“พาณิชย์” ออกประกาศควบคุมสินค้าที่ใช้ได้สองทาง ย้ำไม่เป็นภาระผู้ประกอบการ

"พาณิชย์" ออกประกาศกำหนดมาตรการคุมสินค้าที่ใช้ได้สองทาง ย้ำจะเน้นการอำนวยความสะดวกให้ผู้ประกอบการ เพื่อไม่ให้ส่งผลกระทบและเป็นภาระต่อผู้ประกอบการน้อยที่สุด

นายกีรติ รัชโน อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ เปิดเผยว่า กรมฯ ได้ออกประกาศ 2 ฉบับ คือ 1. ประกาศกระทรวงพาณิชย์ เรื่อง มาตรการเพื่อประโยชน์ในการควบคุมสินค้าที่เกี่ยวข้องกับการแพร่ขยายอาวุธที่มีอานุภาพทำลายล้างสูงและมาตรการเกี่ยวกับสินค้าที่มีเหตุอันควรสงสัยว่ามีการใช้สุดท้ายหรือผู้ใช้สุดท้ายที่เกี่ยวข้องกับการแพร่ขยายอาวุธที่มีอานุภาพทำลายล้างสูง พ.ศ. 2564 (ประกาศ พณ. มาตรการ Catch-all Control : CAC) ภายใต้ พ.ร.บ.การควบคุมสินค้าที่เกี่ยวข้องกับการแพร่ขยายอาวุธที่มีอานุภาพทำลายล้างสูง พ.ศ. 2562 (พ.ร.บ.สคอส.) เพื่อควบคุมการส่งออก ส่งกลับ ถ่ายลำ ผ่านแดน และการถ่ายโอนเทคโนโลยีและซอฟต์แวร์ สินค้าที่ใช้ได้สองทาง (Dual-Use Items: DUI) และสินค้าเข้าข่ายเป็น DUI ในกรณีที่พบว่ามีความเสี่ยงต่อการแพร่ขยายอาวุธที่มีอานุภาพทำลายล้างสูง (Weapons of Mass Destruction: WMD) และ 2. ประกาศกรมการค้าต่างประเทศ เรื่อง กำหนดแบบแจ้งข้อมูลความเสี่ยงเกี่ยวกับการแพร่ขยายอาวุธที่มีอานุภาพทำลายล้างสูง พ.ศ. 2564 (ประกาศ คต. แบบแจ้งข้อมูลความเสี่ยง) เพื่อกำหนดแบบฟอร์มการแจ้งข้อมูลความเสี่ยงของหน่วยงานรัฐที่กำหนด ทั้งนี้ คต. จะบังคับใช้มาตรการ CAC ในกรณีที่มีความเสี่ยง ตามข้อมูลที่หน่วยงานรัฐแจ้งเท่านั้น

การกำหนดมาตรการควบคุมสินค้า DUI และที่เข้าข่ายเป็น DUI นั้น สืบเนื่องจากคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติได้ออกข้อมติที่ 1540 (United Nations Security Council Resolution 1540) กำหนดให้ประเทศสมาชิกรวมถึงประเทศไทยต้องมีมาตรการควบคุมโดยคณะกรรมการควบคุมสินค้าที่เกี่ยวข้องกับการแพร่ขยายอาวุธที่มีอานุภาพทำลายล้างสูงเห็นชอบให้กำหนดมาตรการ CAC ซึ่งถือว่าเป็นมาตรการที่กระทบและเป็นภาระต่อผู้ประกอบการน้อยที่สุด ซึ่งมาตรการนี้มีรายละเอียดแนวทางปฏิบัติในประกาศทั้ง 2 ฉบับข้างต้น โดยแนวทางปฏิบัติในประกาศได้รับการกลั่นกรองจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งรัฐและเอกชน และมีการจัดรับฟังความคิดเห็นแล้วจำนวน 3 ครั้ง โดยประกาศจะมีผลบังคับใช้พร้อมกันในวันที่ 26 ธันวาคม 2564 จึงอยากให้ผู้ประกอบการได้ศึกษารายละเอียดของประกาศดังกล่าว เพื่อจะได้ไม่มีปัญหาในทางปฏิบัติ

นอกจากนี้ ปัจจุบันกรมฯ อยู่ระหว่างเร่งพัฒนาระบบข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ (e-TCWMD) เพื่อรองรับการบังคับใช้มาตรการตามประกาศมาตรการ CAC รวมทั้งส่งเสริมให้ผู้ประกอบการมีระบบงานควบคุมสินค้าภายในองค์กร (Internal Compliance Program: ICP) ตามที่ กรมฯ กำหนด ซึ่งจะช่วยให้ผู้ประกอบการสามารถตรวจสอบความเสี่ยงเกี่ยวกับสินค้าและการใช้ ผู้ใช้สุดท้ายว่ามีความเกี่ยวข้องกับการแพร่ขยาย WMD ได้ด้วยตนเอง และเป็นกลไกเสริมให้มาตรการ CAC มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น โดยไม่เป็นอุปสรรคในการทำการค้าของผู้ประกอบการ