เพื่อป้องผลประโยชน์ จีนยอมคบสองฝ่ายคู่สงครามในลิเบีย

เซาท์ไชน่ามอร์นิ่งโพสต์ - นักวิเคราะห์เผยวานนี้ (7 มิ.ย.) ว่า เพื่อปกป้องผลประโยชน์ทางธุรกิจในลิเบียแล้ว จีนยอมติดต่อทั้งสองฝ่ายของคู่ขัดแย้งในลิเบีย

การเชื่อมสัมพันธ์กับทุกฝ่ายในประเทศลิเบีย ซึ่งเป็นผู้ผลิตน้ำมันรายใหญ่ของแอฟริกานั้น จะทำให้จีนได้รับการคุ้มครองเป็นแน่ แม้ว่าผู้นำมูอัมมาร์ กัดดาฟี จะถูกโค่นลงจากอำนาจในท้ายที่สุดก็ตาม

นายหง เล่ย โฆษกกระทรวงต่างประเทศจีนประกาศว่า “รัฐมนตรีต่างประเทศลิเบีย อับดุล อาติ อัล-โอเบยดี เยือนจีนเป็นเวลา 3 วัน โดยเดินทางมาถึงจีนแล้ววานนี้”

การเยือนดังกล่าวเกิดขึ้นหลังจากจีนแถลงเมื่อวันศุกร์ที่ผ่านมา ว่า จัง จื้อเหลียง ทูตจีนประจำกาตาร์ ได้เดินทางไปพบกับผู้นำ มุสตาฟา อับดุล จาลิล ฝ่ายกบฎของลิเบีย นอกจากนั้น วานนี้ กระทรวงต่างประเทศจีนเผยอีกว่า ทูตจีนประจำอียิปต์ยังได้พบปะกับสมาชิกสภาถ่ายโอนอำนาจแห่งชาติของลิเบีย(NTC) ในเมืองเบงกาซี อันเป็นฐานที่มั่นด้วย

หนังสือพิมพ์โกลบอลไทมส์ ได้ยกคำกล่าวของ ไอดริส ทาเย็บ ลามิน ผู้แทน NTC ว่า “การพบปะกับจีนนั้นถือว่าเป็นจุดเริ่มต้นที่ดี”

เหอ เหวินผิง ผู้อำนวยการสถาบันอเมริกันศึกษาประจำสักนักสังคมศาสตร์จีนเผยว่า จีนต้องการทำความเข้าใจจุดยืนของทุกฝ่ายในลิเบีย และพยายามไกล่เกลี่ยให้ความขัดแย้งสงบลง “จีนไม่อาจจะปกป้องผลประโยชน์ของตนเองได้ หากไม่เข้าใจเงื่อนไขของทั้งสองฝ่าย จีนจะปรับเปลี่ยนท่าทีตามสถานการณ์ และจะไม่สนับสนุนฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งดุจผู้บอดไบ้ที่ไม่ยอมรับรู้ความเปลี่ยนแปลง”

กัดดาฟีไม่ได้เยือนจีนมาตั้งแต่ปี 2525 เทียบกับอดีตประธานาธิบดีอียิปต์ ฮอสนี มูบารัก ที่เดินทางเยือนจีนในช่วงดำรงตำแหน่งถึง 8 ครั้ง

ลิเบียส่งออกน้ำมันให้จีนร้อยละ 3 และมีบริษัทจีนเข้าไปลงทุนด้านสาธารณูปโภคพื้นฐานในลิเบียหลายบริษัท

ในการลงมติคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติเมื่อเดือนมี.ค. ที่ผ่านมา ทั้งจีนและรัสเซียไม่ออกเสียงในการลงคะแนนอนุมัติการโจมตีลิเบีย ซึ่งผลก็คือนาโต้ได้รับอนุญาตให้โจมตีกองกำลังของกัดดาฟีทางอากาศ

แต่เมื่อเดือนที่ผ่านมา รัสเซียกลับเปลี่ยนท่าที เมื่อประธานาธิบดีดมิตรี เมดเวเดฟ กล่าวในการประชุมสุดยอดกลุ่มผู้นำจี 8 ว่า ระบบกัดดาฟีได้สูญเสียความชอบธรรมในการปกครองประเทศแล้ว พร้อมแสดงให้เห็นความล้มเหลวของกัดดาฟี

ขณะเดียวกัน มิคาอิล มาร์เกลอฟ ผู้แทนของเมดเวเดฟ ก็ได้เดินทางไปยังเมืองเบงกาซี เพื่อพูดคุยกับ NTC แล้ววานนี้ (7 มิ.ย.)

นักวิเคราะห์ชี้ว่า สำหรับจีนแล้วเป็นที่เข้าใจได้ว่า จีนต้องจับปลาสองมือคือ ติดต่อทั้งฝ่ายกบฎ และฝ่ายกัดดาฟี เนื่องจากจีนมีผลประโยชน์ในแอฟริกามหาศาล จีนต้องการรักษาการลงทุนและการพัฒนาทางต่าง ๆ ในตะวันออกกลางและประเทศแอฟริกาไว้ แม้ว่าการเมืองภายในประเทศนั้น ๆ จะเปลี่ยนแปลงไปทิศทางใดก็ตาม

จีนเคยสัมพันธ์ใกล้ชิดกับอดีตประธานาธิบดีมูบารักของอียิปต์ แต่ต่อมาจีนก็ยังคงประสานงานอย่างแนบแน่นกับรัฐบาลชั่วคราวได้หลังจากมูบารักถูกชิงอำนาจและขับออก

อิ๋น กัง ผู้เชี่ยวชาญด้านตะวันออกกลางแห่งสถาบันสังคมศาสตร์จีน เผยว่า “อำนาจของกลุ่มกบฎในเมืองเบงกาซีนั้นมีมากกว่าฝ่ายรัฐบาล จึงเข้าใจได้ว่า ทำไมจีนจึงติดต่อกับทั้งรัฐบาลและกบฎ หากจีนไม่ติดต่อกับฝ่ายกบฎเท่ากับจีนไม่มีเหตุผล”

ประธานาธิบดีหู จิ่นเทาของจีนจะถกประเด็นความขัดแย้งในลิเบียกับเมดเวเดฟ ในช่วงเดินทางเยือนรัสเซียในสัปดาห์หน้า ขณะที่นายหง เล่ย ออกมาย้ำว่า ไม่ว่าอย่างไรจุดยืนของจีนต่อลิเบียก็ยังคงเดิม จีนต้องการเรียกร้องให้ทุกฝ่ายยุติสงคราม และแก้ปัญหาด้วยวิธีทางการเมือง

“อนาคตของลิเบียควรให้ชาวลิเบียตัดสินเอง และจีนจะเคารพการตัดสินใจนั้น” หง กล่าว