เอเอฟพี – ประธานาธิบดีนิโกลาส์ ซาร์โกซี แห่งฝรั่งเศส และผู้นำของอีก 42 ชาติเตรียมก่อตั้งกลุ่มความร่วมมือกลุ่มใหม่ระหว่างยุโรปกับประเทศในแถบเมดิเตอร์เรเนียน โดยเริ่มประชุมกันเมื่อวานนี้ (13) ทว่าแผนการอันยิ่งใหญ่อาจไปไม่ถึงฝันเพราะความตึงเครียดในตะวันออกกลางยังคุกรุ่น ทำให้ต้องเลี่ยงเจรจาเกี่ยวกับการสร้างสันติภาพในตะวันออกกลาง การก่อการร้าย และอาวุธนิวเคลียร์ แล้วตั้งต้นความร่วมมือจากด้านสิ่งแวดล้อมแทน
บรรดาผู้นำประเทศจากชาติสมาชิกสหภาพยุโรป 27 ประเทศ และประเทศเพื่อนบ้านในแถบเมดิเตอร์เรเนียน ตั้งแต่โมร็อกโกไปจนถึงคาบสมุทรบอลข่าน ซึ่งมีประชากรรวมกันมากถึง 756 ล้านคน จะร่วมกันเปิดเวทีความร่วมมือแห่งใหม่ โดยมีฝรั่งเศสเป็นเจ้าภาพจัดงานดังกล่าว ซึ่งจะมีชึ้นที่เลอ กร็องด์ ปาเลส์ ในกรุงปารีส
การประชุมสุดยอดในครั้งนี้ ยังเป็นเวทีให้ประธานาธิบดีบาเชอร์ อัล-อัสซาดแห่งซีเรียได้นั่งร่วมโต๊ะกับนายกรัฐมนตรีเอฮุด โอลเมิร์ตแห่งอิสราเอล แม้ว่าจะไม่มีแผนการให้ทั้งสองเจรจากันก็ตามที
ประธานาธิบดีมูอัมมาร์ กัดดาฟีแห่งลิเบียได้บอยคอตต์การประชุมครั้งนี้ ขณะที่กษัตริย์อัลดุลเลาะห์ที่2 แห่งจอร์แดน และกษัตริย์โมฮัมเหม็ดที่ 4 แห่งโมร็อกโก ก็ทรงส่งผู้แทนระดับสูงมาเข้าร่วมแทน
แต่นายกรัฐมนตรีเรเซป เทยิป เออร์โดแกนแห่งตุรกี ซึ่งเคยโกรธเคืองฝรั่งเศสที่คัดค้านตุรกีในการเข้าเป็นสมาชิกของสหภาพยุโรป ก็เปลี่ยนใจยอมมาร่วมประชุมหลังจากที่ซาร์โกซีล็อบบี้เขาเป็นการส่วนตัว
ทั้งนี้ กลุ่มความร่วมมือดังกล่าวมีเป้าหมายที่จะดำเนินการตาม “กระบวนการบาร์เซโลนา” ที่เป็นความริเริ่มสร้างความร่วมมือระหว่างยุโรปกับประเทศในเมดิเตอร์เรเนียนแต่ยังไม่อาจเกิดขึ้นเนื่องจากความขัดแย้งระหว่างอิสราเอลกับประเทศอาหรับเพื่อนบ้าน
ก่อนหน้านี้ ซาร์โกซีต้องล็อบบี้อย่างเต็มที่จนทำให้สามารถจัดการประชุมได้ และเพื่อที่จะเลี่ยงปัญหาความขัดแย้งระหว่างอิสราเอลกับชาติอาหรับอื่น ๆ ในเวทีประชุมนี้จึงมุ่งเน้นไปที่โครงการทั่วไปในระดับภูมิภาค เช่น การกำจัดมลพิษในทะเลเมดิเตอร์เรเนียน และการพัฒนาพลังงานแสงอาทิตย์ เป็นต้น
ทว่า ฆาเบียร์ โซลานา ประธานด้านนโยบายต่างประเทศของสหภาพยุโรปเสนอว่ากลุ่มความร่วมมือใหม่นี้ควรจะเป็นกำลังกระตุ้นครั้งใหม่เพื่อไปสู่กระบวนการสร้างสันติภาพในตะวันออกกลางด้วย
“การจัดประชุมครั้งนี้ไม่ใช่แกนกลางของกระบวนการสันติภาพในตะวันออกกลาง พวกเขาทีเวทีอื่น ๆ ที่ต้องคุยเรื่องนี้” โซลานากล่าวในวันอาทิตย์ ระหว่างที่บรรดารัฐมนตรีต่างประเทศพบปะเจรจาเพื่อพิจารณารับรองคำประกาศของการประชุมสุดยอดดังกล่าวเป็นขั้นสุดท้าย
“แต่ก็ไม่ต้องสงสัย เพราะว่าการจัดงานในลักษณะนี้ซึ่งมีผู้เข้าร่วมจากทุกส่วนของเมดิเตอร์เรเนียน ย่อมสำคัญพอที่จะสร้างบรรยากาศซึ่งก่อให้เกิดแนวโน้มไปสู่กระบวนการสันติภาพได้”
อย่างไรก็ตาม การจัดทำคำประกาศการประชุมครั้งนี้ก็เป็นไปอย่างยากลำบากทีเดียว เพราะจะต้องตัดข้อความที่อ้างอิงถึงกระบวนการสันติภาพตะวันออกกลางและการต่อสู้กับการก่อการร้าย กลุ่มหัวรุนแรงสุดขั้ว และอาวุธนิวเคลียร์ออกไป
นอกจากนั้น บางประเทศก็ยังลังเลที่จะร่วมมือกับอิสราเอลในโครงการต่าง ๆ ขณะที่ประธานองค์การนิรโทษกรรมสากลประจำสหภาพยุโรปได้ตั้งคำถามเกี่ยวกับการไม่ระบุประเด็นด้านสิทธิมนุษยชน
อันที่จริง ในคำประกาศก่อตั้งกลุ่มความร่วมมือใหม่นี้มีประเด็นเน้นย้ำอยู่ที่การเปิดตัวให้เป็นที่รับรู้ต่อสาธารณชน โดยจัดให้มีประธานกลุ่มความร่วมมือร่วมกัน ซึ่งฝรั่งเศสและอียิปต์จะดำรงตำแหน่งประธานในวาระแรก และจะจัดการประชุมสุดยอดทุก ๆ สองปี นอกจากนั้นจะจัดตั้งสำนักงานเลขาธิการเพื่อรับผิดชอบดูแลโครงการต่าง ๆ แต่ยังต้องเจรจากันในเรื่องสถานที่ตั้งสำนักงานเลขาธิการต่อไป
บรรดาผู้นำประเทศจากชาติสมาชิกสหภาพยุโรป 27 ประเทศ และประเทศเพื่อนบ้านในแถบเมดิเตอร์เรเนียน ตั้งแต่โมร็อกโกไปจนถึงคาบสมุทรบอลข่าน ซึ่งมีประชากรรวมกันมากถึง 756 ล้านคน จะร่วมกันเปิดเวทีความร่วมมือแห่งใหม่ โดยมีฝรั่งเศสเป็นเจ้าภาพจัดงานดังกล่าว ซึ่งจะมีชึ้นที่เลอ กร็องด์ ปาเลส์ ในกรุงปารีส
การประชุมสุดยอดในครั้งนี้ ยังเป็นเวทีให้ประธานาธิบดีบาเชอร์ อัล-อัสซาดแห่งซีเรียได้นั่งร่วมโต๊ะกับนายกรัฐมนตรีเอฮุด โอลเมิร์ตแห่งอิสราเอล แม้ว่าจะไม่มีแผนการให้ทั้งสองเจรจากันก็ตามที
ประธานาธิบดีมูอัมมาร์ กัดดาฟีแห่งลิเบียได้บอยคอตต์การประชุมครั้งนี้ ขณะที่กษัตริย์อัลดุลเลาะห์ที่2 แห่งจอร์แดน และกษัตริย์โมฮัมเหม็ดที่ 4 แห่งโมร็อกโก ก็ทรงส่งผู้แทนระดับสูงมาเข้าร่วมแทน
แต่นายกรัฐมนตรีเรเซป เทยิป เออร์โดแกนแห่งตุรกี ซึ่งเคยโกรธเคืองฝรั่งเศสที่คัดค้านตุรกีในการเข้าเป็นสมาชิกของสหภาพยุโรป ก็เปลี่ยนใจยอมมาร่วมประชุมหลังจากที่ซาร์โกซีล็อบบี้เขาเป็นการส่วนตัว
ทั้งนี้ กลุ่มความร่วมมือดังกล่าวมีเป้าหมายที่จะดำเนินการตาม “กระบวนการบาร์เซโลนา” ที่เป็นความริเริ่มสร้างความร่วมมือระหว่างยุโรปกับประเทศในเมดิเตอร์เรเนียนแต่ยังไม่อาจเกิดขึ้นเนื่องจากความขัดแย้งระหว่างอิสราเอลกับประเทศอาหรับเพื่อนบ้าน
ก่อนหน้านี้ ซาร์โกซีต้องล็อบบี้อย่างเต็มที่จนทำให้สามารถจัดการประชุมได้ และเพื่อที่จะเลี่ยงปัญหาความขัดแย้งระหว่างอิสราเอลกับชาติอาหรับอื่น ๆ ในเวทีประชุมนี้จึงมุ่งเน้นไปที่โครงการทั่วไปในระดับภูมิภาค เช่น การกำจัดมลพิษในทะเลเมดิเตอร์เรเนียน และการพัฒนาพลังงานแสงอาทิตย์ เป็นต้น
ทว่า ฆาเบียร์ โซลานา ประธานด้านนโยบายต่างประเทศของสหภาพยุโรปเสนอว่ากลุ่มความร่วมมือใหม่นี้ควรจะเป็นกำลังกระตุ้นครั้งใหม่เพื่อไปสู่กระบวนการสร้างสันติภาพในตะวันออกกลางด้วย
“การจัดประชุมครั้งนี้ไม่ใช่แกนกลางของกระบวนการสันติภาพในตะวันออกกลาง พวกเขาทีเวทีอื่น ๆ ที่ต้องคุยเรื่องนี้” โซลานากล่าวในวันอาทิตย์ ระหว่างที่บรรดารัฐมนตรีต่างประเทศพบปะเจรจาเพื่อพิจารณารับรองคำประกาศของการประชุมสุดยอดดังกล่าวเป็นขั้นสุดท้าย
“แต่ก็ไม่ต้องสงสัย เพราะว่าการจัดงานในลักษณะนี้ซึ่งมีผู้เข้าร่วมจากทุกส่วนของเมดิเตอร์เรเนียน ย่อมสำคัญพอที่จะสร้างบรรยากาศซึ่งก่อให้เกิดแนวโน้มไปสู่กระบวนการสันติภาพได้”
อย่างไรก็ตาม การจัดทำคำประกาศการประชุมครั้งนี้ก็เป็นไปอย่างยากลำบากทีเดียว เพราะจะต้องตัดข้อความที่อ้างอิงถึงกระบวนการสันติภาพตะวันออกกลางและการต่อสู้กับการก่อการร้าย กลุ่มหัวรุนแรงสุดขั้ว และอาวุธนิวเคลียร์ออกไป
นอกจากนั้น บางประเทศก็ยังลังเลที่จะร่วมมือกับอิสราเอลในโครงการต่าง ๆ ขณะที่ประธานองค์การนิรโทษกรรมสากลประจำสหภาพยุโรปได้ตั้งคำถามเกี่ยวกับการไม่ระบุประเด็นด้านสิทธิมนุษยชน
อันที่จริง ในคำประกาศก่อตั้งกลุ่มความร่วมมือใหม่นี้มีประเด็นเน้นย้ำอยู่ที่การเปิดตัวให้เป็นที่รับรู้ต่อสาธารณชน โดยจัดให้มีประธานกลุ่มความร่วมมือร่วมกัน ซึ่งฝรั่งเศสและอียิปต์จะดำรงตำแหน่งประธานในวาระแรก และจะจัดการประชุมสุดยอดทุก ๆ สองปี นอกจากนั้นจะจัดตั้งสำนักงานเลขาธิการเพื่อรับผิดชอบดูแลโครงการต่าง ๆ แต่ยังต้องเจรจากันในเรื่องสถานที่ตั้งสำนักงานเลขาธิการต่อไป
