นพ.อภิชัย มงคล อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กล่าวว่า ช่วงฤดูหนาวจะมีนกอพยพจากต่างประเทศเข้ามาในไทยเป็นจำนวนมาก ซึ่งสามารถนำเชื้อโรคได้หลายชนิด เช่น โรคไข้สมองอักเสบเจอี และไข้สมองอักเสบเวสต์ไนล์ ซึ่งมียุงรำคาญและยุงลายเป็นพาหะ ซึ่งเชื้อทั้งสองชนิดยังไม่มียาฆ่าเชื้อ โดยองค์การอนามัยโลกระบุว่าเป็นเชื้อที่มีแนวโน้มแพร่ระบาดข้ามประเทศได้ กรมฯ จึงต้องเตรียมความพร้อมในการตรวจวินิจฉัยทางห้องปฏิบัติการ เพื่อให้สามารถตรวจหาเชื้อในกรณีที่จำเป็นได้
"เนื่องจากเชื้อจะไม่ทำให้สัตว์ป่วย จึงเป็นเหตุให้นกสามารถบินไปที่อื่นพร้อมเชื้อไวรัส เมื่อยุงมากัดคนจะนำเชื้อมาสู่คน ซึ่งโรคไข้สมองอักเสบยังไม่มีรายงานว่าการติดต่อจากคนถึงคนหรือจากนกมาคนโดยตรง ต้องมียุงเป็นตัวนำเชื้อเท่านั้น สำหรับผู้ที่ติดเชื้อไวรัสเวสต์ไนล์ ส่วนใหญ่แสดงอาการไม่รุนแรง ได้แก่ เป็นไข้ ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ มีผื่นตามผิวหนัง ต่อมน้ำเหลืองโต แต่ในรายที่มีอาการรุนแรงจะมีอาการปวดศีรษะมาก ไข้สูง คอแข็ง มึนงง เสียการทรงตัว ชัก เป็นอัมพาต เยื่อหุ้มสมองอักเสบ ไขสันหลังอักเสบสมองอักเสบ และอาจเสียชีวิตได้ ปัจจุบันยังไม่มีวัคซีนโรคไข้สมองอักเสบเวสต์ไนล์ และยังไม่มียารักษาเฉพาะสำหรับผู้ป่วยที่ติดเชื้อไวรัสทั้งสองชนิด ใช้การรักษาตามอาการและ วิธีประคับประคองทั่วไป" นพ.อภิชัย กล่าว
นพ.อภิชัย กล่าวว่า ที่ผ่านมาห้องปฏิบัติการของกรมฯ มีขีดความสามารถในการตรวจหาเชื้อไวรัสทั้งสองชนิดในผู้ป่วยและยุง โดยการตรวจหาสารพันธุกรรมด้วยวิธี RT-PCR ทั้งนี้ ผลการตรวจตัวอย่างเลือดผู้ป่วยที่ต้องสงสัยติดเชื้อไข้สมองอักเสบเจอี ระหว่างปี 2543-2558 จำนวน 7,756 ตัวอย่าง พบผู้ป่วยจากไข้สมองอักเสบเจอีประมาณ 20 -122 ราย และจากการตรวจตัวอย่างเลือดผู้ป่วยที่ต้องสงสัยติดเชื้อไข้สมองอักเสบเวสต์ไนล์ จำนวน 846 ตัวอย่าง ระหว่างปี 2550 - 2556 ยังไม่พบการติดเชื้อ อย่างไรก็ตาม ควรติดตามเฝ้าระวังเชื้อไวรัสทั้งสองชนิดต่อไป นอกจากนี้ กรมฯ ได้พัฒนานวัตกรรมซีโอไลท์ในการกำจัดลูกน้ำยุงลาย และผลิตภัณฑ์สำหรับใช้ทาป้องกันยุง RepelMos สามารถป้องกันการกัดของยุงพาหะได้ทุกชนิดได้นาน 5-7 ชั่วโมง ไม่ระคายเคืองต่อผิวหนัง ไม่มีกลิ่นรบกวนผู้ใช้ และไม่เหนียวเหนอะหนะ ทั้งยังสามารถป้องกันการกัดของริ้นดำ (คุ่น) ริ้นน้ำเค็ม (ปึ่ง) และทากดูดเลือดได้อีกด้วย
"เนื่องจากเชื้อจะไม่ทำให้สัตว์ป่วย จึงเป็นเหตุให้นกสามารถบินไปที่อื่นพร้อมเชื้อไวรัส เมื่อยุงมากัดคนจะนำเชื้อมาสู่คน ซึ่งโรคไข้สมองอักเสบยังไม่มีรายงานว่าการติดต่อจากคนถึงคนหรือจากนกมาคนโดยตรง ต้องมียุงเป็นตัวนำเชื้อเท่านั้น สำหรับผู้ที่ติดเชื้อไวรัสเวสต์ไนล์ ส่วนใหญ่แสดงอาการไม่รุนแรง ได้แก่ เป็นไข้ ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ มีผื่นตามผิวหนัง ต่อมน้ำเหลืองโต แต่ในรายที่มีอาการรุนแรงจะมีอาการปวดศีรษะมาก ไข้สูง คอแข็ง มึนงง เสียการทรงตัว ชัก เป็นอัมพาต เยื่อหุ้มสมองอักเสบ ไขสันหลังอักเสบสมองอักเสบ และอาจเสียชีวิตได้ ปัจจุบันยังไม่มีวัคซีนโรคไข้สมองอักเสบเวสต์ไนล์ และยังไม่มียารักษาเฉพาะสำหรับผู้ป่วยที่ติดเชื้อไวรัสทั้งสองชนิด ใช้การรักษาตามอาการและ วิธีประคับประคองทั่วไป" นพ.อภิชัย กล่าว
นพ.อภิชัย กล่าวว่า ที่ผ่านมาห้องปฏิบัติการของกรมฯ มีขีดความสามารถในการตรวจหาเชื้อไวรัสทั้งสองชนิดในผู้ป่วยและยุง โดยการตรวจหาสารพันธุกรรมด้วยวิธี RT-PCR ทั้งนี้ ผลการตรวจตัวอย่างเลือดผู้ป่วยที่ต้องสงสัยติดเชื้อไข้สมองอักเสบเจอี ระหว่างปี 2543-2558 จำนวน 7,756 ตัวอย่าง พบผู้ป่วยจากไข้สมองอักเสบเจอีประมาณ 20 -122 ราย และจากการตรวจตัวอย่างเลือดผู้ป่วยที่ต้องสงสัยติดเชื้อไข้สมองอักเสบเวสต์ไนล์ จำนวน 846 ตัวอย่าง ระหว่างปี 2550 - 2556 ยังไม่พบการติดเชื้อ อย่างไรก็ตาม ควรติดตามเฝ้าระวังเชื้อไวรัสทั้งสองชนิดต่อไป นอกจากนี้ กรมฯ ได้พัฒนานวัตกรรมซีโอไลท์ในการกำจัดลูกน้ำยุงลาย และผลิตภัณฑ์สำหรับใช้ทาป้องกันยุง RepelMos สามารถป้องกันการกัดของยุงพาหะได้ทุกชนิดได้นาน 5-7 ชั่วโมง ไม่ระคายเคืองต่อผิวหนัง ไม่มีกลิ่นรบกวนผู้ใช้ และไม่เหนียวเหนอะหนะ ทั้งยังสามารถป้องกันการกัดของริ้นดำ (คุ่น) ริ้นน้ำเค็ม (ปึ่ง) และทากดูดเลือดได้อีกด้วย
