โดย...อภินันท์ สิริรัตนจิตต์
มหาวิทยาลัยหาดใหญ่
ในซีกโลกตะวันตก โสเครตีส นักปรัชญากรีกสมัยโบราณ เป็นตัวอย่างของนักแสวงหาความรู้ชั้นเลิศ เขามีวิธีการหาความรู้อย่างง่าย โดยใช้ปากกากับเศษกระดาษ เพื่อจดบันทึกความคิดเห็นที่ได้รับจากผู้อื่นแล้วเก็บไว้ในหมวกบนศีรษะ ระหว่างการเดินทางก่อนนำสิ่งที่เขาได้รับมากลับมาอ่านแล้ววิเคราะห์สิ่งนั้นว่าเป็นข้อมูลใหม่ เป็นความรู้ใหม่ ที่ใช้ประโยชน์ได้หรือไม่ อย่างไร
ส่วนในซีกโลกตะวันออก พระพุทธเจ้าบรมศาสดาแห่งศาสนาพุทธ สอนว่า บ่อเกิดของความรู้มาจาก 3 วิธีการใหญ่ได้แก่ การอ่าน การคิดและการลงมือทำ พระองค์ มีวิธีการแสวงหาความรู้จากการอ่าน โดยศึกษาศิลปะความรู้จากสิบแปดศาสตร์รับฟังคำสอนจากอาจารย์ทิศาปาโมกข์ชั้นเลิศ เมื่อได้อ่าน ได้ฟังแล้วก็นำมาคิด วิเคราะห์ ความรู้เหล่านั้นแล้วนำไปสู่ขั้นทดลองปฏิบัติเพื่อพิสูจน์ว่า ความรู้เหล่านั้น เป็นศูนย์ หรือใช้ประโยชน์ได้จริง ก่อนจะค้นพบความรู้อันประเสริฐ เป็นทางสายกลางแห่งชีวิต เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์ 1นักคิดคนหนึ่งของไทย กล่าวว่า คนเราชอบอ้างว่า ไม่มีเวลาคิด หรือเป็นเพราะไม่กล้าที่จะคิด หากต้องการจะแสวงหาความรู้ การจะเป็นนักคิดนั้น ต้องไม่คิดว่า การใช้เวลาในการคิดใคร่ครวญเป็นการเสียเวลา พลาดโอกาสหาเงินหาทอง แต่เราควรตระหนักว่า ถ้าเรายอมเสียเวลาในตอนแรกๆ เพื่อคิด คิดถึงวิธีการทำงาน ชีวิตส่วนตัว เราจะได้รับทางเลือกที่ดีที่สุดให้กับตัวเอง
การหาวิธีการ จึงถือว่า เป็นศิลปะแห่งการคิดที่แสดงให้เห็นว่า มนุษย์ สามารถสร้างสรรค์ปัญญาได้อย่างน่าอัศจรรย์ เพราะวิธีการเป็นกระบวนการซึ่งแสดงถึงความพยายามอันนำไปสู่ผลลัพธ์ที่หวัง และการได้มาซึ่งวิธีการจะสะท้อนศักยภาพด้านการคิด
ผมประทับใจ วิธีการของนักขายปราบเซียน2ของชายผู้หนึ่ง ตามเรื่องเล่าว่า ชายคนหนึ่ง เดินเข้าไปหาฝ่ายบุคคล ณ บริษัทแห่งหนึ่ง เป็นช่วงเวลาเช้าที่อากาศสดชื่น เขาแต่งตัวรุ่มร่าม ดูทรุดโทรม เผ้าผมรุงรัง เสื้อไม่อยู่ในกางเกง พอได้โอกาสเข้าพบผู้จัดการฝ่ายบุคคล ซึ่งเป็นผู้ชาย เขาวางถุงกระดาษลง แล้วยกมือไหว้ ก่อนมีบทสนทนาต่อกัน
"สวัสดีครับ"
มีอะไร....เชิญนั่งก่อนครับ
".... คือ ผมอยากมาสมัครเป็นหัวหน้างาน ไม่ทราบตำแหน่ง พอว่างไหมครับ"
... ไม่รับครับ หัวหน้างานเต็มแล้ว
"... ถ้าอย่างนั้น พนักงานละครับ"
... พนักงาน ก็ไม่รับครับ
"... ธุรการ ละครับ พอมีว่างไหมครับ"
... ธุรการ ก็ไม่ว่างครับ ธุรการเราใช้ไม่มาก ตอนนี้กำลังลดกำลังคนด้วย
"... ถ้าอย่างนั้น คนงานละครับ"
... ผู้จัดการฝ่ายบุคคล เริ่มมีอารมณ์ แล้วพูดว่า ผมบอกคุณแล้ว ที่นี่ไม่รับสมัครพนักงาน อย่ามายุ่งกับผมเลย ผมโมโห เรื่องคนมาสมัครงานทุกวัน
ชายแต่งตัวโทรม ก็ยังไม่ลุกขึ้นออกจากห้อง แล้วผู้จัดการฝ่ายบุคคล ยังพูดต่อไป ว่า
ผมขอพูดเป็นครั้งสุดท้าย ที่นี่ไม่รับสมัครพนักงาน เชิญคุณเลยครับ ขอโทษนะครับ ผมกำลังยุ่งอยู่
เขาล้วงลงไปในถุงกระดาษ แล้วอมยิ้ม ก่อนหยิบไม้สามเหลี่ยมสำหรับวางบนโต๊ะมีข้อความว่า ที่นี่ ไม่รับสมัครงาน ปรากฏเป็นตัวอักษรสีสันสวยงาม แล้วพูดขึ้นว่า ผู้จัดการรับนี่ไว้สิครับวางไว้บนโต๊ะของคุณ แล้วจะสบายใจ ไม่ปวดหัวเลย
ผู้จัดการฝ่ายบุคคล เห็นแล้วชอบใจ
"... เออ อันละเท่าไหร่ล่ะ"
... อันละ 50 บาท เท่านั้นเองครับ
"... คุณ เดินทางมายังไง"
... นั่งรถเมล์มาครับ
"... งั้นผมให้คุณ 70 บาทเลย"
เห็นรึยังครับ ว่า วิธีการนี่สำคัญจริงๆ หรือจะให้พูดเล่นเป็นสำนวน ไปว่า สำคัญที่วิธีการ
1เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์. 2553. การพัฒนานิสัยนักคิดเชิงวิเคราะห์ จากหนังสือการคิดเชิงวิเคราะห์. กรุงเทพฯ: ซัคเซสมีเดีย. หน้า 153,155.
2 สุวิทย์ มูลคำ. 2543. วิทยากรกับนิทาน จากหนังสือครบเครื่องเรื่องวิทยากร เล่ม 1. กรุงเทพฯ: บริษัท ที.พี.พริ้น จำกัด. หน้า 381-382.
มหาวิทยาลัยหาดใหญ่
ในซีกโลกตะวันตก โสเครตีส นักปรัชญากรีกสมัยโบราณ เป็นตัวอย่างของนักแสวงหาความรู้ชั้นเลิศ เขามีวิธีการหาความรู้อย่างง่าย โดยใช้ปากกากับเศษกระดาษ เพื่อจดบันทึกความคิดเห็นที่ได้รับจากผู้อื่นแล้วเก็บไว้ในหมวกบนศีรษะ ระหว่างการเดินทางก่อนนำสิ่งที่เขาได้รับมากลับมาอ่านแล้ววิเคราะห์สิ่งนั้นว่าเป็นข้อมูลใหม่ เป็นความรู้ใหม่ ที่ใช้ประโยชน์ได้หรือไม่ อย่างไร
ส่วนในซีกโลกตะวันออก พระพุทธเจ้าบรมศาสดาแห่งศาสนาพุทธ สอนว่า บ่อเกิดของความรู้มาจาก 3 วิธีการใหญ่ได้แก่ การอ่าน การคิดและการลงมือทำ พระองค์ มีวิธีการแสวงหาความรู้จากการอ่าน โดยศึกษาศิลปะความรู้จากสิบแปดศาสตร์รับฟังคำสอนจากอาจารย์ทิศาปาโมกข์ชั้นเลิศ เมื่อได้อ่าน ได้ฟังแล้วก็นำมาคิด วิเคราะห์ ความรู้เหล่านั้นแล้วนำไปสู่ขั้นทดลองปฏิบัติเพื่อพิสูจน์ว่า ความรู้เหล่านั้น เป็นศูนย์ หรือใช้ประโยชน์ได้จริง ก่อนจะค้นพบความรู้อันประเสริฐ เป็นทางสายกลางแห่งชีวิต เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์ 1นักคิดคนหนึ่งของไทย กล่าวว่า คนเราชอบอ้างว่า ไม่มีเวลาคิด หรือเป็นเพราะไม่กล้าที่จะคิด หากต้องการจะแสวงหาความรู้ การจะเป็นนักคิดนั้น ต้องไม่คิดว่า การใช้เวลาในการคิดใคร่ครวญเป็นการเสียเวลา พลาดโอกาสหาเงินหาทอง แต่เราควรตระหนักว่า ถ้าเรายอมเสียเวลาในตอนแรกๆ เพื่อคิด คิดถึงวิธีการทำงาน ชีวิตส่วนตัว เราจะได้รับทางเลือกที่ดีที่สุดให้กับตัวเอง
การหาวิธีการ จึงถือว่า เป็นศิลปะแห่งการคิดที่แสดงให้เห็นว่า มนุษย์ สามารถสร้างสรรค์ปัญญาได้อย่างน่าอัศจรรย์ เพราะวิธีการเป็นกระบวนการซึ่งแสดงถึงความพยายามอันนำไปสู่ผลลัพธ์ที่หวัง และการได้มาซึ่งวิธีการจะสะท้อนศักยภาพด้านการคิด
ผมประทับใจ วิธีการของนักขายปราบเซียน2ของชายผู้หนึ่ง ตามเรื่องเล่าว่า ชายคนหนึ่ง เดินเข้าไปหาฝ่ายบุคคล ณ บริษัทแห่งหนึ่ง เป็นช่วงเวลาเช้าที่อากาศสดชื่น เขาแต่งตัวรุ่มร่าม ดูทรุดโทรม เผ้าผมรุงรัง เสื้อไม่อยู่ในกางเกง พอได้โอกาสเข้าพบผู้จัดการฝ่ายบุคคล ซึ่งเป็นผู้ชาย เขาวางถุงกระดาษลง แล้วยกมือไหว้ ก่อนมีบทสนทนาต่อกัน
"สวัสดีครับ"
มีอะไร....เชิญนั่งก่อนครับ
".... คือ ผมอยากมาสมัครเป็นหัวหน้างาน ไม่ทราบตำแหน่ง พอว่างไหมครับ"
... ไม่รับครับ หัวหน้างานเต็มแล้ว
"... ถ้าอย่างนั้น พนักงานละครับ"
... พนักงาน ก็ไม่รับครับ
"... ธุรการ ละครับ พอมีว่างไหมครับ"
... ธุรการ ก็ไม่ว่างครับ ธุรการเราใช้ไม่มาก ตอนนี้กำลังลดกำลังคนด้วย
"... ถ้าอย่างนั้น คนงานละครับ"
... ผู้จัดการฝ่ายบุคคล เริ่มมีอารมณ์ แล้วพูดว่า ผมบอกคุณแล้ว ที่นี่ไม่รับสมัครพนักงาน อย่ามายุ่งกับผมเลย ผมโมโห เรื่องคนมาสมัครงานทุกวัน
ชายแต่งตัวโทรม ก็ยังไม่ลุกขึ้นออกจากห้อง แล้วผู้จัดการฝ่ายบุคคล ยังพูดต่อไป ว่า
ผมขอพูดเป็นครั้งสุดท้าย ที่นี่ไม่รับสมัครพนักงาน เชิญคุณเลยครับ ขอโทษนะครับ ผมกำลังยุ่งอยู่
เขาล้วงลงไปในถุงกระดาษ แล้วอมยิ้ม ก่อนหยิบไม้สามเหลี่ยมสำหรับวางบนโต๊ะมีข้อความว่า ที่นี่ ไม่รับสมัครงาน ปรากฏเป็นตัวอักษรสีสันสวยงาม แล้วพูดขึ้นว่า ผู้จัดการรับนี่ไว้สิครับวางไว้บนโต๊ะของคุณ แล้วจะสบายใจ ไม่ปวดหัวเลย
ผู้จัดการฝ่ายบุคคล เห็นแล้วชอบใจ
"... เออ อันละเท่าไหร่ล่ะ"
... อันละ 50 บาท เท่านั้นเองครับ
"... คุณ เดินทางมายังไง"
... นั่งรถเมล์มาครับ
"... งั้นผมให้คุณ 70 บาทเลย"
เห็นรึยังครับ ว่า วิธีการนี่สำคัญจริงๆ หรือจะให้พูดเล่นเป็นสำนวน ไปว่า สำคัญที่วิธีการ
1เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์. 2553. การพัฒนานิสัยนักคิดเชิงวิเคราะห์ จากหนังสือการคิดเชิงวิเคราะห์. กรุงเทพฯ: ซัคเซสมีเดีย. หน้า 153,155.
2 สุวิทย์ มูลคำ. 2543. วิทยากรกับนิทาน จากหนังสือครบเครื่องเรื่องวิทยากร เล่ม 1. กรุงเทพฯ: บริษัท ที.พี.พริ้น จำกัด. หน้า 381-382.
