นายสมชัย ศรีสุทธิยากร กกต.ด้านบริหารงานเลือกตั้ง ชี้แจงกรณีเดินทางไปดูงานออกเสียงประชามติ เพื่อแยกประเทศของสกอตแลนด์ ร่วมกับนักศึกษาหลักสูตรพัฒนาการเมืองและการเลือกตั้งระดับสูง (พตส.) รุ่นที่ 5 ซึ่งมีกระแสโจมตีเรื่องความเหมาะสม และสิ้นเปลืองงบประมาณ ว่า ตนจะไม่ชี้แจงว่าการไปดูงานดังกล่าวสิ้นเปลืองงบประมาณ หรือเหมาะสมกับช่วงเวลาที่ยังไม่มีความชัดเจนเรื่องรูปแบบการเลือกตั้งหรือไม่ เพราะหลักสูตรดังกล่าวไม่ได้เป็นผู้ริเริ่ม แต่เป็นเรื่องของสำนักงาน จึงต้องให้สำนักงานเป็นผู้ชี้แจงในประเด็นนี้ รวมถึงที่มีเจ้าหน้าที่ ซึ่งไม่ใช่นักศึกษาร่วมคณะไปด้วย เพราะตนมีผู้ติดตามไปคนเดียว ไม่ได้มีผู้ติดตามมากถึง 7-8 คน เหมือนกกต.ชุดก่อน และเจ้าหน้าที่ที่ไม่เกี่ยวข้อง ซึ่ง ร่วมคณะไป ตนก็ไม่ได้รู้จักใคร เป็นเรื่องที่ต้องหาข้อเท็จจริงจากสำนักงาน แต่ยอมรับว่างบประมาณการไปดูงานครั้งนี้อยู่ที่ 1.2 แสนบาทต่อคน ซึ่งตนจะนำเสนอเฉพาะประโยชน์ที่ได้รับจากการเป็นไปดูงานในครั้งนี้ โดยได้รับเชิญจากสถาบันพระปกเกล้า ให้ไปบรรยายให้กับนักศึกษาหลักสูตรการเมืองและการปกครองระดับสูง รุ่นที่ 18 ของสถาบันพระปกเกล้ารับฟังในวันนี้ ( 23 ก.ย.) ตั้งแต่เวลา 09.00.-11.30 น. โดยจะชี้ให้เห็นว่า การออกเสียงของสกอตแลนด์ ทำกันอย่างไร มีการรณรงค์ และประชาชนเข้าไปมีส่วนร่วมอย่างไร ซึ่งก็ได้มีการเตรียมเอกสารประกอบการบรรยายไว้เรียบร้อยแล้ว แต่จริงๆ แล้วตนไม่ได้มีหน้าที่ที่จะต้องมานั่งรายงาน เพราะนักศึกษา พตส. จะต้องมีการจัดรายงาน และนำเสนอในเดือนต.ค. แต่เมื่อสถาบันพระปกเกล้าเชิญไปบรรยาย ก็ถือเป็นโอกาส และอยากให้ผู้ที่โจมตีมาร่วมรับฟังการบรรยาย
"การไปดูการออกเสียงประชามติแยกประเทศของสกอตแลนด์ครั้งนี้ ผมว่าเป็นครั้งประวัติศาสตร์ เพราะเมื่อออกเสียงแล้วเขาไม่แยกตัว ก็ถามว่า จะมีการออกเสียงอย่างนี้กันอีกเมื่อไร ก็ได้รับการชี้แจงว่าอีก 100 ปีข้างหน้า เพราะแม้ไม่มีกฎหมายกำหนด แต่โดยประเพณีแล้ว จะต้องรอให้หมดเจนเนเรชั่นนี้ไปก่อน หรือให้คนรุ่นนี้ตายหมดก่อน ดังนั้นโอกาสลักษณะนี้จึงหาไม่ได้ง่าย และผมถือว่าการไปดูงานของนักศึกษาคณะนี้ เอาจริง เอาจังกว่าทุกคณะที่ผมได้เคยมีโอกาสไปร่วมดูงานในหลักสูตรอื่น เดินทางไปถึงเที่ยงคืน ตีสี่เช้าวันรุ่งขึ้นก็เริ่มเดินทางจากที่พักเพื่อไปดูงาน กลางคืน
ก็ยังออกไปสังเกตการณ์การชุมนุมรณรงค์ ซึ่งคิดว่าประโยชน์ที่ได้รับมีมาก สามารถนำมาปรับใช้กับบ้านเราได้ แต่คงไม่จำเป็นต้องไปรายงานใครตามที่ใครบางคนบอกให้ไป"
ทั้งนี้ นายสมชัย ยังยืนยันว่า การไปดูงานไม่ได้เป็นการใช้งบของสำนักงานฯ เพื่อไปเที่ยว และการดูงานก็ไม่ได้ดูเฉพาะสกอตแลนด์ แต่ได้ไปดูงานของสถานทูตอังกฤษ ฟังการบรรยายจาก กกต.อังกฤษ และสกอตแลนด์ รวมทั้งเอ็นจีโอในลอนดอน ถึงการร่วมตรวจสอบการเลือกตั้ง ส่วนเมื่อไปแล้วการศึกษาเชิงศิลปวัฒนธรรมส่วนตัว ถือเป็นเรื่องปกติของทุกกรุ๊ปดูงาน ซึ่งตนถือว่าไม่ใช่เสียหายอะไร เพราะเมื่อเราไปก็ต้องไปดูว่าบ้านเมืองเขาเป็นอย่างไร แต่ถ้าตนดูงานในบ่อน ไนต์คลับ ซึ่งเป็นที่อโคจร จะน่าละอายมากกว่า
สำหรับที่มีสื่อต่างประเทศ รวมถึงสื่อไทย เสนอข่าวทำนองว่าไปเที่ยว ก็เห็นว่าเป็นการเลือกนำเสนอของสื่อมากกว่า เพราะถ้าจะให้สื่อเขียนข่าวว่ากกต.ไปดูงานเลือกตั้งเท่านั้น ข่าวที่ออกมาก็อาจจะไม่น่าสนใจ ขณะที่ภาพที่มีการนำมาเสนอ สื่อเลือกลงรูปที่ตนถ่ายกับปราสาทเอดินเบอระ ทั้งที่รูปทำงานก็มี แต่ก็ไม่ได้ถูกเลือกไปนำเสนอ เชื่อว่าคงอยากให้เป็นประเด็นทางการเมือง เพราะไม่ใช่ตนไปเพียงคนเดียว แต่ไปดูงานกันหลายคน ทำไมจึงมาโจมตีตนคนเดียว ซึ่งก็อาจเป็นเพราะบุคคลิกส่วนตัวที่เป็นคนเปิดเผย และกันเอง แต่ทั้งหมดนี้เชื่อว่า มีเจตนาทำให้ตนและองค์กรเสียหาย
เมื่อถามว่า คิดว่ากระแสข่าวที่เกิดขึ้นจะมีผลต่อการเข้าสรรหาเป็นสมาชิกสภาปฏิรูปแห่งชาติหรือไม่ นายสมชัย กล่าวว่า ตนไม่ได้คิดอะไรทำนองนั้น การจะได้รับเลือกหรือไม่ ขึ้นอยู่กับว่า คณะกรรมการสรรหาเห็นว่าตนมีประโยชน์หรือไม่ ถ้าเห็นว่าไม่เป็นประโยชน์ ก็ไม่เป็นปัญหา เพราะเรามีหน้าที่การงานอื่นที่ต้องรับผิดชอบ
ด้านนายภุชงค์ นุตราวงศ์ เลขาธิการกกต. กล่าวถึงเรื่องนี้ ว่า หลักสูตร พตส.ได้รับเงินสนับสนุนจากกองทุนพัฒนาการเมืองกับงบประมาณของสำนักงานกกต. ซึ่ง พตส.เดินทางไปดูงานเป็นส่วนหนึ่งของหลักสูตร โดยงบประมาณที่ใช้เป็นของปี 2557 ซึ่งได้ทำเรื่องขอไว้ตั้งแต่หลายเดือนก่อน โดยการเดินทางไปก็จะไปดูงานเกี่ยวกับการเลือกตั้ง การทำประชามติ เพื่อนำมาพัฒนาการเลือกตั้ง
" ยืนยันว่า เป็นการดำเนินการตามงบประมาณที่ขอล่วงหน้าไว้ 6-7 เดือนแล้ว ยอมรับว่ามีเจ้าหน้าที่ กกต. ที่ไม่ได้เป็นนักศึกษาในหลักสูตร เดินทางไปด้วยจริง แต่ก็ไปเพื่ออำนวยความสะดวก และเพื่อบันทึกข้อมูล ทุกคนที่ไป ไม่ได้ไปเที่ยว ไปทำหน้าที่ตามที่ได้รับมอบหมาย"
ส่วนจะขัดกับนโยบายของคสช. ที่ขอความร่วมมือไม่อยากให้ข้าราชการเดินทางไปต่างประเทศหรือไม่นั้น นายภุชงค์ กล่าวว่า คสช. มอบนโยบายไม่ให้เดินทางไปต่างประเทศในการใช้งบประมาณปี 2558 แต่การเดินทางไปดูงานของพตส. ครั้งนี้ ใช้งบประมาณปี 2557 และไม่ใช่ กกต.หน่วยงานเดียวที่เดินทางไป ก่อนหน้านี้มีหน่วยงานอื่น ทั้ง สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน สภาผู้แทนราษฎร กระทรวงมหาดไทย เป็นต้น แต่ในงบประมาณปี 2558 จะไม่มีการไปทัศนศึกษาต่างประเทศแน่นอน
เมื่อถามต่อว่า แต่ขณะนี้อยู่ในช่วงการปฏิรูป ยังไม่มีความชัดเจนว่ารูปแบบการเลือกตั้งจะเป็นอย่างไร นายภุชงค์ กล่าวว่า โดยหลักการแล้วบ้านเราปกครองด้วยระบอบประชาธิปไตย ซึ่งประชาธิปไตยก็คือ การเลือกตั้ง การไปดูงานครั้งนี้ได้ประโยชน์มากโดยเฉพาะ การลงประชามติของประเทศสกอตแลนด์ ซึ่งกระบวนการออกเสียงของเขามีการใช้เทคโนโลยีที่สมัยใหม่มาก ซึ่งสามารถนำมาใช้ปรับปรุงกับการเลือกตั้งของไทยได้
"การไปดูการออกเสียงประชามติแยกประเทศของสกอตแลนด์ครั้งนี้ ผมว่าเป็นครั้งประวัติศาสตร์ เพราะเมื่อออกเสียงแล้วเขาไม่แยกตัว ก็ถามว่า จะมีการออกเสียงอย่างนี้กันอีกเมื่อไร ก็ได้รับการชี้แจงว่าอีก 100 ปีข้างหน้า เพราะแม้ไม่มีกฎหมายกำหนด แต่โดยประเพณีแล้ว จะต้องรอให้หมดเจนเนเรชั่นนี้ไปก่อน หรือให้คนรุ่นนี้ตายหมดก่อน ดังนั้นโอกาสลักษณะนี้จึงหาไม่ได้ง่าย และผมถือว่าการไปดูงานของนักศึกษาคณะนี้ เอาจริง เอาจังกว่าทุกคณะที่ผมได้เคยมีโอกาสไปร่วมดูงานในหลักสูตรอื่น เดินทางไปถึงเที่ยงคืน ตีสี่เช้าวันรุ่งขึ้นก็เริ่มเดินทางจากที่พักเพื่อไปดูงาน กลางคืน
ก็ยังออกไปสังเกตการณ์การชุมนุมรณรงค์ ซึ่งคิดว่าประโยชน์ที่ได้รับมีมาก สามารถนำมาปรับใช้กับบ้านเราได้ แต่คงไม่จำเป็นต้องไปรายงานใครตามที่ใครบางคนบอกให้ไป"
ทั้งนี้ นายสมชัย ยังยืนยันว่า การไปดูงานไม่ได้เป็นการใช้งบของสำนักงานฯ เพื่อไปเที่ยว และการดูงานก็ไม่ได้ดูเฉพาะสกอตแลนด์ แต่ได้ไปดูงานของสถานทูตอังกฤษ ฟังการบรรยายจาก กกต.อังกฤษ และสกอตแลนด์ รวมทั้งเอ็นจีโอในลอนดอน ถึงการร่วมตรวจสอบการเลือกตั้ง ส่วนเมื่อไปแล้วการศึกษาเชิงศิลปวัฒนธรรมส่วนตัว ถือเป็นเรื่องปกติของทุกกรุ๊ปดูงาน ซึ่งตนถือว่าไม่ใช่เสียหายอะไร เพราะเมื่อเราไปก็ต้องไปดูว่าบ้านเมืองเขาเป็นอย่างไร แต่ถ้าตนดูงานในบ่อน ไนต์คลับ ซึ่งเป็นที่อโคจร จะน่าละอายมากกว่า
สำหรับที่มีสื่อต่างประเทศ รวมถึงสื่อไทย เสนอข่าวทำนองว่าไปเที่ยว ก็เห็นว่าเป็นการเลือกนำเสนอของสื่อมากกว่า เพราะถ้าจะให้สื่อเขียนข่าวว่ากกต.ไปดูงานเลือกตั้งเท่านั้น ข่าวที่ออกมาก็อาจจะไม่น่าสนใจ ขณะที่ภาพที่มีการนำมาเสนอ สื่อเลือกลงรูปที่ตนถ่ายกับปราสาทเอดินเบอระ ทั้งที่รูปทำงานก็มี แต่ก็ไม่ได้ถูกเลือกไปนำเสนอ เชื่อว่าคงอยากให้เป็นประเด็นทางการเมือง เพราะไม่ใช่ตนไปเพียงคนเดียว แต่ไปดูงานกันหลายคน ทำไมจึงมาโจมตีตนคนเดียว ซึ่งก็อาจเป็นเพราะบุคคลิกส่วนตัวที่เป็นคนเปิดเผย และกันเอง แต่ทั้งหมดนี้เชื่อว่า มีเจตนาทำให้ตนและองค์กรเสียหาย
เมื่อถามว่า คิดว่ากระแสข่าวที่เกิดขึ้นจะมีผลต่อการเข้าสรรหาเป็นสมาชิกสภาปฏิรูปแห่งชาติหรือไม่ นายสมชัย กล่าวว่า ตนไม่ได้คิดอะไรทำนองนั้น การจะได้รับเลือกหรือไม่ ขึ้นอยู่กับว่า คณะกรรมการสรรหาเห็นว่าตนมีประโยชน์หรือไม่ ถ้าเห็นว่าไม่เป็นประโยชน์ ก็ไม่เป็นปัญหา เพราะเรามีหน้าที่การงานอื่นที่ต้องรับผิดชอบ
ด้านนายภุชงค์ นุตราวงศ์ เลขาธิการกกต. กล่าวถึงเรื่องนี้ ว่า หลักสูตร พตส.ได้รับเงินสนับสนุนจากกองทุนพัฒนาการเมืองกับงบประมาณของสำนักงานกกต. ซึ่ง พตส.เดินทางไปดูงานเป็นส่วนหนึ่งของหลักสูตร โดยงบประมาณที่ใช้เป็นของปี 2557 ซึ่งได้ทำเรื่องขอไว้ตั้งแต่หลายเดือนก่อน โดยการเดินทางไปก็จะไปดูงานเกี่ยวกับการเลือกตั้ง การทำประชามติ เพื่อนำมาพัฒนาการเลือกตั้ง
" ยืนยันว่า เป็นการดำเนินการตามงบประมาณที่ขอล่วงหน้าไว้ 6-7 เดือนแล้ว ยอมรับว่ามีเจ้าหน้าที่ กกต. ที่ไม่ได้เป็นนักศึกษาในหลักสูตร เดินทางไปด้วยจริง แต่ก็ไปเพื่ออำนวยความสะดวก และเพื่อบันทึกข้อมูล ทุกคนที่ไป ไม่ได้ไปเที่ยว ไปทำหน้าที่ตามที่ได้รับมอบหมาย"
ส่วนจะขัดกับนโยบายของคสช. ที่ขอความร่วมมือไม่อยากให้ข้าราชการเดินทางไปต่างประเทศหรือไม่นั้น นายภุชงค์ กล่าวว่า คสช. มอบนโยบายไม่ให้เดินทางไปต่างประเทศในการใช้งบประมาณปี 2558 แต่การเดินทางไปดูงานของพตส. ครั้งนี้ ใช้งบประมาณปี 2557 และไม่ใช่ กกต.หน่วยงานเดียวที่เดินทางไป ก่อนหน้านี้มีหน่วยงานอื่น ทั้ง สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน สภาผู้แทนราษฎร กระทรวงมหาดไทย เป็นต้น แต่ในงบประมาณปี 2558 จะไม่มีการไปทัศนศึกษาต่างประเทศแน่นอน
เมื่อถามต่อว่า แต่ขณะนี้อยู่ในช่วงการปฏิรูป ยังไม่มีความชัดเจนว่ารูปแบบการเลือกตั้งจะเป็นอย่างไร นายภุชงค์ กล่าวว่า โดยหลักการแล้วบ้านเราปกครองด้วยระบอบประชาธิปไตย ซึ่งประชาธิปไตยก็คือ การเลือกตั้ง การไปดูงานครั้งนี้ได้ประโยชน์มากโดยเฉพาะ การลงประชามติของประเทศสกอตแลนด์ ซึ่งกระบวนการออกเสียงของเขามีการใช้เทคโนโลยีที่สมัยใหม่มาก ซึ่งสามารถนำมาใช้ปรับปรุงกับการเลือกตั้งของไทยได้
