โครงการอพยพประชากรจากชนบทมาอาศัยในเมืองของรัฐบาลจีนเจอโจทย์ยาก

เซาท์ไชน่ามอร์นิ่งโพสต์ - นักวิเคราะห์ชี้ นโยบายอพยพประชากรครั้งใหญ่จากชนบทมาอาศัยในเมืองต่าง ๆ ของรัฐบาลปักกิ่งอาจทำได้ยาก เนื่องจากอุปสรรคด้านโลจิสติกส์ และการเงิน

ในการประชุมหารือเกี่ยวกับการขยายเมืองของบรรดาผู้นำภายในพรรคคอมมิวนิสต์จีนเมื่อเร็ว ๆ นี้  ที่ประชุมเห็นพ้องให้มีการผ่อนคลายระบบการจดทะเบียนสำมะโนครัวประชากร หรือ ฮู่โข่วอย่างค่อยเป็นค่อยไป เพื่อเปิดโอกาสให้ประชาชนในชนบทย้ายเข้ามาอาศัยในเมืองกันมากขึ้น โดยการอนุญาตให้แรงงานอพยพได้รับสิทธิ์อย่างสมบูรณ์ในฐานะผู้อาศัยในเมืองถือเป็นภารกิจสำคัญอันดับต้น ๆ ของรัฐบาลจีน

ที่ประชุมระบุให้มีการผ่อนคลายกฎระเบียบในการจดทะเบียนสำมะโนครัวประชากรในเมืองขนาดเล็กก่อนเป็นอันดับแรก จากนั้น จึงค่อยผ่อนคลายในเมืองขนาดกลาง อย่างไรก็ตาม ควรมีการพิจารณาเงื่อนไขที่เหมาะสมสำหรับการย้ายมาตั้งถิ่นฐานในเมืองใหญ่ และควรมีการควบคุมประชากรในเมืองระดับมหานครอย่างเข้มงวด

นายหยวน ฉงฝ่า รองประธานสถาบันศึกษาการพัฒนาเมืองของจีน (China City Development Academy) มองว่า นโยบายดังกล่าวอาจช่วยผู้คนในชนบท ที่ต้องการย้ายมาอาศัยในเมืองขนาดเล็กในอนาคตได้ แต่การนำหลักการพิจารณาเงื่อนไขที่เหมาะสมในการจดทะเบียนสำมะโนครัวในเมืองใหญ่นั้นจะไม่ยุติธรรมกับแรงงานอพยพ เนื่องจากจะทำให้แรงงานอพยพ ที่มีอยู่จำนวนมากในเมืองใหญ่ ถูกขับออกไป โดยแรงงานอพยพส่วนใหญ่ในปัจจุบันอาศัยอยู่ในเมืองเอกของมณฑลต่าง ๆ ซึ่งได้ชื่อว่าเป็นเมืองใหญ่ หรือมหานคร เช่น กรุงปักกิ่ง นครเซี่ยงไฮ้ และก่วงโจว

เมื่อสิ้นปีที่แล้วจีนมีจำนวนประชากรในเมืองมากกว่าในชนบทเป็นครั้งแรก โดยจำนวนผู้อาศัยในเมืองมีอัตราส่วนร้อยละ 51.2 ของพลเมืองบนแผ่นดินใหญ่ทั้งหมด แต่อัตราส่วนนี้จะลดลงไม่ถึงร้อยละ 35 ถ้าแรงงานอพยพ ที่มิได้จดทะเบียนสำมะโนครัว ถูกขับออกไป

ด้านนายเซิ่ง ก่วงเย่า นักวิจัยประจำสถาบันเพื่อการศึกษาด้านเมืองและสิ่งแวดล้อมของสถาบันสังคมศาสตร์ของจีนเห็นว่า การขยายเมืองควรมุ่งในเรื่องการให้บริการสาธารณะ ที่อยู่อาศัย และการศึกษาแก่ประชาชนอย่างเท่าเทียมกัน มิใช่เพียงแค่การผ่อนคลายระบบการจดทะเบียนสำมะโนครัวประชากร

สำหรับโครงการใหญ่เช่นนี้เขายังเห็นว่า การจัดหาเงินสำหรับดำเนินการควรเป็นประเด็นสำคัญหลัก เมื่อคำนึงถึงว่า จำนวนประชากรในเมืองจะเพิ่มถึง 400 ล้านคนในทศวรรษหน้า แต่รัฐบาลท้องถิ่นยังไม่มีความสามารถเพียงพอในการจัดหาและบริหารการเงิน โดยจากรายงานของสถาบันศึกษาแห่งหนึ่งเมื่อสัปดาห์ที่แล้วระบุว่า จากการตรวจสอบบัญชีพบว่า รัฐบาลท้องถิ่น 36 แห่ง มีหนี้สินรวมกันทั้งสิ้นกว่า 3.8 ล้านล้านหยวนเมื่อสิ้นปี 2555