กรมทางหลวงเผยงานวิจัยทดสอบมาตรการป้องกันอุบัติเหตุจากหลับใน เดินหน้าติดป้ายคำถามแก้ง่วง ร่วมกับติดตั้งแถบเสียงแนวขวาง สร้างความตื่นตัวบน ถนน 3 สาย นำร่อง "ทล.340 จ.สุพรรณบุรี, ทล.1 จ.สระบุรี และ ทล.344 จ.ชลบุรี"
นายสราวุธ ทรงศิวิไล อธิบดีกรมทางหลวง (ทล.) เปิดเผยว่า กรมทางหลวง โดยสำนักวิจัยและพัฒนางานทาง ได้ดำเนินการศึกษามาตรการในการป้องกันการเกิดอุบัติเหตุเนื่องจากการขับขี่หลับใน โดยได้รายงานการวิเคราะห์สถานการณ์อุบัติเหตุทางถนนของกระทรวงคมนาคม พ.ศ. 2562 โดยประยุกต์ใช้เครื่องมือตรวจวัดระดับความอ่อนล้าหรือความง่วง ประกอบด้วยเครื่องสแกนคลื่นสมอง (EMOTIVE) นาฬิกาวัดอัตราการเต้นของหัวใจ (Smartwatch) กล้องบันทึกภาพเคลื่อนไหว และการใช้แบบสอบถามประเมินความง่วง
โดยการศึกษานี้แบ่งการทดลองเป็น 2 ส่วน ส่วนแรกเป็นการทดลองในห้องปฏิบัติการซึ่งเป็นการทดลองด้วยเครื่องขับขี่เสมือนจริง (Driving Simulator) เพื่อจำลองมาตรการต่างๆ โดยจำลองเป็นสถานการณ์ที่เกิดจากการผสมผสาน (Combination) ระหว่างรูปแบบของป้าย และ Rumble strips และส่วนที่ 2 เป็นการทดลองมาตรการจริงบนพื้นที่นำร่อง โดยพบว่ามาตรการที่มีประสิทธิภาพในการป้องกันการหลับใน คือการติดตั้งระบบป้ายแนะนำผู้ขับขี่อ่อนล้าและป้ายพิเศษที่สร้างความตื่นตัวรูปแบบ คำถาม-คำตอบ ร่วมกับการติดตั้งแถบเสียงแนวขวาง (Rumble strips) อย่างไรก็ตามประสิทธิภาพของมาตรการควรต้องพิจารณาร่วมกับสภาพแวดล้อมของสายทางนั้นๆ ด้วย เช่น การติดตั้งป้ายบริเวณข้างทางของเอกชน การจอดรถบริเวณไหล่ทาง การปรับปรุงภูมิทัศน์ข้างทางและจุดพักรถ
ปัจจุบันได้เริ่มดำเนินการติดตั้งป้ายเขตแก้ง่วงในพื้นที่นำร่อง จำนวน 3 สายทาง ได้แก่
1. ทางหลวงหมายเลข 340 สายสาลี-สุพรรณบุรี จ.สุพรรณบุรี กม.ที่ 50+000 -70+000 ขาออก
2.ทางหลวงหมายเลข 1 สายประตูน้ำพระอินทร์-หนองแค จ.สระบุรี กม.ที่ 76+000 - 56+000 ขาเข้า
3. ทางหลวงหมายเลข 344 สายหนองรี-คลองเขต จ.ชลบุรี กม.ที่ 20+350 - 40+350 ขาออก
จากผลการทดสอบในพื้นที่นำร่องร่วมกับการสอบถามผู้ใช้ทาง ชี้ให้เห็นอย่างชัดเจนว่าการนำระบบป้ายพิเศษเพื่อสร้างความตื่นตัว (ป้ายคำถาม-คำตอบ) สามารถกระตุ้นให้ผู้ขับขี่มีความตื่นตัว เนื่องจากเป็นการกระตุ้นให้ผู้ขับขี่ได้ใช้ความคิด ลดความง่วงลงได้ รวมถึงการใช้มาตรฐานป้ายต่างๆ ร่วมกับแถบสั่นแนวขวางจะสามารถเพิ่มประสิทธิภาพทั้งความตื่นตัวและช่วยให้สังเกตเห็นป้ายได้ง่ายมากขึ้น โดยหากจะนำระบบป้ายพิเศษเพื่อสร้างความตื่นตัว (ป้ายคำถาม-คำตอบ) ไปใช้งานในพื้นที่จริงควรเพิ่มคำถามให้หลากหลายขึ้น อาจจะมีการเปลี่ยนคำถามทุกๆ 1-3 เดือน เพื่อลดความจำเจ และเพิ่มความแปลกใหม่ให้แก่ผู้ใช้รถใช้ถนน หากจะนำมาตรการดังกล่าวไปประยุกต์ใช้ในพื้นที่จริงเพื่อลดอุบัติเหตุจากการขับขี่หลับใน
อย่างไรก็ตาม ประสิทธิภาพของมาตรการควรต้องพิจารณาร่วมกับสภาพแวดล้อมของสายทางนั้นๆ ด้วย เช่น การติดตั้งป้ายบริเวณข้างทาง การจอดรถบริเวณไหล่ทาง การปรับปรุงภูมิทัศน์ข้างทางและจุดพักรถ เป็นต้น
สำหรับประโยชน์จากการศึกษาโครงการดังกล่าวจะช่วยให้ทราบถึงปัจจัยและสาเหตุที่ก่อให้เกิดความเสี่ยงต่อการขับขี่หลับใน สามารถสรุปเป็นแนวทางในการเสนอแนะมาตรการในการป้องกันอุบัติเหตุบนทางหลวงต่อไป
