หลังจาก “สมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์” ยื่นฟ้องบริษัทแอปเปิล ฐานปล่อยแอปข่าวผิดลิขสิทธิ์ลอยนวลบนร้านแอปสโตร์ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา ล่าสุดแอปเปิลยอมจ่ายเงินยอมความแก่ 6 สื่อไทยแล้ว พร้อมขานรับว่าจะตรวจสอบแอปข่าวผิดลิขสิทธิ์บนแอปสโตร์ตามที่สมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์ของไทยเรียกร้อง
นายไพบูลย์ อมรภิญโญเกียรติ ที่ปรึกษากฎหมายของสมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์ (SONP) กล่าวว่าไม่สามารถเปิดเผยรายละเอียดการจ่ายค่าเสียหายและเงื่อนไขการยอมความครั้งนี้ แต่ในเบื้องต้นสมาคมมีมติพอใจกับข้อเสนอของแอปเปิลที่จะดำเนินการต่อทุกแอปพลิเคชันที่นำเอาข่าวของสมาชิก SONP ไปทำกำไรโดยไม่ขออนุญาต
สมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์ฟ้องแอปเปิลต่อศาลทรัพย์สินทางปัญญาในประเทศไทย ฐานเปิดทางให้แอปพลิเคชันข่าวละเมิดลิขสิทธิ์ลอยนวลบนร้านแอปสโตร์ ทั้งที่แอปดังกล่าวรวบรวมบทความวิเคราะห์ข่าวออนไลน์ของสื่อใหญ่เมืองไทยเกือบทุกสำนักแล้วนำไปหารายได้จากการโฆษณาโดยไม่ได้ขออนุญาต โดยก่อนหน้านี้ สมาคม SONP มีการส่งหนังสือขอความร่วมมือให้แอปเปิลปิดบริการแอปพลิเคชันข่าวผิดลิขสิทธิ์ รวมถึงคำขอให้เปิดเผยข้อมูลนักพัฒนาแอปพลิเคชันที่เข้าข่ายละเมิดเพื่อขยายผลการสอบสวน แต่ไม่ได้รับการตอบรับใดๆ ทำให้สื่อมวลชนไทย 6 ค่ายต้องรวมตัวเรียกร้องให้มีการหยุดเผยแพร่ข่าวลิขสิทธิ์บนแอปพลิเคชันสำหรับอุปกรณ์พกพา
การฟ้องร้องแอปเปิลที่เกิดขึ้นเชื่อว่าจะเป็นคดีความที่สามารถยกมาตรฐานสื่อ ทำให้ทุกคนเคารพสิทธิ์ของภาพข่าว และบทวิเคราะห์ข่าวมากขึ้น โดยสมาคมยื่นฟ้องแอปเปิลอิงค์ต่อศาลทรัพย์สินทางปัญญาที่ประเทศไทยเมื่อวันที่ 5 ก.พ. 56 ศาลนัดไต่สวนมูลฟ้อง 20 พ.ค. 56 ปรากฏว่าแอปเปิลมีการติดต่อกลับระหว่างระยะเวลา 3 เดือนก่อนถึงเวลานัดไต่สวน ทำให้สามารถยอมความได้ในที่สุด
สมาคมผู้ผลิตข่าวออนไลน์นั้นเป็นองค์กรที่ตั้งขึ้นมาเพื่อดูแลลิขสิทธิ์ข่าวออนไลน์ของสำนักพิมพ์ไทย ที่ผ่านมาสมาคมพบว่าข่าวออนไลน์ถูกละเมิดลิขสิทธิ์และนำไปใช้หารายได้โดยไม่ได้รับอนุญาตบนเว็บไซต์หลายแห่ง เช่นเว็บไซต์ Yengo.com และ Thaihotnews.com จนมีการฟ้องร้องเมื่อปลายปีที่ผ่านมา ขณะที่แอปเปิลนั้นเป็นผู้ให้บริการแอปสโตร์ ซึ่งมีกฎและเงื่อนไขที่แสดงจุดยืนไม่สนับสนุนแอปพลิเคชันละเมิดลิขสิทธิ์อย่างชัดเจน อย่างไรก็ตาม สมาคม SONP พบว่ามีแอปพลิเคชันสำหรับอุปกรณ์ iOS มากกว่า 20 แอปที่ละเมิดลิขสิทธิ์ข่าวทั้งภาษาไทยและภาษาต่างประเทศในขณะนี้
เหตุที่แอปเปิลต้องจ่ายค่าเสียหายให้สื่อไทย 6 สำนัก คือแอปเปิลได้รับส่วนแบ่งรายได้จากแอปพลิเคชันละเมิดลิขสิทธิ์ข่าว โดยรายได้เหล่านี้เป็นรายได้ที่ไม่ถูกต้องและไม่ได้รับอนุญาต เบื้องต้น นายไพบูลย์ประเมินว่าแอปพลิเคชันละเมิดลิขสิทธิ์ข่าวออนไลน์เหล่านี้สร้างความเสียหายให้แก่สื่อมวลชนไทยมากกว่า 10 ล้านบาท โดยคำนวณจากค่าโฆษณาที่แต่ละสำนักพิมพ์ควรได้รับ
สิ่งที่จะเปลี่ยนแปลงไปหลังการยอมความครั้งนี้คือ หากมีแอปพลิเคชันใดที่นำข่าวไปใช้ประโยชน์โดยไม่มีการแจ้ง สำนักพิมพ์หรือสมาคมจะสามารถติดต่อกับแอปเปิลเพื่อขอข้อมูลเบื้องต้นในการสอบสวนได้ เนื่องจากที่ผ่านมาสมาคมพบปัญหาจากการที่นักพัฒนาไม่ใช้ชื่อนามสกุลจริง หากแอปเปิลเปิดเผยข้อมูลชื่อนักพัฒนาก็จะสามารถสอบสวนว่ารายได้ถูกส่งไปทางใด
นายไพบูลย์เคยให้สัมภาษณ์ก่อนหน้านี้ว่า คดีความนี้จะช่วยให้ประชาชนเข้าใจปัญหาลิขสิทธิ์ข่าวได้ถูกต้องมากขึ้น เนื่องจากที่ผ่านมาประชาชนจำนวนไม่น้อยเชื่อว่าข่าวไม่มีลิขสิทธิ์ แต่ความจริงแล้วตัวข่าวหรือตัวเหตุการณ์เท่านั้นที่ไม่มีลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย แต่การวิเคราะห์ข่าว รูปแบบตัวอักษร ภาพข่าว บทวิเคราะห์ รวมถึงวิธีการรวบรวมและลำดับข่าวต่างๆ ล้วนมีลิขสิทธิ์ในเชิงวรรณกรรม ซึ่งบางแอปพลิเคชันดึงข้อมูลและรูปแบบการนำเสนอข่าวไปทั้งหมด
นอกจากร้านแอปสโตร์ของแอปเปิล ร้านกูเกิลเพลย์ที่กูเกิลเปิดให้ผู้ใช้อุปกรณ์แอนดรอยด์ (Android) ก็มีการเผยแพร่แอปพลิเคชันรวมข่าวโดยผิดลิขสิทธิ์ลักษณะเดียวกัน แถมยังมีจำนวนมากถึง 50 แอปพลิเคชัน ซึ่งแต่ละแอปพลิเคชันมีการตั้งชื่อแตกต่างกันไป ขณะนี้สมาคมกำลังอยู่ระหว่างการเจรจากับกูเกิล ก่อนจะมีการไต่สวนมูลฟ้องในวันที่ 27 มกราคม 2014
สำหรับ 6 สำนักพิมพ์ที่รวมตัวกันฟ้องแอปเปิลในครั้งนี้ ได้แก่ เอเอสทีวีผู้จัดการ ไทยรัฐ โพสต์พับลิชชิง เดลินิวส์ เนชั่น และสยามกีฬา
