โอนคะแนนบัตรเครดิตเป็นไมล์สายการบิน... คุ้มไม่คุ้ม?

โปรแกรมสะสมไมล์หรือคะแนนของสายการบินต่างๆ มีไว้เพื่อให้ลูกค้าสะสมไมล์หรือคะแนน นำไปแลกบัตรโดยสาร หรือของรางวัลอื่นๆ ในบางสายการบินหากใช้บริการเป็นประจำ จะได้เลื่อนสถานะเป็นบัตรที่ลูกค้าได้รับสิทธิประโยชน์สูงขึ้น เช่น เพิ่มพิกัดน้ำหนักกระเป๋าเพิ่มขึ้นอีก 10 กิโลกรัม เข้าใช้ห้องรับรองผู้โดยสารแยกต่างหาก สิทธิได้ขึ้นเครื่องก่อน ฯลฯ

แต่สำหรับคนที่เดินทางไม่บ่อยครั้งนัก อย่างน้อยยังมีประโยชน์ตรงที่เราสามารถใช้บริการพันธมิตรคู่สัญญาของสายการบิน แล้วขอรับไมล์หรือคะแนนสะสมได้ เช่น สายการบินอื่นที่อยู่ในเครือข่าย โรงแรมที่พัก เช่ารถ แม้กระทั่งบัตรเครดิตที่ใช้รูดซื้อของเป็นประจำ หรือบัตรสมาชิกห้างสรรพสินค้าต่างๆ ก็สามารถแลกคะแนนจากบัตรเหล่านี้เป็นไมล์หรือคะแนนสะสมได้

ปัจจุบันมีสายการบินในประเทศไทย 5 แห่งที่มีโปรแกรมสะสมไมล์หรือคะแนน โดยการให้คะแนนสะสมของสายการบินมีอยู่ 2-3 รูปแบบใหญ่ๆ ได้แก่ คะแนนสะสมตามระยะทาง (ไมล์) ยิ่งบินไกลขึ้น ยิ่งได้คะแนนเยอะขึ้น อย่างต่อมาคือ คะแนนสะสมที่แบ่งตามโซน และอย่างสุดท้าย คะแนนสะสมคำนวณจากราคาตั๋วโดยสาร ค่าบริการเสริมของบางสายการบิน

เกือบทุกแห่ง ลูกค้าทั่วไป แม้กระทั่งคนที่ไม่เคยใช้บริการมาก่อน สมัครสมาชิกฟรีทางเว็บไซต์ (ยกเว้นนกแอร์ เก็บค่าสมัครสมาชิก 200 บาท เป็นอีกเหตุผลหนึ่งที่ไม่คิดจะขึ้นนกแอร์อีกเลยถึงทุกวันนี้) ถึงเวลาจองตั๋วเครื่องบิน ก็แจ้งรหัสสมาชิกเพื่อสะสมไมล์หรือคะแนนไป ส่วนใครที่เคยใช้บริการมาก่อนอย่างบางกอกแอร์เวย์ ขอเคลมคะแนนสะสมได้ย้อนหลัง 6 เดือน



อีกด้านหนึ่ง มี 2-3 สายการบิน ที่ลูกค้าบัตรเครดิตสามารถแลกคะแนนสะสม (รีวอร์ด) จากยอดใช้จ่ายแต่ละเดือน เป็นไมล์หรือคะแนนสะสมของสายการบิน ได้แก่ การบินไทย กับโปรแกรมสะสมไมล์ รอยัล ออร์คิด พลัส, บางกอกแอร์เวย์ กับโปรแกรมสะสมคะแนน ฟลายเออร์ โบนัส และ แอร์เอเชีย กับโปรแกรมสะสมคะแนน แอร์เอเชีย บิ๊ก เป็นต้น

แต่ละสายการบินมักมีเงื่อนไขในการให้คะแนนสะสมแตกต่างกันไป การบินไทยหากบินในประเทศ หรือเมืองที่มีระยะทางน้อยกว่า 500 ไมล์ เช่น พนมเปญ เวียงจันทน์ ย่างกุ้ง โฮจิมินห์ เส้นทางเชียงใหม่-คุณหมิง จะได้รับไมล์สะสมขั้นต่ำ 500 ไมล์ แต่ถ้าไกลกว่านั้นขึ้นอยู่กับชั้นโดยสาร เช่น ชั้นประหยัดลดราคาได้ 25-50% ชั้นหนึ่งได้ 150% ของระยะทางบินจริง

ส่วนบางกอกแอร์เวย์ จะแบ่งออกเป็น 4 โซนหลักๆ ได้แก่ ภายในประเทศ ระหว่างประเทศอีก 3 โซน เส้นทางสมุย-ฮ่องกงแยกเป็นอีกโซนหนึ่ง เส้นทางไปมัลดีฟส์ มุมไบ ธากาแยกเป็นอีกโซนหนึ่ง ตัวอย่างเช่น หากจองผ่านเว็บไซต์ ถ้าเป็นราคา Web Promotion จะได้รับ 5 คะแนน ราคา Web Saver ซึ่งแพงกว่าจะได้รับ 10 คะแนน แต่ถ้าจองชั้นธุรกิจจะได้ 15 คะแนน

บัตรเครดิตที่สามารถแลกไมล์หรือคะแนนสะสมของสายการบินได้ จะต้องเป็นบัตรที่มีโปรแกรมสะสมคะแนนต่างๆ หากเป็นบัตรที่ให้เงินคืนทุกการจับจ่ายจะไม่ได้รับคะแนนสะสม โดยทั่วไปคะแนนสะสมทุก 1 คะแนนจะมาจากการหารใช้จ่ายตามที่ธนาคารกำหนด เช่น ยอดใช้จ่ายทุก 25 บาท จะได้รับคะแนนสะสม 1 คะแนน

แต่ธนาคารแต่ละแห่งมักจะมีเงื่อนไขการให้คะแนนสะสมไม่เหมือนกัน เช่น บัตรแพลทินัมจะได้รับ 2 คะแนน บางธนาคารให้ยอดใช้จ่ายทุก 20 บาทเท่ากับ 1 คะแนน บางธนาคารจัดโปรโมชั่นให้คะแนนสะสมเพิ่มเป็นพิเศษ หรือธนาคารแห่งหนึ่ง ถึงขนาดให้ยอดใช้จ่ายทุก 10 บาทเท่ากับ 1 คะแนน (แต่ก็ไปเพิ่มจำนวนคะแนนของรางวัลและไมล์สะสมต่างๆ)

โดยทั่วไปแล้ว คะแนนสะสมที่เกิดจากการใช้จ่ายบัตรเครดิตซึ่งได้รับในแต่ละเดือน จะมีอายุ 2-3 ปี (ยกเว้นบางธนาคารที่กำหนดว่าไม่มีวันหมดอายุ) โดยคะแนนสะสมของเดือนที่เกิดขึ้นก่อนจะหมดอายุก่อนเมื่อครบกำหนด 2-3 ปี หากลูกค้าบัตรเครดิตใช้สิทธิ์แลกรับไมล์หรือคะแนนสะสม ธนาคารจะตัดคะแนนสะสมของเดือนที่เกิดขึ้นก่อน

เพราะฉะนั้น ประโยชน์ของการแลกคะแนนสะสมจากบัตรเครดิต เป็นไมล์หรือคะแนนสะสมของสายการบิน นอกจากจะยืดคะแนนจากการใช้จ่ายไม่ให้หมดอายุไปโดยสูญเปล่าแล้ว แม้จะไม่ได้บินกับสายการบินนี้บ่อยครั้ง แต่จะได้โอกาสในการแลกรางวัลบัตรโดยสารฟรีได้มากขึ้น ถึงไมล์หรือคะแนนสะสมจะไม่ถูกคำนวณเพื่อเลื่อนชั้นสมาชิกก็ตาม

สำหรับคนที่ไม่มีบัตรเครดิต ยังมีทางเลือกสำหรับสะสมคะแนนจากการใช้จ่ายเพื่อแลกเป็นไมล์หรือคะแนนสะสมของสายการบิน ได้เช่นเดียวกับบัตรเครดิต เช่น บัตรเดบิตธนาคารยูโอบี เข้าร่วมโปรแกรม UOB Rewards Plus โดยคำนวณยอดใช้จ่ายทุก 25 บาทเท่ากับ 1 คะแนน สะสมทุก 10,000 คะแนนภายใน 2 ปี จะสามารถแลกไมล์สะสมการบินไทยได้ 5,000 ไมล์

หรือจะเป็นห้างสรรพสินค้าต่างๆ ร่วมมือกับบางสายการบิน นำคะแนนสะสมจากการใช้จ่ายในห้างฯ ไปแลกเป็นไมล์หรือคะแนนสะสมของสายการบินได้ เช่น บัตรเดอะวันการ์ดของเครือเซ็นทรัล แลกคะแนนแอร์เอเชียบิ๊ก ขั้นต่ำ 1,200 คะแนน ได้ 600 พอยท์ หรือบัตรเอ็มการ์ดของเดอะมอลล์กรุ๊ป แลกไมล์สะสมของการบินไทย ขั้นต่ำ 4,000 คะแนน ได้ 1,000 ไมล์



ย้อนกลับมาคำถามที่ว่า ถ้าจะแลกคะแนนสะสมจากบัตรเครดิตเป็นไมล์หรือคะแนนสะสมของสายการบิน แลกไปแล้วคุ้มหรือไม่ นอกจากข้อดีคือเพื่อไม่ให้คะแนนสะสมบัตรเครดิตสูญเปล่า มีโอกาสแลกตั๋วเครื่องบินฟรีแล้ว ในบางสายการบินยังได้จัดโปรโมชั่น เฉพาะสมาชิกโปรแกรมสะสมคะแนนของสายการบินเท่านั้น

ตัวอย่างเช่น บางกอกแอร์เวย์ บางช่วงจะมีโปรโมชั่นแลกบัตรโดยสารด้วยคะแนนสะสมลด 50% หรือ 70% โดยต้องเดินทางตามวันที่ระบุ ยกตัวอย่างเส้นทางในประเทศ ชั้นประหยัดเที่ยวเดียว จากปกติ 100 คะแนน ลดเหลือ 30-50 คะแนน ทำให้จากปกติต้องจ่ายหลักพันบาทขึ้นไป เหลือชำระเฉพาะค่าธรรมเนียมบัตรโดยสารรางวัล 650 บาท และภาษีสนามบินเท่านั้น

มีคนแนะนำว่า ถ้าจะแลกบัตรโดยสารรางวัลให้คุ้มค่าที่สุด แนะนำให้แลกเส้นทางกรุงเทพฯ-เกาะสมุย เพราะโดยปกติราคาต่อเที่ยวจะสูงถึง 5-6 พันบาท ราคาโปรโมชั่นขั้นต่ำกว่า 3 พันบาท อีกทั้งเส้นทางนี้ไม่มีโลว์คอสต์แอร์ไลน์บินตรงจากกรุงเทพฯ แต่หากแลกบัตรโดยสารรางวัลจะเสียค่าใช้จ่ายเพียงแค่ 750-950 บาทต่อเที่ยว (ภาษีสนามบินสมุย 300 บาท)

หรือจะเป็น แอร์เอเชีย หากเป็นโปรโมชั่นรายไตรมาส อาทิ BIG SALE หรือ FREE SEATS ราคาบัตรโดยสารเริ่มต้นเพียง 0 บาท จะเปิดให้สมาชิก แอร์เอเชีย บิ๊ก จองก่อนโปรโมชั่น 1 วัน (ปัจจุบันเลื่อนมาเป็น 03.00 น. ของเช้าวันที่จัดโปรโมชั่น) แต่ให้ชำระด้วยบัตรเครดิตได้อย่างเดียว โดยต้องเสียค่าดำเนินการ (Processing fee) 96.30 บาทต่อเที่ยว

แต่ถึงกระนั้น การแลกบัตรโดยสารรางวัล ก็มีข้อเสียไม่ต่างจากตั๋วเครื่องบินราคาโปรโมชั่นทั่วไป คือ ที่นั่งมีจำนวนจำกัด ใครแลกก่อนได้จองก่อน และอาจไม่มีให้บริการในบางเที่ยวบิน เพราะมันก็คือที่นั่งโปรโมชั่น ซึ่งมีประมาณร้อยละ 20 ของจำนวนที่นั่งทั้งหมด ที่สายการบินจำหน่ายในราคาปกติ บางคนใช้บริการเป็นประจำแต่พอคะแนนสะสมถึงกลับแลกไม่ได้ก็มี

ประการต่อมา คือ เงื่อนไขการนำไมล์หรือคะแนนสะสมไปแลกที่นั่งนั้นสลับซับซ้อน ต้องระบุวัน เวลา และเส้นทางทุกครั้ง สำคัญที่สุดคือ แลกไปแล้วขอคืนไมล์หรือคะแนนสะสมกลับมาไม่ได้ หากจะเปลี่ยนแปลงวันเดินทาง หรือเที่ยวบินก็เสียค่าธรรมเนียมที่สูง บางโปรโมชั่นไม่ให้เปลี่ยน เมื่อนำมารวมกับค่าธรรมเนียมที่จ่ายไปก่อนหน้านี้แล้วแล้วยังแพงกว่าราคาปกติ

สุดท้าย เมื่อไมล์หรือคะแนนสะสมสายการบินมีที่มาจากบัตรเครดิต หากใช้จ่ายคะแนนไม่ถึงเกณฑ์แลกคะแนนขั้นต่ำก็ไม่สามารถทำได้ กลายเป็นว่าต้องกระตุ้นการใช้จ่าย เพื่อให้ได้คะแนนสะสมจากบัตรเครดิตมากขึ้น แลกไมล์หรือคะแนนสะสมสายการบินเร็วขึ้น และยิ่งถ้าเจอคนที่ไม่ได้ใช้บัตรเครดิตจ่ายเต็มจำนวน จ่ายขั้นต่ำเพื่อกินดอกเบี้ยก็ยิ่งสร้างภาระมากขึ้น

ตัวอย่างเช่น บัตรเครดิตรายหนึ่ง ทุก 25 บาทเท่ากับ 1 คะแนน การบินไทย ให้แลกไมล์สะสมอัตรา 2 คะแนนต่อ 1 ไมล์ ถ้าจะแลกตั๋วเครื่องบินในประเทศ ชั้นประหยัดเที่ยวเดียว เริ่มต้นที่ 9,000 ไมล์ ภายใน 3 ปีจะต้องมียอดใช้จ่าย 450,000 บาท เพื่อให้ได้คะแนนสะสมบัตรเครดิต 18,000 คะแนน สำหรับแลกตั๋วเครื่องบินภายในประเทศ

หากเป็นบางกอกแอร์เวย์ ให้แลกคะแนนสะสมอัตรา 1,000 คะแนนบัตรเครดิต ต่อ 10 คะแนน ถ้าจะแลกตั๋วเครื่องบินในประเทศ ชั้นประหยัดเที่ยวเดียว เริ่มต้นที่ 100 คะแนน ภายใน 3 ปีจะต้องมียอดใช้จ่าย 250,000 บาท เพื่อให้ได้คะแนนสะสมบัตรเครดิต 10,000 คะแนน สำหรับแลกตั๋วเครื่องบินภายในประเทศ

และถ้าเป็นแอร์เอเชีย ให้คะแนนสะสมอัตรา 2 คะแนนต่อ 1 แต้ม ถ้าจะแลกตั๋วเครื่องบินในประเทศ ชั้นประหยัดเที่ยวเดียว ระยะเวลาน้อยกว่า 1 ชั่วโมง เริ่มต้นที่ 4,500 แต้ม ภายใน 3 ปีจะต้องมียอดใช้จ่าย 225,000 บาท เพื่อให้ได้คะแนนสะสมบัตรเครดิต 9,000 คะแนน สำหรับแลกตั๋วเครื่องบินระยะเวลาน้อยกว่า 1 ชั่วโมง

เพราะฉะนั้น วิธีการที่จะสามารถแลกบัตรโดยสารรางวัลฟรีแบบไม่เป็นภาระโดยเฉพาะหนี้บัตรเครดิตมากจนเกินไป ควรที่จะสะสมไมล์หรือคะแนนแบบผสมผสาน ด้วยการเลือกเอาว่าจะใช้บริการสายการบินใดเป็นหลัก แล้วหาโอกาสซื้อตั๋วในราคาพิเศษที่สามารถสะสมไมล์หรือคะแนนได้ หรือโอกาสพิเศษที่สามารถสะสมคะแนนเพิ่มขึ้น เช่น ในวันเกิด หรือเดือนเกิด

นอกจากนี้ การนำคะแนนมาผสมผสานกัน เช่น จากบัตรเครดิตส่วนหนึ่ง จากการเดินทางส่วนหนึ่ง จากการสะสมแต้มในห้างสรรพสินค้า หรือห้างร้านที่เข้าร่วมโปรแกรมสะสมไมล์หรือคะแนนอีกส่วนหนึ่ง เช่น โรงแรม เช่ารถ ร้านอาหาร ก็มีโอกาสที่จะได้ไมล์หรือคะแนนสะสมถึงเกณฑ์แลกบัตรโดยสารฟรีได้มากขึ้นเช่นกัน แม้มองผิวเผินจะดูยุ่งยากมากก็ตาม

สิ่งสำคัญที่สุดที่ไม่ควรมองข้ามก็คือ เงื่อนไขและข้อกำหนดโปรแกรมสะสมไมล์หรือคะแนน ลูกค้าอย่างเราควรที่จะศึกษาเอาไว้ อะไรที่ไม่เข้าใจหรือสงสัย ให้สอบถามทางสายการบินก่อน เพื่อไม่ให้เกิดเรื่องดรามา เพราะถึงเวลากลับแลกบัตรโดยสารไม่ได้ หรือคิดไปเองว่า บัตรโดยสารฟรีแต่ทำไมต้องจ่ายตั้งหลายร้อยบาทในภายหลัง

เมื่อบัตรโดยสารฟรีไม่ต่างอะไรกับตั๋วโปรโมชั่นที่มีจำนวนจำกัด ถ้ามั่นใจว่าสามารถลาพักร้อนออกต่างจังหวัดในช่วงเวลาที่แลกบัตรโดยสารได้ คว้าอะไรได้ก็คว้าไว้ก่อน โดยเฉพาะโปรโมชั่นเฉพาะสมาชิก เพียงแค่นี้การเดินทางด้วยเครื่องบิน ก็เป็นไปด้วยความคุ้มค่าสมดังปรารถนาทุกประการ.