เทศกาลต้อนรับฤดูใบไม้ผลิ ที่เรียกว่า ชุนเจี๋ย(春节) หรือ ตรุษจีน ถือเป็นประเพณีเฉลิมฉลองวันขึ้นปีใหม่ที่ยิ่งใหญ่ของชนชาวจีน และยังถือเป็นการเริ่มต้นฤดูเพาะปลูก โดยกำหนดให้วันที่ 1 เดือน 1 ตามปฏิทินจันทรคติเป็นวันเริ่มต้นปีใหม่ โดยในปีนี้เทศกาลตรุษจีนตรงกับวันที่ 31 มกราคม
แม้ว่าพิธีกรรมธรรมเนียมปฏิบัติในช่วงเทศกาลตรุษจีนจะแตกต่างกันไปตามแต่ละพื้นที่ ทว่าสิ่งที่เป็นสากลคือบรรยากาศครื้นเครงแห่งการเฉลิมฉลองที่อบอวลอยู่ โดยสิ่งหนึ่งที่อยู่คู่กับเทศกาลมงคลนี้คือ “บทเพลง”
เนื่องในช่วงเวลาอันเป็นมงคล มุมจีน ได้รวบรวม 5 บทเพลงตรุษจีนที่ผ่านจะผ่านกาลเวลาไปเนิ่นนาน แต่ยังคงความอมตะครองใจผู้คนมาจวบจนทุกวันนี้ มาให้ฟังกัน
กงสี่ กงสี่ (เหยา ลี่ - เหยา หมิ่น)
แต่ละยุคแต่ละสมัยมีเพลงอวยพรวันขึ้นปีใหม่และวันตรุษจีนออกมามากมาย ทว่า กงสี่ กงสี่(恭喜恭喜) ยังคงเป็นเพลงอมตะยอดฮิตตลอดกาลของชาวจีนทั้งในประเทศและชาวจีนโพ้นทะเลเรื่อยมา เรียกได้ว่านับตั้งแต่ยุค 40s-50s เป็นต้นมา มีชาวจีนน้อยกว่าน้อยที่ไม่รู้จักเพลงนี้ ไม่ว่าจะเป็นหนุ่ม สาว เด็ก คนชรา เมื่อได้ยินเพลงนี้ สามารถร้องคลอตามได้อย่างคล่องปาก
ต้นฉบับเพลง กงสี่ กงสี่ ประพันธ์โดยครูเพลงแห่งยุค เฉิน เกอซิน เพลงนี้เป็นเพลงคู่ ร้องโดยนักร้องนักแต่งเพลงชื่อดัง เหยา หมิ่น และน้องสาวฉายานักร้องเสียงเงินแห่งเซี่ยงไฮ้ยุค 40s เหยา ลี่ เจ้าของผลงานอมตะอย่าง "เหมยกุย เหมยกุย หวั่วไอ้หนี่(Rose Rose I love you)" โดยเพลง กงสี่ กงสี่ ได้มีการบันทึกเสียงโดยห้างปาเต๊ะเร็คคอร์ด(Pathé Records)และวางจำหน่ายครั้งแรกในปี 1946
(คลิกอ่านประวัติ เหยา ลี่)
สำหรับที่มาของเพลงนี้ แรกเริ่ม เฉิน เกอซิน ผู้แต่งมิได้ตั้งใจแต่งสำหรับร้องในช่วงเทศกาลปีใหม่หรือตรุษจีน แต่แต่งเพื่อแสดงความยินดีเมื่อครั้งที่จีนได้ชัยชนะในสงครามต่อต้านกองทัพญี่ปุ่น ซึ่งถือเป็นการสิ้นสุดความยากลำบากอันยาวนานกว่า 8 ปีของชาวจีนในยุคสงคราม ต่อมาภายหลังจึงค่อยมีการนำเพลงนี้มาใช้เป็นเพลงอวยพรวันปีใหม่โดยได้ปรับเปลี่ยนเนื้อเพลงในบางท่อนที่กล่าวถึงเรื่องสงครามออกไป นับตั้งแต่นั้นมา เพลงนี้ก็ได้รับความนิยมอย่างมาก ถูกนำมาร้องซ้ำหลายครั้งโดยนักร้องดังหลายยุคหลายสมัย โดยจะได้ยินบ่อยเป็นพิเศษในช่วงเทศการปีใหม่และตรุษจีนของทุกๆ ปี
กงสี่ฟาไฉ (เก่อ หลาน)
กงสี่ฟาไฉ(恭喜发财) เป็นอีกหนึ่งประโยคอวยพรยอดฮิตขอให้ร่ำรวย อีกทั้งยังเป็นเพลงยอดนิยมในช่วงเทศกาลตรุษจีน โดยเฉพาะเวอร์ชันที่ร้องโดยนักร้องฉายาสาวแมมโบ เก่อ หลาน เจ้าของเสียงทรงเสน่ห์ อันเป็นเสมือนตัวแทนของเพลงจีนสากลยุคแรกในฮ่องกงที่คอเพลงจีนรุ่นคุณปู่คุณย่ารู้จักดี
(คลิกอ่านประวัติ เก่อ หลาน)
เดิมเพลง กงสี่ฟาไฉ เป็นเพลงประกอบภาพยนตร์ฮ่องกง เรื่อง จิ่วเซ่อไฉชี่(BOOZE, BOOBS AND BUCKS) ที่ เก่อ หลาน แสดงนำและร้องไว้เมื่อ 1957 หลังจากนั้น ด้วยเนื้อหาและท่วงทำนองที่รื่นเริงเป็นมงคล กงสี่ฟาไฉ จึงค่อยๆ กลายมาเป็นเป็นหนึ่งในเพลงที่นิยมเปิดกันในเทศกาลตรุษจีนจวบจนกระทั่งปัจจุบัน
กงสี่ฟาไฉ (หลิว เต๋อหัว)
ส่วน กงสี่ฟาไฉ อีกเวอร์ชันหนึ่ง แม้จะใหม่กว่าแต่ความนิยมไม่ทิ้งห่างกันมากนัก ร้องโดยพระเอกตลอดกาล หลิว เต๋อหัว ซุปเปอร์สตาร์แห่งเอเชีย โดยเพลงนี้เขาร้องครั้งแรกเมื่อปี 2005 และได้รับความนิยมอย่างสูงโดยเฉพาะในช่วงเทศกาลตรุษจีนหลายปีที่ผ่านมา ด้วยท่วงทำนองที่สนุกสนานและเนื้อหาอันเป็นมงคล
(คลิกอ่านประวัติ หลิว เต๋อหัว)
อิ๋งชุนฮวา (จัง ลู่)
นอกจากหยิบยกเอาคำมงคลมาแต่งเนื้อร้องแล้ว ยังมีบทเพลงเทศกาลตรุษในแบบอื่นๆ ที่ได้รับความนิยม เช่นเพลง อิ๋งชุนฮวา(迎春花) หรือ Winter Jasmine ดอกไม้สีเหลืองที่ผลิบานในช่วงต้นฤดูใบไม้ผลิ ชื่อในภาษาจีนมีความหมายตรงตัวว่าดอกไม้รับวสันตฤดู ซึ่งเข้ากับเทศกาลตรุษจีน หรือ ชุนเจี๋ย ที่แปลว่า เทศกาลฤดูใบไม้ผลิได้เป็นอย่างดี
เพลงอิ๋งชุนฮวา แต่งขึ้นตั้งแต่ปี 1951 สมัยแผ่นครั่งปาเต๊ะ(Pathe)เป็นที่นิยม ประพันธ์ทำนองโดยนักแต่งเพลงชื่อดัง เหยา หมิ่น เช่นกัน ส่วนเนื้อร้อง แต่งโดย ซู อิน ต้นฉบับขับร้องโดย จัง ลู่ นักร้องชื่อดังยุค 40 -50 ผู้ล่วงลับ มารดาแท้ๆ ของศิลปินนักร้องนักแสดงชื่อดังแห่งฮ่องกง ตู้ เต๋อเหว่ย
(คลิกอ่านประวัติ จัง ลู่)
ชุนเฟิงเหวินซั่งเลอหวั่วเตอเหลี่ยน (เหยา ลี่)
ปิดท้ายกันด้วย ชุนเฟิงเหวินซั่งเลอหวั่วเตอเหลี่ยน(春风吻上了我的脸) หรือ จุมพิตจากลมฤดูใบไม้ผลิ บทเพลงที่เกี่ยวกับฤดูใบไม้ผลิที่โด่งดังและไพเราะมากอีกเพลงหนึ่ง เพราะเทศกาลฤดูใบไม้ผลิ นอกจากจะเป็นวันปีใหม่ตามประเพณีแล้ว ในทางหนึ่งยังเป็นเสมือนสัญญาณที่บอกว่า ฤดูกาลแห่งความสดชื่นชุ่มฉ่ำและการให้กำเนิดชีวิตใหม่ได้มาถึงแล้ว
เพลงนี้ต้นฉบับร้องไว้เมื่อปี 1956 โดย เหยา ลี่ เช่นกัน ซึ่งเธอร้องไว้ได้อย่างไพเราะและมีเอกลักษณ์ อีกทั้งเพลงนี้แต่งทำนองโดย เหยา หมิ่น นักแต่งเพลงผู้เป็นพี่ชายของเธอ
ไม่ว่าจะผ่านกาลเวลาไปนานสักแค่ไหน บทเพลงอมตะเหล่านี้ ยังคงขับกล่อมคำพรให้กับชาวจีนเรื่อยมา ในทุกๆ เทศกาลตรุษจีนที่เวียนมาถึง
