สำนักข่าวซินหัวรายงาน-- ไม่นานมานี้ หลายประเทศต่างรายงานความคืบหน้าการพัฒนาวัคซีนทดลองสำหรับโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ (โควิด-19) ของตน สร้างความหวังแก่คนทั่วโลกท่ามกลางการระบาดใหญ่ ขณะที่ผู้เชี่ยวชาญเตือนให้ผู้คนมีเจตคติที่เป็นกลาง มีเหตุผล และเป็นวิทยาศาสตร์ต่อการพัฒนาวัคซีนฯ
ข้อมูลจากองค์การอนามัยโลก (WHO) ระบุเมื่อวันจันทร์ (20 ก.ค.) ว่าขณะนี้มีวัคซีนที่อยู่ระหว่างการประเมินผลทางคลินิกอย่างน้อย 24 รายการ และอยู่ระหว่างการทดลองก่อนการทดสอบในมนุษย์ (Pre-clinical) อีก 142 รายการ
ภายในวันจันทร์เพียงวันเดียว มีประเทศต่างๆเผยรายงานผลการวิจัยฉบับใหม่ของวัคซีนโรคติดเชื้อโควิด-19 ถึง 4 ประเทศ
ทีมนักวิจัยจีนนำเสนอรายงานการศึกษาฉบับใหม่ที่ได้รับการเผยแพร่ใน เดอะ แลนเซ็ต (The Lancet) วารสารทางการแพทย์ชื่อดัง ว่าในการทดลองระยะที่ 2 ของวัคซีนโรคโควิด-19 พบว่า “การทดลองระยะที่ 2 แสดงหลักฐานมากขึ้นในการยืนยันความปลอดภัยและการตอบสนองด้านภูมิคุ้มกันในกลุ่มผู้ทดลองที่มีจำนวนมากกว่าการทดลองระยะที่ 1 การทดลองนี้จึงเป็นย่างก้าวสำคัญในการประเมินวัคซีนทดลองระยะต้นตัวนี้ และขณะนี้เราได้เริ่มทำการทดลองระยะที่ 3 แล้ว” ศาสตราจารย์จู เฟิ่งไฉ จากศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคประจำมณฑลเจียงซูของจีน กล่าว
การศึกษาอีกฉบับของนักวิจัยอังกฤษที่ได้รับการเผยแพร่ลงในวารสาร เดอะแลนเซ็ต ในวันเดียวกัน(20 ก.ค.) ได้รายงานผลการทดลองวัคซีน ChAdOx1 nCoV-19 ระยะที่ 1 และระยะที่ 2 ซึ่งเป็นวัคซีนป้องกันการติดเชื้อโควิด-19 ที่มหาวิทยาลัยออกซ์ฟอร์ดกำลังวิจัยอยู่ โดยระบุว่าวัคซีนไม่มีข้อน่ากังวลด้านความปลอดภัยในขั้นต้น ทั้งยังกระตุ้นการตอบสนองของภูมิคุ้มกันที่แข็งแรง
มหาวิทยาลัยฯเผยว่าการทดลองข้างต้นมีกลุ่มทดลอง ได้แก่ อาสาสมัครวัยผู้ใหญ่สุขภาพดีมากกว่า 1,000 คน ผลปรากฏว่าวัคซีนกระตุ้นการตอบสนองของเซลล์ที (T cell) ซึ่งเป็นเซลล์เม็ดเลือดขาวที่สามารถต่อสู้กับเซลล์ที่ติดเชื้อโควิด-19 ได้ ภายใน 14 วันหลังรับวัคซีน และกระตุ้นแอนติบอดีหรือโปรตีนภูมิคุ้มกันได้ภายใน 28 วัน
ด้านรัสเซียออกมาประกาศประสบความสำเร็จในการทดลองวัคซีนโควิด-19 ซึ่งเป็นความร่วมมือระหว่างรัฐบาลกับสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์ด้านระบาดวิทยาและจุลชีววิทยากามาเลยา (Gamaleya Scientific Research Institute of Epidemiology and Microbiology)
“อาสาสมัครที่เข้าร่วมการทดลองทุกคนต่างรู้สึกดีหลังจากที่ได้รับภูมิคุ้มกันโรคโควิด-19” รุสลัน คัดจิสเมโลวิช ซาลิคอฟ รัฐมนตรีช่วยกระทรวงกลาโหมคนที่หนึ่ง ของรัสเซีย กล่าวกับหนังสือพิมพ์ในมอสโก อาร์กูเมนตี อี ฟักตี (Argumenty i Fakty)
ด้านการพัฒนาวัคซีนฯร่วมระหว่างบริษัทเยอรมนีกับสหรัฐฯ โดยไบโอเอ็นเทค (BioNTech) บริษัทเทคโนโลยีชีวภาพแห่งเยอรมนี และไฟเซอร์ (Pfizer) บริษัทเภสัชกรรมของสหรัฐฯ แถลงความคืบหน้าว่าวัคซีนทดลองสำหรับโควิด-19 มีความปลอดภัยและชักนำการตอบสนองทางภูมิคุ้มกันได้ อีกทั้งผู้ป่วยยังมีการตอบสนองของเซลล์ทีในระดับสูง
ช่วงเดือนก.ค. มีสถาบันวิจัยในอีกหลายประเทศที่ได้รายงานความคืบหน้าการทดลองวัคซีนโรคโควิด-19
การศึกษาที่ได้รับการเผยแพร่ลงในนิว อิงแลนด์ เจอร์นัล ออฟ เมดิซีน (NEJM) วารสารการแพทย์ฉบับหนึ่งเมื่อวันที่ 14 ก.ค. ระบุว่าคณะนักวิจัยรายงานว่าวัคซีน mRNA-1273 สำหรับโรคโควิด-19 ที่พัฒนาร่วมกันโดยสถาบันโรคภูมิแพ้และโรคติดเชื้อแห่งชาติ (NIAID) และบริษัทโมเดอร์นา เธราพิวทิกส์ (Moderna Therapeutics) บริษัทเทคโนโลยีชีวภาพของสหรัฐฯ ชักนำการตอบสนองทางภูมิคุ้มกันได้ และไม่มีผลข้างเคียงที่รุนแรงในอาสาสมัครระหว่างการทดลองทางคลินิกครั้งที่สอง
นอกจากนี้มหาวิทยาลัยควีนส์แลนด์ (UQ) ในออสเตรเลีย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยในไทย และสถาบันอื่นๆ อีกหลายแห่ง ยังรายงานผลอันน่าพึงพอใจในการวิจัยวัคซีนโรคโควิด-19
อย่างไรก็ตาม แม้จะมีข่าวดีเกี่ยวกับวัคซีนโรคโควิด-19 ออกมาอย่างต่อเนื่อง แต่บรรดาผู้เชี่ยวชาญได้เตือนความไม่แน่นอนของการพัฒนาวัคซีนและการทดลองทางคลินิก ตลอดจนความเสี่ยงและความท้าทายต่างๆ อาทิ การกลายพันธุ์ของไวรัส ขณะเดียวกันก็ได้กระตุ้นถึงเจตคติที่เป็นกลาง มีเหตุผล และเป็นวิทยาศาสตร์ต่อวัคซีนทดลอง
ดร.ไมเคิล ไรอัน ผู้อำนวยการบริหารโครงการเหตุฉุกเฉินด้านสุขภาพ (Health Emergencies Program) ขององค์การอนามัยโลก กล่าวเมื่อวันที่ 3 ก.ค. ว่าปัจจุบันยังไม่มีกำหนดเวลาที่แน่นอนในการส่งมอบวัคซีนโรคโควิด-19
“แม้ข้อมูลเบื้องต้นของวัคซีนทดลองบางรายการมีแนวโน้มค่อนข้างน่าพอใจ แต่ยังคาดการณ์ไม่ได้ว่ารายการใดที่มีประสิทธิภาพทางคลินิกที่สมบูรณ์” ไรอัน กล่าว และ ว่าวัคซีนทดลองอาจเผยประสิทธิภาพต้านโรคได้ภายในสิ้นปีนี้ แต่คำถามก็คือจะเริ่มผลิตในปริมาณมากได้เร็วแค่ไหน
องค์การอนามัยโลกได้เรียกร้องว่าก่อนจะมีวัคซีนป้องกันโรคโควิด-19 ใช้งานอย่างเป็นทางการ ทุกประเทศควรดำเนินมาตรการป้องกันและควบคุมโรคที่ครอบคลุมทุกด้านอย่างต่อเนื่อง
ความเห็นผู้เชี่ยวชาญอื่นๆต่อการพัฒนาวัคซีนโควิด-19
อาชาร์ก อัล-เอาซัต (Asharq al-Awsat) หนังสือพิมพ์ของซาอุดีอาระเบีย รายงานเมื่อไม่นานนี้ว่าบรรดานักวิจัยควรหลีกเลี่ยงการมองโลกในแง่ดีเกินควรในเรื่องความคืบหน้าของวัคซีนในการทดลองทางคลินิกบางรายการ และควรรอผลการทดลองเพิ่มเติมต่อไป
เคนเนธ เฟรเซอร์ ประธานกรรมการบริหารบริษัทเมอร์ก (Merck) บริษัทยาของสหรัฐอเมริกา กล่าวว่าเราไม่อาจรับประกันประสิทธิผลของวัคซีนที่อยู่ระหว่างการพัฒนาในขณะนี้ได้
รายงานการศึกษาบางฉบับยังแสดงให้เห็นว่าระดับของแอนติบอดีจะลดลง หลังผู้ป่วยติดเชื้อโควิด-19 ฟื้นตัว ด้วยเหตุนี้ความพยายามร่วมกันของทีมวิจัยทางวิทยาศาสตร์จึงเป็นเรื่องที่จำเป็นในการรับมือปัญหาต่างๆ อาทิ วิธีที่จะทำให้วัคซีนโรคโควิด-19 สามารถให้ภูมิคุ้มกันที่เพียงพอในระยะยาว และวิธีจัดการกับความผันแปรของไวรัสที่อาจเกิดขึ้นได้