โดย...ไสว บุญมา
เหตุการณ์อันเกิดจากความถ่อยของผู้นำกัมพูชาในวันก่อนประชุมสุดยอดอาเซียนเมื่อเดือนตุลาคมอาจทำให้หลายคนแปลกใจ แต่คนไทยที่ติดตามพฤติกรรรมของผู้นำกัมพูชามาเป็นเวลานานจะไม่แปลกใจอะไรเลย แน่นอน เราอาจย้อนไปดูถึงยุคพระยาละแวกซึ่งตามตำนานได้รับการปฐมกรรมเพราะความถ่อยที่คอยยกทัพมาระรานชายแดนไทยเมื่อกองทัพของเราต้องไปทำศึกทางด้านพม่า แต่เหตุการณ์ในอดีตคงไม่สำคัญเท่ากับการอ่านเหตุการณ์ปัจจุบันและวิวัฒนาการซึ่งน่าจะเกิดขึ้นในอนาคตให้ถูกต้อง ทั้งนี้เพราะมันจะช่วยปูฐานให้เราเตรียมรับมือกับความสามานย์ของผู้นำกัมพูชาได้อย่างสาสม
ก่อนอื่นเราต้องเข้าใจว่า สาเหตุที่ผู้นำกัมพูชาแสดงความถ่อยออกมาในตอนนี้เพราะมีปัจจัยสองอย่างประกอบกัน นั่นคือ ปัจจัยแรกเกิดจากสันดานดิบๆ เบื้องต้นที่คนอย่างฮุนเซนมีตั้งแต่ดั้งเดิมอยู่แล้ว ปัจจัยที่สองเกิดจากการป่วนชาติเพื่อหวังยึดอำนาจคืนจากรัฐบาลและเอาตัวรอดจากการกระทำผิดของอดีตนายกรัฐมนตรีไทยสองคน
คนแรกฉ้อฉลจนถึงกับทำผิดกฎหมายอาญาเกี่ยวกับผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองของไทยและเมื่อถูกศาลตัดสินจำคุกก็หลบหนีออกไปเห่าหอนเพื่อป่วนชาติอยู่ที่ดูไบในย่านตะวันออกกลาง ตอนนี้เขาหวังที่จะยืมมือผู้นำกัมพูชาให้เข้ามาร่วมป่วนชาติของตนผ่านการรับเป็นที่ปรึกษาของผู้นำกัมพูชาโดยการแสดงความถ่อยออกมาให้ชาวโลกเห็นพร้อมกัน
คนที่สองเป็นนายทหารเก่าซึ่งเคยแสดงทีท่าว่ามีความเฉลียวฉลาดจนได้รับสมญาว่าขงเบ้งแห่งกองทัพไทย แต่ตอนนี้เขาได้พิสูจน์แล้วว่าเขาเป็นขงเบ้งซังกาบ๊วยด้วยพฤติกรรมจำพวกเลวร้ายสารพัดนับจากวันที่มีการประชุมลับสุดยอดเรื่องการลอยตัวค่าเงินบาทเมื่อต้นเดือนกรกฎาคม 2540 จนถึงวันที่มีการสั่งยิงประชาชนเมื่อวันที่ 7 ตุลาคม 2551 และการออกมาร่วมกับคนแรกป่วนชาติในตอนนี้เพื่อหวังหลุดคดีสั่งฆ่าประชาชนนั้น
สำหรับในอนาคต มีปัจจัยหลายอย่างที่จะกระตุ้นให้ผู้นำกัมพูชาสร้างปัญหากับไทยต่อไปอีกนาน ปัจจัยแรก ผู้นำกัมพูชาคนปัจจุบันจะรั้งตำแหน่งต่อไป ทั้งนี้เพราะเขาสามารถกุมอำนาจไว้ในมือได้ทั้งหมดแล้ว และเขาจะไม่ยอมละเก้าอี้นายกรัฐมนตรีเนื่องจากตอนนี้เขามีสถานะเหมือนคนขี่หลังเสือ หมดอำนาจเมื่อไรก็มีโอกาสตายเมื่อนั้น สำหรับในอนาคต ผู้นำจำพวกเดียวกันก็จะเข้ามาสืบทอดอำนาจเนื่องจากประชาชนของกัมพูชาก็ใช่ว่าจะแตกต่างจากคนไทยในแง่ที่มองไม่ค่อยเห็นความชั่วร้ายของผู้นำและรับความฉ้อฉลได้หากคนชั่วร้ายเอื้อประโยชน์ให้แก่ตน
ปัจจัยที่สอง คนไทยมักมองข้ามความชั่วร้ายของผู้นำ ความจริงข้อนี้ได้รับการยืนยันซ้ำแล้วซ้ำอีกจากการสำรวจความเห็นของประชาชนทั่วไป ล่าสุด เมื่อเดือนตุลาคมที่ผ่านมา ผลการสำรวจของสำนักเอแบคโพลล์พบว่าคนไทยกว่า 77% รับความฉ้อฉลของชนชั้นผู้นำได้ ฉะนั้น จึงไม่น่าแปลกใจที่คนไทยจำนวนมากยังสนับสนุนอดีตนายกรัฐมนตรีที่มีความฉ้อฉลจนเป็นที่ประจักษ์ ร้ายยิ่งกว่านั้น ยังมีผู้สนับสนุนเขาต่อไปหลังจากที่เขาได้แสดงความเลวทรามต่ำช้าออกมาด้วยการจาบจ้วงสถาบันสูงสุดของไทยพร้อมกับแสดงความพร้อมที่จะร่วมมือกับต่างชาติทำร้ายบ้านเกิดของตนเอง
เนื่องจากคนไทยส่วนใหญ่ไม่รังเกียจความฉ้อฉลและคนขายชาติ ฉะนั้น คนจำพวกนี้ก็จะมีโอกาสขึ้นครองอำนาจต่อไป เมื่อมีอำนาจพวกเขาก็พร้อมที่จะปล่อยให้ผู้นำกัมพูชาทำอะไรได้ตามใจชอบตราบใดที่ตนเองได้ประโยชน์ตอบแทน อาจจะเป็นในรูปของการเป็นเจ้าของบ่อนการพนันในกัมพูชา หรือการพัฒนาพื้นที่ทับซ้อนที่มีน้ำมันและก๊าซธรรมชาติก็ได้
ปัจจัยที่สาม ไม่เฉพาะนักการเมืองไทยเท่านั้นที่มีผลประโยชน์ในกัมพูชา บรรดาข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ของไทยก็มักได้ประโยชน์จากกิจกรรมตามตะเข็บชายแดน เช่น การค้าไม้เถื่อน ผู้นำกัมพูชารู้ว่าคนพวกนี้มีแต่จะพยายามปกป้องผลประโยชน์ของตนเองมากกว่าผลประโยชน์ของชาติเฉกเช่นนายทหารเก่าที่เล่ามาข้างต้น
ปัจจัยที่สี่ กัมพูชาจะยากจนต่อไปอีกนานเนื่องจากจะมีผู้นำที่มีสันดานเช่นเดียวกับฮุนเซนต่อไป จริงอยู่ กัมพูชาอาจมีทรัพยากรน้ำมันและก๊าซธรรมชาติอยู่บ้างในพื้นที่กลางทะเล แต่การมีทรัพยากรนั้นก็ใช่ว่าจะช่วยให้ประเทศพัฒนาได้มากนัก ตรงข้ามมันอาจเป็นคำสาปเสียด้วยซ้ำหากชนชั้นผู้นำยังถ่อยและฉ้อฉล เรื่องนี้มีข้อมูลสนับสนุนอย่างแจ้งชัดเนื่องจากประเทศที่มีน้ำมันขายจำนวนมากยังยากจนและมีปัญหาสารพัด ไม่ว่าจะเป็นเวเนซุเอลา ไนจีเรีย ลิเบีย แอลจีเรีย อิรัก หรืออิหร่าน ฉะนั้น อย่าไปคิดว่าถ้ากัมพูชาค้นพบน้ำมันจริงๆ แล้วจะร่ำรวย
ยิ่งกว่านั้นอีกไม่นานชาวกัมพูชาจะประสบปัญหาหนักหนาสาหัสอย่างทั่วถึง เรื่องนี้ยังไม่ค่อยเป็นที่ตระหนักกันอย่างกว้างขวางทั้งที่มันจะเป็นปัจจัยหลักที่จะผลักให้เกิดปัญหาในอนาคตอันใกล้ หัวใจของเรื่องอยู่ที่น้ำในแม่น้ำโขง เราทราบดีว่าทุกปีแม่น้ำโขงจะมีน้ำหลากตามฤดูกาล น้ำในปริมาณมหาศาลนั้นจะดันน้ำในแม่น้ำโตนเลสาบของกัมพูชาที่ไหลผ่านหน้าวังของสีหนุกลับไปทางต้นน้ำซึ่งอยู่ที่ทะเลสาบขนาดใหญ่ในใจกลางของประเทศ หลังจากทะเลสาบนั้นเต็ม น้ำก็จะเอ่อไหลเข้าไปในทุ่งไร่ทุ่งนาและป่าไม้ที่อยู่ในระดับต่ำก่อให้เกิดแหล่งน้ำขนาดมหึมา นั่นแหละคือบ่อเลี้ยงปลาธรรมชาติขนาดยักษ์ นอกจากนั้นชาวกัมพูชายังอาศัยน้ำนั้นทำนาอีกด้วย
ปลาสารพัดชนิดที่เติบโตอยู่ในบ่อนั้นเป็นอาหารสำคัญยิ่งของชาวกัมพูชา เมื่อสิ้นฤดูฝน น้ำในแม่น้ำโขงจะเริ่มลดลง พร้อมกันนั้นน้ำในแม่น้ำโตนเลสาบก็จะเริ่มไหลไปลงแม่น้ำโขงยังผลให้น้ำในทะเลสาบใหญ่ค่อยๆ ลดลงไปพร้อมกับดึงเอาน้ำที่เอ่ออยู่ในทุ่งไร่ทุ่งนาและปลาจำนวนมากไหลลงไปสู่ทะเลสาบด้วย ชาวกัมพูชาก็พากันจับปลาจำนวนมหาศาลนั้น นั่นแหละคือที่มาของปลากรอบอันโด่งดัง เมื่อน้ำไหลออกไปจากนาหมดก็พอดีถึงกำหนดเวลาเกี่ยวข้าวของชาวกัมพูชา
อย่างไรก็ตาม ต้นน้ำของแม่โขงอยู่ในเมืองจีน ขณะนี้จีนประสบปัญหาหนักหนาสาหัสเรื่องการขาดแคลนน้ำ ฉะนั้น จีนกำลังสร้างเขื่อนจำนวนมากบนต้นแม่น้ำโขงและอีกไม่นานจะสามารถเก็บกักน้ำไว้ได้ตามใจชอบ เมื่อวันนั้นมาถึง น้ำในแม่น้ำโขงจะไม่ขึ้นลงตรงตามฤดูกาลอีกต่อไป ยังผลให้ชาวกัมพูชาขาดบ่อเลี้ยงธรรมชาติขนาดยักษ์และน้ำสำหรับทำนาทันที ผู้ที่คิดว่ากัมพูชามีสิทธิจะทักท้วงไม่ให้จีนทำเช่นนั้นได้ควรไปศึกษาการกักน้ำในแม่น้ำโคโลราโด สหรัฐอเมริกาอยู่ต้นน้ำและเก็บกักน้ำในแม่น้ำนั้นไว้ได้เกือบหมดแต่เม็กซิโกก็ทำอะไรไม่ได้เพราะไม่มีพลังทางทหารอันแข็งแกร่งที่จะไปแย้งการกระทำของเพื่อนบ้าน ฉะนั้น อีกไม่นานกัมพูชาก็จะประสบปัญหาเช่นเดียวกับเม็กซิโก
เราทราบดีแล้วว่าเมื่อผู้นำกัมพูชามีปัญหาภายใน พวกเขาก็จะพยายามเบี่ยงเบนความสนใจของประชาชนด้วยการหาเรื่องกับเพื่อนบ้าน เขารู้ว่าเขาหาเรื่องกับเวียดนามไม่ได้เพราะจะทำให้ถูกเหยียบ ทางเดียวที่พอจะทำได้คือหาเรื่องกับไทยเพราะรู้ว่าฝ่ายไทยจะไม่ทำอะไรมากนักเนื่องจากชนชั้นผู้นำมักมีผลประโยชน์ทับซ้อนอยู่
ฉะนั้น ตราบใดที่สังคมไทยยังแก้ปัญหาความฉ้อฉลของชนชั้นผู้นำไม่ได้ ผู้นำกัมพูชาก็จะหาเรื่องต่อไปแบบไม่มีที่สิ้นสุด ทางเดียวที่จะแก้ปัญหานี้ได้คือชนชั้นผู้นำของไทยจะต้องไม่มีความฉ้อฉลและผลประโยชน์ทับซ้อน การเมืองใหม่จะแก้ปัญหานี้ได้หากเป็นการเมืองใหม่จริงๆ มิใช่ใหม่แต่ปากและรูปแบบเท่านั้น แต่เมื่อถึงวันดีคืนดีเกิดมีอำนาจเข้าจริงๆ ก็เริ่มโกง ถ้าเป็นเช่นนั้น วันที่เขมรจะเลิกจองเวรไทยก็จะไม่มีวันเกิดขึ้น
เหตุการณ์อันเกิดจากความถ่อยของผู้นำกัมพูชาในวันก่อนประชุมสุดยอดอาเซียนเมื่อเดือนตุลาคมอาจทำให้หลายคนแปลกใจ แต่คนไทยที่ติดตามพฤติกรรรมของผู้นำกัมพูชามาเป็นเวลานานจะไม่แปลกใจอะไรเลย แน่นอน เราอาจย้อนไปดูถึงยุคพระยาละแวกซึ่งตามตำนานได้รับการปฐมกรรมเพราะความถ่อยที่คอยยกทัพมาระรานชายแดนไทยเมื่อกองทัพของเราต้องไปทำศึกทางด้านพม่า แต่เหตุการณ์ในอดีตคงไม่สำคัญเท่ากับการอ่านเหตุการณ์ปัจจุบันและวิวัฒนาการซึ่งน่าจะเกิดขึ้นในอนาคตให้ถูกต้อง ทั้งนี้เพราะมันจะช่วยปูฐานให้เราเตรียมรับมือกับความสามานย์ของผู้นำกัมพูชาได้อย่างสาสม
ก่อนอื่นเราต้องเข้าใจว่า สาเหตุที่ผู้นำกัมพูชาแสดงความถ่อยออกมาในตอนนี้เพราะมีปัจจัยสองอย่างประกอบกัน นั่นคือ ปัจจัยแรกเกิดจากสันดานดิบๆ เบื้องต้นที่คนอย่างฮุนเซนมีตั้งแต่ดั้งเดิมอยู่แล้ว ปัจจัยที่สองเกิดจากการป่วนชาติเพื่อหวังยึดอำนาจคืนจากรัฐบาลและเอาตัวรอดจากการกระทำผิดของอดีตนายกรัฐมนตรีไทยสองคน
คนแรกฉ้อฉลจนถึงกับทำผิดกฎหมายอาญาเกี่ยวกับผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองของไทยและเมื่อถูกศาลตัดสินจำคุกก็หลบหนีออกไปเห่าหอนเพื่อป่วนชาติอยู่ที่ดูไบในย่านตะวันออกกลาง ตอนนี้เขาหวังที่จะยืมมือผู้นำกัมพูชาให้เข้ามาร่วมป่วนชาติของตนผ่านการรับเป็นที่ปรึกษาของผู้นำกัมพูชาโดยการแสดงความถ่อยออกมาให้ชาวโลกเห็นพร้อมกัน
คนที่สองเป็นนายทหารเก่าซึ่งเคยแสดงทีท่าว่ามีความเฉลียวฉลาดจนได้รับสมญาว่าขงเบ้งแห่งกองทัพไทย แต่ตอนนี้เขาได้พิสูจน์แล้วว่าเขาเป็นขงเบ้งซังกาบ๊วยด้วยพฤติกรรมจำพวกเลวร้ายสารพัดนับจากวันที่มีการประชุมลับสุดยอดเรื่องการลอยตัวค่าเงินบาทเมื่อต้นเดือนกรกฎาคม 2540 จนถึงวันที่มีการสั่งยิงประชาชนเมื่อวันที่ 7 ตุลาคม 2551 และการออกมาร่วมกับคนแรกป่วนชาติในตอนนี้เพื่อหวังหลุดคดีสั่งฆ่าประชาชนนั้น
สำหรับในอนาคต มีปัจจัยหลายอย่างที่จะกระตุ้นให้ผู้นำกัมพูชาสร้างปัญหากับไทยต่อไปอีกนาน ปัจจัยแรก ผู้นำกัมพูชาคนปัจจุบันจะรั้งตำแหน่งต่อไป ทั้งนี้เพราะเขาสามารถกุมอำนาจไว้ในมือได้ทั้งหมดแล้ว และเขาจะไม่ยอมละเก้าอี้นายกรัฐมนตรีเนื่องจากตอนนี้เขามีสถานะเหมือนคนขี่หลังเสือ หมดอำนาจเมื่อไรก็มีโอกาสตายเมื่อนั้น สำหรับในอนาคต ผู้นำจำพวกเดียวกันก็จะเข้ามาสืบทอดอำนาจเนื่องจากประชาชนของกัมพูชาก็ใช่ว่าจะแตกต่างจากคนไทยในแง่ที่มองไม่ค่อยเห็นความชั่วร้ายของผู้นำและรับความฉ้อฉลได้หากคนชั่วร้ายเอื้อประโยชน์ให้แก่ตน
ปัจจัยที่สอง คนไทยมักมองข้ามความชั่วร้ายของผู้นำ ความจริงข้อนี้ได้รับการยืนยันซ้ำแล้วซ้ำอีกจากการสำรวจความเห็นของประชาชนทั่วไป ล่าสุด เมื่อเดือนตุลาคมที่ผ่านมา ผลการสำรวจของสำนักเอแบคโพลล์พบว่าคนไทยกว่า 77% รับความฉ้อฉลของชนชั้นผู้นำได้ ฉะนั้น จึงไม่น่าแปลกใจที่คนไทยจำนวนมากยังสนับสนุนอดีตนายกรัฐมนตรีที่มีความฉ้อฉลจนเป็นที่ประจักษ์ ร้ายยิ่งกว่านั้น ยังมีผู้สนับสนุนเขาต่อไปหลังจากที่เขาได้แสดงความเลวทรามต่ำช้าออกมาด้วยการจาบจ้วงสถาบันสูงสุดของไทยพร้อมกับแสดงความพร้อมที่จะร่วมมือกับต่างชาติทำร้ายบ้านเกิดของตนเอง
เนื่องจากคนไทยส่วนใหญ่ไม่รังเกียจความฉ้อฉลและคนขายชาติ ฉะนั้น คนจำพวกนี้ก็จะมีโอกาสขึ้นครองอำนาจต่อไป เมื่อมีอำนาจพวกเขาก็พร้อมที่จะปล่อยให้ผู้นำกัมพูชาทำอะไรได้ตามใจชอบตราบใดที่ตนเองได้ประโยชน์ตอบแทน อาจจะเป็นในรูปของการเป็นเจ้าของบ่อนการพนันในกัมพูชา หรือการพัฒนาพื้นที่ทับซ้อนที่มีน้ำมันและก๊าซธรรมชาติก็ได้
ปัจจัยที่สาม ไม่เฉพาะนักการเมืองไทยเท่านั้นที่มีผลประโยชน์ในกัมพูชา บรรดาข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ของไทยก็มักได้ประโยชน์จากกิจกรรมตามตะเข็บชายแดน เช่น การค้าไม้เถื่อน ผู้นำกัมพูชารู้ว่าคนพวกนี้มีแต่จะพยายามปกป้องผลประโยชน์ของตนเองมากกว่าผลประโยชน์ของชาติเฉกเช่นนายทหารเก่าที่เล่ามาข้างต้น
ปัจจัยที่สี่ กัมพูชาจะยากจนต่อไปอีกนานเนื่องจากจะมีผู้นำที่มีสันดานเช่นเดียวกับฮุนเซนต่อไป จริงอยู่ กัมพูชาอาจมีทรัพยากรน้ำมันและก๊าซธรรมชาติอยู่บ้างในพื้นที่กลางทะเล แต่การมีทรัพยากรนั้นก็ใช่ว่าจะช่วยให้ประเทศพัฒนาได้มากนัก ตรงข้ามมันอาจเป็นคำสาปเสียด้วยซ้ำหากชนชั้นผู้นำยังถ่อยและฉ้อฉล เรื่องนี้มีข้อมูลสนับสนุนอย่างแจ้งชัดเนื่องจากประเทศที่มีน้ำมันขายจำนวนมากยังยากจนและมีปัญหาสารพัด ไม่ว่าจะเป็นเวเนซุเอลา ไนจีเรีย ลิเบีย แอลจีเรีย อิรัก หรืออิหร่าน ฉะนั้น อย่าไปคิดว่าถ้ากัมพูชาค้นพบน้ำมันจริงๆ แล้วจะร่ำรวย
ยิ่งกว่านั้นอีกไม่นานชาวกัมพูชาจะประสบปัญหาหนักหนาสาหัสอย่างทั่วถึง เรื่องนี้ยังไม่ค่อยเป็นที่ตระหนักกันอย่างกว้างขวางทั้งที่มันจะเป็นปัจจัยหลักที่จะผลักให้เกิดปัญหาในอนาคตอันใกล้ หัวใจของเรื่องอยู่ที่น้ำในแม่น้ำโขง เราทราบดีว่าทุกปีแม่น้ำโขงจะมีน้ำหลากตามฤดูกาล น้ำในปริมาณมหาศาลนั้นจะดันน้ำในแม่น้ำโตนเลสาบของกัมพูชาที่ไหลผ่านหน้าวังของสีหนุกลับไปทางต้นน้ำซึ่งอยู่ที่ทะเลสาบขนาดใหญ่ในใจกลางของประเทศ หลังจากทะเลสาบนั้นเต็ม น้ำก็จะเอ่อไหลเข้าไปในทุ่งไร่ทุ่งนาและป่าไม้ที่อยู่ในระดับต่ำก่อให้เกิดแหล่งน้ำขนาดมหึมา นั่นแหละคือบ่อเลี้ยงปลาธรรมชาติขนาดยักษ์ นอกจากนั้นชาวกัมพูชายังอาศัยน้ำนั้นทำนาอีกด้วย
ปลาสารพัดชนิดที่เติบโตอยู่ในบ่อนั้นเป็นอาหารสำคัญยิ่งของชาวกัมพูชา เมื่อสิ้นฤดูฝน น้ำในแม่น้ำโขงจะเริ่มลดลง พร้อมกันนั้นน้ำในแม่น้ำโตนเลสาบก็จะเริ่มไหลไปลงแม่น้ำโขงยังผลให้น้ำในทะเลสาบใหญ่ค่อยๆ ลดลงไปพร้อมกับดึงเอาน้ำที่เอ่ออยู่ในทุ่งไร่ทุ่งนาและปลาจำนวนมากไหลลงไปสู่ทะเลสาบด้วย ชาวกัมพูชาก็พากันจับปลาจำนวนมหาศาลนั้น นั่นแหละคือที่มาของปลากรอบอันโด่งดัง เมื่อน้ำไหลออกไปจากนาหมดก็พอดีถึงกำหนดเวลาเกี่ยวข้าวของชาวกัมพูชา
อย่างไรก็ตาม ต้นน้ำของแม่โขงอยู่ในเมืองจีน ขณะนี้จีนประสบปัญหาหนักหนาสาหัสเรื่องการขาดแคลนน้ำ ฉะนั้น จีนกำลังสร้างเขื่อนจำนวนมากบนต้นแม่น้ำโขงและอีกไม่นานจะสามารถเก็บกักน้ำไว้ได้ตามใจชอบ เมื่อวันนั้นมาถึง น้ำในแม่น้ำโขงจะไม่ขึ้นลงตรงตามฤดูกาลอีกต่อไป ยังผลให้ชาวกัมพูชาขาดบ่อเลี้ยงธรรมชาติขนาดยักษ์และน้ำสำหรับทำนาทันที ผู้ที่คิดว่ากัมพูชามีสิทธิจะทักท้วงไม่ให้จีนทำเช่นนั้นได้ควรไปศึกษาการกักน้ำในแม่น้ำโคโลราโด สหรัฐอเมริกาอยู่ต้นน้ำและเก็บกักน้ำในแม่น้ำนั้นไว้ได้เกือบหมดแต่เม็กซิโกก็ทำอะไรไม่ได้เพราะไม่มีพลังทางทหารอันแข็งแกร่งที่จะไปแย้งการกระทำของเพื่อนบ้าน ฉะนั้น อีกไม่นานกัมพูชาก็จะประสบปัญหาเช่นเดียวกับเม็กซิโก
เราทราบดีแล้วว่าเมื่อผู้นำกัมพูชามีปัญหาภายใน พวกเขาก็จะพยายามเบี่ยงเบนความสนใจของประชาชนด้วยการหาเรื่องกับเพื่อนบ้าน เขารู้ว่าเขาหาเรื่องกับเวียดนามไม่ได้เพราะจะทำให้ถูกเหยียบ ทางเดียวที่พอจะทำได้คือหาเรื่องกับไทยเพราะรู้ว่าฝ่ายไทยจะไม่ทำอะไรมากนักเนื่องจากชนชั้นผู้นำมักมีผลประโยชน์ทับซ้อนอยู่
ฉะนั้น ตราบใดที่สังคมไทยยังแก้ปัญหาความฉ้อฉลของชนชั้นผู้นำไม่ได้ ผู้นำกัมพูชาก็จะหาเรื่องต่อไปแบบไม่มีที่สิ้นสุด ทางเดียวที่จะแก้ปัญหานี้ได้คือชนชั้นผู้นำของไทยจะต้องไม่มีความฉ้อฉลและผลประโยชน์ทับซ้อน การเมืองใหม่จะแก้ปัญหานี้ได้หากเป็นการเมืองใหม่จริงๆ มิใช่ใหม่แต่ปากและรูปแบบเท่านั้น แต่เมื่อถึงวันดีคืนดีเกิดมีอำนาจเข้าจริงๆ ก็เริ่มโกง ถ้าเป็นเช่นนั้น วันที่เขมรจะเลิกจองเวรไทยก็จะไม่มีวันเกิดขึ้น
