Shanghaidaily.com - เจ้าหน้าที่และวิศวกรแทบไม่เชื่อสายตาตัวเอง โครงการขุดลอกแม่น้ำซูโจวในย่านธุรกิจของนครเซี่ยงไฮ้ครั้งใหญ่พบลูกระเบิดสมัยสงครามต่อต้านการรุกรานของญี่ปุ่นเมื่อ 75 ปีก่อนถึงราว 114 ลูกในสภาพยังไม่ปลดชนวน ปะปนอยู่ในกองโคลนเลน ที่ถูกขุดลอกขึ้นมาจากก้นแม่น้ำ
โครงการบำบัดแม่น้ำซูโจวเกิดขึ้นมาตั้งแต่ปี 2541 ด้วยงบประมาณจำนวนทั้งสิ้น 14,000 ล้านหยวน เป็นการทำความสะอาดแม่น้ำ ซึ่งทับถมไปด้วยขยะและมลพิษอย่างหนักจากโรงงานอุตสาหกรรมและจากบ้านเรือนประชาชนเป็นครั้งแรก นับตั้งแต่การสถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีนในปี 2492 โดยการขุดลอกแม่น้ำ ซึ่งเป็นขั้นตอนสุดท้ายของโครงการเริ่มลงมือมาตั้งแต่เดือนมกราคมปีที่แล้ว
ระหว่างดำเนินการมีลูกระเบิดโผล่มาให้เห็นบ้าง แต่ไม่มีใครคาดคิดว่าจะมากมายขนาดนี้ จนในที่สุด ลูกระเบิดและกระสุนปืนก็ปรากฏถี่ขึ้น กระทั่งต้องส่งตำรวจหน่วยเก็บกู้ระเบิดเข้ามา
อย่างไรก็ตาม โครงการดำเนินการอย่างรอบคอบ โดยขั้นแรกเป็นการอพยพโยกย้ายชาวบ้านและโรงงานหลายร้อยแห่ง ซึ่งตั้งอยู่ริมคลองไปอยู่ที่อื่น จึงเป็นการป้องกันอันตราย ที่ประชาชนอาจได้รับจากลูกระเบิดเหล่านี้ได้อีกทางหนึ่ง
ส่วนโคลนเลน ที่ขุดลอกขึ้นมาได้นั้น พบสารปรอท และโลหะหนักเพียบ ไม่สามารถนำไปทำเป็นปุ๋ยบำรุงพืชไร่ได้เช่นโคลนเลน ที่ขุดลอกได้จากลำคลองอื่น ๆ เจ้าหน้าที่จึงตัดสินใจกลบฝังเสีย
ถึงกระนั้นก็ดี แม่น้ำซึ่งเต็มไปด้วยมลพิษนี้ ก็ยังเป็นความหวังของพวกนักหาของเก่า ที่เชื่อว่ามีขุมสมบัติอยู่ข้างใต้ และพากันมารอดูการขุดลอก ภายหลังมีข่าวลือแพร่สะพัดว่า คนงาน ซึ่งเป็นแรงงานอพยพต่างถิ่นบางคนไม่กลับมาทำงานอีก หลังจากขุดลอกโคลนเลนขึ้นมาแล้วพบทองคำอร่ามตา แต่เจ้าหน้าที่เองก็ไม่ยืนยันข่าวนี้
เพลง "ริมแม่น้ำซูโจว" (苏州河边) ผลงานของ หยาวลี่ และ หยาวหมิ่น ในปี พ.ศ.2491 (คลิป YouTube)