“พาณิชย์” ผนึก “มหาดไทย” แก้ปัญหาต่างชาติใช้นอมินีถือครองที่ดิน

“พาณิชย์” ผนึก “มหาดไทย” แก้ปัญหานอมินีถือครองที่ดินของไทย ทำ MOU แลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างกรมพัฒนาธุรกิจการค้ากับกรมที่ดิน เพื่อป้องกันไม่ให้นิติบุคคลที่เสี่ยงเป็นนอมินีถือครองที่ดิน และนำไปทำธุรกิจต้องห้าม จนส่งผลกระทบต่อผู้ประกอบการคนไทย เตรียมส่งรายชื่อ 26,038 บริษัทให้ช่วยจับตา

นายนภินทร ศรีสรรพางค์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงพาณิชย์ เปิดเผยภายหลังเป็นประธานและสักขีพยาน ร่วมกับนายทรงศักดิ์ ทองศรี รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย ในพิธีลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือด้านการแลกเปลี่ยนข้อมูลเพื่อแก้ไขปัญหาการใช้คนไทยถือครองที่ดินแทนคนต่างด้าว ระหว่างกรมพัฒนาธุรกิจการค้ากับกรมที่ดิน ว่า ปัจจุบันมีคนต่างด้าวเข้ามาถือครองที่ดินในไทย โดยให้คนไทยถือครองที่ดินแทน เพื่อหลีกเลี่ยงข้อจำกัดของกฎหมาย และยังพบว่ามีการนำที่ดินไปใช้ประโยชน์ เช่น การประกอบธุรกิจที่ต้องห้ามสำหรับคนต่างด้าว หรือธุรกิจที่คนไทยยังไม่พร้อมแข่งขัน ซึ่งเป็นการบิดเบือนกลไกตลาด ส่งผลกระทบต่อความมั่นคงทางเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ ทั้ง 2 หน่วยงานจึงได้มาร่วมมือกันเพื่อปิดช่องโหว่ทางกฎหมาย และป้องกันไม่ให้คนต่างด้าวใช้ประโยชน์จากช่องโหว่ทางกฎหมายเข้ามาถือครองที่ดิน

สำหรับปัญหาที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน คนต่างด้าวมักจะใช้การถือครองที่ดินในรูปแบบของนิติบุคคล โดยจัดตั้งนิติบุคคลขึ้นมา มีคนไทยเป็นเจ้าของบริษัท มีคนต่างด้าวเข้ามาถือหุ้น แล้วไปซื้อที่ดิน และนำที่ดินมาใช้ประโยชน์ประกอบธุรกิจต้องห้าม เช่น ธุรกิจเกษตร ธุรกิจที่พัก ธุรกิจขายอาหารและเครื่องดื่ม ซึ่งมีผลกระทบทั้งต่อการประกอบธุรกิจของคนไทย และกระทบต่อความมั่นคงด้านที่ดิน

ความร่วมมือครั้งนี้ กรมพัฒนาธุรกิจการค้าจะส่งต่อรายชื่อนิติบุคคลเสี่ยงให้กับกรมที่ดิน ซึ่งขณะนี้มีการตรวจสอบแล้ว พบว่า มีนิติบุคคลที่เสี่ยงเป็นนอมินี จากการที่มีคนต่างด้าวเข้ามาถือหุ้นตั้งแต่ 0.001-49.99% ใน 6 ธุรกิจเสี่ยง จำนวน 46,918 ราย โดยในนี้เป็นธุรกิจค้าที่ดิน อสังหาริมทรัพย์ จำนวน 26,038 ราย คิดเป็น 55.49% ของธุรกิจเสี่ยงทั้งหมด โดยจะส่งรายชื่อทั้งหมดให้กรมที่ดิน เพื่อพิจารณาประกอบการอนุญาตให้ถือครองที่ดิน และป้องกันไม่ให้คนต่างด้าวเข้ามาถือครองที่ดินต่อไป

นายทรงศักดิ์ ทองศรี รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย กล่าวว่า กรมที่ดินให้ความสำคัญต่อการป้องกันการถือครองที่ดินอย่างบิดเบือน ซึ่งความร่วมมือในครั้งนี้จะทำให้กรมที่ดินสามารถเข้าถึงข้อมูลนิติบุคคล ที่อาจเป็นนอมินี และจะช่วยป้องกันคนต่างด้าวที่จะใช้ช่องโหว่ของกฎหมายแสวงหาประโยชน์โดยไม่สุจริตได้ จากการที่มีการแชร์ข้อมูลระหว่างกัน

นายพรพจน์ เพ็ญพาส อธิบดีกรมที่ดิน กล่าวว่า ปัญหาที่เกิดขึ้นในช่วงผ่านมา เมื่อนิติบุคคล ซึ่งเป็นคนไทย มีการซื้อขายที่ดินไปแล้ว และได้สิทธิถือครองที่ดิน แต่หลังจากนั้นนิติบุคคลมีการเปลี่ยนแปลงผู้ถือหุ้น มีคนต่างด้าวเข้ามาถือหุ้น หรือใช้คนไทยถือหุ้นแทน กรมไม่สามารถรู้ได้ ทำให้เกิดช่องโหว่ของกฎหมายที่ต่างชาติเข้ามาถือครองที่ดินได้ แต่หลังจากนี้ เมื่อมีความร่วมมือระหว่างกรมกับกรมพัฒนาธุรกิจการค้า จะทำให้มีข้อมูลแบบเรียลไทม์ว่านิติบุคคลที่ซื้อที่ดิน และถือครองที่ดินเป็นบริษัทคนไทยหรือไม่ หรือเป็นบริษัทที่เป็นของคนต่างด้าวหรือใช้คนไทยเป็นนอมินีหรือไม่ ทำให้กำกับดูแลเรื่องการให้ถือครองที่ดินได้ดีขึ้น แต่ถ้ามีการอนุมัติให้ถือครองที่ดินไปแล้ว ก็จะลงไปตรวจสอบเชิงลึกต่อไป หากพบการกระทำความผิด ก็จะส่งต่อหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้าไปจัดการ

ทั้งนี้ กรมกำลังจะพิจารณาเพิ่มโทษการถือครองที่ดินของคนต่างด้าว โดยเดิมมีโทษจำคุก 2 ปี ปรับ 2 หมื่นบาท ซึ่งเป็นโทษตามกฎหมายเดิม ปี 2497 จะปรับให้มีความเข้มข้นและทันสมัยมากขึ้น และยังมั่นใจว่าที่สำนักงานป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน (ปปง.) กำลังยกร่างกฎหมายใหม่ที่ทำร่วมกับกรมพัฒนาธุรกิจการค้า ในการบรรจุฐานความผิดนอมินี เป็นความผิดมูลฐาน และเปิดช่องให้ยึดทรัพย์ได้ จะช่วยแก้ไขปัญหาคนต่างด้าวถือครองที่ดินได้ดีขึ้น เพราะเดิมทำได้แค่บังคับขาย และนำเงินคืนคนต่างด้าวเท่านั้น