วิธีการเป็นเผด็จการเพื่อประชาธิปไตย

ประชาธิปไตย ประโยชน์ของประชาชนเป็นใหญ่ ไม่ใช่ประชาชนเป็นใหญ่ ประชาชนเป็นใหญ่นั้นมันไม่แน่ ประชาชนบ้าบอก็ได้ ของประชาชน โดยประชาชน ถ้าประชาชนเห็นแก่ตัวแล้วฉิบหายหมด - พุทธทาสภิกขุ

ประชาธิปไตยหนึ่งนาทีแบบไทยผ่านการเลือกตั้งนั้นไม่เรียกว่าประชาธิปไตย ประชาชนมีอำนาจแค่เพียงหนึ่งทีหน้าหีบเลือกตั้ง หลังจากนั้นก็เป็นไม่มีราคาอะไรอีก นักเลือกตั้งก็หายไปหมดเหลือแต่นักการเมืองสารเลว นิยามคำว่าประชาธิปไตยแบบตะวันตกของอับราฮัม ลินคอล์น ที่ท่องกันมาว่า ประชาธิปไตยคือการปกครองของประชาชน โดยประชาชน จริงมีจริง แต่ขาดความจริงเฉพาะคำว่าเพื่อประชาชน และแท้จริงจึงเป็นประชาธิปไตยที่เป็นการปกครองของประชาชน (บางส่วน เช่นคณะนักเลือกตั้ง) โดยประชาชน (นักการเมืองเลวๆ) และอ้างประชาชน (ทั้งหมด) เท่านั้น

ท่านพุทธทาสภิกขุเสนอแนวคิดธัมมิกสังคมนิยม ซึ่งเป็นแนวคิดการปกครองแบบสังคมนิยมสมัยพุทธกาล มีธรรมะเป็นแกนกลาง ในสมัยพุทธกาล ไม่มีการลงคะแนนเสียงเลือกตั้ง สมาชิกในสังคมมีศีล สมาธิ ปัญญา สูง ไม่ต้องโหวต ไม่ต้องเลือกตั้ง ก็เป็นประชาธิปไตยได้ ผมเองเห็นด้วยกับที่ท่านพุทธทาสภิกขุได้กล่าวไว้ว่า ประชาชนเป็นใหญ่นั้นมันไม่แน่ ประชาชนบ้าบอก็ได้ ของประชาชน โดยประชาชน ถ้าประชาชนเห็นแก่ตัวแล้วฉิบหายหมด บทเรียนที่ผ่านมาของประเทศไทยซึ่งถูกครอบงำโดยเผด็จการรัฐสภาทำเพื่อประโยชน์ของตนและพวกพ้อง มอมเมาประชาชนทั้งประเทศที่ขาดศีลธรรม โลภ เห็นแก่ตัว เห็นแก่ได้ ด้วยประชานิยม รถคันแรก บ้านหลังแรก รับจำนำข้าว จึงนำประเทศไปสู่ความเสียหาย

คำกล่าวของ Bill Cosby ซึ่งเป็นตลกชาวอเมริกันผู้มีหน้าที่ทำให้ทุกคนมีความสุขและพอใจกลับกล่าวคำอมตะเอาไว้ว่า I don't know the key to success, but the key to failure is trying to please everybody. (ฉันไม่รู้หรอกว่ากุญแจแห่งความสำเร็จคืออะไรแต่กุญแจสู่ความล้มเหลวคือการพยายามทำให้ทุกคนพอใจ) จึงเป็นความเป็นจริงอยู่ไม่น้อย

การปกครองโดยเผด็จการทหาร ก็อาจจะเป็นประชาธิปไตยได้ ถ้าหากทำเพื่อประชาชนส่วนใหญ่และประเทศชาติเป็นหลัก ตามทัศนะของท่านพุทธทาสภิกขุดังนั้นหากคสช จะดำเนินการใดๆ โดยไม่ฟังเสียงประชาชนส่วนน้อยหรือประชาชนที่เห็นแก่ตัวก็ย่อมทำได้ ไม่มีทางที่ คสช จะทำให้ทุกคนพอใจได้ หากจะทำให้ทุกคนพอใจย่อมเกิดความหายนะ ผมคิดว่าวิธีการที่เผด็จการที่เป็นประชาธิปไตยนั้นทำได้ หากทำเพื่อผลประโยชน์ของประเทศและประชาชนในระยะยาวเป็นหลัก ผมมีข้อคิดสำคัญในการเป็นเผด็จการเพื่อประชาธิปไตยอยู่ห้าประการ ให้ลองพิจารณากันดูครับ ไม่จำเป็นต้องเชื่อผมก็ได้ครับ

ข้อแรก เผด็จการต้องอดทนต่อเสียงคัดค้านเพราะเผด็จการไม่สามารถทำให้ทุกคนพอใจได้ นักร้องเรียกสิทธิ์ต่างๆ ที่ไม่ว่าจะทำอะไรก็ค้านไปทุกเรื่อง หากเรื่องที่คัดค้านมีมูลความจริงและเป็นประโยชน์ต่อประเทศชาติและประชาชนแล้วก็ต้องรับฟัง แต่ถ้ารับเงินต่างชาติมาคัดค้าน หรือโยกเงินจากองค์กรอิสระมาค้านหัวชนฝาเพื่อประโยชน์ของพวกพ้องมากกว่าประเทศชาติและประชาชน โดยไม่มีเหตุผลที่สมควร หรือเลื่อนลอยเรียกร้องอย่างเดียว โดยไม่สนใจว่าประเทศชาติจะอยู่รอดหรือไม่ ก็แค่รับฟังและนิ่งเฉย สติและวุฒิภาวะของเผด็จการนั้นสำคัญมาก

ข้อสอง เผด็จการต้องมีวุฒิภาวะและพูดเท่าที่จำเป็น เนื่องจากเผด็จการไม่สามารถทำให้ทุกคนพอใจได้ และมีเสียงเรียกร้องให้เผด็จการทำโน่นนี่นั่น ต้องการอย่างโน้นอย่างนี้ อย่างนั้นตลอดเวลา หากเผด็จการน็อตหลุด น็อตหลวม ระเบิดอารมณ์กับนักข่าวบ่อยๆ ย่อมไม่ดี เผด็จการไม่จำเป็นต้องลงมาตอบโต้เอง โฆษกก็มี หน้าที่ของเขาก็ให้เขาทำไป พยายามพูดให้น้อยลงเท่าที่จำเป็น การสื่อสารเป็นสิ่งสำคัญแต่ควรพูดให้สั้นและกระชับ พูดให้น้อย แต่ทุกครั้งที่พูดต้องมีคนอยากฟังจะทำให้เกิดบารมีของเผด็จการ การพูดให้ดีและมีวุฒิภาวะสูงทำให้เผด็จการมีบารมี แต่ยังไม่เพียงพอ เพราะบารมีที่แท้จริงแล้วเกิดจากการยึดมั่นในหลักการและทำเพื่อประชาชนและประเทศชาติเป็นหลัก

ข้อสาม เผด็จการต้องยึดมั่นในหลักการและทำเพื่อประชาชนและประเทศชาติเป็นหลัก หลายสิ่งหลายอย่างในประเทศไทยนี้ สมควรทำ ต้องทำ แต่ไม่อาจจะทำได้ในสมัยรัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้งทั้งๆ ที่จะมีประโยชน์กับประเทศชาติในระยะยาว เพราะจะไปขวางทางใครหรือทำให้ประชาชนเสียประโยชน์ที่เคยได้รับโดยไม่สมควรได้รับ เผด็จการที่ดีต้องมีหลักการ และหลักการเหล่านั้นต้องมั่นคง ต้องมีหลักวิชาความรู้ มีข้อมูลที่แม่นยำเพื่อการตัดสินใจที่ถูกต้องเพื่อผลประโยชน์ของประชาชนส่วนรวมและประเทศในระยะยาว ถ้ารักษาผลประโยชน์ของประเทศชาติและประชาชนส่วนรวมเป็นหลักแล้วจะเป็นเผด็จการไปยาวนานเท่าไหร่ก็ได้ แต่ต้องมีหลักการและทำเพื่อประเทศชาติและประชาชนเท่านั้น อย่างไรก็ตามเผด็จการไม่ใช่พหูสูต ไม่สามารถรู้ไปทุกเรื่องต้องรู้จักใช้คนให้เป็นเพื่อช่วยทำงานให้ได้ตามหลักการ

ข้อสี่ เผด็จการต้องใช้คนให้เป็น เพื่อให้เผด็จการสามารถยึดมั่นในหลักการและทำเพื่อประเทศชาติและประชาชนเป็นหลักได้ เผด็จการที่ดีต้องมีบริวารดี มีความรู้ความสามารถ ต้องรู้จักใช้คนให้ตรงกับงาน ต้องเลือกใช้คนให้ถูกกับงาน ต้องดูคนให้ออกว่าใครทำงานอย่างไรได้ดีและมีนิสัยใจคออย่างไร สิ่งสำคัญที่สุดที่เผด็จการที่ดีต้องระวังคือ บริวารเป็นพิษ บริวารคนรอบตัวเผด็จการมักเห็นว่าเผด็จการมีอำนาจมากและมักคิดว่าแสวงหาผลประโยชน์หรืออำนาจจากเผด็จการได้โดยง่าย เผด็จการต้องระวังบริวาร นอกจากนี้บริวารเหล่านี้มักจะคอยกีดกันคนอื่นๆ ที่คัดค้านเผด็จการ ทำให้เผด็จการโลกแคบได้โดยง่าย โดนพวกลิ้นยาว ยกยอปอปั้น เชลียร์ลูกเดียว ซ้ำยังคอยกันไม่ให้คนอื่นๆ เข้าหาเผด็จการได้ ทำให้เผด็จการหลงตัวเองได้ง่ายและไม่ทราบข้อเท็จจริง ปัญหาใหญ่สุดของเผด็จการแม้ตัวเองจะไม่ทุจริตหรือมีผลประโยชน์ทับซ้อนใดๆ ก็ตาม เผด็จการมักมีบริวารฉ้อฉล ข้อนี้ทำให้เผด็จการเสียและหลุดพ้นไปจากอำนาจมาแล้วนักต่อนัก

ข้อห้า เผด็จการต้องซื่อสัตย์สุจริตและควบคุมดูแลคนรอบข้างหรือบริวารให้ซื่อสัตย์สุจริตด้วย สุจริตคือเกราะบัง ศาสตร์พ้อง เผด็จการต้องระวังข้อนี้ให้มาก “ใครทุจริตแม้นิดเดียว ขอให้มีอันเป็นไป” พระบรมราโชวาทของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวข้อนี้สำคัญมาก แม้เผด็จการจะซื่อสัตย์สุจริตเพียงใดก็ตามหากบริวารเป็นพิษทุจริตประพฤติมิชอบ คนเป็นผู้นำเผด็จการก็ไม่พ้นความรับผิดชอบได้ด้วย เนื่องจากผู้นำสามารถมอบหมายงานได้ แต่ไม่สามารถบ่ายเบี่ยงความรับผิดชอบได้ สิ่งใดที่บริวารทำผิดพลาด คนเป็นผู้นำแม้ไม่ได้ทำงานเอง ก็ยังต้องมีสำนึกรู้รับผิดชอบ (Accountable) ต่อสิ่งนั้นอยู่ดี เผด็จการสามารถอยู่ในอำนาจได้นานตราบนานเท่านาน ไม่มีใครว่าอะไรหากมีความซื่อสัตย์สุจริต โจวเอินไหล นายกรัฐมนตรีจีน เป็นเผด็จการคอมมิวนิสต์ เมื่อเสียชีวิตลง ไม่มีเงินในบัญชีแม้แต่หยวนเดียว ภรรยาของนายกโจว ก็ไม่มีเงิน บ้านก็ไม่มี พรรคคอมมิวนิสต์ก็ดูแลนางไปจนนางเสียชีวิต ทำให้คนจีนยกย่องนับถือนายกโจวเอินไหลกันมาก

ถ้าเผด็จการจะทำให้ได้อย่างห้าข้อนี้ ก็จะมีความชอบธรรมที่จะอยู่ในอำนาจได้ยืนยาว แต่ถ้าทำไม่ได้ประชาชนก็สามารถขับไล่เผด็จการได้เช่นกันเมื่อขาดความชอบธรรม พลังของประชาชนนั้นยิ่งใหญ่เสมอและไม่มีใครอยู่ค้ำฟ้าได้โดยเฉพาะหากขาดความชอบธรรม