ไชน่าเดลี่ – จีนกำลังจะมีการจัดงานมหกรรมแสดงสินค้านานาชาติครั้งใหญ่ที่นครเซี่ยงไฮ้ในปีหน้า หรืองานเซี่ยงไฮ้เวิลด์เอ็กซ์โป 2010 และคาดว่าของที่ระลึกเกี่ยวกับงานนี้จะขายดีในหมู่นักสะสมของที่ระลึกชาวแดนมังกร เหมือนขนมเค้กร้อน ๆ จากเตาอบ ส่งกลิ่นหอมฉุย ถูกเขมือบกินอย่างเอร็ดอร่อยทีเดียว
อย่างไรก็ตาม เหล่าผู้รู้เตือนว่า ปรากฎการณ์นี้หาได้ทำให้นักลงทุน ที่ต้องการซื้อของที่ระลึกงานเซี่ยงไฮ้เอ็กซ์โปไว้เก็งกำไรปลอดภัยไม่
แบบจำลองศาลาแสดงนิทรรศการของจีน (China Pavilion) ซึ่งทำด้วยทองคำชุดแรก มีการเปิดตัวไปเมื่อต้นเดือนสิงหาคม จากนั้น ส่งไปจำหน่ายยังร้านค้ากว่า 250 แห่งบนแดนมังกร ที่ได้รับใบอนุญาตจากงานเอ็กซ์โป และได้รับมอบหมายอำนาจจากสำนักงานประสานงานเซี่ยงไฮ้เวิลด์เอ็กซ์โปเรียบร้อยแล้ว
ทางผู้จัดหวังว่า แบบจำลองล้ำค่านี้จะขายหมดเกลี้ยงเหมือนเมื่อคราวแท่งทองคำที่ระลึกของงานเดียวกัน ที่ออกจำหน่ายเป็นชุดแรกสุดจำนวน 10,000 แท่งเมื่อเดือนธันวาคม และขายหมดเรียบร้อยภายในเดือนนั้น
พอตกเดือนมิถุนายน นักซื้อชาวจีนก็ตะครุบแท่งเงินจำนวน 24,000 แท่ง ที่วางอวดโฉมบนชั้นขายของที่ระลึกจนไม่เหลือให้เห็นแม้แต่สักแท่งเดียว
ความกระหายใคร่ครอบครองของประชาชนหนุนส่งให้ของที่ระลึกงานแสดงสินค้าครั้งยิ่งใหญ่นี้ ราคาพุ่งกระฉูดถึง 58,800 หยวน (8,600 ดอลลาร์) ด้วยเหตุผลนี้เองพวกคนมีสตางค์ , พวกชาตินิยมจ๋า และพวกที่ชอบคิดว่าตัวเองยิ่งใหญ่ จึงไม่รอช้า รีบซื้อของที่ระลึกไว้เก็งกำไร
ถึงแม้การวางจำหน่ายจะร้อนแรงมาตั้งแต่ออกสต๊าร์ต ทว่าพวกนักสะสม ที่คร่ำหวอดวงการ กลับไหวตัวทันว่า ของที่ระลึกงานคราวนี้ อาจเป็นหุบเหวหายนะแห่งการลงทุน ไม่ต่างอะไรกับของที่ระลึกคราวการแข่งขันกีฬาโอลิมปิก ซึ่งราคาตกลง หลังหมดการแข่งขันปักกิ่งเกมส์ปีที่แล้ว
“ เราอาจเห็นเรื่องแบบเดียวกันนี้เกิดขึ้นอีกก็เป็นได้” นายอู๋ เส้าหัว ประธานสมาคมนักสะสมแห่งเซี่ยงไฮ้เตือน
“ ของสะสมที่ระลึกงานเอ็กซ์โป ราคาจะตกลงในไม่ช้า หลังงานผ่านพ้นไป”
งานเอ็กซ์โปที่เซี่ยงไฮ้จัดขึ้นระหว่างวันที่ 1 พฤษภาคม-31 ตุลาคม 2553 แนวคิดของการจัดงานเอ็กซ์โปมีประวัติย้อนไกลไปถึงเมื่อศตวรรษที่ 19 บรรดานครใหญ่ ๆ เช่น กรุงปารีส และมหานครนิวยอร์ก ต่างลงทุนจัดมหกรรมแสดงสินค้าก็เพื่อเชิดชูคำอวดอ้าง ที่ว่าเมืองของตนคือความทันสมัย ซึ่งเป็นผู้กำหนดเทรนด์ และความเป็นสากล ที่มีลักษณะพิเศษเฉพาะ
และสำหรับจีนนั้น การจัดงานคราวนี้ถือเป็นโอกาสทองสำหรับการลงทุนเลยทีเดียว ตามความเห็นของนายเผิง หรงเฉียน สมาชิกสมาคมนักสะสมแห่งเซี่ยงไฮ้
ว่ากันว่า นักสะสมรายหนึ่งจากเมืองอู๋ฮั่น ,มณฑลเหอเป่ย ยอมเสียเงินถึง 28,000 หยวนเมื่อเดือนกรกฎาคม เพื่อแลกกับการได้เป็นเจ้าของแท่งทองคำและแท่งเงินจำนวน 4 แท่ง ด้วยเห็นว่า นี่เป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์การจัดงานเอ็กซ์โปตลอด 160 ปีที่ผ่านมา ที่มีการออกของที่ระลึกเป็นแท่งเงินและแท่งทองคำ
จากรายงานของหนังสือพิมพ์ปักกิ่งเดลี่นั้น ในวันแรกของการวางจำหน่ายที่ร้านแห่งหนึ่งในย่านธุรกิจกรุงปักกิ่ง ปรากฎว่ามีผู้สั่งซื้อแบบจำลองทองคำศาลาแสดงนิทรรศการของจีนกว่า 200 ราย
แบบจำลองทองคำศาลาแสดงนิทรรศการของจีน ผลิตโดยบริษัทBeijing Yuanlong Yato Culture Communications Co. ตั้งเป้ากลุ่มลูกค้าคนรวย ได้จัดทำแบบจำลองทองคำศาลาแสดงนิทรรศการของจีน น้ำหนัก 50 กรัม ผลิตในปริมาณจำกัดเพียง 10,000 ชิ้น ราคาชุดละ 19,800 หยวน (2,895 ดอลลาร์) น้ำหนัก 100 กรัม ชุดละ 39,800 หยวน (5,000 ชุด) และ150 กรัม (2,010 ชุด) ราคา 58,800 หยวน
ศาลาแสดงนิทรรศการของจีนในงานเซี่ยงไฮ้เวิลด์เอ็กซ์โป 2010 ยังได้รับการตั้งฉายาว่า มงกุฎแห่งบูรพาอีกด้วย โดยศาลาของจริงก่อสร้างตามอาคารไม้แบบโบราณของจีน เป็นองค์ประกอบหลักของสถาปัตยกรรม
ส่วนแบบจำลองนั้น ใช้ศิลปิน 20 คน ร่วมกันออกแบบ เพื่อเนรมิตคุณค่าทางศิลปะอันโดดเด่น
“จนถึงขณะนี้ งานเอ็กซ์โปได้รับการต้อนรับอย่างดียิ่ง เราเลยพยายามผลิตสิ่งของที่เกี่ยวข้อง ที่วิจิตรงดงามออกมา” สี่ว์ หมิง หัวหน้านักออกแบบกล่าว
“ สาระเนื้อหาของศาลาแสดงนิทรรศการของจีนก็คือความร่ำรวยมั่งคั่งด้านวัตถุและจิตใจของประเทศและประชาชนจีน ฉะนั้น แบบจำลองจึงมีความหมายถึงวัตถุสิริมงคล ที่ให้ความสงบสุขและความร่ำรวย” เขาอธิบาย
อย่างไรก็ตาม เหล่าผู้รู้ยังคงข้องใจไม่หายว่า ชุดของที่ระลึกราคาแพงนี้จะแปรเปลี่ยนเป็นกำไรในอนาคตได้แค่ไหน?
นักสะสม ผู้มากประสบการณ์คนหนึ่งมองว่า โอกาสที่ของที่ระลึกงานเอ็กซ์โปจะเพิ่มราคาในวันข้างหน้า มีน้อยมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่ง หากมีการผลิตมาล้นตลาด
“รัฐบาลจีนและทางผู้จัดงานพยายามจำกัดปริมาณการขายให้อยู่เฉพาะที่ร้าน ซึ่งได้ใบอนุญาตเท่านั้น เพราะกังวลเรื่องสิทธิบัตร แต่ก็ยังพบเห็นว่าขายตามท้องตลาดอีกด้วย” เขาระบุ
“ถ้ามีของที่ระลึกออกมาขายมากมายเกินไป เช่น เหรียญเงิน เหรียญทองคำ ที่ด้อยคุณค่าทางวัฒนธรรม มันเป็นข่าวร้ายสำหรับนักสะสม”
เห็นตัวอย่างได้จากคราวโอลิมปิกที่ปักกิ่ง เหรียญที่ระลึกต่างๆ เกี่ยวกับงาน ซึ่งผลิตจากวัสดุมีราคา ปรากฏว่า ราคาตกจาก 9,000 หยวน เป็น 8,000 หยวนภายในช่วงหนึ่งปี
“ตอนนี้ มันยังบอกได้ยากว่าของที่ระลึกงานเซี่ยงไฮ้เอ็กซ์โปมีคุณค่าในแง่วัฒนธรรมจริง ๆ แค่ไหน ” นายอู๋ ประธานสมาคมนักสะสมแห่งเซี่ยงไฮ้ กล่าว
เขาระบุว่ายังต้องใช้เวลาอีกกว่าจะประเมินออกมาได้
ในแง่บวกนั้น นายอู๋กล่าวว่า ของเหล่านี้ปัจเจกชน ที่มีพรสวรรค์ เป็นผู้สรรค์สร้างมากกว่าเครื่องจักร
ทว่าในขณะเดียวกัน คุณค่าในแง่วัฒนธรรมสำหรับสิ่งของที่ระลึกส่วนใหญ่นั้นก็ “กำลังมีการพูดกันเกินจริงในตลาด” นี่คือแง่ลบ ที่นายอู๋ มองเห็น และอยากเตือนพวกนักเก็งกำไรจากงานเซี่ยงไฮ้เวิลด์เอ็กซ์โป 2010