงิน 140 ล้าน ซื้อดาวมิชลิน เอาเงินมาทำโฆษณา ส่งเสริม อาหารไทย โดยรวม น่าจะเป็นการใช้เงินที่ฉลาด และได้ประโยชน์กว่า