ธ ทรงเป็นปราชญ์ข้อมูล

พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงเป็นอัจฉริยบุคคล ที่มีความรู้ความสามารถในทุกด้าน ไม่ว่าจะเป็นวิทยาศาสตร์ วิศวกรรมศาสตร์ อักษรศาสตร์ วิจิตรศิลป์ และอีกหลากหลายศาสตร์และศิลป์ ดังผลงานต่างๆ ที่ประจักษ์ชัดแก่คนไทยและชาวโลก ที่สำคัญและเป็นผลให้เกิดโครงการในพระราชดำริอย่างเป็นรูปธรรม คือ ทรงใช้ระเบียบวิธีวิจัยในทุกขั้นตอน ทั้งการวิจัยเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณ งานวิจัยเชิงสำรวจและเชิงทดลอง ทรงเป็นนักวิจัยที่เหนือนักวิจัย เพราะนอกจากจะทรงเห็นปัญหาการวิจัยได้อย่างรวดเร็วในทุกที่ที่เสด็จพระราชดำเนินเยี่ยมประชาชนแล้ว ยังส่งเก็บรวบรวมข้อมูลได้ละเอียดถี่ถ้วนมากมายหลายมิติ หลากหลายรูปแบบ ทำให้เราเห็นพระอัจฉริยภาพในด้านการวิเคราะห์ข้อมูลเพิ่มขึ้นมาอีกด้านหนึ่ง

ในขณะที่เทคนิคการทำเหมืองข้อมูล (data mining) การ วิเคราะห์ข้อมูลแบบ big data ตลอดจนการวิเคราะห์ในศาสตร์ข้อมูล (data science) เป็นเรื่องที่เพิ่งเกิดขึ้นเพียง 10 กว่าปีมานี้เอง แต่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชทรงเก็บรวบรวม ใช้ และวิเคราะห์ในลักษณะดังกล่าวข้างต้นมาเป็นเวลาหลาย 10 ปีแล้ว เห็นได้ว่าทรงใช้แผนที่ ภาพถ่าย การสัมภาษณ์เชิงลึก การประชุมระดมสมอง โฟกัสกรุ๊ป การสื่อสารผ่านวิทยุสมัครเล่น คอมพิวเตอร์ อินเตอร์เน็ต โทรทัศน์ และอื่นๆ ทรงประมวลผล และวิเคราะห์ข้อมูลทุกรูปแบบนั้นได้อย่างเฉียบคม เป็นผลให้เกิดโครงการในพระราชดำริ และโครงการอื่นๆ ที่หน่วยงานต่างๆ ของรัฐรับไปดำเนินการ นับได้ว่าทรงเป็นนักวิจัย และ data scientist ที่มีอัจฉริยภาพยิ่ง
ขอพระราชทานทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายราชสดุดีเป็นร้อยแก้ว ในรูปกาพย์ฉบัง ๑๖ ดังนี้

ปวงข้าพระพุทธเจ้า ขอน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมระลึกในพระมหากรุณาธิคุณหาที่สุดมิได้
คณาจารย์และบุคลากร คณะสถิติประยุกต์ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์