“ยรรยง” อดีตปลัดพาณิชย์ ชี้แจงกรณีถูก ป.ป.ช.ชี้มูลกระทำความผิดกรณีผลิตข้าวถุง อ.ต.ก.แจกจ่ายให้ผู้ประสบภัยน้ำท่วมและอื่นๆ ในปี 2555 จำนวน 5 ข้อ ยันมติ กขช.ให้เปลี่ยนข้าว ถูกต้อง ชอบธรรม เหตุเป็นข้าวเก่า เสื่อมสภาพ ไม่ได้ทำให้รัฐเสียหาย กรรมการ กขช. รับทราบ และการดำเนินการทุกอย่างทำตามมติ กขช. ไม่ได้ทำการโดยลำพัง ส่วนการให้ผู้รับจ้างลดค่าบรรจุถุงเป็นหน้าที่ อ.ต.ก.
นายยรรยง พวงราช อดีตปลัดกระทรวงพาณิชย์ เปิดเผยผ่านเฟซบุ๊ก “ยรรยง พวงราช” ถึงกรณีมีการปล่อยข่าวว่า ป.ป.ช. ได้ชี้มูลตนเองและพวกกระทำความผิดกรณีการผลิตข้าวถุงของ อ.ต.ก.เพื่อแจกจ่ายให้ผู้ประสบภัยน้ำท่วมและอื่นๆ เมื่อปี 2555 ว่า "เรื่องนี้ได้มีญาติมิตรจำนวนมากแสดงความห่วงใยและวิตกกังวลเป็นอันมาก จึงมีความจำเป็นต้องสรุปเรื่องราวกรณีดังกล่าว เพื่อให้ญาติมิตรได้เข้าใจในตัวตนเอง และเพื่อบรรเทาความเสียหายต่อชื่อเสียง จากการเผยแพร่ข่าวนี้ในสื่อส่วนตัว
โดยประเด็นหลักที่ผมถูกกล่าวหานี้ เกี่ยวกับกรณีที่คณะกรรมการนโยบายข้าวแห่งชาติ (กขช.) มีมติอนุมัติให้เปลี่ยนแปลงข้าวสารให้ อ.ต.ก.นำไปจัดทำข้าวถุงเพื่อแจกจ่ายให้ผู้ประสบภัยจากสต๊อกข้าวรัฐบาลจากข้าวเก่าปี 2552 เป็นข้าวใหม่ปี 2554 โดยไม่ได้ตรวจสอบข้อเท็จจริงก่อนและเอื้อประโยชน์ให้ผู้รับจ้างผลิตข้าวถุงของ อ.ต.ก. ผมประหลาดใจมากที่ ป.ป.ช. เพิ่งมาชี้มูล เพราะ ป.ป.ช.ได้ตั้งคณะอนุกรรมการไต่สวนเรื่องนี้มาตั้งแต่ปี 2559 โดยไม่มีชื่อผมถูกไต่สวนมาตั้งแต่ต้น ผมเพิ่งได้รับแจ้งว่าผมถูกคณะกรรมการไต่สวนที่ ป.ป.ช.ตั้งขึ้นแทนชุดเก่าเมื่อปี 2563 ได้สอบสวนต่อมาโดยไม่ได้แจ้งให้ผมทราบ เพิ่งมาแจ้งให้ผมทราบเมื่อ 1 ก.ค. 2564 ผมจึงไม่มีโอกาสคัดค้านกรรมการไต่สวนที่ผมมีสิทธิคัดค้านได้ เช่น กรรมการบางคนที่เคยมีสาเหตุโกรธเคืองและตัดสิทธิผมในการคัดค้านกระบวนการไต่สวนและข้อเท็จจริงที่ไม่ถูกต้องมาตั้งแต่แรก
ประเด็นที่ผมได้ชี้แจงต่อคณะกรรมการไต่สวนของ ป.ป.ช. สรุปได้ดังนี้
1. มติของ กขช.ที่อนุมัติให้ อ.ต.ก.เปลี่ยนข้าวเป็นมติที่ถูกต้องชอบธรรมและเป็นประโยชน์แก่ประชาชนผู้ประสบภัย เหตุผลที่คณะกรรมการ กขช.มีมติอนุมัติให้เปลี่ยนข้าวเพราะเห็นว่าข้าวเก่าปี 2552 ย่อมเสื่อมสภาพไม่มากก็น้อย เพราะข้าวสารเป็นสินค้าเน่าเสียง่าย แม้ไม่ตรวจสอบก็สามารถคาดการณ์ได้ ประกอบกับช่วงปี 2554 ได้เกิดเหตุการณ์นํ้าท่วมใหญ่ซึ่งมีผลกระทบต่อคุณภาพของข้าวในสต๊อกรัฐบาลที่เก็บมาตั้งแต่ปี 2552 ด้วย
เกี่ยวกับเรื่องนี้ผมได้ทักท้วงว่าคณะกรรมการไต่สวนนำข้อเท็จจริงที่ไม่ถูกต้องมากล่าวหาผมโดยอ้างว่าข้าวเก่าปี 2552 มีคุณภาพดีเพราะประมูลขายได้ราคาถึงตันละ 10,000 บาท แต่ความจริงคือราคาข้าวสาร 5% ปี 2552 ราคาขายส่งประมาณตันละ 17,000 บาท ซึ่งสามารถยืนยันในทางตรงกันข้ามได้ว่าข้าวปี 2552 มีคุณภาพต่ำมากกว่าปกติค่อนข้างมาก
ส่วนเหตุผลอีกอย่างหนึ่งที่ กขช.ไม่ได้สั่งให้ตรวจสอบคุณภาพข้าวก่อนลงมติอนุมัติก็เพราะว่า กขช.ได้เคยมีมติอนุมัติให้ อคส.เปลี่ยนแปลงข้าวเก่าเป็นข้าวใหม่ไปผลิตข้าวถุงมาก่อนแล้ว ดังนั้น ตามตรรกะธรรมดาถ้า กขช.ไม่อนุมัติให้ อ.ต.ก.เปลี่ยนข้าวต่างหากที่น่าจะผิดปกติ
นอกจากนี้ ยังมีเหตุผลอีกอย่างหนึ่งคือ ในช่วงปี 2553-2555 มีกระแสข่าวโจมตีรัฐบาลว่านำข้าวเน่า ปลากระป๋องเน่า และสิ่งของอุปโภคบริโภคเสื่อมคุณภาพหรือหมดอายุไปแจกให้ผู้ประสบภัยจนทำให้นักการเมืองและผู้บริหารบางคนถูกโจมตีกล่าวหาและดำเนินคดี ดังนั้น กขช.จึงไม่อยากตกเป็นแพะในลักษณะเดียวกัน
2. การที่ กขช.มีมติอนุมัติให้ อ.ต.ก.เปลี่ยนข้าวก็ไม่ได้ทำให้รัฐเสียหายแต่อย่างใดเพราะข้าวที่อนุมัติให้ อ.ต.ก.เปลี่ยนก็เป็นข้าวชนิดเดียวกันคือข้าวขาว 5% ที่เป็นข้าวที่ประชาชนทั่วไปบริโภคและเก็บอยู่ในคลังที่ อ.ต.ก.รับผิดชอบ คณะกรรมการ กขช.จึงต้องเชื่อว่า อ.ต.ก.เองย่อมรู้ดีว่าข้าวเก่าหรือข้าวใหม่เหมาะสมที่จะนำไปผลิตแจกจ่ายให้ผู้ประสบภัย นอกจากนี้ รัฐบาลก็ยังคงมีข้าวในสต๊อกรัฐบาลในปริมาณเท่ากัน
อีกอย่างหนึ่ง ผมเชื่อว่าคณะกรรมการ กขช.ก็ตระหนักดีว่าเป็นหน้าที่ที่สำคัญของรัฐที่จะช่วยเหลือและป้องกันไม่ให้ประชาชนผู้ประสบภัยประสบปัญหาสุขภาพซ้ำเติม การช่วยเหลือประชาชนไม่ควรคิดเรื่องกำไรขาดทุน รัฐบาลได้มีโครงการจัดทำข้าวถุงเพื่อแจกจ่ายให้ผู้ประสบภัยในลักษณะเดียวกันนี้มากว่า 20 ปีติดต่อกัน
3. นอกจากจะยืนยันว่ามติ กขช.ดังกล่าวถูกต้องชอบธรรมทุกประการแล้ว ผมก็ได้ชี้แจงว่าผม (และคุณวัชรี วิมุกตายน รวมทั้งกรรมการทุกท่าน) ได้ทำหน้าที่ในฐานะกรรมการเลขานุการและผู้ช่วยเลขานุการ กขช.ที่ถูกกล่าวหาได้ปฏิบัติหน้าที่ในฐานะดังกล่าวอย่างถูกต้องชอบธรรมทุกประการ โดยเฉพาะในส่วนที่เกี่ยวกับฝ่ายเลขานุการ กขช. เช่น ได้ส่งระเบียบวาระการประชุมและเอกสารประกอบ รวมทั้งเรื่องที่ อ.ต.ก.ขออนุมัติเปลี่ยนแปลงข้าวที่เคยได้รับไว้แล้วเป็นข้าวใหม่เพื่อให้คณะกรรมการทุกคนได้พิจารณาล่วงหน้า ดังนั้น กรรมการทุกคนจึงได้รับรู้ประเด็นและข้อมูลละเอียดเพียงพอที่จะเสนอความเห็นและลงมติได้ก่อนเข้าร่วมประชุมอยู่แล้ว นอกจากนี้ คณะกรรมการ กขช.ก็ยังได้รับรองรายงานการประชุมดังกล่าวในคราวต่อมาโดยไม่มีการทักท้วงใดๆ ในประเด็นนี้
4. ผมได้ชี้แจงโดยเน้นว่าการบริหารจัดการและกำกับดูแลสต๊อกข้าวรัฐบาลเป็นอำนาจหน้าที่ของคณะกรรมการ กขช. ไม่ใช่กระทรวงพาณิชย์หรือหน่วยงานใดหน่วยงานหนึ่งโดยเฉพาะ ดังนั้น การกำหนดมาตรการหรือสั่งการใดๆ จึงต้องทำโดยมติของคณะกรรมการ กขช. ดังนั้น ผมหรือกรรมการแต่ละคน (แม้แต่ประธาน) จึงไม่มีอำนาจหน้าที่เกี่ยวกับการบริหารจัดการกำกับดูแลหรือกำหนดมาตรการใดๆ เกี่ยวกับสต๊อกข้าวของรัฐบาลโดยลำพังเพียงคนเดียวแต่อย่างใด ดังนั้น หากคณะกรรมการ ป.ป.ช.จะกล่าวหาผมกระทำความผิดเพราะไม่ได้สั่งให้ตรวจสอบว่าข้าวเก่าเน่าเสียจริงหรือไม่จึงไม่ถูกต้อง เพราะผมในฐานะปลัดกระทรวงพาณิชย์และเลขานุการ กขช.ไม่ได้มีอำนาจหน้าที่โดยลำพังเพียงคนเดียว ผมขอยืนยันว่าคณะกรรมการ กขช.ได้ดำเนินการในเรื่องนี้โดยถูกต้องชอบธรรมทุกประการ
5. นอกจากนี้ ผมก็ได้ชี้แจงเพิ่มเติมในประเด็นที่คณะกรรมการไต่สวนของ ป.ป.ช.ข้องใจว่าไม่ได้สั่งให้ผู้รับจ้างบรรจุถุงลดค่าจ้างลง เพราะการปรับปรุงคุณภาพข้าวใหม่ตํ่ากว่าข้าวเก่าว่า ผมในฐานะปลัดกระทรวงพาณิชย์และเลขานุการ กขช. โดยลำพัง ไม่มีอำนาจหน้าที่เกี่ยวข้องกับขั้นตอนการนำข้าวไปบรรจุถุงซึ่งเป็นอำนาจหน้าที่ของ อ.ต.ก. ซึ่งเป็นผู้ขออนุมัติและดำเนินการโครงการแต่อย่างใด
ผมขออภัยที่ต้องชี้แจงยืดยาวไปหน่อย แต่ผมจำเป็นต้องให้ข้อมูลพื้นฐานบางอย่างเพื่อให้ท่านเข้าใจในตัวผมเพื่อจะทำให้ทุกท่านหายข้องใจและคลายกังวล ขอขอบคุณญาติมิตรทุกท่านอีกครั้งครับ"
