ศึกแย่งเก็บเห็ดถั่งเช่ายาโด๊ปบันลือโลกเจ้าของฉายาไวอากร้าแดนหิมาลัย

เซาท์ไชน่ามอร์นิ่งโพสต์ - ชาวทิเบตในมณฑลชิงไห่แย่งกันเก็บเห็ดถั่งเช่า หลังจากรู้ว่า ราคาของมันมากมายประหนึ่งทองคำ เนื่องจากมีสรรพคุณเป็นยาโด๊ปชั้นยอด

เห็ดถั่งเช่า หรือ เห็ดตัวหนอน มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Cordyceps sinensis มีอยู่เฉพาะบนที่ราบสูงทิเบต และกำเนิดของมันพิสดารทีเดียว เพราะมันเติบโตภายในตัวหนอนผีเสื้อ ที่กินสปอร์ของเห็ดราเข้าไป กระทั่งก่อตัวเป็นเห็ดโผล่ทะลุหัวของหนอน ซึ่งตายไปในที่สุด

เจ้าสิ่งที่มีรูปร่างคล้ายกิ่งไม้สีน้ำตาลเล็ก ๆ ติดอยู่บนปลายของตัวหนอนสีเหลือง ที่ม้วนย่นนี้แหละเชื่อกันว่า มันคือผู้ช่วยชีวิต เพราะมีสรรพคุณรักษาโรคมะเร็ง และเพิ่มสมรรถนะทางเพศ ตามตำรับยาแผนโบราณของจีน กระทั้งบางครั้งเรียกเห็ดตัวหนอนกันว่า ไวอากร้าหิมาลัย

ราคา ที่แพงลิบส่งผลให้การแย่งกันเก็บเห็ดตัวหนอนของชาวบ้านดุเดือดถึงขั้นตีกันตาย พ่อค้ารับซื้อเห็ดถั่งเช่าคนหนึ่งแช่งชักหักกระดูกมูลค่า ที่เกิดขยับสูงลิ่วขึ้นมา ขณะล้วงมือเลือกเจ้าเห็ดตัวหนอนในถุง ภายในห้องที่สกปรกซอมซ่อกลางแสงไฟสลัวในเมืองชนบทแสนยากจน โดยเห็ดตัวหนอนที่เก็บอยู่ในถุงนี้มีราคาสูงถึง 17,000 ดอลลาร์สหรัฐฯ

“มันไม่เคยเป็นที่ต้องการมาก่อน แต่ตอนนี้เรารู้ว่ามีค่า จึงเกิดการต่อสู้ระหว่างเพื่อนบ้านกันบ่อย ๆ ” นายจั่นเต๋อ กงป้าเล่าให้ฟัง ขณะขายเห็ดถั่งเช่าครึ่งกิโลกรัมให้พ่อค้าปลีกในเมืองถงเหริน ซึ่งเป็นเมืองชนบทห่างไกลในมณฑลชิงไห่ ทางภาคตะวันตกเฉียงเหนือของจีน

เขาเล่าว่า คนเก็บเห็ดถั่งเช่าให้เขาบางคนนั้นถึงขั้นตีรันฟันแทงกับชาวบ้านคนอื่น เพื่อแย่งสิทธิ์ในการเก็บเห็ดตัวหนอน จนทำให้มีผู้เอาชีวิตมาสังเวยไป 2 คนในสมรภูมิ ซึ่งเป็นระลอกเนินเขียวชอุ่มรอบเมืองถงเหริน หรือที่ชาวทิเบตเรียกกันว่า เร็บกอง (Rebkong)

จากภาพที่กลุ่มนักสิทธิมนุษยชนนำลงในอินเทอร์เน็ตนั้น เผยให้เห็นชาวบ้านอย่างน้อย 1 คนพกมีดเล่มใหญ่ และภาพของหมู่ตำรวจปราบจลาจล

ศึกแย่งชิงเห็ดถั่งเช่าดุเดือดถึงขั้นองค์ทะไลลามะผู้นำจิตวิญญาณของทิเบตต้องเรียกร้องให้ชาวบ้านเลิกใช้ความรุนแรงต่อกัน เพราะขัดกับหลักของศาสนาพุทธ แต่นายกงป้าแย้งว่า พวกชาวบ้านรู้ว่า มันเป็นสิ่งไม่ดี แต่ชีวิตต้องดำเนินต่อไป

เห็ดตัวหนอนยอดยาโด๊ปมีชื่อในภาษาจีนว่า ตงฉงซย่าเฉ่า และในภาษาเนปาลว่า ยาร์ชากัมบา (yarchagumba) ชื่อทั้งสองมีความหมายตรงกันว่า “ หนอนในฤดูหนาว หญ้าในฤดูร้อน”

สิ่งมีชีวิตกึ่งพืชกึ่งสัตว์นี้เก็บหามาได้ด้วยมือของชาวนา และเด็กผู้ชายจากครอบครัว ที่ยากจนเป็นส่วนใหญ่ โดยออกเสาะหาในทุ่งหญ้าท่ามกลางสภาพภูมิประเทศทุรกันดาร และในสภาพอากาศ ที่หนาวเย็นลบศูนย์องศา เห็ดตัวหนอนจากการค้นหากันอย่างสะบักสะบอมนี้มีราคาสูงถึงตัวละ 2-3 ดอลลาร์ ซึ่งขึ้นอยู่กับฤดูกาล

เส้นทางของเห็ดถั่งเช่าไปจบลงที่อาหารปรุงพิเศษ เช่นในรูปของน้ำซุป สำหรับเศรษฐีลูกค้าระดับบน และในงานเลี้ยงดินเน่อร์ โดยใครที่ได้กินเห็ดชนิดนี้จะได้รับคุณค่าของสารอาหาร และเจ้าภาพจัดงานก็ได้หน้าได้ตาในสังคม

ชาวจีนอีกหลายล้านคนกินเห็ดตัวหนอน เพราะสรรพคุณทางยา เช่น ช่วยรักษาโรคมะเร็งทรวงอก มะเร็งในท้อง หรือเพราะเชื่อกันว่า จะทำให้ผู้ชายปึ๋งปั๋ง แม้จะยังไม่มีหลักฐานพิสูจน์ทางวิทยาศาสตร์ก็ตาม

นายเสิ่น ถง เจ้าของบริษัทแห่งหนึ่งในมณฑลเจ้อเจียงกล่าวว่า เห็ดถั่งเช่า หากกินเข้าไปแล้ว จะดีต่อไตของคนเรา และเขาหมดเงินไปกับเจ้าเห็ดชนิดนี้แล้วแค่ 130,000 ดอลลาร์เท่านั้นเอง

หยัง เมิ่งเสียน ผู้จัดการร้านเร็บกองคัลเช่อร์ (Rebkong Culture) ในเมืองถงเหริน และเป็นผู้ขายเห็ดถั่งเช่ารายใหญ่ที่สุดของเมือง แสดงความวิตกว่า การแย่งชิงเก็บเห็ดถั่งเช่าในหมู่ชาวบ้านอาจทวีความรุนแรงดุเดือดมากขึ้นนับจากนี้ เนื่องจากแต่ก่อนชาวบ้านมากมายไม่เคยรู้ว่า มันมีราคาในท้องตลาดสูงปานราคาทองคำ และเป็นที่ต้องการของผู้คนมากมายถึงขนาดนี้