เอเอฟพี - จีนเตรียมอนุญาตให้มีการแลกเปลี่ยนเงินหยวนอย่างอิสระในเขตการค้าเสรีเซี่ยงไฮ้ (FTZ) ซึ่งเป็นเขตการค้าเสรีแห่งแรกบนแผ่นดินใหญ่
นักวิเคราะห์และเจ้าหน้าที่ของรัฐบาลจีนระบุว่า การจัดตั้งเขตการค้าเสรีในนครเซี่ยงไฮ้ ซึ่งรัฐบาลให้การอนุมัติเมื่อเดือนส.ค. ที่ผ่านมา มีจุดประสงค์เพื่อผลักดันให้นครเซี่ยงไฮ้ผงาดเป็นเมืองศูนย์กลางการค้าและการเงินระหว่างประเทศ และแข่งขันกับระบบเศรษฐกิจเสรีของเขตปกครองพิเศษฮ่องกง โดยจะเป็นผลงานความสำเร็จชิ้นสำคัญในการผลักดันการปฏิรูปเศรษฐกิจแดนมังกรอย่างกล้าหาญของรัฐบาลนายกรัฐมนตรี หลี่ เค่อเฉียง ซึ่งเข้าบริหารประเทศเมื่อเดือนมี.ค. ที่ผ่านมา
จากร่างแผนการ ซึ่งสำนักข่าวเอเอฟพีได้รับเมื่อวันพฤหัสฯ ( 5 ก.ย.) แสดงให้เห็นว่า นอกจากเปิดเสรีการค้าแล้ว เขตการค้าเสรีเซี่ยงไฮ้ ยังผ่อนคลายให้มีความอิสระมากขึ้นในภาคการลงทุน และภาคบริการด้านการเงิน อันรวมถึงการการแลกเปลี่ยนเงินหยวนได้อย่างเสรี โดยร่างแผนการระบุว่า เขตการค้าเสรีเซี่ยงจะมีการแลกเปลี่ยนเงินหยวนผ่านบัญชีทุน ซึ่งจะเป็นการดำเนินการครั้งแรกของจีน
อย่างไรก็ตาม ในร่างแผนการมิได้ระบุชัดเจนว่า จะปล่อยให้อัตราแลกเปลี่ยนเคลื่อนไหวตามกลไกตลาดอย่างสมบูรณ์หรือไม่ โดยบริษัท ที่จดทะเบียนในเขตการค้าเสรีเซี่ยงไฮ้สามารถเปิดบัญชีพิเศษสำหรับการแลกเปลี่ยนเงินหยวน แต่ต้องปิดบัญชีอื่น ที่มีอยู่ในจีนทั้งหมดเสียก่อน
ภายใต้ร่างแผนการดังกล่าว เขตการค้าเสรีแห่งนี้จะปล่อยให้ตลาดเป็นผู้กำหนดอัตราดอกเบี้ย โดยในปัจจุบัน ทางการจีนเป็นผู้กำหนดอัตราดอกเบี้ย อย่างไรก็ตาม ธนาคารกลางได้เริ่มปล่อยให้ธนาคารพาณิชย์เป็นผู้ตัดสินใจกำหนดอัตราดอกเบี้ยเงินกู้ตั้งแต่เดือนก.ค. ที่ผ่านมา
นอกจากนั้น เขตการค้าเสรีเซี่ยงไฮ้จะสนับสนุนการจัดตั้งธนาคารร่วมทุนและธนาคารต่างประเทศ ตลอดจนสถาบันการเงิน ที่ลงทุนโดยเอกชน จากในปัจจุบัน ที่ภาคการธนาคารของจีนครอบงำโดยรัฐวิสาหกิจ
เขตการค้าเสรีแห่งนี้จะสร้างแนวนโยบายสำหรับการค้าสินค้าโภคภัณฑ์ เช่น โลหะ พลังงาน และสินค้าเกษตร โดยจะค่อย ๆ อนุญาตให้บริษัทต่างชาติเข้ามาค้าสินค้าโภคภัณฑ์ในตลาดล่วงหน้าได้โดยตรง
ภายใต้การควบคุมกฎระเบียบของเขตการค้าเสรีเซี่ยงไฮ้เองจะมีการผ่อนคลายกฎข้อบังคับใน 19 ภาคธุรกิจ ตั้งแต่การธนาคาร ไปจนถึงด้านวัฒนธรรม
อย่างไรก็ตาม เขตการค้าเสรีเซี่ยงไฮ้จะไม่อนุญาตให้มีการเปิดบ่อนคาสิโนอย่างเด็ดขาด
จากข้อมูลของกระทรวงพาณิชย์ เขตการค้าเสรีเซี่ยงไฮ้ ซึ่งครอบคลุมพื้นที่ 29 ตารางกิโลเมตร จะประกอบด้วยบริเวณพื้นที่ ซึ่งมีอยู่แล้ว 4 แห่งในเมืองได้แก่ท่าอากาศยานนานาชาติ ท่าเรือน้ำลึก เขตสินค้าทัณฑ์บน (bonded zone) และเขตโลจิสติกส์
สำหรับรายละเอียดจะมีการประกาศ ภายหลังจากแผนการทั้งหมดได้รับการเห็นชอบในวันที่ 27 ก.ย. และรัฐสภาจีนจะให้การลงมติเห็นชอบกฎระเบียบต่าง ๆ สำหรับเขตการค้าเสรีแห่งนี้ในการประชุมประจำปีในเดือนมี.ค. ปีหน้า ซึ่งก็เป็นเรื่องของพิธีการเท่านั้น
ทั้งนี้ เจ้าหน้าที่ของเซี่ยงไฮ้บางคนคัดค้านการเปิดเขตการค้าเสรีเซี่ยงไฮ้ เนื่องจากอำนาจสูงสุดในการตัดสินใจอยู่ในกำมือของรัฐบาลปักกิ่ง ซึ่งจะสร้างความไม่พอใจให้แก่ส่วนท้องถิ่นได้
ขณะที่เอเอ็นแซ็ต แบงกิ้ง กรุ๊ประบุในรายงานวิจัยในสัปดาห์นี้ว่า โครงการเขตการค้าเสรีเซี่ยงไฮ้เมื่อดูโดยรวมแล้วจะเป็นย่างก้าวที่สำคัญในการขยายการพัฒนาเศรษฐกิจของจีนไปสู่อีกระดับหนึ่ง โดยความสำเร็จนี้จะเป็นโมเดลสำหรับการปฏิรูปเศรษฐกิจจีนในขั้นต่อไป รวมทั้งการเปิดเสรีบัญชีทุนด้วย อย่างไรก็ตาม ในรายงานวิจัยเตือนว่า การเปิดเสรีเช่นนี้อาจเพิ่มความเสี่ยงให้มีการเคลื่อนย้ายเงินทุนจำนวนมาก ซึ่งจะกระทบต่อเศรษฐกิจของจีนได้