จีนจัดพิธีอาลัยเหยื่อธรณีไหวเสมออาลัย "เหมาเจ๋อตง" หวังเยียวยาจิตใจสกัดไฟคับแค้นระเบิด

เอเชียน วอล สตรีท/เอเจนซี--ในเช้าวันจันทร์ สรรพสิ่งต่างๆในแผ่นดินใหญ่ หยุดนิ่ง ราวต้องมนต์สะกด เป็นเวลา 3 นาที คนงานก่อสร้างวางเครื่องมือ พนักงานบริษัทต่างยืนนิ่ง การจราจรดูเหมือนถูกแช่เย็นไว้

ผู้นำจีนประกาศพิธีไว้อาลัยเหยื่อแผ่นดินไหว 8 ริกเตอร์ ที่รายงานสรุปในวันจันทร์ว่ามีผู้เสียชีวิต ถูกฝัง และสูญเสียรวม 71,000 คน การไว้อาลัยครั้งนี้ ประกอบด้วยการยืนนิ่งสงบ 3 นาที การลดธงครึ่งเสา การพักวิ่งคบเพลิง และกระทรวงวัฒนธรรมยังได้ผสมโรงสร้างบรรยากาศความโศกศัลย์ โดยประกาศงดกิจกรรมบันเทิงเริงรมย์ความคึกครื้น ไมว่าภาพยนตร์ การแสดง รายการบันเทิงทางโทรทัศน์ คาราโอเกะ กีฬา เกมส์ บรรดาสื่อยักษ์ใหญ่อย่างซินหัว ซีน่า โซหู...ต่างเปลี่ยนสีหน้าแรกเป็นสีดำ ตัดลดข่าวหรือรายการบันเทิง แม้แต่ลิงค์เข้าสู่เกมต่างๆ ก็ระงับไปชั่วคราว

นับเป็นการไว้อาลัยครั้งประวัติการณ์ของจีน โดยครั้งล่าสุด ที่จีนได้จัดพิธีกรรมไว้อาลัยระดับสูงเช่นนี้ เป็นช่วงอสัญกรรมของผู้นำเหมา เจ๋อตง กลุ่มนักประวัติศาสตร์ชี้ว่า นี่เป็นครั้งแรกที่จีนจัดพิธีไว้อาลัยแก่ประชาชนถึงระดับสูงเช่นนี้ มากกว่าการไว้อาลัยแด่ผู้นำรัฐบาลด้วยซ้ำ

การสร้างบรรยากาศเศร้าโศกอาลัยครั้งประวัติการณ์ สะท้อนความรู้สึกเศร้าโศกสะเทือนใจต่อความสูญเสีย ทั้งยังเป็นการทุ่มเทอย่างสุดชีวิตของรัฐบาล ในการสร้างหลักประกันป้องปรามอารมณ์ของประชาราษฎร ปลอบประโลม เช็ดน้ำตาของประชาชน ก่อนที่น้ำตานั้น จะแปรเปลี่ยนไปเป็นไฟแห่งความคับแค้น

จำนวนเหยื่อที่ต้องสังเวยชีวิตที่ทบทวีขึ้นทุกวัน ผู้เสียหายเดือดร้อนนับแสนๆ บรรดาบริษัทเสียหายอย่างจังๆกันไปแล้ว 67,000 ล้านหยวน (10,000 เหรียญสหรัฐฯ) คนงานที่ต้องลุยซากปรักหักพังเข้าไปซ่อมถนนในเสฉวน ถูกดินถล่ม เด็ดชีพไปถึง 200 คน อย่างน่าอนาถ

ต้าลี่ หยางผู้อำนวยการสถาบันเอเชียตะวันออก มหาวิทยาลัยสิงคโปร์ ชี้ว่าการไว้อาลัยนี้ เป็นการช่วยปลดปล่อยด้านจิตวิทยาของประชาชนที่ถูกบีบคั้นอย่างหนัก “มันเป็นเรื่องสำคัญกว่าอะไรทั้งหมด สำหรับชาติที่ไม่มีศาสนาประจำชาติ และผู้นำคอมมิวนิสต์ก็ไม่อาจจัดหาพระมาสวดมาช่วยเยียวยาจิตใจประชาชน”

บิล บิชอปผู้ประกอบการอินเตอร์เน็ต ซึ่งมีฐานในกรุงปักกิ่ง ชี้ว่า รัฐบาลจีนสามารถระดมฝ่ายต่างๆในการสร้างบรรยากาศไว้อาลัยอย่างน่าทึ่ง ทำให้บางคนเห็นว่าสื่อนั้น ไม่มีน้ำยาอะไร มันเป็นการโชว์ว่า “อำนาจจริงๆนั้น ยังอยู่ที่ใคร”

กระทั่งขณะนี้ ปฏิบัติการบรรเทาทุกข์ฯ ได้รับความช่วยเหลือในรูปของเงิน 10,800 ล้านหยวน และรัฐบาลก็ยังไม่เปิดเผยว่าชาวจีนบริจาคให้แก่ปฏิบัติการบรรเทาทุกข์นี้เท่าไหร่ แต่ในวันจันทร์ สำนักงาน ร้านค้า และภัตรคารทั่วประเทศ ได้ออกมาระดมทุนสำหรับการบรรเทาทุกข์

นายทหารปลดเกษียณคนหนึ่ง ที่เข้าร่วมกลุ่มผู้มาไว้อาลัยที่หวังฝูจิ่งในกรุงปักกิ่ง เขาพยายามหาทีมอาสาสมัครไปช่วยเหลือเหยื่อแผ่นดินไหวที่เสฉวน แต่ก็ล้มเหลว ขณะที่ ณ จัตุรัสเทียนอันเหมิน ประชาชนนับร้อยได้มาชุมนุมกัน ชูธงชาติ ตระโกนก้อง “จีน เดินหน้า” ซึ่งเป็นคำเชียร์ ที่มักใช้ในการแข่งขันกีฬา

และท่ามกลาง ภูเขาขยะในเสฉวน มีป้ายต่างๆปักชี้ไปยังโรงเรียนประถมแห่งฝูซิง หมายเลข 2 ในเมืองอู่ฝู ป้ายเหล่านั้น ไม่เพียงแสดงความเศร้าอาลัย ยังมีความโกรธปะปนอยู่ด้วย “เด็กๆไม่ได้ตายไปเพราะภัยหายนะธรรมชาติ” หนึ่งในป้ายเหล่านั้น ระบุ

ในบ่ายวันจันทร์ พ่อแม่ของเด็กๆ 127 คน ที่เสียชีวิตจากแผ่นดินไหว ได้รุมประณามด่าทอผู้ช่วยของผู้บริหารสูงสุดของเมือง และหัวหน้าหน่วยด้านการศึกษาจาง ฉิน ทั้งนี้ มีโรงเรียนมากกว่า 7,000 แห่ง พังราบเป็นหน้ากลองระหว่างแผ่นดินไหว

“ฉันก็เป็นแม่เหมือนกัน” นางจางกล่าวด้วยเสียงสั่นเครือ เธอบอกว่าเธอไม่รู้เหมือนกันว่าทำไมโรงเรียนจึงพังลงมาอย่างง่ายดายในทันทีทันใด “ในฐานะเจ้าหน้าที่รัฐ ฉันพูดอะไรไม่ได้ จนกว่าจะมีผลการสอบสวนออกมา”.