กรมการค้าต่างประเทศแก้ไขปัญหา 3 ประเทศเพื่อนบ้านติดขัดรับหนังสือรับรองถิ่นกำเนิดสินค้าแบบอิเล็กทรอนิกส์ เผย สปป.ลาวเปิดใช้ e-Form D เต็มรูปแบบ ยกเลิกการใช้แบบกระดาษแล้ว กัมพูชาเช่นเดียวกัน และจะเร่งให้ใช้สิทธิที่ด่านได้เพิ่มขึ้น ส่วนเมียนมาใช้ได้ 2 ด่าน ย่างกุ้ง และติลาวา จะเร่งในด่านที่เหลือ แต่ผู้นำเข้าใช้สิทธิแบบกระดาษที่ด่านได้ ไม่ต้องส่งส่วนกลางอนุมัติ
นายกีรติ รัชโน อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ เปิดเผยว่า กรมฯ ได้รับข้อสั่งการของ นายจุรินทร์ ลักษณวิศิษฏ์ รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ ให้เร่งแก้ไขปัญหาอุปสรรคการใช้สิทธิพิเศษทางภาษีภายใต้กรอบอาเซียนในการส่งออกไปประเทศเพื่อนบ้าน 3 ประเทศ ได้แก่ สปป.ลาว เมียนมา และกัมพูชา ที่มีความไม่พร้อมในการรับรองการใช้หนังสือรับรองถิ่นกำเนิดสินค้าแบบอิเล็กทรอนิกส์ หรือ e-Form D ซึ่งเป็นระบบการส่งข้อมูลหนังสือรับรองแบบไร้เอกสาร (paperless) ได้อย่างเต็มรูปแบบตามที่ภาคเอกชนได้แจ้งมา โดยพบว่าบางด่านศุลกากรของ สปป.ลาว เมียนมา และกัมพูชา ยังมีการร้องขอให้ยื่นเอกสาร Form D แบบกระดาษ ควบคู่กับการส่งข้อมูล e-Form D ในระบบ ในการขอใช้สิทธิพิเศษลดหย่อนอากรขาเข้าภายใต้กรอบอาเซียน โดย Form D แบบกระดาษจะต้องถูกส่งไปตรวจอนุมัติการให้สิทธิที่เมืองหลวงหรือส่วนกลางประเทศนั้นๆ ก่อน ทำให้กระทบต่อการค้าชายแดนของไทย
ทั้งนี้ กรมฯ ได้ทำงานร่วมกับกรมศุลกากร หยิบยกปัญหาขึ้นหารือในการประชุมคณะอนุกรรมการความตกลงการค้าสินค้าของอาเซียนด้านกฎว่าด้วยถิ่นกำเนิดสินค้า (SC-AROO) ผ่านระบบทางไกล โดยเรียกร้องให้ สปป.ลาว เมียนมา และกัมพูชา เร่งปรับปรุงระบบเทคโนโลยีสารสนเทศให้สามารถใช้ e-Form D ได้ในทุกด่าน และยกเลิกการขอ Form D แบบกระดาษ ควบคู่ e-Form D โดยเร็ว และได้ขอให้เร่งดำเนินการอนุมัติการใช้สิทธิได้ที่ด่านศุลกากร ณ ด่านชายแดน ในกรณีที่ต้องใช้ Form D แบบกระดาษ เพื่ออำนวยความสะดวกให้ผู้ประกอบการและส่งเสริมการค้าระหว่างกัน
หลังจากที่ได้เจรจาแก้ไขปัญหา ล่าสุด สปป.ลาวแจ้งว่า ตั้งแต่วันที่ 1 ก.ค. 2564 เป็นต้นมา สปป.ลาว สามารถใช้ e-form D ได้เต็มรูปแบบแล้ว โดยได้ยกเลิกการขอ Form D แบบกระดาษ ควบคู่กับการใช้ e-Form D ในการรับสิทธิพิเศษภายใต้กรอบอาเซียนตามที่ฝ่ายไทยเรียกร้อง ซึ่งการใช้ e-form D ได้เต็มรูปแบบจะเป็นการส่งเสริมให้ผู้ประกอบการสามารถใช้สิทธิส่งออกไป สปป.ลาว ได้คล่องตัวมากขึ้น โดยเฉพาะในสถานการณ์โควิด-19 ที่รุนแรงขึ้นในปัจจุบัน
ส่วนกัมพูชาแจ้งว่า สามารถรับ e-Form D ได้ทุกด่านแล้ว สำหรับการใช้ Form D แบบกระดาษ กัมพูชาจะเร่งอนุมัติการใช้สิทธิ ณ ด่านศุลกากรชายแดนให้เพิ่มมากขึ้น โดยปัจจุบันได้อนุญาตให้เฉพาะผู้นำเข้าบางส่วนเท่านั้นที่สามารถใช้สิทธิ ณ ด่านศุลกากรชายแดนได้ทันที ส่วนรายอื่นๆ ยังคงต้องส่งไปให้ส่วนกลางอนุมัติ ซึ่งศุลกากรกัมพูชาได้พิจารณาจากประวัติของผู้นำเข้าเป็นหลัก และเมียนมาแจ้งว่ายังคงสามารถรับ e-Form D ได้เพียง 2 ด่าน คือ ย่างกุ้ง และติลาวา แต่จะเร่งพัฒนาระบบให้สามารถรองรับ e-Form D ในด่านสำคัญที่เป็น International Ports ที่เหลืออีก 6 ด่านได้ภายในปี 2565 แต่ผู้นำเข้าสามารถใช้ Form D แบบกระดาษในการขอรับสิทธิ์ ณ ด่านศุลกากรชายแดนได้ทุกด่าน โดยไม่ต้องส่งไปให้ส่วนกลางอนุมัติ