เมื่อต้นเดือนนี้ คุณเรณู วัฒนคุณ ได้ถึงแก่กรรมมีการพระราชทานเพลิงศพที่วัดเทพศิรินทราวาส คุณเรณูเป็นใครนั้น คงมีคนรู้จักอยู่พอสมควร ผมเองมีความสนิทสนมกับท่านในฐานะท่านมาเป็นสะใภ้แต่งงานกับญาติสนิทผู้พี่ของผม ได้รู้จักสนิทสนมกับท่านเป็นอย่างดี ตอนที่คุณวิเชียร วัฒนคุณ หมั้นกับคุณเรณูนั้น ผมยังเด็กอายุ 10 กว่าขวบ เป็นผู้หนึ่งที่ร่วมอยู่ในขบวนขันหมาก
คุณเรณูเป็นธิดาของ พล.ร.ท.ศรี ดาวราย และม.ร.ว.อบลออ พล.ร.ท.ศรี ดาวราย เคยเป็นเจ้ากรมอู่ทหารเรือ แต่คนสมัยก่อนเมื่อ 60 ปีมาแล้ว รู้จักชื่อนี้ดี เพราะเคยชกปากพล.ต.อ.เผ่า ศรียานนท์ ผู้เรืองอำนาจในยุคจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ มาแล้ว
ชีวิตคุณเรณู น่าสนใจ คุณเรณูเรียนเก่งมาตั้งแต่เด็ก ตอนสอบ ม. 8 ไม่สบายจึงไม่ได้ไปสอบเสียหนึ่งวิชา ว่ากันว่าหาไม่แล้ว เธอคงสอบได้ที่หนึ่งประเทศไทย คุณเรณูสมรสกับดร.วิเชียร วัฒนคุณ อดีตเอกอัครราชทูตไทย ประจำกรุงโตเกียว และกรุงปารีส อดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศ และรัฐมนตรีกระทรวงยุติธรรม ในรัฐบาลคุณอานันท์ ปันยารชุน
บ้านผมอยู่สะพานควาย ญาติๆ ซื้อที่ตั้งแต่ปากซอยจนถึงเกือบกลางซอย บ้านผมเป็นบ้านสุดท้าย ถัดจากบ้านผมคือบ้านคุณหญิงบุญเจือ ไชยรัฐ อดีตอาจารย์ใหญ่โรงเรียนสตรีวิทยา
คุณเรณูหรือ “พี่ณู” ของผมทำงานที่ธนาคารแห่งประเทศไทย มีอุปนิสัยธรรมะธัมโม ชอบทำบุญ ได้ให้เงินอุปการะเด็กกำพร้าเป็นประจำทุกเดือนเป็นเวลานานติดต่อกัน เมื่อออกไปอยู่ต่างประเทศ ก็รับเอาเด็กไปช่วยงานบ้าน แต่คอยอบรมสั่งสอนดูแลไปด้วย เวลาอยู่ต่างประเทศ พี่ณูได้อาสาสมัครช่วยเหลือชาวต่างชาติ เช่น ชาวยุโรปตะวันออกที่มาอยู่ในอเมริกา พี่ณูรู้ภาษาอังกฤษ ภาษาฝรั่งเศส และภาษาเยอรมันดี จึงสามารถสอนหนังสือชาวยุโรปตะวันออกได้
ผมได้ไปอยู่กับพี่ณูที่กรุงวอชิงตัน ดี.ซี. ตอนจะแต่งงาน แล้วก็ไปอยู่ที่เจนีวา แม้เวลานั้นพี่วิเชียรยังเป็นเลขานุการเอก บ้านพักก็ไม่ใหญ่โตอะไร แต่ก็ให้ผมอยู่ด้วย ต่อมาเมื่อพี่วิเชียรได้เป็นทูตแล้วมีทำเนียบทูตใหญ่โต ผมก็ได้ไปพักด้วย
เวลาอยู่ต่างประเทศ หลังทานข้าวก่อนเข้านอน พี่ณูมักจะนั่งคุยกับผมถึงเรื่องต่างๆ นานา ผมสังเกตว่าพี่ณูใช้จ่ายอย่างระมัดระวังมาก เวลาสถานทูตมีเลี้ยง ก็จะไปซื้อของที่ถูกโดยขับรถไปที่ชายแดนสวิส เพราะของในสวิสแพงต้องเข้าไปซื้อในฝรั่งเศส ความเป็นอยู่ก็เรียบง่าย แต่ก็สมเกียรติข้าราชการสถานทูต
สิ่งที่ผมอยากเขียนถึงก็คือ พี่ณูใช้เวลาว่างแต่งกลอนสอนใจ ทั้งภาษาไทย และภาษาอังกฤษไว้หลายบท ผมโชคดีได้อ่านก่อนเมื่อตอนแต่งเสร็จใหม่ๆ กลอนภาษาอังกฤษของพี่ณูได้รับการตีพิมพ์โดยหนังสือพิมพ์ Japan Times โดยได้รับรางวัลด้วย นอกจากนั้นพี่ณูยังแปลเรื่องราวเกี่ยวกับการทำความดีของคนต่างๆ ลงในหนังสือพิมพ์อีกด้วย
กลอนของพี่ณูง่ายๆ แต่มีความลึกซึ้ง เพื่อระลึกถึงท่านผมขอนำกลอน “ค่าของเวลา” มาไว้ ณ ที่นี้
กาลเวลามีค่ามหาศาล
ยามเมื่อผ่าน แลลับมิกลับหลัง
เวลาทอน กร่อนชีวิตอนิจจัง
อย่ามัวนั่ง เกียจคร้านสำราญใจ
ใช้เวลาให้ดีมีความหมาย
จงขวนขวายศึกษาหาวิชาไว้
เพิ่มพูนความฉลาดสามารถไกล
เฝ้าเพียรไปจนได้ดีมีปัญญา
อันคนที่สามารถปราดเปรื่องยิ่ง
ทำงานจริง ขยันหมั่นนักหนา
เวลาย่อมมีค่า กว่าเงินตรา
มิอาจหามาทดแทน แสนเสียดาย
คุณเรณูเป็นธิดาของ พล.ร.ท.ศรี ดาวราย และม.ร.ว.อบลออ พล.ร.ท.ศรี ดาวราย เคยเป็นเจ้ากรมอู่ทหารเรือ แต่คนสมัยก่อนเมื่อ 60 ปีมาแล้ว รู้จักชื่อนี้ดี เพราะเคยชกปากพล.ต.อ.เผ่า ศรียานนท์ ผู้เรืองอำนาจในยุคจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ มาแล้ว
ชีวิตคุณเรณู น่าสนใจ คุณเรณูเรียนเก่งมาตั้งแต่เด็ก ตอนสอบ ม. 8 ไม่สบายจึงไม่ได้ไปสอบเสียหนึ่งวิชา ว่ากันว่าหาไม่แล้ว เธอคงสอบได้ที่หนึ่งประเทศไทย คุณเรณูสมรสกับดร.วิเชียร วัฒนคุณ อดีตเอกอัครราชทูตไทย ประจำกรุงโตเกียว และกรุงปารีส อดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศ และรัฐมนตรีกระทรวงยุติธรรม ในรัฐบาลคุณอานันท์ ปันยารชุน
บ้านผมอยู่สะพานควาย ญาติๆ ซื้อที่ตั้งแต่ปากซอยจนถึงเกือบกลางซอย บ้านผมเป็นบ้านสุดท้าย ถัดจากบ้านผมคือบ้านคุณหญิงบุญเจือ ไชยรัฐ อดีตอาจารย์ใหญ่โรงเรียนสตรีวิทยา
คุณเรณูหรือ “พี่ณู” ของผมทำงานที่ธนาคารแห่งประเทศไทย มีอุปนิสัยธรรมะธัมโม ชอบทำบุญ ได้ให้เงินอุปการะเด็กกำพร้าเป็นประจำทุกเดือนเป็นเวลานานติดต่อกัน เมื่อออกไปอยู่ต่างประเทศ ก็รับเอาเด็กไปช่วยงานบ้าน แต่คอยอบรมสั่งสอนดูแลไปด้วย เวลาอยู่ต่างประเทศ พี่ณูได้อาสาสมัครช่วยเหลือชาวต่างชาติ เช่น ชาวยุโรปตะวันออกที่มาอยู่ในอเมริกา พี่ณูรู้ภาษาอังกฤษ ภาษาฝรั่งเศส และภาษาเยอรมันดี จึงสามารถสอนหนังสือชาวยุโรปตะวันออกได้
ผมได้ไปอยู่กับพี่ณูที่กรุงวอชิงตัน ดี.ซี. ตอนจะแต่งงาน แล้วก็ไปอยู่ที่เจนีวา แม้เวลานั้นพี่วิเชียรยังเป็นเลขานุการเอก บ้านพักก็ไม่ใหญ่โตอะไร แต่ก็ให้ผมอยู่ด้วย ต่อมาเมื่อพี่วิเชียรได้เป็นทูตแล้วมีทำเนียบทูตใหญ่โต ผมก็ได้ไปพักด้วย
เวลาอยู่ต่างประเทศ หลังทานข้าวก่อนเข้านอน พี่ณูมักจะนั่งคุยกับผมถึงเรื่องต่างๆ นานา ผมสังเกตว่าพี่ณูใช้จ่ายอย่างระมัดระวังมาก เวลาสถานทูตมีเลี้ยง ก็จะไปซื้อของที่ถูกโดยขับรถไปที่ชายแดนสวิส เพราะของในสวิสแพงต้องเข้าไปซื้อในฝรั่งเศส ความเป็นอยู่ก็เรียบง่าย แต่ก็สมเกียรติข้าราชการสถานทูต
สิ่งที่ผมอยากเขียนถึงก็คือ พี่ณูใช้เวลาว่างแต่งกลอนสอนใจ ทั้งภาษาไทย และภาษาอังกฤษไว้หลายบท ผมโชคดีได้อ่านก่อนเมื่อตอนแต่งเสร็จใหม่ๆ กลอนภาษาอังกฤษของพี่ณูได้รับการตีพิมพ์โดยหนังสือพิมพ์ Japan Times โดยได้รับรางวัลด้วย นอกจากนั้นพี่ณูยังแปลเรื่องราวเกี่ยวกับการทำความดีของคนต่างๆ ลงในหนังสือพิมพ์อีกด้วย
กลอนของพี่ณูง่ายๆ แต่มีความลึกซึ้ง เพื่อระลึกถึงท่านผมขอนำกลอน “ค่าของเวลา” มาไว้ ณ ที่นี้
กาลเวลามีค่ามหาศาล
ยามเมื่อผ่าน แลลับมิกลับหลัง
เวลาทอน กร่อนชีวิตอนิจจัง
อย่ามัวนั่ง เกียจคร้านสำราญใจ
ใช้เวลาให้ดีมีความหมาย
จงขวนขวายศึกษาหาวิชาไว้
เพิ่มพูนความฉลาดสามารถไกล
เฝ้าเพียรไปจนได้ดีมีปัญญา
อันคนที่สามารถปราดเปรื่องยิ่ง
ทำงานจริง ขยันหมั่นนักหนา
เวลาย่อมมีค่า กว่าเงินตรา
มิอาจหามาทดแทน แสนเสียดาย
