“นักกฎหมาย” แจงรื้อคดีที่ดินรัชดาฯไม่เข้าข่ายหลักฐานใหม่

“ทนาย-นักกฎหมาย” แจงการเมืองอ้างคำพิพากษาแพ่งตีความสัญญาที่ดินรัชดาฯ เป็นโมฆะ รื้อคดี “ทักษิณ” ไม่เข้าข่ายหลักฐานใหม่ ชี้ชัดความผิดอาญา “แม้ว” ผิดมาตรา 100 กฎหมาย ป.ป.ช.เกิดขึ้นแล้วครบองค์ประกอบความผิด ยินยอมคู่สมรสทำสัญญาซื้อที่ดินหน่วยงานรัฐเป็นประโยชน์ทับซ้อน ขณะที่ผลคดีแพ่งเดินตามรอยผลคดีอาญา ชี้ทำสัญญาไม่ชอบ

วันนี้ (9 ก.ย.) นายเจษฎา อนุจารี อุปนายกฝ่ายนโยบายและแผนงาน สภาทนายความในพระบรมราชูปถัมภ์ กล่าวให้ความเห็นทางกฎหมายเรื่องการรื้อฟื้นคดีอาญาใหม่ที่ศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง พิพากษาจำคุก พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี เป็นเวลา 2 ปี ในคดีทุจริตซื้อขายที่ดินย่านถนนรัชดาภิเษก ว่า หลักการสำคัญของ พ.ร.บ.รื้อฟื้นคดีอาญาขึ้นพิจารณาใหม่ พ.ศ.2526 คือ ต้องมีพยานหลักฐานใหม่ ซึ่งแปลว่าต้องไม่เคยปรากฏขึ้นในสำนวนมาก่อนและพยานหลักฐานนั้นก็ต้องมีผลที่จะพิสูจน์ได้ว่าผู้ที่เคยถูกพิจารณานั้นไม่มีความผิด ขณะที่จะมีการอ้างผลคำพิพากษาคดีแพ่งว่าสัญญาที่ดินเป็นโมฆะแล้วได้สั่งคดีเงินซื้อขายนั้น ต้องย้อนดูด้วยว่าคำพิพากษาคดีแพ่งก็ได้อ้างถึงคำพิพากษาศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง ที่เห็นว่า พ.ต.ท.ทักษิณ ดำรงตำแหน่งทางการเมืองเป็นนายกรัฐมนตรี แล้วกลับเซ็นเอกสารยินยอมให้คู่สมรสทำสัญญาซื้อขายที่ดินที่มีหน่วยงานรัฐกำกับดูแล จึงเป็นความผิดตาม พ.ร.บ.ว่าการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแหง่ชาติ (ป.ป.ช.) พ.ศ.2542 มาตรา 100 และการทำสัญญาซื้อขายจึงไม่ชอบเพราะเป็นประโยชน์ทับซ้อน

ต่อมาจึงต้องมีการดำเนินกระบวนการทางแพ่ง เพื่อให้เกิดการเพิกถอนการทำสัญญาที่ไม่ชอบ ศาลแพ่งจึงตัดสินว่าสัญญาเป็นโมฆะ ซึ่งกระบวนการที่เกิดขึ้นเป็นเรื่องที่ต่อเนื่องกันทางคดีอาญาจึงมองได้ว่าไม่ใช่พยานหลักฐานใหม่ ขณะที่หลักการพิจารณาคดีอาญา คือ การกระทำเป็นความผิดที่กฎหมายบัญญัติให้เป็นความผิดนั้นเกิดขึ้นและสำเร็จแล้ว ซึ่งการกระทำที่ฝ่าฝืนกฎหมาย ป.ป.ช.ของ พ.ต.ท.ทักษิณ ที่เป็นผู้ดำรงตำแหน่ง ก็สำเร็จแล้วตั้งแต่เซ็นเอกสารให้ภรรยาทำสัญญาเมื่อปี 2546 การนำผลคดีแพ่งมาหักล้างผลที่เป็นการกระทำทางอาญาที่ศาลได้มีคำพิพากษาแล้ว

นายเจษฎา กล่าวอีกว่า ตามกฎหมายก็มีสิทธิ์ยื่นคำร้องขอรื้อฟื้นคดีได้ แต่ก็มีโอกาสน้อยมากที่จะได้รื้อฟื้น เนื่องจากต้องมีการพิสูจน์ให้ชัดว่ามีพยานหลักฐานใหม่ แต่ผลคดีแพ่งดังกล่าวไม่ใช่เพราะเป็นเรื่องที่เป็นการพิจารณาต่อเนื่องจากคดีอาญาที่มีผลคำพิพากษาถึงที่สุดแล้ว หากจะมียื่นคำร้องจริงยังต้องรอใช้เวลาพิสูจน์พยานหลักฐานที่หยิบขึ้นมาอ้างว่าเป็นพยานหลักฐานใหม่จริง เช่น ตัวอย่างคดีอาญาฆ่า น.ส.เชอรี่ แอน ดันแคน ชัดเจนมากกว่าเมื่อจะมีพยานกลับคำให้การก็ต้องเริ่มกระบวนพิสูจน์ด้วยว่าคำให้การเดิมเป็นความเท็จ ก็ต้องเริ่มฟ้องคดีให้การเท็จก่อนแล้ว เพราะไม่ใช่บอกว่าจะรื้อฟื้นคดีแล้วอ้างว่ามีพยานหลักฐานก็จะทำได้วันนี้หรือพรุ่งนี้

ผู้สื่อข่าวถามว่า มองว่า การหยิบยกประเด็นรื้อฟื้นคดีใหม่ เป็นการอีกหนทางหนึ่งที่จะช่วยเหลือ พ.ต.ท.ทักษิณ เหมือนการขออภัยโทษ ที่จะไม่ต้องให้รับโทษหรือไม่ นายเจษฎา กล่าวว่า สิ่งที่เกิดขึ้นต้องยอมรับมองเป็นอย่างอื่นไม่ได้ แม้การรื้อฟื้นจะมีสิทธิ์ยื่นคำร้องได้ แต่ศาลท่านเองก็ต้องทำตามกฎหมายอยู่แล้ว ต้องพิจารณาหลักเกณฑ์ที่กฎหมายบัญญัติให้ถูกต้อง

ขณะที่แหล่งข่าวนักกฎหมายคนหนึ่ง ได้แสดงความเห็นเรื่องพยานหลักฐานใหม่ในการรื้อฟื้นคดี ว่า ที่มีการหยิบยกส่วนที่ศาลแพ่งมีคำพิพากษาว่าสัญญาซื้อขายที่ดินเป็นโมฆะมานั้น ถ้าจะมองว่าเป็นข้อเท็จจริงใหม่ ก็มองได้ แต่นอกจากจะเป็นพยานหลักฐานใหม่แล้วตามกฎหมาย ยังระบุว่า พยานหลักฐานใหม่ ข้อเท็จจริงใหม่นั้น ต้องพิสูจน์ได้ว่าผู้ที่กระทำการนั้นไม่มีความผิดเพียงพอไปหักล้างคำพิพากษาเดิมด้วย จึงเป็นคำถามว่าการอ้างคำพิพากษาคดีแพ่งที่เป็นผลที่เกิดขึ้นสิทธิทางแพ่ง ระหว่าง 2 ฝ่าย จะหักล้างความผิดทางอาญาที่เกิดขึ้นแล้วและเป็นความผิดตามกฎหมายที่ศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง มีคำพิพากษาถึงที่สุดแล้วได้หรือไม่ ซึ่งผลคดีอาญาเป็นการพิจารณาพิพากษาความผิดที่เห็นว่ามีองค์ประกอบความผิด ครบถ้วนตามกฎหมายแล้ว และที่สำคัญ ในการยื่นคำร้องขอรื้อฟื้นแม้จะระบุว่ามีข้อเท็จจริงใหม่ของศาลแพ่งที่ไม่เคยเกิดขึ้นระหว่างการตัดสินของศาลฎีกาฯ มาก่อน แต่ไม่ได้หมายความว่ารื้อฟื้นคดีแล้วจะให้เกิดการเปลี่ยนแปลงผลคดีอาญาได้ ตามที่ฝ่ายผู้ยื่นต้องการ ซึ่งหากยื่นจริงแล้วศาลรับไว้แต่การพิจารณาลงลึกในรายละเอียด ก็เป็นไปได้ที่ศาลจะไม่เปลี่ยนแปลงผลคดีเพราะเห็นว่าการกระทำที่เป็นความผิด ทางอาญาเกิดขึ้นแล้ว สำเร็จแล้ว

“การรื้อฟื้นคดีพี่ดินรัชดาฯ นั้น ศาลแพ่งเพิ่งจะมีคำพิพากษาก็ถือเป็นเรื่องราวที่เพิ่งเกิดขึ้นใหม่ ไม่ได้มีอยู่ในอดีต ถ้าจะนำมาเป็นหลักฐานในการรื้อคดีก็ต้องศึกษาคำพิพากษาของศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองด้วยว่าตัดสินให้พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี มีความผิดในประเด็นใด และคำพิพากษาของศาลแพ่งเป็นข้อมูลใหม่สามารถรับฟังได้ถึงขั้นที่จำเลยไม่มี ความผิดหรือไม่” แหล่งข่าวกล่าวและว่า ศาลฎีกาฯ เคยมีความเห็นเรื่องการซื้อขายที่ดินไว้แล้ว จึงไม่ใช่ประเด็นใหม่ ไม่น่าจะมีผลเปลี่ยนแปลงคำพิพากษาเดิมได้ แต่ถ้ามีหลักฐานที่พิสูจน์ได้ว่า พ.ต.ท.ทักษิณ ไม่ได้เซ็นยินยอมให้คุณหญิง พจมาน ดามาพงศ์ อดีตภริยาของ พ.ต.ท.ทักษิณ ซื้อที่ดินรัชดาฯ อย่างนี้อาจเป็นหลักฐานใหม่ที่รับฟังได้ อย่างไรก็ตาม หากจำเลยยื่นคำร้องขอให้ศาลพิจารณาคดีใหม่ก็เป็นสิทธิที่จะทำได้ แต่ก็ขึ้นอยู่ศาลจะใช้ดุลพินิจอย่างไร