เกาหลีใต้…ได้ยังไง !?

ณ บ้านพระอาทิตย์
โดย...ปานเทพ พัวพงษ์พันธ์

เพื่อให้เหมาะกับเวลาสุดสัปดาห์ เห็นว่าสัปดาห์นี้ใกล้ปีใหม่เต็มที การเคลื่อนไหวทางการเมืองของทุกฝ่ายก็ดูจะชลอลงให้สอดคล้องกับบรรยากาศ จึงเห็นว่าเป็นช่วงเวลาดีที่จะได้หยิบยกเรื่องที่มีความน่าสนใจเรื่องอื่นๆมาเล่าสู่กันฟังบ้าง และเรื่องที่จะนำเสนอมาในสัปดาห์นี้คือเรื่อง “เกาหลีใต้”

สีบเนื่องจากคณะกรรมการการเลือกตั้งได้จัดหลักสูตร พัฒนาการเมืองและการเลือกตั้งระดับสูง รุ่นที่ 1 ขึ้นหรือที่เรียกว่า (พตส.1) และในหลักสูตรนี้ได้ให้นักศึกษาที่เข้าฝึกอบรมได้เดินทางไปดูงานที่ต่างประเทศ และระหว่างวันที่ 22 – 28 พฤศจิกายน 2552 ทางคณะกรรมการการเลือกตั้งได้จัดให้ไปดูงานการเมืองที่ประเทศเกาหลีใต้

ไม่กี่ปีมานี้เกาหลีใต้ได้ดำเนินการรุกทางวัฒนธรรมไปในหลายประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งประเทศไทยนั้นได้ซึมซับการรุกทางวัฒนธรรมของเกาหลีใต้อย่างเต็มที่ ใครจะเชื่อว่าภาพยนตร์ ดารา นักร้อง ในภาษาที่คนไทยไม่คุ้นเคยจะกลายเป็นที่นิยมกันอย่างกว้างขวางในหมู่วัยรุ่นไทยในทุกวันนี้

ภาพยนตร์และละครเกาหลีที่นำมาฉายในเมืองไทย ก็มักจะสอดแทรกวัฒนธรรมที่สร้างคุณค่าให้กับสังคมอยู่เสมอ เช่น ความขยันหมั่นเพียร ความซื่อสัตย์ ความมุ่งมั่น ฯลฯ ซึ่งต่างจากละครและภาพยนตร์ไทยอย่างสิ้นเชิง สะท้อนให้เห็นว่างานของกระทรวงวัฒนธรรมของไทยยังล้าหลังและไร้ทิศทาง

ส่วนเรื่องการเมืองในเกาหลีใต้เคยมีปัญหาคล้ายคลึงกับกับประเทศไทย ทั้งการทุจริตคอร์รัปชั่น ทุจริตการเลือกตั้ง ซื้อสิทธิ์ขายเสียง ปิดกั้นสิทธิเสรีภาพของสื่อ

แต่เกาหลีใต้ในวันนี้ได้ทิ้งห่างทางการเมืองไทยมากขึ้น เพราะวันนี้การเลือกตั้งเกาหลีใต้ได้หลุดพ้นจากการซื้อเสียงแล้ว การทุจริตคอร์รัปชั่นแม้ยังคงมีอยู่แต่กลไกและการตรวจสอบจากทุกภาคส่วนมีความเข้มแข็งสามารถทำให้ผู้นำประเทศมาติดคุกได้ ในขณะที่นักการเมืองหลายคนก็ลาออกเพราะได้กระทำผิดจริยธรรมทางการเมือง

ด้านหนึ่งเพราะรัฐบาลเกาหลีใต้ได้ใช้เวลาในการพัฒนาคน โดยให้ประชาชนในประเทศได้รับสวัสดิการและการพัฒนาทางด้านการศึกษากันอย่างเต็มที่ ปลูกฝังทั้งในด้านประวัติศาสตร์ จิตสำนึกแห่งความรักชาติ และประชาธิปไตยตั้งแต่เยาวชน และยังมีองค์กรมูลนิธิที่ทำหน้าที่พัฒนาประชาธิปไตยในเกาหลีใต้ที่ได้รับเงินงบประมาณจากรัฐบาลอย่างเต็มที่

กระบวนการภาคประชาชนในเกาหลีใต้เป็น “พลเมือง” ที่มีความเข้มแข็งอย่างมากในทางการเมือง ทั้งการตรวจสอบ การเดินขบวนเรียกร้อง และการดำเนินการตามกฎหมายอย่างเข้มข้น

ไม่ต้องพูดถึงองค์กรอย่าง “สหภาพข้าราชการ” ซึ่งกลายเป็นกลไกตรวจสอบที่เข้มแข็งและรู้ไส้รู้พุงนักการเมืองที่คิดจะทุจริตคอร์รัปชั่นได้อย่างละเอียดถี่ยิบ

สำหรับกระบวนการทางรัฐสภา กฎหมายที่เกาหลีใต้นั้นประธานธิบดีไม่สามารถที่จะยุบสภาได้ ดังนั้นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจะสามารถตรวจสอบหรือกดดันประธานธิบดีจนลาออกได้ง่ายกว่าเมืองไทย และประธานาธิบดีก็เป็นได้สมัยเดียวเท่านั้นทำให้กระบวนการตรวจสอบหลังจากพ้นจากตำแหน่งไปแล้วทำได้เต็มประสิทธิภาพมากขึ้น แต่การที่นักการเมืองที่มีการทำร้ายร่างกายกันก็ถือเป็นภาพลักษณ์ที่เสียหายของนักการเมืองเกาหลีใต้เช่นเดียวกัน

ระบบการนับคะแนนการเลือกตั้งนั้นก็ใช้ระบบนับด้วยเครื่องด้วยการ Scan ผลนั้น และใช้รูปแบบเหมือนใช้เครื่องแยกไปรษณีย์มีความแม่นยำและรวดเร็ว และสามารถแยกบัตรในการแสดงผลตามเบอร์ที่เลือกนั้นเพื่อเป็นหลักฐานในการนับคะแนนได้อย่างโปร่งใส

เกาหลีใต้มีความเป็นชาตินิยมสูง นิยมใช้สินค้ายี่ห้อชาติตัวเอง พัฒนาสินค้าจนกลายเป็นยี่ห้อที่ยอมรับทั่วโลก ทั้ง ซัมซุง, แอลจี, ฮุนได, เกียร์, ซันยอง โดยเฉพาะสินค้าทางด้านเทคโนโลยีอย่างโทรศัพท์มือถือหรือเครื่องใช้ไฟฟ้าในบางประเภทได้ล้ำหน้าอยู่ในระดับแนวหน้าของโลก

แหล่งการท่องเที่ยวและอาหารที่พักในเกาหลีใต้ยังไม่มีศักยภาพเท่ากับประเทศไทย แต่ด้วยแผนการโฆษณาและประชาสัมพันธ์ผ่านการรุกทางวัฒนธรรมได้อย่างน่าสนใจเช่นเดียวกัน

วันนี้เกาหลีใต้กลายเป็นประเทศที่มีทีมฟุตบอลไปแข่งขันในระดับโลก จัดงานฟุตบอลโลกและจัดงานโอลิมปิกมาแล้ว สิ่งที่เกิดขึ้นเหล่านี้ก็แสดงให้เห็นว่าประเทศไทยพัฒนาตามหลังเกาหลีใต้แล้ว

ประวัติศาสตร์ของเกาหลีใต้ได้ผ่านบทเรียนแห่งความเจ็บปวด เพราะต้องเป็นประเทศขึ้นอยู่ภายใต้การปกครองของญี่ปุ่นเป็นเวลาถึง 35 ปี แล้วยังต้องต่อสู้ทางการเมืองทำสงครามกับคนเชื้อชาติเดียวกันกับเกาหลีเหนืออีก

การอยู่เป็นประเทศเมืองขึ้นของญี่ปุ่นในยุคนั้นถึง 35 ปี ได้สร้างบาดแผลที่ฝังลึกจนถึงทุกวันนี้ เพราะญี่ปุ่นในกระทำย่ำยีข่มเหงชาวเกาหลีใต้ จนชาวเกาหลีใต้ยังมีความเกลียดชังชาวญี่ปุ่นจนถึงทุกวันนี้

การที่มีประวัติศาสตร์ที่เจ็บปวดในอดีตนั้น เป็นแรงผลักดันที่ทำให้ชาวเกาหลีใต้มีความต้องการพัฒนาประเทศเพื่อกอบกู้ศักดิ์ศรีให้กลับคืนมาน่าจะเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้เกิดจิตสำนึกแห่งชาติในเกาหลีใต้

บทเรียนนี้แสดงให้เห็นว่าประเทศไทยซึ่งเคยเป็นประเทศที่ก้าวหน้ากว่าเกาหลีใต้นั้นได้ตามหลังประเทศเกาหลีใต้แล้ว เพราะนักการเมืองยังขาดจิตสำนึกแห่งความรักชาติเห็นแก่ประโยชน์ส่วนตนและพวกพ้องมากกว่าประโยชน์ส่วนรวม เต็มไปด้วยการทุจริตคอร์รัปชั่น

บทเรียนนี้ต้องมองไปที่ยุทธศาสตร์ของประเทศในอนาคตด้วยว่าจะทำให้ประชาชนในประเทศเป็นพลเมืองที่เข้มแข็งได้อย่างไร ทั้งในด้าน การศึกษา จิตสำนึก ข้อมูลข่าวสาร เศรษฐกิจ ตลอดจนการวางยุทธศาสตร์ทางด้านวัฒนธรรมให้เป็นวาระแห่งชาติ

เพราะสุดท้ายแล้วประชาชนที่พัฒนาแล้วจะเป็นตัวกดดันทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมทางการเมือง และวัฒนธรรมทางการเมืองในท้ายที่สุด

เพราะทุกวันนี้ผลสำรวจหลายครั้งที่สรุปว่าประชาชนชาวไทยส่วนใหญ่ยอมรับได้ว่านักการเมืองทุจริตคอร์รัปชั่นแต่ขอให้ทำงานได้มีประสิทธิภาพ ก็แสดงให้เห็นแล้วว่าวันนี้วัฒนธรรมในระดับเชิงโครงสร้างของประชาชนชาวไทยก็มีปัญหาซึ่งหยั่งรากฝังลึกที่ต้องเร่งแก้ไขเช่นเดียวกัน

นักการเมือง ข้าราชการ พ่อค้า ประชาชน และสื่อมวลชน จะต้องมีส่วนในการรับผิดชอบกับความล้มเหลวงที่เกิดขึ้น และจะต้องร่วมมือกันคิดถึงเรื่องการปฏิรูปประเทศในอนาคตได้แล้ว