ป้อมพระอาทิตย์
โดย โสภณ องค์การณ์
ยุคของการแย่งชิงเดิมพันสูงคือการกุมอำนาจรัฐกำลังเป็นไปในรูปแบบเล่นเกมซ่อนกล มีทั้งนุ่มเนียนสลับกับหักดิบ หักคอ ถ้าชาวบ้านยังกังวลเรื่องปัญหาปากท้อง มองโลกสวยโดยเชื่อว่ากลุ่มพลังกระชับอำนาจขณะนี้มีเจตนาดี สุจริตใจต่อบ้านเมือง รับรองว่าจะไม่เหลือแม้แต่กางเกงใน
มีแต่วาทะคารมลื่นไหล ลีลาไม้แข็งสลับไม้นวม คำมั่นสัญญาสารพัด ลงเอยด้วยสภาวะลมๆ แล้งๆ คือสิ่งที่เกิดขึ้นทุกวัน ชาวบ้านจำไม่ได้แล้วว่ามีสัญญาอะไรไว้ แล้วมีสักกี่มากน้อยที่สำเร็จ สภาพของนิติรัฐใกล้ล้มเหลวเต็มทน กฎหมายถูกย่ำยีถ่มถุยน่าอนาถด้วยคนร่ำรวย คนมีเส้น
แต่กระนั้นชาวบ้านบ้องตื้นยังคงหลงใหลได้ปลื้มกับคำหวาน คำออดอ้อน ถ้ามีคนรู้ทันส่งเสียงกระแอมไอดักคอ ก็มีเสียงคำรามฮึ่มฮั่มชวนอกสั่นขวัญแขวน แถมยังลำเลิกทวงบุญคุณอีกด้วย
ทุกวันนี้คนรู้ทันมองสภาพการณ์บ้านเมืองด้วยความสิ้นหวัง ถ้ามีใครเถียง ก็อยากถามว่าทุกวันนี้ยังจะมีอะไรเหลือให้หวัง ยิ่งคนวงในร่ำลือกันให้ แซ่ด ว่ามหกรรมเขมือบคำโตยังเป็นไปเหมือนเดิม ต่างกันที่ว่าการเขมือบโดยนักซื้อเสียงมีคนร้องเอะอะได้ ยุคนี้ถ้ามีใครโวยวายจะซวยหนัก
ช่วงนี้มีการป่าวร้องเรื่องขันแดงแฝงพิษเหลี่ยม ทั้งๆ ที่คนรู้ทันมองว่าเป็นสิ่งไร้ราคา ท่านเหลี่ยมชอบเป็นฝ่ายกำหนดเกมให้ฝ่ายตรงข้ามเต้นตาม ยิ่งถ้าเจอพวกใจไม่ถึง มีหนี้บุญคุณผูกพันตามประสารุ่นพี่รุ่นน้อง จะทำอะไรก็ต้องเกรงใจ เพราะเงินท่านเหลี่ยมผูกใจพี่น้องเกือบทุกรุ่น
ยิ่งนโยบายปรองดองฟังแล้วดูเหมือนดี มีหลักการสูงส่ง ถ้าพิเคราะห์นานๆ ย่อมมองได้ว่านั่นเป็นเหตุผลข้ออ้างไม่ต้องหักล้างกัน กลายเป็นความล้มเหลวของกระบวนการยุติธรรม
การปรองดองคือเหตุของการ “ยุติ” ของ “ธรรม” จึงมักมีคนอ้างว่าตัวเองสามารถ “ให้ความเป็นธรรม”
นั่นคือความล้มเหลวของกระบวนการยุติธรรมอีกมิติหนึ่ง มองอีกมุมหนึ่ง อาจทำให้คนกังขาว่าถ้าไม่มีใครอาสา “ให้ความยุติธรรม” แล้ว ความยุติธรรมจะเป็นไปตามอำนาจเงินและเส้นสายหรือ แรงกดดันจากสังคมเพียงทำได้ระยะหนึ่ง ถ้ามีคนลืมจะมีข้ออ้างพิสดารปนด้านๆ ว่าหมดอายุความ
ยิ่งด้านหนักข้อคือคำอ้างที่ว่าไม่มีใครผิด และไม่ต้องหาใครมารับผิดชอบ นี่คือสภาวะ “รัฐล้มเหลว” เมื่อสภาวะความเป็นนิติรัฐสิ้นสภาพเพราะเจ้าหน้าที่ไม่รักษากฎหมาย ผู้มีอำนาจไม่ใส่ใจ
ระยะนี้ผู้กุมอำนาจรัฐเผชิญกับความท้าทายว่าระบบนิติรัฐ กระบวนการยุติธรรมใช้ได้ตามปกติหรือไม่สำหรับคดีอาญาดังๆ เกี่ยวกับเรื่องคนตายในกรณีมีคนขับรถยนต์โดยประมาทจนถึงไร้สติ ความวัวยังไม่ทันหาย ความควายเข้ามาแทรกเมื่อ “ปานามา เปเปอร์” เปิดโปงขบวนการฟอกเงิน
เป็นเรื่องของคนดัง คนมีเงินระดับร้อยๆ ล้าน พันล้านบาท หรือมีมากกว่านั้น นามสกุลดังๆ ทั้งนั้น ทำเอานายกฯ ไอซ์แลนด์ ประกาศลาออกจากตำแหน่ง ตามแบบของคนในสังคมคนหน้าบาง แต่สังคมการเมือง จิตสำนึกในระบบสังคมกำลังด้อยพัฒนาด้านคุณธรรม จริยธรรม ยังนิ่งรอดูท่าที
องค์กรอิสระ และถูกสั่งได้บางแห่งกำลังออกอาการกระดี๊กระด๊า พวกมีอำนาจมองว่านี่เป็นโอกาส จังหวะเหมาะสำหรับให้คนมีเงินฝากไว้นอกประเทศและกลัวคดีอาญาได้ “วิ่งเต้น” และอาจนำไปสู่มหกรรม “เตารีดแฟร์” ให้คนกลัวคุก กลัวถูกยึดทรัพย์ ต้องยอมสละความมั่งคั่งบางส่วน
ยิ่งมีเสียงคำรามกระหึ่มจากผู้มีอำนาจสั่งเจ้าหน้าที่ให้สอบสวนอย่างเต็มที่ด้วยแล้ว พวกเศรษฐีมีทรัพย์ยิ่งวิ่งหาเส้นสายคอนเนกชั่นเชื่อมโยงผู้มีอำนาจ อิทธิพล หวังให้รอดหรือผ่อนหนักให้เป็นเบา แน่นอนว่าความช่วยเหลือพรรค์นี้ย่อมไม่เป็น “ของฟรี” ต้องมีใครใช้โอกาสเขมือบลาภลอย
นี่เป็นการท้าทายว่าระบบนิติรัฐในบ้านนี้เมืองนี้จะเป็นแบบลมพัดลมเพอย่างเดิมๆ หรือไม่
บ้านเราก็เป็นแบบนี้แหละ เมื่อมีเรื่องดังๆ ด้านคดีอาญาเกี่ยวโยงกับคนใหญ่คนโต ข้าราชการ ชาวบ้านมักได้ยินประโยคมาตรฐาน เช่น “ลงโทษทางวินัยอย่างเด็ดขาด” ฟังดูเหมือนดี แต่ไม่พูดถึงประเด็นคดีอาญา โทษหนักกว่า หรือ “ให้ออกจากราชการไว้ก่อน พร้อมสอบสวนทางวินัย”
ยังมีคำพูดน่าหัวเราะ หมาเมิน เช่น “จะดำเนินคดีอย่างตรงไปตรงมา ไม่ไว้หน้าใคร” อ๋อ! คดีอื่นๆ มีการไว้หน้ากันใช่หรือไม่ ผลสุดท้ายหน้าตัวเองก็ไม่ไว้ เพราะรับอะไรๆ แลกกับการเป่าคดี
ประเทศพัฒนาแล้ว ไม่มีปัญหากระบวนการยุติธรรมไร้มาตรฐานไม่ต้องมีองค์กรอิสระสอบเช่น ป.ป.ช. ป.ป.ท. หรืออะไรเยอะแยะแบบบ้านเรา เอาเพียงตำรวจนี่แหละพอแล้ว ถ้ามาตรฐานน่าเชื่อถือ มีคดีอาญาก็ใช้ตำรวจดำเนินคดี เมื่อมีองค์กรอิสระแบบบ้านเรา กลายเป็นองค์กรสะสมคดี ดองไว้
วันดีคืนดี ชาวบ้านลืม ก็ปล่อยให้หมดอายุความแลกกับรายได้พิเศษ ถ้าเถียงว่าไม่มี สุนัขตัวที่อยู่ใกล้ที่สุด ให้ข้าวมันกินทุกวันยังไม่ยอมเชื่อ ตำรวจบ้านเราอย่าหวังว่าจะมีมาตรฐานในระดับสังคมพัฒนาแล้ว เอาให้ได้ใกล้เคียงกับมาเลเซีย สั่งดำเนินคดีนายกฯ ได้ก็ถือว่าสุดยอดแล้ว
เรื่อง “ปานามา เปเปอร์” ก็เช่นกัน ขึ้นต้นทำเป็นคึกคัก ขึงขัง ดูน่าเชื่อถือ ต่อไปจะออกมาแนวนี้ “สอบสวนแล้ว ข้อมูลเบื้องต้นปรากฏว่าเป็นการวางแผนจัดการทรัพย์สินเพื่อหวังผลการลงทุนมั่นคงระยะยาว ผลตอบแทนสูง ยังไม่พบหลักฐานการฟอกเงิน ส่วนใหญ่เลิกใช้บริการแล้ว”
อาจมีข้อแก้ต่างที่ชวนขบขันกว่านี้ หรือตลกด้าน โปรดเตรียมตัวเอามือคอยจี้เอาให้หัวเราะดังๆ แล้วตะโกน “กูว่าแล้วไง กูนึกแล้วว่าแม่งต้องออกมาแนวนี้” เพราะต้องไม่ลืมว่า “คุกมีไว้ขังคนจนกับคนไม่มีเส้น” และ “เงิน” เป่าคดีให้ปลิวหายไปได้แรง เร็ว กว่าพัดลมทุกยี่ห้อในโลกนี้
เรื่องพรรค์นี้คนมีอำนาจต้องระวัง ถ้าเอาจริงเอาจังกับคนมีเงินภาคเอกชน ภายหลังมีเรื่องแบบนี้เกิดขึ้นกับพวกขี้โกงภาครัฐ เขาจะเรียกร้องให้ใช้มาตรฐานเดียวกัน เดี๋ยวนี้คนมีเงินร้อน เงินโกง ทั้งข้าราชการ คนมีอำนาจ นิยมเอาเงินไปฝากที่สิงคโปร์ เอาเงินไปจ่ายกันที่นั่น เพราะสะดวกมาก
พวกที่ออกทีวี มีอำนาจวาสนา ส่วนใหญ่เอาเงินโกงไปฝากต่างประเทศทั้งนั้น โผล่หน้าออกจอทีวีมาเมื่อไหร่ ใช่เลย บางพวกเป็นเงินจากความอนุเคราะห์ของท่านเหลี่ยม ทั้งงบลับ งับลับๆ
ตราบใดที่ยังไม่ปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม บ้านเมืองนี้ไร้อนาคต ทำไมเขาถึงไม่ยอมทำ โปรดเข้าใจด้วยว่าถ้าผู้ใหญ่ผู้โตสิ้นอำนาจวาสนาต้องลงจากหลังเสือ ชาวบ้านกดดันให้สอบสวนตามมาตรฐานสากล ก็จะมีคนเดินพาเหรดขึ้นศาล เข้าคุก ถูกยึดทรัพย์แบบ “ไม่ไว้หน้าใคร” นั่นแหละ
เรื่องแบบนี้ “ทีใครทีมัน” ท่านเหลี่ยมรอวันนี้อยู่ถ้าหักดิบกันจริง เครือข่ายเหลี่ยมหวนคืนสู่อำนาจรอบใหม่ จะมีคน “เละกว่าบัง” ยิ่งถ้าประชาชนเป็นใหญ่ จะมีคนเคยเป็นใหญ่อพยพไปอยู่ต่างประเทศอีกเยอะ พวกที่จะรอด ถูกกันไว้เป็นพยานแลกกับการเปิดปากนั่นแหละ จะปูดให้หมด
“ปานามา เปเปอร์” สู้ “ไทยแลนด์ เปเปอร์” ไม่ได้หรอก ถ้าถูกเปิดโปงโดยการสอบสวนดำเนินคดีอย่าง “ตรงไปตรงมา ไม่ไว้หน้าใคร” ตามแบบกระบวนการยุติธรรมสากล เมื่อนั้นโลกจะตะลึง เมื่อได้รับรู้ว่า “อภิมหาโคตรโกงแบบไทยๆ นิติรัฐใกล้ล้มเหลว” ยิ่งใหญ่มโหฬารอลังการแค่ไหน
โดย โสภณ องค์การณ์
ยุคของการแย่งชิงเดิมพันสูงคือการกุมอำนาจรัฐกำลังเป็นไปในรูปแบบเล่นเกมซ่อนกล มีทั้งนุ่มเนียนสลับกับหักดิบ หักคอ ถ้าชาวบ้านยังกังวลเรื่องปัญหาปากท้อง มองโลกสวยโดยเชื่อว่ากลุ่มพลังกระชับอำนาจขณะนี้มีเจตนาดี สุจริตใจต่อบ้านเมือง รับรองว่าจะไม่เหลือแม้แต่กางเกงใน
มีแต่วาทะคารมลื่นไหล ลีลาไม้แข็งสลับไม้นวม คำมั่นสัญญาสารพัด ลงเอยด้วยสภาวะลมๆ แล้งๆ คือสิ่งที่เกิดขึ้นทุกวัน ชาวบ้านจำไม่ได้แล้วว่ามีสัญญาอะไรไว้ แล้วมีสักกี่มากน้อยที่สำเร็จ สภาพของนิติรัฐใกล้ล้มเหลวเต็มทน กฎหมายถูกย่ำยีถ่มถุยน่าอนาถด้วยคนร่ำรวย คนมีเส้น
แต่กระนั้นชาวบ้านบ้องตื้นยังคงหลงใหลได้ปลื้มกับคำหวาน คำออดอ้อน ถ้ามีคนรู้ทันส่งเสียงกระแอมไอดักคอ ก็มีเสียงคำรามฮึ่มฮั่มชวนอกสั่นขวัญแขวน แถมยังลำเลิกทวงบุญคุณอีกด้วย
ทุกวันนี้คนรู้ทันมองสภาพการณ์บ้านเมืองด้วยความสิ้นหวัง ถ้ามีใครเถียง ก็อยากถามว่าทุกวันนี้ยังจะมีอะไรเหลือให้หวัง ยิ่งคนวงในร่ำลือกันให้ แซ่ด ว่ามหกรรมเขมือบคำโตยังเป็นไปเหมือนเดิม ต่างกันที่ว่าการเขมือบโดยนักซื้อเสียงมีคนร้องเอะอะได้ ยุคนี้ถ้ามีใครโวยวายจะซวยหนัก
ช่วงนี้มีการป่าวร้องเรื่องขันแดงแฝงพิษเหลี่ยม ทั้งๆ ที่คนรู้ทันมองว่าเป็นสิ่งไร้ราคา ท่านเหลี่ยมชอบเป็นฝ่ายกำหนดเกมให้ฝ่ายตรงข้ามเต้นตาม ยิ่งถ้าเจอพวกใจไม่ถึง มีหนี้บุญคุณผูกพันตามประสารุ่นพี่รุ่นน้อง จะทำอะไรก็ต้องเกรงใจ เพราะเงินท่านเหลี่ยมผูกใจพี่น้องเกือบทุกรุ่น
ยิ่งนโยบายปรองดองฟังแล้วดูเหมือนดี มีหลักการสูงส่ง ถ้าพิเคราะห์นานๆ ย่อมมองได้ว่านั่นเป็นเหตุผลข้ออ้างไม่ต้องหักล้างกัน กลายเป็นความล้มเหลวของกระบวนการยุติธรรม
การปรองดองคือเหตุของการ “ยุติ” ของ “ธรรม” จึงมักมีคนอ้างว่าตัวเองสามารถ “ให้ความเป็นธรรม”
นั่นคือความล้มเหลวของกระบวนการยุติธรรมอีกมิติหนึ่ง มองอีกมุมหนึ่ง อาจทำให้คนกังขาว่าถ้าไม่มีใครอาสา “ให้ความยุติธรรม” แล้ว ความยุติธรรมจะเป็นไปตามอำนาจเงินและเส้นสายหรือ แรงกดดันจากสังคมเพียงทำได้ระยะหนึ่ง ถ้ามีคนลืมจะมีข้ออ้างพิสดารปนด้านๆ ว่าหมดอายุความ
ยิ่งด้านหนักข้อคือคำอ้างที่ว่าไม่มีใครผิด และไม่ต้องหาใครมารับผิดชอบ นี่คือสภาวะ “รัฐล้มเหลว” เมื่อสภาวะความเป็นนิติรัฐสิ้นสภาพเพราะเจ้าหน้าที่ไม่รักษากฎหมาย ผู้มีอำนาจไม่ใส่ใจ
ระยะนี้ผู้กุมอำนาจรัฐเผชิญกับความท้าทายว่าระบบนิติรัฐ กระบวนการยุติธรรมใช้ได้ตามปกติหรือไม่สำหรับคดีอาญาดังๆ เกี่ยวกับเรื่องคนตายในกรณีมีคนขับรถยนต์โดยประมาทจนถึงไร้สติ ความวัวยังไม่ทันหาย ความควายเข้ามาแทรกเมื่อ “ปานามา เปเปอร์” เปิดโปงขบวนการฟอกเงิน
เป็นเรื่องของคนดัง คนมีเงินระดับร้อยๆ ล้าน พันล้านบาท หรือมีมากกว่านั้น นามสกุลดังๆ ทั้งนั้น ทำเอานายกฯ ไอซ์แลนด์ ประกาศลาออกจากตำแหน่ง ตามแบบของคนในสังคมคนหน้าบาง แต่สังคมการเมือง จิตสำนึกในระบบสังคมกำลังด้อยพัฒนาด้านคุณธรรม จริยธรรม ยังนิ่งรอดูท่าที
องค์กรอิสระ และถูกสั่งได้บางแห่งกำลังออกอาการกระดี๊กระด๊า พวกมีอำนาจมองว่านี่เป็นโอกาส จังหวะเหมาะสำหรับให้คนมีเงินฝากไว้นอกประเทศและกลัวคดีอาญาได้ “วิ่งเต้น” และอาจนำไปสู่มหกรรม “เตารีดแฟร์” ให้คนกลัวคุก กลัวถูกยึดทรัพย์ ต้องยอมสละความมั่งคั่งบางส่วน
ยิ่งมีเสียงคำรามกระหึ่มจากผู้มีอำนาจสั่งเจ้าหน้าที่ให้สอบสวนอย่างเต็มที่ด้วยแล้ว พวกเศรษฐีมีทรัพย์ยิ่งวิ่งหาเส้นสายคอนเนกชั่นเชื่อมโยงผู้มีอำนาจ อิทธิพล หวังให้รอดหรือผ่อนหนักให้เป็นเบา แน่นอนว่าความช่วยเหลือพรรค์นี้ย่อมไม่เป็น “ของฟรี” ต้องมีใครใช้โอกาสเขมือบลาภลอย
นี่เป็นการท้าทายว่าระบบนิติรัฐในบ้านนี้เมืองนี้จะเป็นแบบลมพัดลมเพอย่างเดิมๆ หรือไม่
บ้านเราก็เป็นแบบนี้แหละ เมื่อมีเรื่องดังๆ ด้านคดีอาญาเกี่ยวโยงกับคนใหญ่คนโต ข้าราชการ ชาวบ้านมักได้ยินประโยคมาตรฐาน เช่น “ลงโทษทางวินัยอย่างเด็ดขาด” ฟังดูเหมือนดี แต่ไม่พูดถึงประเด็นคดีอาญา โทษหนักกว่า หรือ “ให้ออกจากราชการไว้ก่อน พร้อมสอบสวนทางวินัย”
ยังมีคำพูดน่าหัวเราะ หมาเมิน เช่น “จะดำเนินคดีอย่างตรงไปตรงมา ไม่ไว้หน้าใคร” อ๋อ! คดีอื่นๆ มีการไว้หน้ากันใช่หรือไม่ ผลสุดท้ายหน้าตัวเองก็ไม่ไว้ เพราะรับอะไรๆ แลกกับการเป่าคดี
ประเทศพัฒนาแล้ว ไม่มีปัญหากระบวนการยุติธรรมไร้มาตรฐานไม่ต้องมีองค์กรอิสระสอบเช่น ป.ป.ช. ป.ป.ท. หรืออะไรเยอะแยะแบบบ้านเรา เอาเพียงตำรวจนี่แหละพอแล้ว ถ้ามาตรฐานน่าเชื่อถือ มีคดีอาญาก็ใช้ตำรวจดำเนินคดี เมื่อมีองค์กรอิสระแบบบ้านเรา กลายเป็นองค์กรสะสมคดี ดองไว้
วันดีคืนดี ชาวบ้านลืม ก็ปล่อยให้หมดอายุความแลกกับรายได้พิเศษ ถ้าเถียงว่าไม่มี สุนัขตัวที่อยู่ใกล้ที่สุด ให้ข้าวมันกินทุกวันยังไม่ยอมเชื่อ ตำรวจบ้านเราอย่าหวังว่าจะมีมาตรฐานในระดับสังคมพัฒนาแล้ว เอาให้ได้ใกล้เคียงกับมาเลเซีย สั่งดำเนินคดีนายกฯ ได้ก็ถือว่าสุดยอดแล้ว
เรื่อง “ปานามา เปเปอร์” ก็เช่นกัน ขึ้นต้นทำเป็นคึกคัก ขึงขัง ดูน่าเชื่อถือ ต่อไปจะออกมาแนวนี้ “สอบสวนแล้ว ข้อมูลเบื้องต้นปรากฏว่าเป็นการวางแผนจัดการทรัพย์สินเพื่อหวังผลการลงทุนมั่นคงระยะยาว ผลตอบแทนสูง ยังไม่พบหลักฐานการฟอกเงิน ส่วนใหญ่เลิกใช้บริการแล้ว”
อาจมีข้อแก้ต่างที่ชวนขบขันกว่านี้ หรือตลกด้าน โปรดเตรียมตัวเอามือคอยจี้เอาให้หัวเราะดังๆ แล้วตะโกน “กูว่าแล้วไง กูนึกแล้วว่าแม่งต้องออกมาแนวนี้” เพราะต้องไม่ลืมว่า “คุกมีไว้ขังคนจนกับคนไม่มีเส้น” และ “เงิน” เป่าคดีให้ปลิวหายไปได้แรง เร็ว กว่าพัดลมทุกยี่ห้อในโลกนี้
เรื่องพรรค์นี้คนมีอำนาจต้องระวัง ถ้าเอาจริงเอาจังกับคนมีเงินภาคเอกชน ภายหลังมีเรื่องแบบนี้เกิดขึ้นกับพวกขี้โกงภาครัฐ เขาจะเรียกร้องให้ใช้มาตรฐานเดียวกัน เดี๋ยวนี้คนมีเงินร้อน เงินโกง ทั้งข้าราชการ คนมีอำนาจ นิยมเอาเงินไปฝากที่สิงคโปร์ เอาเงินไปจ่ายกันที่นั่น เพราะสะดวกมาก
พวกที่ออกทีวี มีอำนาจวาสนา ส่วนใหญ่เอาเงินโกงไปฝากต่างประเทศทั้งนั้น โผล่หน้าออกจอทีวีมาเมื่อไหร่ ใช่เลย บางพวกเป็นเงินจากความอนุเคราะห์ของท่านเหลี่ยม ทั้งงบลับ งับลับๆ
ตราบใดที่ยังไม่ปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม บ้านเมืองนี้ไร้อนาคต ทำไมเขาถึงไม่ยอมทำ โปรดเข้าใจด้วยว่าถ้าผู้ใหญ่ผู้โตสิ้นอำนาจวาสนาต้องลงจากหลังเสือ ชาวบ้านกดดันให้สอบสวนตามมาตรฐานสากล ก็จะมีคนเดินพาเหรดขึ้นศาล เข้าคุก ถูกยึดทรัพย์แบบ “ไม่ไว้หน้าใคร” นั่นแหละ
เรื่องแบบนี้ “ทีใครทีมัน” ท่านเหลี่ยมรอวันนี้อยู่ถ้าหักดิบกันจริง เครือข่ายเหลี่ยมหวนคืนสู่อำนาจรอบใหม่ จะมีคน “เละกว่าบัง” ยิ่งถ้าประชาชนเป็นใหญ่ จะมีคนเคยเป็นใหญ่อพยพไปอยู่ต่างประเทศอีกเยอะ พวกที่จะรอด ถูกกันไว้เป็นพยานแลกกับการเปิดปากนั่นแหละ จะปูดให้หมด
“ปานามา เปเปอร์” สู้ “ไทยแลนด์ เปเปอร์” ไม่ได้หรอก ถ้าถูกเปิดโปงโดยการสอบสวนดำเนินคดีอย่าง “ตรงไปตรงมา ไม่ไว้หน้าใคร” ตามแบบกระบวนการยุติธรรมสากล เมื่อนั้นโลกจะตะลึง เมื่อได้รับรู้ว่า “อภิมหาโคตรโกงแบบไทยๆ นิติรัฐใกล้ล้มเหลว” ยิ่งใหญ่มโหฬารอลังการแค่ไหน
