เอเอฟพี – รัฐบาลของประธานาธิบดีบารัค โอบามาแห่งสหรัฐฯแถลงเมื่อวันพุธ (15) ว่าจีนไม่ได้กดค่าเงินของตนเองให้ต่ำกว่าความเป็นจริงเพื่อให้ได้เปรียบทางการค้าและธุรกรรมทางเศรษฐกิจอื่น ๆ แต่ก็ยังยืนยันว่าเงินหยวนยังคงมีค่าต่ำกว่าที่ควรจะเป็น
ในรายงานทุกครี่งปีว่าด้วยนโยบายเงินตราโลกฉบับล่าสุดที่รัฐบาลสหรัฐฯส่งให้รัฐสภาชิ้นนี้ กระทรวงการคลังอเมริกันระบุว่า ไม่มีคู่ค้ารายสำคัญของสหรัฐฯรายใดที่ปั่นอัตราแลกเปลี่ยนเพื่อให้ได้ประโยชน์ในการแข่งขันอย่างไม่เป็นธรรม
สิ่งที่ระบุเอาไว้ในรายงานฉบับนี้ นับว่าขัดแย้งกับคำกล่าวของรัฐมนตรีคลัง ทิโมธี ไกธ์เนอร์ ระหว่างที่ไปให้ปากคำต่อคณะกรรมาธิการวุฒิสภาเมื่อเดือนมกราคม โดยตอนนั้นเขาบอกว่าจีนจงใจกดค่าเงินให้ต่ำเพื่อความได้เปรียบทางการค้า
อย่างไรก็ดี รายงานนี้สรุปว่าจีนมีความก้าวหน้าในนโยบายอัตราแลกเปลี่ยนเพราะมีความยืดหยุ่นมากขึ้น ก่อนหน้านี้รัฐสภาสหรัฐฯกล่าวหาจีนตลอดมาว่าได้เปรียบทางการค้าเพราะกดให้ค่าเงินของตนเองต่ำลงไปกว่าความเป็นจริงมาก
“จีนได้เดินหน้าสร้างความยืดหยุ่นให้กับนโยบายอัตราแลกเปลี่ยนของตนเอง” ไกธ์เนอร์กล่าวในคำแถลงเกี่ยวกับรายงานฉบับนี้ “แม้กระนั้น ทางกระทรวงการคลังก็ยังคงเห็นว่าเงินเหรินหมินปี้(เงินหยวน)ยังคงมีค่าต่ำกว่าความเป็นจริง”
ไกธ์เนอร์อธิบายว่าการตัดสินใจที่ไม่กล่าวหาว่าจีนกระทำการปั่นค่าเงินของตนเองนั้นเกิดขึ้นหลังจากที่ “เจ้าหน้าที่ของทางการจีนให้คำมั่นอีกครั้งในเดือนมกราคมปี 2009 ว่าจะเพิ่มความยืดหยุ่นในระบบปริวรรตเงินตรา รวมทั้งทางการจีนเองก็มีความต้องการที่จะให้อัตราแลกเปลี่ยนปรับตัวเข้าสู่ระดับที่สมดุลมากขึ้น”
ขุนคลังอเมริกันกล่าวอีกว่า ในช่วงระหว่างเดือนมิถุนายน 2008 จนถึงสิ้นเดือนกุมภาพันธ์ปีนี้ สกุลเงินของจีนได้แข็งค่าขึ้นแล้ว 16.6% เมื่อเทียบกับเงินดอลลาร์สหรัฐฯ
ทางการสหรัฐฯยังได้ชี้อีกว่าที่เห็นว่าจีนมิได้กดค่าเงินของตนเอง ก็เนื่องจากตัวเลขเศรษฐกิจที่ออกมาบ่งบอกว่า ทุนสำรองเงินตราต่างประเทศของจีนในช่วงไตรมาสสี่ของปีที่แล้ว เพิ่มขึ้นในอัตราที่ชะลอลงสอดคล้องกับการระดับการเพิ่มค่าขึ้นของเงินหยวน
นอกจากนี้ไกธ์เนอร์ยังได้ชี้ด้วยว่ามาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจมูลค่า 4 ล้านล้านหยวนของจีน ซึ่งมากเป็นอันดับสองรองจากสหรัฐฯ ที่ประกาศออกมาเมื่อเดือนพฤศจิกายนก็เป็นปัจจัยหนึ่งที่ส่งผลกระทบต่ออัตราแลกเปลี่ยนของจีนด้วย
แม้ว่าสหรัฐฯจะพูดเสมอมาว่าจีนใช้ระบบปริวรรตเงินตราเพื่อให้ได้เปรียบเชิงเศรษฐกิจ โดยเฉพาะได้ดุลการค้ากับสหรัฐฯอย่างมหาศาล และทำให้ความสัมพันธ์ด้านเศรษฐกิจระหว่างกันมีปัญหาโดยเฉพาะในสมัยรัฐบาลประธานาธิบดีจอร์จ ดับเบิลยู บุช แต่รัฐบาลพรรครีพับลิกันก็ไม่เคยประกาศเป็นทางการว่าจีนเป็นผู้ปั่นสกุลเงินเพื่อประโยชน์ทางการค้าแต่อย่างใด
นอกจากนี้การขาดดุลการค้าระหว่างสหรัฐฯกับจีนก็เริ่มลดลง ในเดือนกุมภาพันธ์การขาดดุลลดลงแตะระดับต่ำสุดในรอบสามปีที่ 14,200 ล้านดอลลาร์ เทียบกับจำนวน 20,600 ล้านดอลลาร์ของเดือนมกราคม
“ผมได้ยืนยันมานานแล้วว่าอัตราแลกเปลี่ยนของจีนควรจะสะท้อนความจริงในตลาดมากกว่านี้ เพื่อประโยชน์ของทั้งจีนและเรา” วุฒิสมาชิก แม็กซ์ เบาคัส ประธานคณะกรรมาธิการการเงินวุฒิสภากล่าว
“ผมได้เรียกร้องให้รัฐมนตรีไกธ์เนอร์ร่วมมือกับรัฐสภาเพื่อวางแผนความสัมพันธ์ด้านเศรษฐกิจระหว่างจีนกับสหรัฐฯในระยะยาว เพื่อให้สามารถสร้างหลักแห่งความก้าวหน้าที่เห็นได้ชัดเจน”เขากล่าว
รายงานของกระทรวงการคลังที่ออกมาคราวนี้สร้างความไม่พอใจให้กับสมาคมผู้ผลิตอุตสาหกรรมแห่งชาติอย่างรุนแรง สมาคมชี้ว่าสหรัฐฯกำลังพลาดโอกาสที่จะหยิบยกเอาปัญหาค่าเงินที่ถูกกว่าความเป็นจริงของจีนขึ้นมา เพื่อให้สถาบันนานาชาติต่าง ๆได้รับรู้และร่วมกันแก้ไข
นอกจากนี้ก็ยังมีข่าวออกมาด้วยว่า ก่อนหน้าที่รายงานจะได้รับการเปิดเผยออกมากระทรวงการคลังได้หารือกับทำเนียบขาวถึงผลของการศึกษาคราวนี้ด้วย
ในรายงานทุกครี่งปีว่าด้วยนโยบายเงินตราโลกฉบับล่าสุดที่รัฐบาลสหรัฐฯส่งให้รัฐสภาชิ้นนี้ กระทรวงการคลังอเมริกันระบุว่า ไม่มีคู่ค้ารายสำคัญของสหรัฐฯรายใดที่ปั่นอัตราแลกเปลี่ยนเพื่อให้ได้ประโยชน์ในการแข่งขันอย่างไม่เป็นธรรม
สิ่งที่ระบุเอาไว้ในรายงานฉบับนี้ นับว่าขัดแย้งกับคำกล่าวของรัฐมนตรีคลัง ทิโมธี ไกธ์เนอร์ ระหว่างที่ไปให้ปากคำต่อคณะกรรมาธิการวุฒิสภาเมื่อเดือนมกราคม โดยตอนนั้นเขาบอกว่าจีนจงใจกดค่าเงินให้ต่ำเพื่อความได้เปรียบทางการค้า
อย่างไรก็ดี รายงานนี้สรุปว่าจีนมีความก้าวหน้าในนโยบายอัตราแลกเปลี่ยนเพราะมีความยืดหยุ่นมากขึ้น ก่อนหน้านี้รัฐสภาสหรัฐฯกล่าวหาจีนตลอดมาว่าได้เปรียบทางการค้าเพราะกดให้ค่าเงินของตนเองต่ำลงไปกว่าความเป็นจริงมาก
“จีนได้เดินหน้าสร้างความยืดหยุ่นให้กับนโยบายอัตราแลกเปลี่ยนของตนเอง” ไกธ์เนอร์กล่าวในคำแถลงเกี่ยวกับรายงานฉบับนี้ “แม้กระนั้น ทางกระทรวงการคลังก็ยังคงเห็นว่าเงินเหรินหมินปี้(เงินหยวน)ยังคงมีค่าต่ำกว่าความเป็นจริง”
ไกธ์เนอร์อธิบายว่าการตัดสินใจที่ไม่กล่าวหาว่าจีนกระทำการปั่นค่าเงินของตนเองนั้นเกิดขึ้นหลังจากที่ “เจ้าหน้าที่ของทางการจีนให้คำมั่นอีกครั้งในเดือนมกราคมปี 2009 ว่าจะเพิ่มความยืดหยุ่นในระบบปริวรรตเงินตรา รวมทั้งทางการจีนเองก็มีความต้องการที่จะให้อัตราแลกเปลี่ยนปรับตัวเข้าสู่ระดับที่สมดุลมากขึ้น”
ขุนคลังอเมริกันกล่าวอีกว่า ในช่วงระหว่างเดือนมิถุนายน 2008 จนถึงสิ้นเดือนกุมภาพันธ์ปีนี้ สกุลเงินของจีนได้แข็งค่าขึ้นแล้ว 16.6% เมื่อเทียบกับเงินดอลลาร์สหรัฐฯ
ทางการสหรัฐฯยังได้ชี้อีกว่าที่เห็นว่าจีนมิได้กดค่าเงินของตนเอง ก็เนื่องจากตัวเลขเศรษฐกิจที่ออกมาบ่งบอกว่า ทุนสำรองเงินตราต่างประเทศของจีนในช่วงไตรมาสสี่ของปีที่แล้ว เพิ่มขึ้นในอัตราที่ชะลอลงสอดคล้องกับการระดับการเพิ่มค่าขึ้นของเงินหยวน
นอกจากนี้ไกธ์เนอร์ยังได้ชี้ด้วยว่ามาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจมูลค่า 4 ล้านล้านหยวนของจีน ซึ่งมากเป็นอันดับสองรองจากสหรัฐฯ ที่ประกาศออกมาเมื่อเดือนพฤศจิกายนก็เป็นปัจจัยหนึ่งที่ส่งผลกระทบต่ออัตราแลกเปลี่ยนของจีนด้วย
แม้ว่าสหรัฐฯจะพูดเสมอมาว่าจีนใช้ระบบปริวรรตเงินตราเพื่อให้ได้เปรียบเชิงเศรษฐกิจ โดยเฉพาะได้ดุลการค้ากับสหรัฐฯอย่างมหาศาล และทำให้ความสัมพันธ์ด้านเศรษฐกิจระหว่างกันมีปัญหาโดยเฉพาะในสมัยรัฐบาลประธานาธิบดีจอร์จ ดับเบิลยู บุช แต่รัฐบาลพรรครีพับลิกันก็ไม่เคยประกาศเป็นทางการว่าจีนเป็นผู้ปั่นสกุลเงินเพื่อประโยชน์ทางการค้าแต่อย่างใด
นอกจากนี้การขาดดุลการค้าระหว่างสหรัฐฯกับจีนก็เริ่มลดลง ในเดือนกุมภาพันธ์การขาดดุลลดลงแตะระดับต่ำสุดในรอบสามปีที่ 14,200 ล้านดอลลาร์ เทียบกับจำนวน 20,600 ล้านดอลลาร์ของเดือนมกราคม
“ผมได้ยืนยันมานานแล้วว่าอัตราแลกเปลี่ยนของจีนควรจะสะท้อนความจริงในตลาดมากกว่านี้ เพื่อประโยชน์ของทั้งจีนและเรา” วุฒิสมาชิก แม็กซ์ เบาคัส ประธานคณะกรรมาธิการการเงินวุฒิสภากล่าว
“ผมได้เรียกร้องให้รัฐมนตรีไกธ์เนอร์ร่วมมือกับรัฐสภาเพื่อวางแผนความสัมพันธ์ด้านเศรษฐกิจระหว่างจีนกับสหรัฐฯในระยะยาว เพื่อให้สามารถสร้างหลักแห่งความก้าวหน้าที่เห็นได้ชัดเจน”เขากล่าว
รายงานของกระทรวงการคลังที่ออกมาคราวนี้สร้างความไม่พอใจให้กับสมาคมผู้ผลิตอุตสาหกรรมแห่งชาติอย่างรุนแรง สมาคมชี้ว่าสหรัฐฯกำลังพลาดโอกาสที่จะหยิบยกเอาปัญหาค่าเงินที่ถูกกว่าความเป็นจริงของจีนขึ้นมา เพื่อให้สถาบันนานาชาติต่าง ๆได้รับรู้และร่วมกันแก้ไข
นอกจากนี้ก็ยังมีข่าวออกมาด้วยว่า ก่อนหน้าที่รายงานจะได้รับการเปิดเผยออกมากระทรวงการคลังได้หารือกับทำเนียบขาวถึงผลของการศึกษาคราวนี้ด้วย
