กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศเกาะติดกรณีฝรั่งเศสออกกฎหมายเรียกเก็บภาษีเงินได้กับบริษัทเทคโนโลยีดิจิทัล ปิดช่องโหว่การเลี่ยงภาษีของบริษัทที่เข้ามาทำธุรกิจ คาดปีนี้จะเก็บภาษีเข้ารัฐได้กว่า 14,000 ล้านบาท เผยกูเกิล แอปเปิล เฟซบุ๊ก แอมะซอน แสดงความกังวล อาจขอให้รัฐบาลตนเองตอบโต้ หรือพึ่งกระบวนการระงับข้อพิพาทใน WTO ระบุล่าสุด WTO ยังไม่มีกฎระเบียบชัดเจน แต่พร้อมจัดทำความตกลงกำหนดกฎเกณฑ์พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์
นางอรมน ทรัพย์ทวีธรรม อธิบดีกรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ เปิดเผยว่า เมื่อวันที่ 11 ก.ค. 2562 ที่ผ่านมาวุฒิสภาฝรั่งเศสมีมติเห็นชอบกฎหมายจัดเก็บภาษีรายได้กับบริษัทที่ให้บริการดิจิทัล หลังจากได้ผ่านความเห็นชอบกฎหมายดังกล่าวจากสภาผู้แทนราษฎรของฝรั่งเศสแล้ว โดยฝรั่งเศสถือเป็นประเทศแรกที่ออกกฎหมายจัดเก็บภาษีรายได้กับบริษัทที่ประกอบธุรกิจด้านเทคโนโลยีดิจิทัลได้สำเร็จ หลังจากที่หลายประเทศพยายามผลักดันแนวทางเดียวกันเพื่อแก้ปัญหาการหลบเลี่ยงภาษีของบริษัทเทคโนโลยีข้ามชาติที่เข้ามาทำธุรกิจในประเทศ แต่มีกลยุทธ์เลี่ยงการจ่ายภาษีเงินได้นิติบุคคลจากช่องว่างทางกฎหมาย ทำให้รัฐสูญเสียรายได้ และไม่เป็นธรรมต่อคู่แข่งรายเล็ก
สำหรับกฎหมายเรียกเก็บภาษีเงินได้กับบริษัทเทคโนโลยีดิจิทัลของฝรั่งเศส จะเก็บภาษี 3% ของรายได้ของบริษัทที่ทำธุรกิจด้านเทคโนโลยีดิจิทัลจากกิจกรรมออนไลน์ในฝรั่งเศส เช่น โฆษณา การให้บริการข้อมูล และการขายข้อมูล เป็นต้น โดยเฉพาะบริษัทขนาดใหญ่ที่มีรายได้ต่อปีรวมกันทั่วโลกไม่ต่ำกว่า 750 ล้านยูโร (25,000 ล้านบาท) และมีรายได้ในฝรั่งเศสอย่างน้อย 25 ล้านยูโร (900 ล้านบาท) ซึ่งคาดว่ากฎหมายดังกล่าวจะส่งผลให้บริษัทที่ประกอบธุรกิจการให้บริการด้านดิจิทัลกว่า 30 บริษัทเข้าเกณฑ์ที่จะต้องเสียภาษีรายได้ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นบริษัทข้ามชาติจากหลายสัญชาติ รวมถึงบริษัทของฝรั่งเศสด้วย โดยกฎหมายฉบับนี้จะบังคับใช้ย้อนหลังตั้งแต่วันที่ 1 ม.ค. 2562 และเริ่มเก็บภาษีรอบแรกในเดือน ต.ค. 2562 ซึ่งฝรั่งเศสประเมินว่าจะสามารถเก็บภาษีเข้ารัฐได้กว่า 400 ล้านยูโร หรือ 14,000 ล้านบาท
นอกจากนี้ พบว่าอังกฤษมีแผนจะเก็บภาษี 2% กับบริษัทที่ประกอบธุรกิจด้านเทคโนโลยีดิจิทัลที่ทำรายได้ทั่วโลกอย่างน้อย 500 ล้านปอนด์ (19,000 ล้านบาท) ต่อปี และมีรายได้ในอังกฤษอย่างน้อย 25 ล้านปอนด์ (960 ล้านบาท) ต่อปี ในเดือน เม.ย. 2563 ด้วย
นางอรมนกล่าวว่า ขณะนี้หลายบริษัทข้ามชาติ เช่น Google, Apple, Facebook และ Amazon ได้แสดงความกังวลต่อกฎหมายดังกล่าว และอาจขอให้รัฐบาลของตนมีมาตรการตอบโต้ หรือนำเรื่องเข้าสู่กระบวนการระงับข้อพิพาทขององค์การการค้าโลก (WTO) แต่ปัจจุบันเรื่องการค้าดิจิทัลถือเป็นเรื่องใหม่ใน WTO และยังไม่มีกฎระเบียบดูแลเรื่องการค้าดิจิทัลที่ชัดเจน การนำเรื่องเข้าสู่กระบวนการระงับข้อพิพาทใน WTO จึงต้องพิจารณาจากหลักเกณฑ์ที่ WTO มีอยู่
ทั้งนี้ ล่าสุดพบว่า WTO ได้พยายามจัดทำความตกลงเพื่อกำหนดกฎเกณฑ์สำหรับพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ภายใต้ WTO โดยประเทศสมาชิกเห็นว่าไม่ควรมีการจำกัดสิทธิของรัฐในการออกมาตรการด้านภาษีภายในประเทศ เช่น ภาษีเงินได้ ภาษีมูลค่าเพิ่ม ซึ่งหลายประเทศรวมทั้งไทยอยู่ระหว่างดำเนินการ