เอเยนซี--กลุ่มสิทธิมนุษยชนเผย วานนี้ (26 ต.ค.) เกิดเหตุชาวทิเบตจุดไฟเผาตัว 2 ราย ในมณฑลกานซู่ และเสียชีวิตในเวลาต่อมา ประท้วงต่อต้านนโยบายจีน
กลุ่มฟรีทิเบตในลอนดอน รายงานว่า (27 ต.ค.) เมื่อคืนเวลา 20.00 น. วานนี้ เกิดเหตุหนุ่มชาวทิเบตนามว่า เซปัง คายับ วัย20 ต้นๆ จุดไฟเผาตัว พร้อมกับตะโกนเรียกร้องอิสรภาพคืนให้กับทิเบตและปลดปล่อยองค์ทะไล ลามะ บนถนนสายหลักในชุมชนซังชู (หรือ “ซย่าเหอ” ในภาษาจีนกลาง) เขตปกครองตนเองชนชาติทิเบต คันโล (หรือ “กันหนัน” ในภาษาจีนกลาง) มณฑลกานซู่
อาจัม อาโช้ค ชาวทิเบตพลัดถิ่นจากอินเดีย และเป็นผู้เห็นเหตุการณ์กล่าวว่า “ชาวทิเบตท้องถิ่นพยายามปกป้องร่างของเซปังจากเจ้าหน้าที่จีน ต่อมา จึงนำร่างเขากลับไปที่บ้านเกิด และชาวทิเบตท้องถิ่นยังให้ความเคารพ และห่อศพของเซปังด้วยผ้าขาว”
นอกจากนี้ ในวันเดียวกันนี้เอง ชาวนาชาวทิเบตนามว่า อาโช้ค ลาโม่ เซเท็น วัย 24 ปี จุดไฟเผาตัวเมื่อเวลาประมาณ 14.30 น. และเสียชีวิตในเวลาต่อมา ซึ่งบางสำนักข่าวอ้างว่าที่เกิดเหตุอยู่ใกล้กับฐานทัพทหารและสำนักงานรัฐบาลท้องถิ่น ทว่า บางสำนักข่าวอย่างซินหวา อ้างว่า เหตุเกิดด้านหน้าโรงพยาบาลในชุมชนซังชู
ในวันนี้ ทางกลุ่มฯ จึงโทรศัพท์ไปที่รัฐบาลท้องถิ่นทั้งชุมชนซังชู และเขตปกครองตนเอง คัลโล แต่กลับไม่มีเจ้าหน้าที่รับโทรศัพท์ใดๆ
ก่อนหน้านี้ เมื่อวันที่ 20 ต.ค. ลาโม คายัพ วัย 27 ปี จุดไฟเผาตัวด้านนอกอารามโบรา และ22 ต.ค. ชายเลี้ยงสัตว์นามว่า ธนดุพ วัย 63 ปี จุดไฟเผาตัวใกล้กับโบสถ์สวดมนต์ อารามทิเบต ลาบรัง ในชุมชนซังชูนี้เช่นกัน ขณะเผาตัวก็ร้องตะโกนเรียกร้องคืนเสรีภาพให้กับทิเบต และให้องค์ทะไล ลามะ ผู้นำจิตวิญญาณสูงสุดกลับคืนสู่มาตุภูมิ
วันต่อมา (23 ต.ค.) ชายทิเบตนามว่า ดอร์ชี รินเช็น วัย 57 ปี จุดไฟเผาตัวใกล้กับค่ายทหารในชุมชนซังชูเช่นกัน
จากข้อมูลกลุ่มฟรีทิเบต และกลุ่มรณรงค์ฯ เผยว่า ชาวทิเบตจุดไฟเผาตัวในจีนตั้งแต่เดือนก.พ. 2552 เป็นต้นมา โดยรายแรกคือ ลามะหนุ่มนามว่า ทาเพย์ จากอารามกีรติ ขณะจุดไฟเผาตัว ก็ป่าวประกาศต่อต้านรัฐบาลจีน และเรียกร้องให้องค์ทะไล ลามะ ผู้นำจิตวิญญาณสูงสุดของทิเบต และเป็นผู้นำรัฐบาลพลัดถิ่นที่ธรรมศาลา ประเทศอินเดีย ให้กลับสู่บ้านเกิด และจนถึงขณะนี้มีเหตุชาวทิเบตประท้วงด้วยการจุดไฟเผาตัวทะลุ 60 รายแล้ว
ฝ่ายรัฐบาลจีน ประณามองค์ทะไล ลามะ ว่าเป็นผู้อยู่เบื้องหลังเหตุการณ์ความไม่สงบ และรัฐบาลฯ ยังคงกวาดล้างลามะทิเบตและแม่ชี ที่สนับสนุนองค์ทะไล ลามะ และกลุ่มเคลื่อนไหวปลดปล่อยชาวทิเบต
ทั้งนี้ หลังจากที่ผู้นำคอมมิวนิสต์สถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีน ก็ได้ส่งกองกำลังไปยังทิเบต พร้อมกับประกาศผนวกดินแดนให้อยู่ภายใต้การปกครองของจีน ในฐานะเขตปกครองตนเองชนชาติทิเบต แต่ชาวทิเบตได้ลุกฮือ ต่อต้าน และเกิดสงครามปะทะกันอย่างรุนแรง ระหว่างชาวทิเบตและกองทัพปลดแอกประชาชนจีนในปีพ.ศ. 2502 ฝ่ายทิเบตพ่ายแพ้ ทำให้องค์ทะไล ลามะ ผู้นำจิตวิญญาณสูงสุดทิเบต ต้องลี้ภัยไปยังประเทศอินเดีย และจัดตั้งรัฐบาลพลัดถิ่นที่ธรรมศาลา
ความขัดแย้งระหว่างจีนและรัฐบาลพลัดถิ่นทิเบตยืดเยื้อมาจนถึงปัจจุบัน แม้มีการเจรจาระหว่างสองฝ่ายหลายครั้ง แต่ก็ยังล้มเหลว จีนยังคงกล่าวหาองค์ทะไล ลามะ ว่าเป็นผู้ยุแหย่ศึกรุนแรงและลัทธิแบ่งแยกดินแดน
