ปตท.กับการสูงขึ้นของราคาสินค้า-บริการ และเงินเฟ้อ

การสูงขึ้นของราคาพลังงานเป็นต้นเหตุทำให้สินค้าและค่าบริการสูงขึ้น เงินเฟ้อสูงขึ้น แต่การที่พลังงานมีราคาสูงขึ้น มีสาเหตุหลักมาจากการเปลี่ยนแปลงของค่าเงิน คือ

ค่าสกุลเงินของท้องถิ่น

เมื่อสกุลเงินท้องถิ่นเสียหาย สินค้านำเข้า เช่น เครื่องจักร ปุ๋ยเคมี เวชภัณฑ์ รวมทั้งพลังงานจะมีราคาสูงขึ้น โดยเฉพาะราคาพลังงานเกี่ยวข้องกับต้นทุนด้านอื่นด้วย เมื่อมีราคาสูงขึ้นมาก ก็จะทำให้สินค้าและบริการอื่นๆ สูงด้วย เงินเฟ้อสูงขึ้น ในทางตรงกันข้ามถ้าเงินท้องถิ่นมีค่าสูงขึ้น สินค้าและบริการก็มีราคาถูกลง สินค้านำเข้ามีราคาถูกลง

ค่าสกุลเงินของโลก

ผู้เขียนให้เครดิตสกุลเงินเหรียญสหรัฐเป็นสกุลเงินของโลก เนื่องจากเป็นสกุลเงินที่ใหญ่ที่สุดในโลก ราคาสินค้าและบริการของโลกจึงอ้างอิงอยู่กับสกุลเงินเหรียญสหรัฐ เมื่อเงินเหรียญสหรัฐเสียหาย ราคาสินค้าและบริการของโลกก็สูงขึ้น ทำให้ค่าเงิน ตลาดหุ้นของประเทศต่างๆ ราคาสินค้าโภคภัณฑ์สูงขึ้น

ค่าเงินบาท สกุลเงินท้องถิ่นของประเทศไทย เคยเสียหายหนักมา 2 ครั้ง วงกลม 2 วงในภาพ ที่เคยเป็นต้นเหตุให้ราคาสินค้าและบริการสูงขึ้น เงินเฟ้อสูงขึ้น จากปี 2001 ถึงปัจจุบัน เงินบาทแข็งค่าขึ้น การสูงขึ้นของราคาสินค้าบริการและพลังงานชะลอตัว แต่ความเป็นจริงจะเป็นไปตามหลักการหรือไม่ ก็เป็นอีกเรื่อง เช่น ราคาของพลังงานของประเทศไทยเป็นต้น ทำไมราคาจึงสูงขึ้น

ระหว่างปี 2001-2008 ค่าเงินเหรียญสหรัฐพังทลายลงแรงมากเป็นประวัติการณ์ เมื่อเทียบกับเงินทุกสกุล ในภาพเป็นการเทียบกับเงินสกุลยูโร ซึ่งเป็นสกุลเงินที่ใหญ่เป็นอันดับที่ 2 รองจากสกุลเงินสหรัฐ หรือมองในทางตรงกันข้าม คือสกุลเงินยูโรแข็งค่าขึ้นเมื่อเทียบกับเงินเหรียญสหรัฐ ตลาดหุ้นทั่วโลกราคาสูงขึ้น ราคาสินค้าโภคภัณฑ์ คือ ทองคำ น้ำมัน สินค้าเกษตร ฯลฯ มีราคาสูงขึ้น

การตกลงของค่าเงินเหรียญสหรัฐ ทำให้เงินไหลออกมาจากอเมริกา ไหลออกมายังประเทศต่างๆ ทำให้ตลาดหุ้นทั่วโลกระหว่างปี 2001- 2007 สูงขึ้น แล้วพังทลายลงในปี 2008 เรียกว่า Hamburger Crisis

ค่าเงินเหรียญสหรัฐพังทลาย ทำให้ราคาน้ำมันดิบโลก เช่น WTI และ BRENT สูงขึ้นระหว่างปี 2001-2008 จากราคาประมาณ 20 เหรียญต่อบาร์เรล ขึ้นไปสูงกว่า 140 เหรียญต่อบาร์เรล แล้วก็พังทลายลงรุนแรงช่วงปี 2008 Hamberger Crisis

สังเกตว่าราคาน้ำมันโลก กับราคาน้ำมันในประเทศไทย มีทิศทางไปในทางเดียวกัน ระหว่างปี 2544-2551 ราคาเบนซิน 95 ขึ้นจากระดับ 15 บาท ไปสูงกว่า 40 บาทต่อลิตร ช่วงที่ราคาน้ำมันตกต่ำ ปตท.นำน้ำมันแก๊สโซฮอลล์ 95 มาขายแทน (น้ำมันแก๊สโซฮอลล์ 95 คือการนำเอาน้ำมันเบนซินอ็อกเทน 95 มาผสมกับเอทานอล ในอัตราส่วน 90:10)

ราคาเบนซิน 95 หลังจากหยุดขายไป 3 ปี กลับมารายงานอีกในปี 2556 - ถึงปัจจุบัน วันที่ 7 สิงหาคม 2557 ราคาอยู่ที่ 48.75 บาทต่อลิตร เป็นราคาสูงสุดในประวัติศาสตร์ราคาน้ำมันเบนซิน 95 ไทย

ความแตกต่างของราคาน้ำในประเทศต่างๆ ปี 2012 (This Bloomberg Index Lists Countries by Gas Price and by Their Residents' Pain at the Pump.) จากทั้งหมด 60 ประเทศ

ได้มีการแสดงลำดับความยากลำบากของคนในประเทศไว้ด้วย (Pain Rank)

10 ประเทศที่น้ำมันมีราคาสูงที่สุดในโลก

นอร์เวย์ราคาน้ำมันสูงที่สุดที่ 10.12 เหรียญต่อแกลลอน แต่ระดับความยากลำบากก็ไม่มาก หมายถึงมีความสุข ระดับความยากลำบาก 52

Norway เป็นประเทศที่น่าสนใจ แม้ราคาน้ำมันจะอยู่ที่ระดับสูง แต่ประชาชนก็มีความสุข เนื่องจากระดับความบากลำบากอยู่ลำดับท้ายๆ หรือไม่ลำบาก

ต่างกับประเทศตุรกี ที่ราคาน้ำมันสูงเป็นลำดับที่ 2 ของโลก 9.41 เหรียญต่อแกลลอน แต่ความยากลำบากอยู่ในระดับ 7 ติดอันดับ 1 ใน 10 ของประเทศที่มีความยากลำบากสูงสุด

ราคาน้ำมันของประเทศไทยแพงอยู่ในลำดับที่ 46 ของโลก ที่ระดับ 4.51 เหรียญต่อแกลลอน ระดับความยากลำบากของผู้คนในประเทศไทยก็ติดอันดับ 1 ใน 10 ที่คนในประเทศยากลำบากที่สุดในโลก คืออยู่ที่ลำดับที่ 9 ของโลก

10 ประเทศที่ราคาน้ำมันต่ำสุด

ประเทศปากีสถาน (3.55-2) ประเทศไนจีเรีย (2.32-4) แม้จะเป็นประเทศที่ราคาน้ำมันต่ำติด 10 อันดับประเทศที่ราคาต่ำที่สุดในโลก แต่ก็มีระดับความยากลำบากติดอันดับ 1 ใน 10 ของโลก เช่นเดียวกัน บางประเทศที่ราคาน้ำมันอยู่ที่ระดับต่ำ ก็ใช่ว่าผู้คนจะมีความสุข เช่นประเทศปากีสถาน และประเทศไนจีเรีย

เวเนซุเอลาราคาน้ำมันต่ำที่สุดในโลก เพียง 0.09 เหรียญต่อแกลลอน ระดับความยากลำบากก็ต่ำที่สุด คือลำบากน้อยที่สุด หรือไม่ลำบากอะไร หรือมีความสุขมากที่สุดในโลก ความยากลำบากอยู่ลำดับท้ายสุดที่ 60

นำเรื่องราคาน้ำมันของประเทศต่างๆ มาแสดง ก็เพื่อที่จะแสดงให้เห็นว่าราคาน้ำมันของประเทศไทยสูงกว่าของประเทศมาเลเซีย อะไรทำให้ราคาน้ำมันของประเทศไทยสูงกว่าประเทศมาเลเซีย

ช่วงที่เขียนบทความ เพื่อนไลน์มาบอกราคาเบนซิน 95 ที่มาเลเซียลิตรละ 21 บาท มาเลเซียมีเบนซิน 97 ด้วย แต่ราคาก็ยังต่ำกว่าเบนซิน 95 ไทย กำลังทำข้อมูลเรื่องนี้ของประเทศไทยอยู่พอดี เทียบราคาเบนซิน 95 ปั๊มปตท. ต้นเดือนสิงหาคม 2557 ลิตรละ 48.75 บาท บ้านเราแพงกว่าบ้านเขา 132 เปอร์เซ็นต์ แพงมากกว่ากันกว่าเท่าตัว

นั่นคือ ทำไมจึงมีตลาดมืด หรือน้ำมันเถื่อนที่ทางภาคใต้ของประเทศ หากราคาน้ำมันยังแตกต่างกันมากเช่นนี้ น้ำมันเถื่อนทางภาคใต้ก็จะยังมีอยู่ตลอดไป ไม่มีทางปราบปรามได้หมด

การเปลี่ยนแปลงของราคาพลังงาน นอกจาก (1) จะเกี่ยวข้องกับปัจจัยภายนอก คือการเปลี่ยนแปลงของค่าเงินเหรียญสหรัฐ (2) เกี่ยวข้องกับปัจจัยภายใน คือการเปลี่ยนแปลงของค่าเงินท้องถิ่น (3) ยังเกี่ยวข้องกับโครงสร้างการบริหารจัดการกิจการพลังงานของแต่ละประเทศด้วย (ไม่นับรวมการคอร์รัปชัน)

ประเทศไทยและประเทศมาเลเซียมีโครงสร้างการบริหารจัดการกิจการพลังงานที่แตกต่างกัน คือแปรรูปและไม่แปรรูป ประเทศไทยทั้งบริษัทแม่และบริษัทลูกต่างแปรรูปนำเข้าตลาดหุ้นทั้งหมด ส่วนของกิจการพลังงานของประเทศมาเลเซีย ไม่ได้นำเข้าตลาดหุ้น เป็นรัฐวิสาหกิจ 100 เปอร์เซ็นต์

ดูตามชาร์ตที่นำมาแสดง

บริษัทที่นำเข้าตลาดหุ้น ต้องทำกำไรให้ผู้ถือหุ้น ทั้งบริษัทขุดเจาะ สำรวจ จัดหาวัตถุดิบ บริษัทการกลั่น บริษัทท่อก๊าซ บริษัทแม่ ก็เอาเข้าตลาดหุ้นก็เท่ากับว่ากิจการพลังงานของประเทศไทยได้มีการทำกำไรถึง 3-4 ต่อ ต้นทุนการผลิตจึงสูง ราคาขายปลีกจึงสูงไปด้วย

ส่วนมาเลเซียไม่ได้แยกบริษัทแม่ บริษัทลูกเข้าตลาดหลักทรัพย์ ไม่มีการทำกำไรหลายต่อ ต้นทุนการผลิตจึงต่ำ คิดเอากำไรที่ผลิตภัณฑ์สุดท้าย (End products) คือน้ำมันหรือแก๊สสำเร็จรูปอย่างเดียว ราคาขายปลีกจึงต่ำ

ชาร์ตนี้แสดงให้เห็นส่วนแบ่ง ปตท.ที่เป็นบริษัทแม่ ถือหุ้นในบริษัทลูก ตั้งแต่ระดับ 27.22 เปอร์เซ็นต์ถึง 65.29 เปอร์เซ็นต์ เป็นรูปแบบของการผูกขาด ผูกขาดผ่านบริษัทลูก

กิจการที่มีการผูกขาด เป็นกิจการที่สามารถกำหนดราคาสินค้าและบริการได้อย่างเอกเทศ เป็นไปไม่ได้ที่เขาจะกำหนดราคาสินค้าและบริการที่ระดับต่ำ ก็ต้องกำหนดไว้ที่ราคาสูง กำไรก็จะเป็นของกิจการนั้นอย่างง่ายดาย ไม่มีคู่แข่ง

ทุกวันนี้บอร์ด ปตท.นอกจากคืนท่อแก๊สไม่ครบแล้ว ยังคิดผูกขาดท่อแก๊สดังกล่าวอีก

รูปแบบเช่นนี้ แม้บริษัทแม่จะขายปลีกเท่าทุนที่ได้รับมาจากบริษัทลูก สุดท้ายก็มีกำไร กำไรที่เป็นปันผลจากบริษัทลูก

กิจการไฟฟ้า ซื้อแก๊สจาก ปตท.เพื่อไปใช้ในการผลิตกระแสไฟฟ้า เมื่อแก๊สราคาสูงขึ้น ค่าไฟฟ้าก็สูงขึ้น

พลังงาน เป็นต้นทุนของความเป็นอยู่ของระบบ ค่าไฟฟ้า ค่าน้ำ ค่าแก๊สหุงต้ม ค่าเดินทางที่สูงขึ้น เป็นความเดือดร้อนของประชาชนโดยตรง เป็นต้นทุนของการผลิตทั้งระบบ ทั้งในด้านการเกษตรและการอุตสาหกรรม ค่าเดินเครื่องจักร ค่าขนส่ง ค่าห้องเย็น ราคาพลังงานที่สูงขึ้น เป็นต้นเหตุของสินค้าและบริการของระบบสูงขึ้น หรือเงินเฟ้อของประเทศสูงขึ้น

เงินเฟ้อเป็นเรื่องใหญ่ เป็นเรื่องสำคัญของประเทศ เมื่อก่อนข้าวราดแกงจานละ 2-3 บาท ทุกวันนี้ราคาจานละ 40-50 บาท

การบริหารระบบแบบสัมมาทิฐิ จะต้องหาวิธีทำให้ราคาพลังงานต่ำที่สุดเท่าที่จะทำได้ เพื่อที่ระบบจะได้ใช้พลังงานที่ราคาต่ำที่สุด ตัวอย่างเช่น ประเทศมาเลเซีย เวเนซุเอลา และหลายประเทศในตะวันออกกลาง ราคาพลังงานต่ำมาก

เรื่องของพลังงาน ไม่มีอะไรที่เป็นข้อมูลเชิงลึก มีข้อมูลที่ตรงจริง ทำให้เกิดความรู้ที่ตรงจริง เป็นเรื่องที่ทราบได้

มีตัวอย่างในหลายประเทศ ว่าแปรรูปและไม่แปรรูปแล้ว มีความแตกต่างของราคาพลังงานเป็นอย่างไร ทรัพยากรของระบบต้องเป็นของระบบ ต้องเป็นของประชาชน ต้องเอาประชาชนเป็นใหญ่ ไม่ใช่เอาเอกชนเป็นใหญ่

ไม่ได้ยากที่ผู้บริหารระดับสูงที่จะเข้าใจ

อังกฤษ เป็นตัวอย่างการบริหารระบบแบบมิจฉาทิฐิ การแปรรูปรัฐวิสาหกิจ ทำให้สินค้าและบริการสูงขึ้น ประชาชนเดือดร้อน นางมาร์กาเรต แธตเชอร์ ต้นตอการแปรรูป เมื่อถึงแก่กรรม ผู้คนต่างออกมาร้องรำทำเพลง ดีใจ บอกว่านางแม่มดได้ตายแล้ว

อังกฤษแปรรูปรัฐวิสาหกิจไปแล้ว มาเลเซียเป็นประเทศในเครือจักรภพอังกฤษ ก็ไม่ได้แปรรูปรัฐวิสาหกิจตามประเทศอังกฤษแต่อย่างใด ไม่ได้หลงเชื่อ ว่ากิจการที่ผูกขาดเป็นการค้าเสรี

ส่วนแบ่งผู้ถือหุ้นในบริษัทแม่ ปตท.มีมูลค่า 1 ล้านล้านบาท เป็นบริษัทมหาชนที่ใหญ่อันดับ 1 ในตลาดหลักทรัพย์ไทย

จากชาร์ตที่นำเสนอนี้ แสดงส่วนแบ่งการถือหุ้นระหว่างเอกชนกับกระทรวงการคลัง เป็นสัดส่วนที่แตกต่างกันอย่างมาก

เอกชน คน 0.08 เปอร์เซ็นต์ของประเทศ หรือคนส่วนน้อยของประเทศ ที่มีสัดส่วนการถือหุ้นปตท. 49 เปอร์เซ็นต์จะเป็นผู้ได้รับผลประโยชน์เช่นเงินปันผลสูงสุด

ประชาชนส่วนใหญ่ 99.92 เปอร์เซ็นต์ ถือหุ้นผ่านกระทรวงการคลัง ได้ผลประโยชน์หรือปันผล 51 เปอร์เซ็นต์

ข้ออ้างว่าเป็นไปเพื่อความมั่นคงของชาติ อ้างว่าเพื่อการค้าเสรี เพื่อการแปรรูปรัฐวิสาหกิจ เป็นข้ออ้างมิจฉาทิฐิ

ประชาชนส่วนน้อยมากที่ได้ประโยชน์มหาศาล เอารัดเอาเปรียบระบบ ทำให้คนส่วนใหญ่เดือดร้อน
*********

https://www.facebook.com/suthipong.prachayapruit

http://twitter.com/indexthai2