เอเอฟพี / รอยเตอร์ - ระบอบปกครองของประธานาธิบดีฮอสนี มูบารัค แห่งอียิปต์ ประสบความสำเร็จในการเจรจาและทำข้อตกลงเบื้องต้นเมื่อวานนี้(6) กับบรรดาฝ่ายค้าน ซึ่งรวมทั้งกลุ่มภราดรภาพมุสลิม (มุสลิม บราเธอร์ฮูด) ที่ทรงอิทธิพล โดยต่างฝ่ายต่างเห็นพ้องที่จะร่วมกันดำเนินการปฏิรูปทางประธิปไตย
ภายหลังการชุมนุมประท้วงของมวลชนตามท้องถนนเป็นเวลา 2 สัปดาห์ และแรงกดดันจากทั่วโลกก็ทวีขึ้นเรื่อยๆ ในการบีบคั้นให้ระบอบปกครองอียิปต์ ทำการเจรจาเพื่อการถ่ายโอนอำนาจอย่างสันติไปสู่การปกครองที่เป็นประชาธิปไตยมากขึ้น ในที่สุดรัฐบาลก็ได้พบปะเจรจากับพวกปรปักษ์ผู้ทรงอำนาจที่สุดของตนแล้ว
ภายหลังการหารือวานนี้ มักดี ราดี โฆษกรัฐบาลแถลงว่าฝ่ายต่างๆ ที่เข้าเจรจาต่างเห็นพ้องกันให้จัดตั้งคณะกรรมการชุดหนึ่งที่ประกอบด้วยเหล่าผู้พิพากษาและนักการเมือง “เพื่อศึกษาและเสนอประเด็นในการแก้ไขรัฐธรรมนูญ และการแก้ไขระเบียบกฎหมายต่างๆ ที่จำเป็น … ภายในสัปดาห์แรกของเดือนมีนาคม”
บรรดาผู้เข้าเจรจายังเห็นชอบกันที่จะเปิดสำนักงานขึ้นมา เพื่อรับเรื่องราวร้องทุกข์ในเรื่องเกี่ยวกับการปฏิบัติต่อนักโทษการเมือง, การผ่อนผันการควบคุมสื่อ, และการยกเลิกกฎหมายภาวะฉุกเฉิน “โดยขึ้นอยู่กับสถานการณ์ด้านความมั่นคงปลอดภัย” รวมทั้งปฏิเสธไม่ยอมให้ต่างชาติเข้ามาแทรกแซง
อย่างไรก็ดี ฝ่ายค้านที่เข้าร่วมการหารือคราวนี้ด้วยผู้หนึ่งบอกกับเอเอฟพีว่า รองประธานาธิบดีโอมาร์ สุไลมาน ซึ่งเพิ่งได้รับแต่งตั้งจากมูบารัคเมื่อเพียงสัปดาห์เศษที่ผ่านมา และเป็นหัวหน้าของฝ่ายรัฐบาลเข้าทำการเจรจาคราวนี้ ได้ปฏิเสธไม่ยอมรับข้อเรียกร้องของฝ่ายค้านที่จะให้เขาเข้ารับมอบอำนาจจากมูบารัค อันเป็นสิ่งที่รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันเปิดทางให้ทำได้
ถึงแม้มีการเปิดเจรจาขึ้นในคราวนี้ แต่ก็ใช่ว่ากลุ่มฝ่ายค้านทุกๆ กลุ่มที่เข้าร่วมการลุกฮือขึ้นต่อต้านขับไล่มูบารัคที่ดำเนินมาเป็นวันที่ 13 เมื่อวานนี้ จะยอมเข้าร่วมการหารือทั้งหมดแล้ว ขณะเดียวกันก็ยังไม่มีสัญญาณใดๆ ที่ชี้ว่าพวกผู้ประท้วงพร้อมที่จะยุติการเข้ายึดครองจัตุรัสตอห์รีร์ ใจกลางกรุงไคโร
ทั้งนี้ก่อนที่ฝ่ายค้านจะยินยอมตอบรับข้อเสนอเข้าร่วมเจรจา ปรากฏว่ามีสมาชิกระดับอาวุโสจำนวนหนึ่งของพรรคเนชั่นแนล เดโมแครติก ปาร์ตี้ซึ่งเป็นพรรคฝ่ายรัฐบาล ได้ลาออกจากพรรคไปเมื่อวันเสาร์ (5) ภายหลังมูบารัคประชุมคณะรัฐมนตรีชุดใหม่ของเขาเป็นครั้งแรก ขณะที่สถานีโทรทัศน์ทางการรายงานว่า สมาชิกพรรคที่ลาออกไปนั้นได้แก่คณะกรรมการบริหารของพรรค ซึ่งหนึ่งในนั้นก็คือบุตรชายของมูบารัคที่ชื่อ กามอล ผู้ซึ่งเคยถูกมองว่าเป็นทายาททางการเมืองของประธานาธิบดีมูบารัค
“บางคนบอกว่านี่เป็นการชำระล้างระบอบ แต่ผมกลับเชื่อว่าสิ่งเหล่านี้เป็นเพียงแค่ไพ่ในมือที่พวกเขากำลังทิ้งลงบนโต๊ะเพื่อเอาใจผู้คนบนถนน มันเป็นเหมือนการโชว์ระบำเปลื้องผ้ามากกว่า” มาห์มูด โมเมน นักธุรกิจหนุ่มใหญ่วัย 46 ปี กล่าวที่จัตุรัสตอห์รีร์
ขณะที่ ฟาริด อิสมาอิล สมาชิกกลุ่มภราดรภาพมุสลิม แสดงทัศนะว่า การลาออกของสมาชิกพรรคฝ่ายรัฐบาลเหล่านี้ถือเป็นสัญญาณแห่งการสิ้นสุดของระบอบมูบารัค แม้ว่าตัวประธานาธิบดีจะยังยืนกรานหนักแน่นว่าเขาจะอยู่ในตำแหน่งจนครบวาระกระทั่งถึงการเลือกตั้งประธานาธิบดีครั้งใหม่ในเดือนกันยายนนี้ก็ตาม
“เสาหลักต่างๆ ของระบอบดังกล่าวกำลังพังสลายลง สิ่งนี้บ่งบอกถึงว่าการปฏิวัติของเหล่ายุวชนได้สร้างปรากฏการณ์ราวแผ่นดินไหวขึ้น และสัญลักษณ์มากมายของระบอบก็กำลังล่มสลายลงแล้ว” เขาประกาศ
ขณะเดียวกัน สภาพบ้านเมืองของอียิปต์เริ่มกลับเข้าสู่ภาวะปกติบ้างเป็นบางส่วน เมื่อธนาคารหลายแห่งมีกำหนดจะเปิดทำการอีกครั้ง ส่วนร้านค้าภาคธุรกิจก็เริ่มทำความสะอาดหน้าร้านเพื่อเตรียมเปิดกิจการต่อในวันอาทิตย์ (6) หลังจากปิดดำเนินการมาเป็นสัปดาห์ๆ จนทำให้ราคาสินค้าโภคภัณฑ์พุ่งสูงขึ้น ด้านการจราจรในย่านใจกลางกรุงไคโรก็พบว่าหนาแน่นในหลายส่วน ถึงแม้ว่าสถานการณ์ตึงเครียดทำท่าว่าจะดำเนินต่อไปอีกระยะหนึ่งหลังจากปะทุขึ้นตั้งแต่เมื่อ 2 สัปดาห์ก่อนจนคร่าชีวิตผู้คนไปแล้วราว 300 ราย และมีผู้ได้รับบาดเจ็บหลายพันคน
วิกฤตการเมืองอียิปต์คราวนี้ยังทำให้ประธานาธิบดีบารัค โอบามาของสหรัฐฯ ต้องปวดเศียรเวียนเกล้าในการกำหนดนโยบายต่างประเทศอีกด้วย เมื่อเขาจำใจต้องเลือกเผชิญหน้ากับพันธมิตรอันยาวนานอย่างมูบารัค
ทำเนียบขาวแถลงว่า ประธานาธิบดีโอบามาได้กล่าวแสดงจุดยืนของตนที่ชัดเจนขึ้นเกี่ยวกับเหตุการณ์ความไม่สงบที่อียิปต์กับผู้นำหลายประเทศเมื่อวันเสาร์ (5) โดยโอบามาระบุว่า “การถ่ายโอนอำนาจอย่างเป็นระเบียบและสันติ กำลังเริ่มต้นขึ้นแล้ว” ทั้งนี้ในคำแถลงระบุว่าผู้นำประเทศที่โอบามาหารือด้วยนั้น ได้แก่ มกุฏราชกุมารโมฮัมเหม็ด บิน ซายเอ็ด แห่งสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์, นายกรัฐมนตรีเดวิด คาเมรอน ของอังกฤษ และนายกรัฐมนตรีอังเกลา แมร์เคิล ของเยอรมนี
ภายหลังการชุมนุมประท้วงของมวลชนตามท้องถนนเป็นเวลา 2 สัปดาห์ และแรงกดดันจากทั่วโลกก็ทวีขึ้นเรื่อยๆ ในการบีบคั้นให้ระบอบปกครองอียิปต์ ทำการเจรจาเพื่อการถ่ายโอนอำนาจอย่างสันติไปสู่การปกครองที่เป็นประชาธิปไตยมากขึ้น ในที่สุดรัฐบาลก็ได้พบปะเจรจากับพวกปรปักษ์ผู้ทรงอำนาจที่สุดของตนแล้ว
ภายหลังการหารือวานนี้ มักดี ราดี โฆษกรัฐบาลแถลงว่าฝ่ายต่างๆ ที่เข้าเจรจาต่างเห็นพ้องกันให้จัดตั้งคณะกรรมการชุดหนึ่งที่ประกอบด้วยเหล่าผู้พิพากษาและนักการเมือง “เพื่อศึกษาและเสนอประเด็นในการแก้ไขรัฐธรรมนูญ และการแก้ไขระเบียบกฎหมายต่างๆ ที่จำเป็น … ภายในสัปดาห์แรกของเดือนมีนาคม”
บรรดาผู้เข้าเจรจายังเห็นชอบกันที่จะเปิดสำนักงานขึ้นมา เพื่อรับเรื่องราวร้องทุกข์ในเรื่องเกี่ยวกับการปฏิบัติต่อนักโทษการเมือง, การผ่อนผันการควบคุมสื่อ, และการยกเลิกกฎหมายภาวะฉุกเฉิน “โดยขึ้นอยู่กับสถานการณ์ด้านความมั่นคงปลอดภัย” รวมทั้งปฏิเสธไม่ยอมให้ต่างชาติเข้ามาแทรกแซง
อย่างไรก็ดี ฝ่ายค้านที่เข้าร่วมการหารือคราวนี้ด้วยผู้หนึ่งบอกกับเอเอฟพีว่า รองประธานาธิบดีโอมาร์ สุไลมาน ซึ่งเพิ่งได้รับแต่งตั้งจากมูบารัคเมื่อเพียงสัปดาห์เศษที่ผ่านมา และเป็นหัวหน้าของฝ่ายรัฐบาลเข้าทำการเจรจาคราวนี้ ได้ปฏิเสธไม่ยอมรับข้อเรียกร้องของฝ่ายค้านที่จะให้เขาเข้ารับมอบอำนาจจากมูบารัค อันเป็นสิ่งที่รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันเปิดทางให้ทำได้
ถึงแม้มีการเปิดเจรจาขึ้นในคราวนี้ แต่ก็ใช่ว่ากลุ่มฝ่ายค้านทุกๆ กลุ่มที่เข้าร่วมการลุกฮือขึ้นต่อต้านขับไล่มูบารัคที่ดำเนินมาเป็นวันที่ 13 เมื่อวานนี้ จะยอมเข้าร่วมการหารือทั้งหมดแล้ว ขณะเดียวกันก็ยังไม่มีสัญญาณใดๆ ที่ชี้ว่าพวกผู้ประท้วงพร้อมที่จะยุติการเข้ายึดครองจัตุรัสตอห์รีร์ ใจกลางกรุงไคโร
ทั้งนี้ก่อนที่ฝ่ายค้านจะยินยอมตอบรับข้อเสนอเข้าร่วมเจรจา ปรากฏว่ามีสมาชิกระดับอาวุโสจำนวนหนึ่งของพรรคเนชั่นแนล เดโมแครติก ปาร์ตี้ซึ่งเป็นพรรคฝ่ายรัฐบาล ได้ลาออกจากพรรคไปเมื่อวันเสาร์ (5) ภายหลังมูบารัคประชุมคณะรัฐมนตรีชุดใหม่ของเขาเป็นครั้งแรก ขณะที่สถานีโทรทัศน์ทางการรายงานว่า สมาชิกพรรคที่ลาออกไปนั้นได้แก่คณะกรรมการบริหารของพรรค ซึ่งหนึ่งในนั้นก็คือบุตรชายของมูบารัคที่ชื่อ กามอล ผู้ซึ่งเคยถูกมองว่าเป็นทายาททางการเมืองของประธานาธิบดีมูบารัค
“บางคนบอกว่านี่เป็นการชำระล้างระบอบ แต่ผมกลับเชื่อว่าสิ่งเหล่านี้เป็นเพียงแค่ไพ่ในมือที่พวกเขากำลังทิ้งลงบนโต๊ะเพื่อเอาใจผู้คนบนถนน มันเป็นเหมือนการโชว์ระบำเปลื้องผ้ามากกว่า” มาห์มูด โมเมน นักธุรกิจหนุ่มใหญ่วัย 46 ปี กล่าวที่จัตุรัสตอห์รีร์
ขณะที่ ฟาริด อิสมาอิล สมาชิกกลุ่มภราดรภาพมุสลิม แสดงทัศนะว่า การลาออกของสมาชิกพรรคฝ่ายรัฐบาลเหล่านี้ถือเป็นสัญญาณแห่งการสิ้นสุดของระบอบมูบารัค แม้ว่าตัวประธานาธิบดีจะยังยืนกรานหนักแน่นว่าเขาจะอยู่ในตำแหน่งจนครบวาระกระทั่งถึงการเลือกตั้งประธานาธิบดีครั้งใหม่ในเดือนกันยายนนี้ก็ตาม
“เสาหลักต่างๆ ของระบอบดังกล่าวกำลังพังสลายลง สิ่งนี้บ่งบอกถึงว่าการปฏิวัติของเหล่ายุวชนได้สร้างปรากฏการณ์ราวแผ่นดินไหวขึ้น และสัญลักษณ์มากมายของระบอบก็กำลังล่มสลายลงแล้ว” เขาประกาศ
ขณะเดียวกัน สภาพบ้านเมืองของอียิปต์เริ่มกลับเข้าสู่ภาวะปกติบ้างเป็นบางส่วน เมื่อธนาคารหลายแห่งมีกำหนดจะเปิดทำการอีกครั้ง ส่วนร้านค้าภาคธุรกิจก็เริ่มทำความสะอาดหน้าร้านเพื่อเตรียมเปิดกิจการต่อในวันอาทิตย์ (6) หลังจากปิดดำเนินการมาเป็นสัปดาห์ๆ จนทำให้ราคาสินค้าโภคภัณฑ์พุ่งสูงขึ้น ด้านการจราจรในย่านใจกลางกรุงไคโรก็พบว่าหนาแน่นในหลายส่วน ถึงแม้ว่าสถานการณ์ตึงเครียดทำท่าว่าจะดำเนินต่อไปอีกระยะหนึ่งหลังจากปะทุขึ้นตั้งแต่เมื่อ 2 สัปดาห์ก่อนจนคร่าชีวิตผู้คนไปแล้วราว 300 ราย และมีผู้ได้รับบาดเจ็บหลายพันคน
วิกฤตการเมืองอียิปต์คราวนี้ยังทำให้ประธานาธิบดีบารัค โอบามาของสหรัฐฯ ต้องปวดเศียรเวียนเกล้าในการกำหนดนโยบายต่างประเทศอีกด้วย เมื่อเขาจำใจต้องเลือกเผชิญหน้ากับพันธมิตรอันยาวนานอย่างมูบารัค
ทำเนียบขาวแถลงว่า ประธานาธิบดีโอบามาได้กล่าวแสดงจุดยืนของตนที่ชัดเจนขึ้นเกี่ยวกับเหตุการณ์ความไม่สงบที่อียิปต์กับผู้นำหลายประเทศเมื่อวันเสาร์ (5) โดยโอบามาระบุว่า “การถ่ายโอนอำนาจอย่างเป็นระเบียบและสันติ กำลังเริ่มต้นขึ้นแล้ว” ทั้งนี้ในคำแถลงระบุว่าผู้นำประเทศที่โอบามาหารือด้วยนั้น ได้แก่ มกุฏราชกุมารโมฮัมเหม็ด บิน ซายเอ็ด แห่งสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์, นายกรัฐมนตรีเดวิด คาเมรอน ของอังกฤษ และนายกรัฐมนตรีอังเกลา แมร์เคิล ของเยอรมนี
