ฤๅจีนเป็นนักบุญช่วยยุโรป?

“จีนส่งสารแก่โลก พร้อมช่วยเหลือยามวิกฤต แต่แรงจูงในที่แท้จริงคือ ยุโรปเป็นลูกค้ารายใหญ่ของภาคส่งออกจีน”

ฟอร์จูน— มาตรการรัดเข็มขัดภาคการเงินการคลังที่รัฐสภากรีซอนุมัติเมื่อไม่นานมานี้ ดูไม่ขจัดคำถามเกี่ยวกับการชำระหนี้ของประเทศภายในสองสามเดือนนี้ แต่ก็ยังมีสัญญาณว่าประเทศผู้ลงทุนรายใหญ่ที่สุดในโลกอย่างจีนยังคงเชื่อมั่นในกรีซและกลุ่มประเทศยูโรโซน มิฉะนั้นแล้ว สถานการณ์อาจถลำสู่ความเสี่ยงมากกว่านี้

เมื่อต้นสัปดาห์ที่ผ่านมา ก่อนที่รัฐสภากรีซจะอนุมัติแผนรัดเข็มขัด ท่ามกลางกระแสพูดคุยเกี่ยวกับเค้าลางการผิดนัดชำระหนี้ ผู้นำจีนก็ได้ออกมากล่าวย้ำว่า จีนยังคงรักษาการลงทุนในหนี้สาธารณะของยุโรปต่อไปโดยนายกรัฐมนตรีจีน นาย เวิน เจียเป่าให้สัมภาษณ์กับผู้สื่อข่าวว่า จีนได้เพิ่มการซื้อพันธบัตรรัฐบาลของประเทศยุโรปบางประเทศเรียบร้อยแล้ว และมิได้ลดการถือครองสินทรัพย์สกุลเงินยูโรแต่อย่างใด

การช่วยเหลือของจีนนั้น มิใช่เรื่องใหม่ เพราะเมื่อช่วงต้นปีนี้เอง ยักษ์ใหญ่แห่งเอเชียก็ได้ช่วยเหลือประเทศสเปนซึ่งกำลังซวนเซด้วยหนี้สาธารณะเช่นเดียวกับประเทศยุโรปอื่นๆ ด้วยการลงนามข้อตกลงสัญญาการลงทุนมูลค่า 7,300 ล้านเหรียญสหรัฐ โดยข้อตกลงนี้ครอบคลุมการลงทุนทั้งภาคพลังงาน การธนาคาร และน้ำมัน

และเมื่อปลายปีที่แล้ว จีนก็ได้ให้คำมั่นว่าจะทำธุรกรรมสัญญาทางการค้าสิบกว่าฉบับกับภาคธุรกิจในกรีซ

มูลค่าการลงทุนของจีนในครั้งนี้อาจช่วยเพิ่มแรงอัดฉีดในตลาดท่ามกลางปัญหาหนี้สินต่างๆ ซึ่งทำให้นักลงทุนหลายรายตื่นตัว แต่นั่นก็มิใช่ผลประโยชนที่จีนกระหิวหาย สำหรับการลงทุนในยุโรปในอนาคต โอกาสที่จีนจะได้มากกว่าจะเสียนั้นสูงกว่ามาก แม้มีอุปสรรคและความไม่แน่นอนในภูมิภาคนี้ ยูโรโซนก็ยังเป็นตลาดส่งออกที่ใหญ่ที่สุดของจีน (ประมาณเกือบร้อยละ 20 ของการขนส่งสินค้าทางเรือทั้งหมดจากจีน) ดังนั้น การหยุดยั้งวิกฤตหนี้ในยุโรป จึงถือเป็นผลประโยชน์ของจีนเอง

“พวกเขาไม่ได้กังวลต่อความผันผวนระยะสั้นสักเท่าไหร่” นายโดเมนิโก้ ลอมบาร์ดี ผู้เชี่ยวชาญอาวุโสด้านความสัมพันธ์ทางการเงินระหว่างประเทศและอัตราแลกเปลี่ยนระหว่างประเทศของสถาบันบรูคกิ้งส์กล่าว

นอกจากนี้ นายบาร์รี นอว์ตัน ผู้เชี่ยวชาญด้านจีนศึกษาของมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนียแห่งซานติเอโกยังกล่าวเมื่อต้นปีนี้ ชี้ถึงความเสี่ยงจากวิกฤตหนี้ยุโรปนั้น มีระดับค่อนข้างต่ำ เนื่องจากสหภาพยุโรป (อียู) และธนาคารแห่งยุโรป (อีซีบี) มีท่าทีเข้ามาช่วยเหลือหากสถานการณ์ย่ำแย่ลงจริงๆ

การตัดลดงบประมาณและการซื้อขายสินทรัพย์มูลค่ากว่า 41,000 ล้านดอลลาร์ เป็นส่วนหนึ่งของแผนการให้เงินช่วยเหลือก้อนโตแก่ภาคธุรกิจของรัฐบาลกรีก ที่เริ่มดำเนินมาตั้งแต่ปีที่แล้ว เพื่อให้กรีซสามารถชำระหนี้เงินกู้ได้ด้วย ทั้งนี้ อียูและกองทุนการเงินระหว่างประเทศ หรือไอเอ็มเอฟ ได้เรียกร้องให้สภานิติบัญญัติกรีกผ่านกฎหมายแผนการชำระหนี้ก่อนที่องค์การฯ ทั้งสองจะปล่อยเงินช่วยเหลืองวดต่อไป

ทุนสำรองเงินตราต่างประเทศของจีน มีมูลค่ากว่า 3 ล้านล้านเหรียญสหรัฐฯ ถือเป็นทุนสำรองฯใหญ่สุดในโลก กลุ่มนักการเมืองและผู้บริหารระดับสูงของภาคบรรษัทต่างก็มองว่าทุนสำรองเงินตราต่างประเทศของจีนเป็นแหล่งทุนหลัก แม้กระนั้นยังคงมีความไม่แน่นอนว่าจีนจะเพิ่มการถือครองพันธบัตรยุโรปมากน้อยเพียงใด เพราะผู้นำจีนยังคงเก็บเรื่องสัดส่วนการถือครองสินทรัพย์ต่างๆเป็นความลับ อย่างไรก็ตาม เพียงแค่จีนประกาศว่าจะลงทุนเพิ่มในยุโรป ก็เป็นปัจจัยทางอ้อมในการสงบความวิตกกังวลของตลาด ทั้งยังช่วยให้เงินยูโรเกิดเสถียรภาพด้วย จีนได้ส่งข้อความถึงโลกว่าสหายที่ดีอย่างจีนจะช่วยเหลือมิตรประเทศยุโรปในยามวิกฤตเช่นนี้

นายลอมบาร์ดีผู้เชี่ยวชาญด้านวิกฤตการเงินยุโรปให้ความเห็นเพิ่มเติมว่า ในระยะยาว จีนกำลังมองหาหนทางกระจายความเสี่ยงของระบบทุนสำรองฯของตนเพื่อถอยห่างจากความผันผวนของเงินสกุลดอลลาร์สหรัฐฯ แม้ว่าในช่วงวิกฤตการณ์นี้ เงินยูโรจะผันผวนขึ้นลงไปมา แต่ก็ถือว่าเป็นตัวเลือกที่ดีที่สุดในการแทนที่ดอลลาร์สหรัฐในเวลานี้

อย่างไรก็ตาม ครั้งนี้ไม่ใช่ครั้งสุดท้ายที่พวกเราจะได้ยินเรื่องจีนสนับสนุนยูโรโซน หากเกิดเสียงโหยหวนที่สืบเนื่องจากความไม่มั่นคงทางการเงินในพื้นที่อื่นๆ ของยุโรปอีกในไม่กี่เดือนข้างหน้านี้ ก็เป็นไปได้ว่าจีนจะออกมาส่งสัญญาณเพิ่มเติมอีกครั้ง