อนาถ ! ผู้ป่วยมะเร็งเมืองจีน รับบทเภสัชกร ปรุงยารักษาโรคกันเอง

เซาท์ไชน่ามอร์นิ่งโพสต์ -ผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้ายในเมืองจีน ไม่มีเงินซื้อยารักษา ซึ่งมีราคาแพง หรือไม่สามารถรอให้อย.อนุมัติการใช้ยา ที่มีประสิทธิภาพได้ จึงตัดสินใจปรุงยาด้วยตัวเอง เพื่อพยายามยื้อชีวิต โดยลอกสูตรตัวยา ที่ผ่านการอนุมัติในตลาดเมืองนอก

ผู้ป่วยกลุ่มนี้มีการรวมตัวกันในโลกออนไลน์ ในการจำหน่ายส่วนประกอบยาสำคัญ หรือ API และการอธิบายวิธีการผสมยา ตามการแนะนำของผู้ป่วย ที่เคยทดลองปรุงยาสำเร็จมาแล้ว

ผู้ป่วยโรคมะเร็งปอดขั้นสุดท้ายสามารถมีชีวิตอยู่ได้ในอัตราเฉลี่ย 14 เดือน ขณะที่สำนักงานอาหารและยา หรือ อย. ของจีนใช้เวลาประมาณ 3-5 ปี ในการพิจารณาอนุมัติให้มีการใช้ยานำเข้าจากต่างประเทศได้

ด้วยเหตุนี้เอง ผู้ป่วยจำนวนมากจึงต้องผันตัวเองมาเป็นแพทย์และนักเคมี ที่ผ่านการอบรมหลักสูตรอย่างชนิดเร่งรัดสุด ๆ

คนเหล่านี้หาช่องทางซื้อส่วนประกอบยา และประกอบตัวยาขึ้นเอง จากการเปิดเผยของหวัง อี้ว์หลง รองประธานโรงพยาบาลประชาชนกว่างตง และผู้เชี่ยวชาญด้านโรคมะเร็งปอด

หลิง เหา มีมารดา วัย 61 ปี ป่วยเป็นโรคมะเร็งปอด ซึ่งลุกลามไปถึงสมอง เขาจึงตัดสินใจปรุงยารักษาด้วยตัวเอง หลังจากพยายามใช้ยา ที่มีจำหน่ายในประเทศทุกขนานแล้ว

ก่อนมีการอนุมัติจำหน่ายอย่างเป็นทางการ สูตรตัวยาสำคัญมีชื่อเรียกเป็นรหัส โดยหลิงซื้อ AZD9291 สำหรับมาปรุงเป็นยา Osimertinib ซึ่งผลิตโดยบริษัท แอสตราเซเนกา สำหรับรักษามะเร็งปอดชนิดไม่ใช่เซลล์เล็ก และผ่านการอนุมัติจากสำนักงานอาหารและยาของสหรัฐฯ เมื่อปีก่อน

แม้ผู้ป่วยสามารถหาซื้อยา Osimertinib ในจีนได้ แต่หากคำนวณตามราคาขายปลีกในสหรัฐฯ การรักษาด้วยยาตัวนี้ ต้องใช้เงินถึงเดือนละ 80,000 หยวน หรือประมาณ 400,000 บาท ซึ่งหลิงกล่าวว่า แพงยิ่งกว่าทองคำ

หลิงซื้อส่วนประกอบยา 9291 ซึ่งกรัมหนึ่งมีราคา 600 หยวน หรือประมาณ 3,000 บาท โดยซื้อในปริมาณ 3 กรัม ซึ่งเพียงพอสำหรับการใช้รักษามารดาใน 1 เดือน ส่วนประกอบยานี้เขาหาซื้อได้จากผู้ป่วยโรคมะเร็งปอดคนหนึ่ง ซึ่งทดลองปรุงยารักษาเอง กระทั่งมีอาการทรงตัว

นอกจากส่วนประกอบยาสำคัญ หลิงยังซื้อเครื่องชั่งน้ำหนักดิจิตอล ตะแกรง เครื่องบดและผสม หลอดแคปซูล รวมทั้งแป้ง ที่ใช้ในทางการแพทย์

หลิงสวมหน้ากากและถุงมือ ขณะปรุงยา เขาตัดหลอดพลาสติกเป็นรูปกลมรี แล้วโกยยาลงไปในหลอด จากนั้น นำไปชั่งน้ำหนัก ซึ่งเขายังทราบเทคนิค เพื่อการชั่งน้ำหนักของยาได้อย่างแม่นยำ โดยต้องหุ้มเครื่องชั่งน้ำหนักด้วยกระดาษฟอยล์ เพื่อไม่ให้หลอดยากลิ้งไปกลิ้งมา การปรุงยายังมีการนำเทคนิคอื่น ๆ ที่เภสัชกรใช้กัน เพื่อให้ได้ยาที่มีประสิทธิภาพมากที่สุด และลดผลข้างเคียงให้น้อยที่สุด

สำหรับผู้ที่ยังไม่คุ้นเคยกับกรรมวิธีผลิตยา อาจใช้เวลานาน 4-5 ชั่วโมง กว่าจะปรุงยาได้ 1 กรัม โดยผู้ผลิตจำหน่ายยาบางรายยังรับจ้างปรุงส่วนประกอบยาสำคัญ หรือให้ความช่วยเหลืออื่น ๆ เพื่อความสะดวกรวดเร็ว

อย่างไรก็ตาม การจำหน่ายยา ที่ยังไม่ผ่านการอนุมัติของอย. มีบทลงโทษทางการกฎหมายในจีน โดยผู้ป่วยโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวคนหนึ่งในมณฑลหูหนันถูกตำรวจจับดำเนินคดีเมื่อปี 2557 ในข้อหาจำหน่ายยาปลอม และสั่งซื้อยาสามัญจากอินเดีย ให้แก่ผู้ป่วยคนอื่น ๆ ต่อมา ศาลตัดสินให้พ้นผิดเมื่อปีที่แล้ว